عید

۰.امام علی علیه السلام:
ـ قالَ في بَعضِ الأعيادِ ـ: إنَّماهُوَ عيدٌ لِمَن قَبِلَ اللهُ صِيامَهُ وشَكَرَ قِيامَهُ، وكُلُّ يَومٍ لا يُعصى اللهُ فيهِ فهُوَ عيدٌ.۱

۰.ـ در يكى از اعياد ـ فرمود: همانا اين عيد براى كسى عيد است كه خداوند روزه و نمازش را پذيرفته باشد و هر روزى كه در آن نافرمانى خدا نشود، آن روز عيد است.

۰.بحار الأنوار:
عن سُوَيدِ بنِ غَفلَة: دَخَلتُ عَلَيهِ [يَعني أميرَ المُؤمِنينَ علیه السلام] يَومَ عيدٍ، فإذا عِندَهُ فاثورٌ عَلَيهِ خُبزُ السَّمراءِ وصَفحَةٌ فيها خَطيفَةٌ ومِلبَنَةٌ، فقُلتُ: يا أميرَ المُؤمِنينَ، يَومُ عيدٍ وخَطيفَةٌ؟! فقالَ: إنَّما هذا عيدُ مَن غُفِرَ لَهُ.۲

۰.ـ به نقل از سويد بن غفله ـ: دريك روز عيد بر امير المؤمنين علیه السلام وارد شدم. ديدم در برابر آن حضرت سفره‌ای است و در آن سفره مقدارى نان گندم و يك ظرف فرنى و قاشقى نهاده شده است. عرض كردم: اى اميرالمؤمنين! روز عيد و فرنى؟! حضرت فرمود: اين عيد كسى است كه آمرزيده شده باشد.

۰.بحار الأنوار:
عن مُعلّى بن خُنيس: دخَلتُ على الصّادقِ علیه السلام يومَ النَّيروزِ فقال: أتَعرِفَ هذا اليَومَ؟ قُلتُ: جُعِلتُ فِداكَ، هذا يَومٌ تُعَظِّمُهُ العَجَمُ وتَتَهادى فيهِ، فقالَ أبوعَبدِاللهِ الصّادِقُ علیه السلام: والبَيتِ العَتيقِ الّذي بِمَكَّةَ! ما هذا إلّا لِأمرٍ قَديمٍ اُفَسِّرُهُ لَكَ حَتّى تَفهَمَهُ....
يا مُعَلّى، إنَّ يَومَ النَّيروزِ هُوَ اليَومُ الّذي أخَذَ اللهُ فيهِ مَواثيقَ العِبادِ أن يَعبُدوهُ ولا يُشرِكوا بِه شَيئاً، وأن يُؤمِنوا بِرُسُلِهِ وحُجَجِهِ، وأن يُؤمِنوا بِالأئمَّةِ علیهم السلام، وهُوَ أوَّلُ يَومٍ طَلَعَت فيهِ الشَّمسُ... وما مِن يَومِ نَيروزٍ إلّا ونَحنُ نَتَوَقَّعُ فيهِ الفَرَجَ لِأ نَّهُ مِن أيّامِنا وأيّامِ شيعَتِنا، حَفَظَتهُ العَجَمُ وضَيَّعتُموهُ أنتُم... وهُوَ أوَّلُ يَومٍ مِن سَنَةِ الفُرسِ....۳

۰.ـ به نقل از معلّى بن خنيس ـ: درروز نوروز خدمت امام صادق علیه السلام رسيدم حضرت فرمود: آيا مى‌دانى امروز چه روزى است؟ عرض كردم: فدايت شوم، اين روزى است كه ايرانيان آن را گرامى مى‌دارند و در آن به يكديگر هديه مى‌دهند. امام فرمود: سوگند به آن خانه كهن كه در مكّه است، جز اين نيست كه اين يك ريشه كهن دارد، من برايت توضيح می‌دهم تا آن را بدانى....
اى معلّى! روز نوروز، همان روزى است كه خداوند در آن از بندگان پيمان گرفت كه او را بپرستند و هيچ انبازى برايش نياورند و به فرستادگان و حجت‌هاى او و به امامان علیهم السلام ايمان بياورند. نوروز نخستين روزى است كه خورشيد در آن طلوع كرد... هيچ نوروزى نيست مگر اين كه ما در آن روز منتظر فرج هستيم؛ زيرا نوروز از روزهاى ما و شيعيان ماست. ايرانيان آن را حفظ كردند و شما آن را از دست نهاديد... نوروز نخستين روز از سال ايرانيان است....

