عن مولانا حسن بن علي العسکري عليه السلام:وَ اللَّهِ لَيَغِيبَنَّ غَيْبَةً لَا يَنْجُو فِيهَا مِنَ التَّهْلُكَةِ إِلَّا مَنْ يُثْبِتُهُ اللَّهُ عَلَى الْقَوْلِ بِإِمَامَتِهِ وَ وَفَّقَهُ لِلدُّعَاءِ بِتَعْجِيلِ فَرَجِهِ[1]
گفتم که روي ماهت ازمن چرا نهان است گفتـا توخــود حـجابي ورنه رخم عيان است
گفتـم که ازکـه پـرسم جـانـا نشان کـويــت گفتا نشان چه پرسـي آن کـوي بي نشان است
گـفـتــم مـرا غــم تـوخـوشـتـرزشـادمـانـي گـــفـتـا کــه در ره مـا غــم نـيـز شــادمــانــي
گـفـتـم کـه سـوخـت جـانـم ازآتـش نــهانـم گفت آنکه سوخت اورا کي ناله و فغان است
گفتم زفيض به زين اين نيمه جان که دارم گـفـتـا نـگـاه دارش غـم خـانـه تو جان است
فضيلت ذکر صلوات
يکي از آثار و برکات ذکر صلوات، خوش اخلاقي است. چون انسان، به پيامبر صل الله علیه وآله وسلّم و آل او نزديک مي شود. تخلق به اخلاق پيامبر صلی الله علیه وآله وسلم واهل بيتش پيدا مي کند. باز در روايت داريم يکي از آثار و برکات ذکر صلوات دفع فقر است فقر را کم مي کند و اين ذکر وسعت رزق مي آورد.
تولد و زندگي امام زمان
احمد بن اسحاق قمي، نماينده امام حسن عسکري علیه السلام، در قم بود. که مسجد معروف امام حسن عسکری را به دستور حضرت در قم بنا نهاده است. امام يازدهم براي ايشان نظر ويژه اي داشته اند. در يکي از سفرها، حضرت فرزندشان امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف را به ايشان نشان دادند. امام زمان در خطر بوده، به همين علت امام يازدهم فرزندشان را به خيلي ها نشان نمي دادند.
خلفاي طاغوت روايات زيادي از پيامبر صلی الله علیه وآله وسلم داشتند، که جانشين دوازدهم من طاغوت ها را از بين مي برد، دنيا را پر از عدل و داد مي کند. خيلي ها مخصوصا خلفا با امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف دشمن بودند. براي همين تولد حضرت مخفيانه بوده است. حامله گي حضرت نرگس خاتون مثل مادر حضرت موسي علیه السلام آثارش خيلي معلوم نبود. مخفيانه بوده است.
امام حسن عسکری علیه السلام، به احمد بن اسحاق فرمود: به خدا قسم، حضرت مهدي عجل الله تعالی فرجه الشریف غيبتي خواهد داشت، که در اين غيبت فقط افرادي اهل نجات هستند که در امر دين و اعتقاد به امامت او ثابت قدم مي مانند و موفق به دعا براي فرجش مي شوند [2]
غيبت درانبياء گذشته هم بوده است حضرت يونس مدتي غايب شد. وحضرت موسي مدتي بني اسرائيل دنبالش بودند. حضرت يوسف عليه السلام چهل سال از خانواده اش غايب بوده است. مرحوم شيخ صدوق درکتاب کمال الدين غيبت انبياء و خيلي از اولياء را درآنجا بيان کرده است. درهرصورت غيبت يک سنتي بود است. اين سنت، دراين امت هم است که امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف دوازدهمين جانشين پيغمبر غيبت خواهد کرد. غيبت حضرت به معني قطع رابطه با امت نيست. بلکه فقط رابطه از طرف ما به صورت مستقيم قطع شده است. ولي از طرف امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف اين محدوديت نيست. امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف همه را مي بيند؛ وبه همه عالم اشراف دارد.
مقام والاي ائمه عليهم السلام
ما معتقد هستيم؛ که امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف، صداي ما را مي شنود. آيت الله بهجت (ره) فرموده بودند: به يک معنا غلو در مورد اهل بيت معني ندارد؛ چون معني غلو اين است؛ که شما طرف را بشناسي، بالاتر از رتبه واقعيش قرار بدهي. اول بايد رتبه امام را شناخت؛ که امام درچه رتبه اي است. بعدا از رتبه واقعي بالاتر برد؛ آن وقت غلو واقعي کرده است.
