ملایمت
۰.پیامبر خدا صلی الله علیه و آله:
إنّ الرِّفقَ لَم يُوضَعْ على شيءٍإلّا زانَهُ، ولا نُزِعَ مِن شَيءٍ إلّا شانَهُ.۱
۰.ملايمت و مهربانى با هيچ چيز همراه نشد جز اين كه آن را آراست و از هيچ چيز برداشته نشد، مگر اين كه آن را زشت كرد.
۰.پیامبر خدا صلی الله علیه و آله:
ما اصطَحَبَ اثنانِ إلّا كانَ أعظَمُهُما أجرا وأحَبُّهُما إلى اللهِ عز و جل أرفَقَهُما بصاحِبِهِ.۲
۰.هيچ دو نفرى با هم رفاقت نكنند جز اين كه اجر آن كس بيشتر و نزد خداوند عز و جل محبوبتر است كه با رفيقش ملايمتر باشد.
۰.پیامبر خدا صلی الله علیه و آله:
إذا أرادَ اللهُ بأهلِ بيتٍ خَيرا أدخَلَ علَيهِم بابَ رِفقٍ.۳
۰.هرگاه خداوند خير خانوادهاى را بخواهد باب ملايمت و مهربانى را به روى آنان بگشايد.
۰.پیامبر خدا صلی الله علیه و آله:
إنّ اللهَ عز و جل رَفيقٌ يُحِبُّ الرِّفقَ فيالأمرِ كُلِّهِ.۴
۰.خداوند عز و جل ملايم و مهربان است و ملايمت را در هر كارى دوست دارد.
۰.پیامبر خدا صلی الله علیه و آله:
إنّ هذا الدِّينَ مَتِينٌ فَأوغِلُوا فيهِ برِفقٍ، ولا تُكرِهُوا عِبادَةَ اللهِ إلى عِبادِ اللهِ فتكونوا كالراكِبِ المُنْبَتِّ الذي لا سَفَرا قَطَعَ ولا ظَهْرا أبقى.۵
۰.همانا اين دين استوار است؛ پس با ملايمت در آن وارد شويد و عبادت خدا را بر بندگان خدا تحميل نكنيد كه در آن صورت به سوار درماندهای میمانيد كه نه راهى را پيموده و نه مركبى [با نشاط] به جا گذاشته است.
۰.امام علی علیه السلام:
خادِعْ نفسَكَ في العِبادَةِ، وارفُقْ بها ولا تَقهَرْها، وخُذْ عَفوَها ونَشاطَها، إلّا ما كانَ مَكتوبا علَيكَ مِن الفَريضَةِ، فإنّهُ لابُدَّ مِن قضائها وتَعاهُدِها عندَ مَحَلِّها.۶
۰.براى عبادت كردن نفْس خود را بفريب و با آن ملايمت كن و به زور [به عبادت] وادارش مكن و در زمان فراغت و نشاطش او را به عبادت گير، مگر در عباداتى كه بر تو واجب گشته است كه در اين صورت بايد آنها را به موقع انجام دهى و بر آنها مواظبت كنى.
۰.پیامبر خدا صلی الله علیه و آله:
إنّ في الرِّفقِ الزِّيادَةَ والبَرَكَةَ،ومَن يُحرَمِ الرِّفقَ يُحرَمِ الخَيرَ.۷
۰.همانا در ملايمت، فزونى و بركت است و كسى كه از ملايمت محروم باشد، از خير محروم شود.
۰.امام علی علیه السلام:
الرِّفقُ يُيَسِّرُ الصِّعابَ، ويُسَهِّلُ شَديدَ الأسبابِ.۸
۰.ملايمت، دشواريها را آسان و چاره جويىهای سخت را ساده میسازد.
۰.امام زین العابدین علیه السلام:
كانَ آخِرُ ما أوصى بهِ الخضرُ موسى بنَ عِمرانَ علیهما السلام:... ما رَفَقَ أحَدٌ بأحَدٍ في الدنيا إلّا رَفَقَ اللهُ عز و جل بهِ يَومَ القِيامَةِ.۹
۰.آخرين سفارشى كه خضربه موسى بن عمران علیهما السلام كرد اين بود: هيچ كس در دنيا با كسى ملايمت و مدارا نكند مگر آن كه خداوند عز و جل در روز قيامت با او ملايمت و مدارا كند.
۰.امام صادق علیه السلام:
إن شِئتَ أن تُكرَمَ فَلِنْ، وإن شِئتَ أن تُهانَ فاخشُنْ.۱۰
۰.اگر میخواهى گرامى باشى ملايم باش و اگر میخواهى خوار شوى خشن باش.
۱.۱. الكافي: ۲ / ۱۱۹ /۶
۲.۲. الكافي: ۲ / ۱۲۰ /۱۵
۳.۳. شرح نهج البلاغة: ۶ / ۳۳۹
۴.۴. كنز العمّال: ۵۳۷۰
۵.۵. الكافي: ۲ / ۸۶ /۱
۶.۶. نهج البلاغة: الكتاب ۶۹
۷.۷. الكافي: ۲ / ۱۱۹ /۷
۸.۸. غرر الحكم: ۱۷۷۸
۹.۹. بحار الأنوار: ۷۳ / ۳۸۶ /۶
۱۰.۱۰. بحارالأنوار: ۷۸/۲۶۹/۱۰۹