۰.امام صادق علیه السلام:
إذا كانَ يَومُ النَّيروزِ فَاغتَسِلْ وَالبَسْ أنظَفَ ثِيابِكَ، وتَطَيَّبْ بِأطيَبِ طِيبِكَ، وتَكونُ ذلكَ اليَومَ صائما.۴

۰.چون نوروز فرا رسد، بدن خود را بشوى و پاكيزه‌ترين جامه‌هايت را بپوش و با خوشبوترين عطرها خودت را معطّر كن و در آن روز روزه دار باش.

۰.پیامبر خدا صلی الله علیه و آله:
زَيِّنوا أعيادَكُم بِالتَّكبيرِ.۵

۰.عيدهاى خود را با گفتن الله اكبر، آذين بنديد.

۰.پیامبر خدا صلی الله علیه و آله:
زَيِّنوا العيدَينِ بِالتَّهليلِ والتَّكبيرِوالتَّحميدِ والتَّقديسِ.۶

۰.عيد فطر و قربان را با جملات «لا إله إلاّ الله و الله اكبر و الحمد لله و سبحان الله» آذين بخشيد.

۰.كنز العمّال:
كانَ صلی الله علیه و آله يَخرُجُ فِي العيدَينِ رافِعاصَوتَهُ بِالتَّهليلِ والتَّكبيرِ.۷

۰.رسول خدا صلی الله علیه و آله در روزهاى عيد فطر و قربان از خانه بيرون مى‌آمد و با صداى بلند «لا إله إلاّ الله و الله اكبر» مى‌گفت.

۰.كنز العمّال:
كانَ صلی الله علیه و آله يَأمُرُ بَناتَهُ و نِساءَهُ أن يَخرُجنَ فِي العيدَينِ.۸

۰.پيامبر صلی الله علیه و آله به دختران و همسران خود دستور مى‌داد كه در عيد فطر و قربان [براى نماز عيد] بيرون بيايند.

۰.تحف العقول:
مَرَّ [الحَسَنُ علیه السلام] في يَومِ فِطرٍ بِقَومٍ يَلعَبونَ و يَضحَكونَ، فوَقَفَ عَلى رُؤوسِهِم فقالَ: إنَّ اللهَ جَعَلَ شَهرَ رَمَضانَ مِضمارا لِخَلقِهِ فيَستَبِقونَ فيهِ بِطاعَتِهِ إلى مَرضاتِهِ، فسَبَقَ قَومٌ فَفازوا، و قَصَّرَ آخَرونَ فخابوا، فالعَجَبُ كُلُّ العَجَبِ مِن ضاحِكٍ لاعِبٍ فِي اليَومِ الّذي يُثابُ فيهِ المُحسِنونَ، و يَخسَرُ فيهِ المُبطِلونَ، و ايمُ اللهِ لَو كُشِفَ الغِطاءُ لَعَلِموا أنَّ المُحسِنَ مَشغولٌ بِإحسانِهِ و المُسيءَ مَشغولٌ بِإساءَتِهِ. ثُمَّ مَضى.۹

۰.امام حسن علیه السلام در روز عيد فطر بر گروهى گذشت كه سرگرم بازى و خنده بودند. بالاى سر آنها ايستاد و فرمود: خداوند ماه رمضان را ميدان مسابقه خلق خود قرار داد، تا به سبب طاعت او به سوى خشنوديش از يكديگر سبقت گيرند. پس، گروهى پيشى گرفتند و كامياب شدند و گروهى عقب ماندند و ناكام شدند. بسيار بسيار تعجّب است از كسى كه در اين روزى كه نيكوكاران پاداش داده می‌شوند و هرزه كاران زيان می‌برند، در حال خنده و بازى است. به خدا سوگند ياد می‌كنم كه اگر پرده كنار رود، خواهند دانست كه نيكوكار به نيكوكارى خود مشغول است و بدكار به بد كردارى خود. حضرت سپس به راه خود ادامه داد و رفت.