به مرحوم آقاي قاضي(ره) گفتند: آقا يکي از شاگردهاي شما علي علیه السلام اللهي شده است. مي گويند: آقا خيلي تعجب کرد گفت: عجب، معلوم است که يک ذره حضرت علي علیه السلامراشناخته است. منتهي بايد بداند حضرت علي علیه السلام مخلوق خدا است؛ يعني خدا بالاتر از اين حرف ها است فَبِهِمْ مَلَأْتَ سَمَاءَكَ وَ أَرْضَكَ حَتَّى ظَهَرَ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ [3] اين فرازي از دعاي ماه رجب است که خيلي فراز بلندي است. خدا به وسيله ولايت اهل بيت عليهم السلام عالم را پر کرده است؛ تا کلمه مبارک لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ درعالم ظاهر شده است. يعني خداي متعال تجلي کرده است. ذرات عالم، شعاع وجود انسان کامل است. و بأسمائك التي ملأت أركان كل شيء [4] يعني خدايا، تو را به اسمائي قسم مي دهيم؛ که رکن همه موجودات را پر کرده است.
معناي حقيقي اسماءالله
فرمود: ما اسماء خدا هستيم؛ اسم واقعي ما هستيم؛ رکن همه موجودات آنها هستند. يعني اگر امام نباشد؛ همه عالم محو مي شود. أَيُّهَا السَّبَبُ الْمُتَّصِلُ بَيْنَ الْأَرْضِ وَ السَّمَاءِ[5] تجلي قيوميت خدا درمعصومين است. اگرحجت خدا نباشد؛ زمين اهل خودش را فرو مي برد. الْحُجَّةُ قَبْلَ الْخَلْقِ وَ مَعَ الْخَلْقِ وَ بَعْدَ الْخَلْقِ [6] چون ستون و رکن عالم است. اولين موجودي که خدا روي زمين خلق کرد؛ نماينده اش بوده است. و آخر انساني که بعد از همه موجودات خدا خودش قبض روح مي کند، نماينده اش روي زمين است. عالم منهاي وجود امام يا پيغمبر نابود است. چون واسطه بين خدا وخلق است. وبأسمائك التي ملأت أركان كل شيء [7] اين دعا را ، کنار اين دعا بگذاريد.فَبِهِمْ مَلَأْتَ سَمَاءَكَ وَ أَرْضَكَ حَتَّى ظَهَرَ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ[8] ازمرحوم آقاي انصاري(ره) پرسيدند؛ خدمت امام زمان عج مي شود رسيد؛ فرمود: کور باشد آن چشمي که همه جا و همه وقت امام زمانش را نبيند.
معناي حضور امام در عالم
امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف، به يک معنا همه جا حاضر هست. مگر ما همه جا نمي گوييم: السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ[9] السلام عليک يعني حضور السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا رَسُولَ اللَّهِ[10] اگر غايب هست چرا به حضور خطاب مي کنيم .امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف همه جا هست شعاع وجودش همه جا را پر کرد است.
آقا شيخ جواد کربلايي، روي منبر اين حديث را مي فرمودند: يک کسي، به امام صادق علیه السلام (ازاصحاب خاص بود)عرض کرد: آقا من مي خواهم در حق شما معرفت پيدا بکنم اصرار کرد. حضرت هم ديدند؛ يه کم آمادگي دارد. به بعضي از اصحاب فرمودند: که اين را، تو اين حوض که عمق دارد بيندازيد. اصحاب او را تو آب انداختند. بي چاره شنا بلد نبود. خلاصه دست و پا زد تا نزديک ديوار آمد که بيرون بياد. فرمودند: نگذاريد بيرون بيايد دوباره توآب انداختند. چندين بار خواست بيرون بيايد. حضرت علیه السلام فرموند: دوباره بيندازيد ديگر نفسش به شماره افتاد بود. کافي بود يه بار ديگر سرش زيرآب برود. آن لحظه آخر عرضه داشت: اي امام صادق علیه السلام به داد من برسيد. از همه وجودش امام علیه السلام را صدا زد فوري ديدند يک قدرتي او را بيرون گذاشت امام علیه السلام فرمود: چي ديدي؟ گفت لحظه آخر وقتي با تمام وجودم گفتم: يا امام صادق علیه السلام به دادم برس ديدم ميليون ها امام صادق علیه السلام، دست دراز کرده اند دارن دست من را مي گيرند. تمام عالم امام صادق علیه السلام است. امام رکن عالم است يعني تمام عالم وابسته به اين شخصيت است حضرت علي علیه السلام مي فرمايند: ظَاهِرُهُ أَمْرٌ لَا يُمْلَكُ وَ بَاطِنُهُ غَيْبٌ لَا يُدْرَكُ وَاحِدُ دَهْرِهِ[11] باطن من غيبي است که همه درک نمي کنند. داريم که هرکس دم مردن، تمام امامان را مي بيند. اگر کسي جلوتر موتوا قبل أن تموتوا [12] بشود بميرد. امام را مي شناسد. کسي که از اين طبيعت بيرون بياد؛ مي بيند ملکوت وباطن عالم همه امام است. گفت: اصلا غير امام صادق علیه السلام کسي را نديدم. گفت: حالا شناختي؟ گفت بله يا بن رسول الله شناختم.
