نظم
۱
امام على عليه‌السلام:
۰.اَفْضَلُ النّاسِ عَقْلاً اَحْسَنُهُم تَقديرا لِمَعاشِهِ وَ اَشَدُّهُمُ اهْتِماما بِاِصْلاحِ مَعادِهِ؛۱
۰.عاقل‌ترين مردم كسى است كه بهتر بتواند امور زندگى‌اش را برنامه‌ريزى كند و براى اصلاح آخرتش بيشتر همت نمايد.
۲
امام كاظم عليه‌السلام:
۰.لَيْسَ مِنّا مَنْ لَمْ يُحاسِبْ نَفْسَهُ فى كُلِّ يَوْمٍ فَاِنْ عَمِلَ خَيْرا اسْتَزادَ اللّه‌َ مِنْهُ وَ حَمِدَ اللّه‌َ عَلَيْهِ وَ اِنْ عَمِلَ شَيْئا شَرّا اسْتَغْفَرَ اللّه‌َ وَ تابَ اِلَيْهِ؛۲
۰.از ما نيست كسى كه هر روز اعمال خود را محاسبه نكند تا اگر نيكى كرده از خدا بخواهد بيشتر نيكى كند و خدا را بر آن سپاس گويد و اگر بدى كرده از خدا آمرزش بخواهد و توبه نمايد.
۳
امام صادق عليه‌السلام:
۰.اِنْ اُجِّلْتَ فى عُمُرِكَ يَومَيْنِ فَاجْعَلْ اَحَدَهُما لاَِدَبِكَ لِتَسْتَعينَ بِهِ عَلى يَومِ مَوتِكَ. فَقيلَ لَهُ: وَ ما تِلْكَ الاَْسْتِعانَةُ؟ قالَ: تُحْسِنُ تَدبيرَ ما تُخَلِّفُ وَ تُحْكِمُهُ؛۳
۰.اگر در عُمرت دو روز مهلت داده شدى، يك روز آن را براى ادب خود قرار ده تا از آن براى روز مُردنت كمك بگيرى. به امام گفته شد: اين كمك گرفتن چگونه است؟ فرمودند: به اين‌كه آنچه را از خود برجا مى‌گذارى، خوب برنامه‌ريزى كنى و محكم‌كارى نمايى.
۴
امام صادق عليه‌السلام:
۰.يَا دَاوُدُ إِنَّهُ لا يُصْلِحُ المَرْءَ المُسْلِمَ إِلاّ ثَلاثَةٌ التَّفَقُّهُ فِي الدِّينِ وَالصَّبْرُ عَلَى النَّائِبَةِ وَحُسْنُ التَّقْدِيرِ فِي المَعِيشَةِ؛۴
۰.مسلمان را اصلاح نمى‌كند مگر سه چيز: شناخت عميق دين، صبر در سختى‌ها و برنامه ريزى شايسته در زندگى.
۵
امام على عليه‌السلام:
۰.ـ في وَصيَّتهِ لِلحَسَنِ والحُسينِ عليهماالسلام لَمّا ضَرَبَهُ ابنُ مُلجَمٍ لَعنَهُ اللّه‌ُ ـ: اُوصِيكُما وجَميعَ وُلدي وأهلي ومَن بَلَغَهُ كِتابي، بتَقوَى اللّه‌ِ ونَظمِ أمرِكُم ؛۵
۰.ـ در وصيت به امام حسن و امام حسين عليهماالسلام پس از ضربت خوردن به دست ابن ملجم لعنه‌اللّه ـ نوشت: شما و همه فرزندان و كسانم و هر كه را نوشته‌ام به او رسد، به تقواى خدا و نظم داشتن در كارتان سفارش مى‌كنم.
۶
لقمان عليه‌السلام:
۰.يا بُنَيَّ... إذا أحدَثتَ ذَنباً فَأَتبِعهُ بِالاِستِغفارِ وَالنَّدَمِ وَالعَزمِ عَلى تَركِ العَودِ لِمِثلِهِ ؛۶
۰.فرزندم، در پى هر گناهت، استغفار كن و پشيمان شو و تصميم بگير كه ديگر مانند آن نكنى.
۷
امام على عليه‌السلام:
۰.في صِفَةِ القرآنِ ـ: ألا إنّ فيهِ عِلمَ ما يَأتي، والحَديثَ عنِ الماضي، ودَواءَ دائكُم، ونَظمَ ما بَينَكُم ؛۷
۰.ـ در وصف قرآن ـ فرمود: بدانيد كه در آن علم آينده و سخن از گذشته و دواى درد شما و باعث نظم و ساماندهى شما هست.
۸
تنبيه الخواطر:
۰.عن النُّعمان بن بَشيرٍ: كانَ رسولُ اللّه‌ِ صلى‌الله‌عليه‌و‌آله يُسَوِّي صُفوفَنا حتّى كأنّما يُسَوِّي بِها القِداحَ حتّى رأى أنّا قد غَفَلنا عَنهُ، ثُمّ خَرَجَ يَوما فَقامَ حتّى كادَ أن يُكَبِّرَ فَرأى رجُلاً بادِيا صَدرُهُ، فقالَ: عِبادَ اللّه‌ِ، لَتُسَوُّونَ صُفوفَكُم أو لَيُخالِفَنَّ اللّه‌ُ بَينَ وُجوهِكُم ؛۸
۰.ـ به نقل از نعمان بن بشير ـ: رسول خدا صلى‌الله‌عليه‌و‌آله صفوف [نماز] ما را طورى منظم مى‌كرد كه گويى تيرها را [در تيردان]مرتب مى‌كند تا آنكه ديد ما از او غافل شده‌ايم. سپس روزى [براى نماز] بيرون آمد و خواست تكبيرة الاحرام بگويد كه ديد مردى سينه‌اش را جلو آورده است. فرمود: اى بندگان خدا! صفوف خود را منظم كنيد و گرنه خداوند شما را از هم روگردان مى‌كند [و دچار اختلاف مى‌شويد].
۹
امام على عليه‌السلام:
۰.لَو حَفِظْتُم حُدودَ اللّه‌ِ سبحانَهُ لَعجَّلَ لَكُم مِن فَضْلِهِ المَوعُودَ ؛۹
۰.اگر حدود خداوند سبحان را پاس داريد، فضل و بركت خود را كه وعده داده شده است، سريعا به شما ارزانى مى‌دارد.
۱۰
امام على عليه‌السلام:
۰.فِي حَمْلِ عِبَادِ اللَّهِ عَلَى أَحْكَامِ اللَّهِ اسْتِيفَاءُ الْحُقُوقِ وَ كُلُّ الرِّفْقِ؛۱۰
۰.در وادار كردن مردم بر انجام احكام الهى فرا گرفتن تمام حقوق و همه لطف نهفته است.
۱.۱. غررالحكم ح ۳۳۴۰.
۲.۲. الاختصاص ص ۲۶.
۳.۳. الكافى ۸ /۱۵۰/۱۳۲.
۴.۴. الكافى ۵/۸۷/۴.
۵.۵. نهج البلاغه نامه ۴۷.
۶.۶. إرشاد القلوب ص ۷۲.
۷.۷. نهج البلاغه خطبه ۱۵۸.
۸.۸. تنبيه الخواطر ۲/۲۶۷.
۹.۹. غرر الحكم ح ۷۵۹۱.
۱۰.۱۰. غرر الحكم ح ۲۰۴۸.