۰.امام صادق علیه السلام:
خَطَبَ أميرُ المُؤمِنينَ عَلِيُّ ابنُ أبي طالِبٍ علیه السلام يَومَ الفِطرِ فقالَ: أيُّها النّاسُ، إنَّ يَومَكُم هذا يَومٌ يُثابُ فيهِ المُحسِنونَ و يَخسَرُ فيهِ المُبطِلونَ، و هُوَ أشبَهُ بِيَومِ قِيامِكُم، فَاذكُروا بِخُروجِكُم مِن مَنازِلِكُم إلى مُصَلاّكُم خُروجَكُم مِنَ الأجداثِ إلى رَبِّكُم، وَ اذكُروا بِوُقوفِكُم في مُصَلاّكُم وُقوفَكُم بَينَ يَدَي رَبِّكُم، وَ اذكُروا بِرُجوعِكُم إلى مَنازِلِكُم رُجوعَكُم إلى مَنازِلِكُم في الجَنَّةِ!
عِبادَ اللهِ، إنَّ أدنى ما لِلصّائمينَ و الصّائماتِ أن يُنادِيَهُم مَلَكٌ في آخِرِ يَومٍ مِن شَهرِ رَمَضانَ: أبشِروا عِبادَ اللهِ؛ فقَد غُفِرَ لَكُم ما سَلَفَ مِن ذُنوبِكُم، فَانظُروا كَيفَ تَكونونَ فيما تَستَأنِفونَ؟!۱۰

۰.امير المؤمنين على بن ابى طالب علیه السلام در روز فطر خطبه ايراد كرد و فرمود: اى مردم! همانا اين روزِ شما، روزى است كه در آن نيكوكاران پاداش مى‌يابند و هرزه كاران زيان مى‌بينند و شباهت بسيارى به روز رستاخيز شما دارد. پس، با بيرون آمدن از خانه‌هاى خود به سوى مصلاّيتان به ياد آن روزى افتيد كه از گورهايتان به سوى پروردگارتان بيرون می‌آييد و از ايستادن در مصلاّيتان به ياد آن روزى افتيد كه در پيشگاه پروردگارتان مى‌ايستيد و از بازگشتن به سوى خانه‌هايتان آن روزى را ياد آوريد كه به خانه‌هاى خود در بهشت باز مى‌گرديد!
اى بندگان خدا! كمترين چيزى كه براى مردان و زنان روزه‌گير مى‌باشد، اين است كه در روز آخر ماه رمضان فرشته‌اى آنان را ندا مى‌دهد: بشارت بادا بر شما اى بندگان خدا! كه خداوند گناهان گذشته شما را بخشود. پس مواظب باشيد كه از اين پس چه می‌كنيد!

۱.۱‌. نهج البلاغة: الحكمة ۴۲۸

۲.۲‌. بحار الأنوار: ۴۰/۳۲۶/۷

۳.۳‌. بحار الأنوار: ۵۹ / ۹۲ /۱

۴.۴‌. وسائل الشيعة: ۷ / ۳۴۶ /۱

۵.۵‌. كنز العمّال: ۲۴۰۹۴

۶.۶‌. كنز العمّال: ۲۴۰۹۵

۷.۷‌. كنز العمّال: ۱۸۱۰۱

۸.۸‌. كنز العمّال: ۱۸۰۹۸

۹.۹‌. تحف العقول: ۲۳۶

۱۰.۱۰‌. تنبيه الخواطر: ۲ / ۱۵۷