امام ؛ نزديکترين شخص به انسان
اين مطابق روايات ما است و زيارات ما است. فَبِهِمْ مَلَأْتَ سَمَاءَكَ وَ أَرْضَكَ حَتَّى ظَهَرَ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ[13] آيت الله بهجت(ره) فرمودند: حرفي که من دارم مي زنم قبل از اين که به گوش شما برسد امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف مي فهمد. ببين چقدر از من و شما به خودمان نزديکتراست يعني فضا پر از امام است.
يه موقعي يک نفر به زيارت آقا علي ابن موسي الرضا علیه السلام رفته بود. به آقا عرض کرده بود؛ آقا جان هزار ها نفر، در يک لحظه شما را چه در حرم و چه در همه جاي دنيا صدا مي زنند. شما چطور هم زمان، همه اين ها را مي شنويد؛ و جواب مي دهيد؟ شب خواب ديده بود؛ در حرم امام رضا علیه السلام هست. کنارهرزائري يک امام رضا علیه السلام نشسته است. عجب امام رضا علیه السلام اين همه فراوان شده است. فَبِهِمْ مَلَأْتَ سَمَاءَكَ وَ أَرْضَكَ حَتَّى ظَهَرَ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ[14] اگر بينش ما اين باشد که هر جا هستيم؛ در محضر امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف هستيم؛ خيلي از کارهايي که مي کنيم؛ ديگر ترک مي کنيم.
خدا مامون را لعنت کند. بلاي بزرگي بود. حضرت را وادار کرد؛ به خراسان آورد. ولي کنار اين بلا، مي بينيد چقدر نعمت خوابيده است. اسارت اهل بيت، بلا بوده است شهادت امام حسين علیه السلام، مصيبت بزرگي بوده است. اما ببينيد همين مصيبت وبلا چقدر خير براي عالم داشته است.
مي گويند: يک بنده خدايي مشهد آمد. حاجتي داشت کناره ضريح آمد. ديد هزارها نفر ريختند؛ هر کسي حاجتي را از آقا مي خواهند. صداش خيلي قوي بود. داد زد گفت: ساکت همه ساکت شدند گفت: اين قدر آقا را اذيت نکنيد صف ببنديد؛ به نوبت يکي يکي حاجت تان را بخواهيد. نمي ترسيد؛ يک موقع آقا حاجت ها را جا به جا بدهد من پارسال آمدم ازآقا خانه مي خواستم بعد ازچند ماه بچه دارشدم.
صاحب اصلي اين عالم و موجودات
يک موقعي مرحوم دولابي خدا رحمت کند. حرم حضرت معصومه سلام الله عليها مي روند. بعد از نماز صبح بود فرمودند: من نگاه مي کردم؛ ديدم کنارهر زائري حضرت معصومه سلام الله عليها نشسته است.َيا فَاطِمَةُ اشْفَعِي لِي فِي الْجَنَّةِ فَإِنَّ لَكِ عِنْدَ اللَّهِ شَأْناً مِنَ الشَّأْنِ [15]. آيت الله بهجت (ره) فرموده بودند: به خادم ها بگوييد: تو حرم خيلي مودبانه برخورد کنند خيلي آرام رفت و آمد بکنند داد نزنند؛ فرياد نکشند؛ با آرامش باشند؛ اين فضاء پرازفرشته است؛ تا فرشته ها اذيت نشوند. فَبِهِمْ مَلَأْتَ سَمَاءَكَ وَ أَرْضَكَ حَتَّى ظَهَرَ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ [16] کامل ترين معني آن همين معني است أَرْوَاحُكُمْ فِي الْأَرْوَاحِ وَ أَنْفُسُكُمْ فِي النُّفُوسِ وَ آثَارُكُمْ فِي الْآثَارِ وَ قُبُورُكُمْ فِي الْقُبُورِ[17] يعني درعالم، روح شما دميده شده است جسم، جسم شما است هر چي هست مال شما هست همه موجودات عالم، در قبضه امام هستند.
