فرهنگسازى
۱
امام على عليهالسلام:
۰.يَكْتَسِبُ الصّادِقُ بِصِدْقِهِ ثَلاثا: حُسْنَ الثِّقَةِ بِهِ، وَالْمَحَبَّةَ لَهُ، وَالْمَهابَةَ عَنْهُ؛۱
۰.راستگو با راستگويى خود، سه چيز را به دست مىآورد: اعتماد، محبت و شكوه (در دلها).
۲
پيامبر صلىاللهعليهوآله:
۰.اِنَّ اللّهَ يُحِبُّ مَعالِىَ الاُْمورِ وَ اَشْرافَها وَ يَكْرَهُ سَفْسافَها؛۲
۰.خداوند كارهاى والا و شرافتمند را دوست دارد و از كارهاى پست و ناچيز بيزار است.
۳
امام باقر عليهالسلام:
۰.اِنَّ اَهْلَ التَّقْوى هُمُ الاَْغْنياءُ اَغْناهُمُ الْقَليلُ مِنَ الدُّنْيا، فَمَؤُونَتُهُمْ يَسيرَةٌ اِنْ نَسيتَ الْخَيْرَ ذَكَّروكَ وَ اِنْ عَمِلْتَ بِهِ اَعانوكَ؛۳
۰.ثروتمندان واقعى همان تقواپيشگانند كه اندك دنيا آنان را بىنياز كرده و كم خرجند. اگر خير و خوبى را فراموش كنى، به يادت مىآورند و اگر به آن عمل نمايى يارىات مىرسانند.
۴ امام على عليهالسلام:
۰.مَنْ نَصَبَ نَفْسَهُ لِلنّاسِ اِماما فَليَبْدَاَ بِتَعْليمِ نَفْسِهِ قَبْلَ تَعْليمِ غَيْرِهِ وَلْيَكُنْ تَاْديبُهُ بِسيرَتِهِ قَبْلَ تَأْديبِهِ بِلِسانِهِ وَ مُعَلِّمُ نَفْسِهِ وَ مُؤَدِّبُها اَحَقُّ بِالاِْجْلالِ مِنْ مُعَلِّمِ النّاسِ ومُؤَدِّبِهِمْ؛۴
۰.كسى كه خود را پيشواى مردم قرار داده، بايد پيش از آموزش ديگران، خود را آموزش دهد و پيش از آنكه ديگران را با زبان، ادب بياموزد، باكردارش ادب آموزد و البته آموزش دهنده و ادبآموز خود بيش از آموزگار و ادبآموز مردم، شايسته تجليل است.
۵
امام على عليهالسلام:
۰.فى وَصِيَّتِهِ لاِبْنِهِ الحَسَنِ عليهالسلام اِنَّما قَلْبُ الْحَدَثِ كَالاَْرضِ الخاليَةِ ما اُ لْقىَ فيها مِنْ شَىْءٍ قَبِلَتْهُ فَبادَرتُكَ بِالاَْدَبِ قَبْلَ اَنْ يَقْسُوَ قَلْبُكَ وَيَشْتَغِلَ لُبُّكَ ؛۵
۰.در وصيّت به فرزندش امام حسن عليهالسلام: دل جوان، مانند زمين كشتناشده است. آنچه در آن افكنده شود، مىپذيرد. از اين رو، پيش از آنكه دلت سخت گردد و خِرَدَت سرگرم شود، به تربيت تو همت گماشتم.
۶
پيامبر صلىاللهعليهوآله:
۰.اوصيكُمْ بِالشُّبّانِ خَيْرا فَاِنَّهُمْ اَرَقُّ اَفْئِدَةً اِنَّ اللّهَ بَعَثَنى بَشيرا وَ نَذيرا فَحالَفَنِى الشُّبّانُ وَ خالَفَنِى الشُّيوخُ، ثُمَّ قَرَاَ «فَطالَ عَلَيْهِمُ الاَْمَدُ فَقَسَتْ قُلوبُهُمْ»؛۶
۰.شما را به نيكى با جوانان سفارش مىكنم، چرا كه آنان، دلهاى رقيقترى دارند، به راستى كه خداوند، مرا بشارت دهنده و هشدار دهنده برانگيخت، جوانان با من هم پيمان شدند و پيران با من به مخالفت برخاستند. آنگاه اين آيه را خواندند: «و عمر آنان به درازا كشيد و دلهايشان سخت گرديد».
۷
پيامبر صلىاللهعليهوآله:
۰.مَنْ اَرادَ اللّهُ بِهِ خَيْرا رَزَقَهُ اللّهُ خَليلاً صالِحا؛۷
۰.هر كس كه خداوند براى او خير بخواهد، دوستى شايسته نصيب وى خواهد نمود.
۸
امام سجاد عليهالسلام:
۰.حَقُّ اللِّسانِ اِكْرامُهُ عَنِ الْخَنى وَتَعْويدُهُ الْخَيْرَ وَ تَرْكُ الْفُضولِ الَّتى لافائِدَةَ لَها وَ الْبِرُّ بِالنّاسِ وَ حُسْنُ الْقَوْلِ فيهِمْ؛۸
۰.حق زبان، احترام گذاشتن به آن با ترك زشتگويى، عادت دادنش به خوبى، ترك گفتار بىفايده و نيكى به مردم و خوشگويى درباره آنان است.
۹
پيامبر صلىاللهعليهوآله:
۰.خَيْرُ الكَلامِ مَا دَلَّ وَ جَلَّ وَ قَلَّ وَ لَمْ يُمِلَّ؛۹
۰.بهترين سخن، آن است كه قابل فهم و روشن و كوتاه باشد و خستگى نياورد.
۱۰
امام على عليهالسلام:
۰.مَن أكثَرَ الفِكرَ فيما تَعَلَّمَ أتقَنَ عِلمَهُ، وفَهِمَ ما لَم يَكُن يَفهَمُ؛۱۰
۰.بيشترين فكر خود را صرف چيزهايى كنيد كه فرا مىگيريد، تا دانش خود را تقويت كنيد و آنچه را نفهميدهايد، بفهميد.
۱.۱. غررالحكم ۶/۴۸۰/۱۱۰۳۸.
۲.۲. كنز العمال ح ۵۱۸۰.
۳.۳. تحف العقول ص ۲۸۷.
۴.۴. نهج البلاغه حكمت ۷۳.
۵.۵. نهج البلاغه از نامه ۳۱.
۶.۶. سفينة البحار ۲/۱۷۶.
۷.۷. نهج الفصاحه ح ۳۰۶۴.
۸.۸. بحارالأنوار ۷۱/۲۸۶/۴۱.
۹.۹. انوار العلويه ص ۴۸۹.
۱۰.۱۰. غرر الحكم ح ۸۹۱۷.