حضور امام زمان در همه جاي عالم
يکي از دانشجويان خارج از کشور تعريف ميکرد: که به ما گفتند؛ که يک مرتاضي هست؛ که از چيزهايي که گم شده خبر مي دهد؛ و قدرت دارد از غيب خبر بدهد. رفتيم به ديدنش گفت کارتان چي است؟ گفتيم که ما يک دوستي داشتيم؛ به نام مهدي عجل الله تعالی فرجه الشریف که اسم پدرش حسن است؛ چند مدتي نمي دانيم کجا هست. اگر مي شود لطف کنيد بفرماييد که اين دوست ما کجاست. مي گويد: اين مرتاض هم به خلسه رفت. و خلصه اش هم خيلي طول کشيد. وقتي از جلسه خارج شد؛ حالش خيلي خراب بود. رو کرد به ما گفت: اين آقا کي هست؟ گفتيم چطور مگر گفت؛ اين گم نشده است؛ من هرقسمت کره زمين را نگاه کردم ديدم اين آقا آنجا هست. امريکا، هست، اروپا، اسيا، افريقا، شمال، جنوب، شرق، غرب، همه هست. مثل خورشيدي که مي تابد؛ همه جاهست. اين آقا کي هست؟ من دارم ديوانه مي شوم. به من معرفي کنيد. اين انسان معمولي نيست. گفتيم شما حضرت عيسي را قبول داريد؟ گفت آره. گفتيم: حضرت عيسي بشارت داده است يک پيامبري بعد از او بنام حضرت محمد صلی الله علیه وآله وسلم خواهد آمد. پيامبر ما دوازده تا جانشين داشته است. اين آخرين جانشينش است. گفت: چي کاربکنم؛ به اين آقا ايمان بياورم؟ شهادتين را يادش داديم. و او هم به برکت امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف مسلمان شد. پس امام زمان همه جا هست. اگر ما نمي بينيم خودمان مشکل داريم. پرده گناه بين ما اجازه نمي دهد؛ که آن نور مطلق را نظاره گر باشيم.
گفتم که روي ماهت، از من چرا نهان است. گفتا توخود حجابي، ورنه رخم عيان است.
ذکر مصيبت امام حسين علیه السلام
بريم در خانه آقا ابا عبدالله علیه السلام عرض ادبي داشته باشيم. حبيب بن مظاهر، يکي از بهترين ياران ابا عبدالله عليه السلام بوده است. خدا قسمت کند کربلا که مي رويد؛ از در قبله وارد مي شويد؛ دست چپ قبر جناب حبيب بن مظاهر دربان آقاست. هم در رفت، هم دربرگشت، جناب حبيب را زيارت مي کنيد.
حبيب بن مظاهر را خواب ديدند گفتند جناب حبيب آيا آرزو داري دوباره به دنيا برگردي. فرموده بود: به خاطر دو چيز آرزو دارم به دنيا برگردم. اول اينکه دوست دارم به دنيا برگردم به تشنه ها آب بدهم دوم دوست دارم؛ به دنيا برگردم. بيايم مجلس روضه امام حسين علیه السلام شرکت کنم. وقتي امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف ظهور مي کنند. به ديواره کعبه تکيه ميدهند. ميفرمايند: أَنَا بَقِيَّةُ اللَّهِ (يَقُولُ اللَّهُ بَقِيَّتُ اللَّهِ خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ )[18] بعد هم روضه جدشان ابا عبدالله علیه السلام را مي خوانند. به سه تا مصيبت اشاره ميکند. ميفرمايد: الا يا اهل العالم ان جدي الحسين قتلوه عطشانا[19] اي اهل عالم بدانيد جدم حسين علیه السلام را با لب تشنه به شهادت رساندند. يعني مصيبت عطش، مصيب بزرگي است. الا يا اهل العالم ان جدي الحسين طرحوه عريانا[20] کسي که شأنيت و شخصيت برجسته اي دارد در عرب مي گويند: بدنش را برهنه نکنيد. درمعرض ديد ديگران قرار ندهيد. چه کردند با بدن ابا عبدالله امام زمان اشک مي ريزد؛ روضه مي خواند. مردم عالم جدم امام حسين علیه السلام بدنش را برهنه کردند؛ لباس هايش را به غارت بردند. الا يا اهل العالم ان جدي الحسين سقفوه عدوانا[21] اي اهل عالم بدن جدم ابا عبدالله علیه السلام را زير سم اسب ها کردند لا حول ولا قوه الا بالله العلي العظيم علي لعنه الله علي القوم الظالمين وَ سَيَعْلَمُ الَّذينَ ظَلَمُوا أَيَّ مُنْقَلَبٍ يَنْقَلِبُونَ [22]
منابع
[1]. بحارالأنوار/مجلسي/ 52/23/باب 18- ذكر من رآه صلوات الله عليه ...ص:1
ك، [إكمال الدين] عَلِيُّ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ الْوَرَّاقُ عَنْ سَعْدٍ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ إِسْحَاقَ قَالَ دَخَلْتُ عَلَى أَبِي مُحَمَّدٍ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ ع وَ أَنَا أُرِيدُ أَنْ أَسْأَلَهُ عَنِ الْخَلَفِ بَعْدَهُ فَقَالَ لِي مُبْتَدِئاً يَا أَحْمَدَ بْنَ إِسْحَاقَ إِنَّ اللَّهَ تَبَارک...
[2].همان(وَ اللَّهِ لَيَغِيبَنَّ غَيْبَةً لَا يَنْجُو فِيهَا مِنَ التَّهْلُكَةِ إِلَّا مَنْ يُثْبِتُهُ اللَّهُ عَلَى الْقَوْلِ بِإِمَامَتِهِ وَ وَفَّقَهُ لِلدُّعَاءِ بِتَعْجِيلِ فَرَجِهِ[2])
[3]. بحارالأنوار/مجلسي/ 95/392/باب 23- أعمال مطلق أيام شهر رجب و لياليهاوادعيتها...ص:389
[4]. البلدالأمين/ابراهيم بن علي عاملي کفعمي/ 188/شهر شعبان ..... ص : 185
[5]. بحارالأنوار/مجلسي/99/85/باب 7- زيارة الإمام المستتر عن الأبصارالحاضر...ص:81
[6]. الكافي /شيخ کليني/1/177/ باب أن الحجة لا تقوم لله على خلقه إلابامام...ص:177
[7]. البلدالأمين/ابراهيم بن علي عاملي کفعمي/ 188/شهر شعبان ..... ص : 185
[8]. بحارالأنوار/مجلسي/ 95/392/باب 23- أعمال مطلق أيام شهر رجب و لياليهاوادعيتها...ص:389
[9]. تهذيب الأحكام/شيخ طوسي/6/114/زيارة أخرى للحسين ع ..... ص : 114
[10]. بحارالأنوار/مجلسي/ 64/ 286/باب 14- علامات المؤمن و صفاته .....ص:285
[11]. بحارالأنوار/مجلسي/ 25/169/باب 4- جامع في صفات الإمام و شرائط الامامه...ص:115
[12]. بحارالأنوار/مجلسي/66/317/ باب 37- صفات خيار العباد و أولياءالله...ص:254
[13]. بحارالأنوار/مجلسي/ 95/392/باب 23- أعمال مطلق أيام شهر رجب و لياليهاوادعيتها...ص:389
[14].همان
[15]. بحارالأنوار/مجلسي/ 99/265/ باب 1- زيارة فاطمة بنت موسى ع بقم ...ص:265
[16]. بحارالأنوار/مجلسي/ 95/392/باب 23- أعمال مطلق أيام شهر رجب و لياليهاوادعيتها...ص:389
[17]. من لايحضره الفقيه /شيخ صدوق/ 2/615/زيارة جامعة لجميع الأئمة ع ..... ص:609
[18]. الكافي /شيخ کليني/1/471/باب مولد أبي جعفر محمد بن علي ع ...ص:469
[19]. إلزام الناصب: 282: 2.
[20]. همان
[21].همان
[22]. الشعراء : 227