امام هفتم علیه السلام الگو و ملجاء نیازمندان
امامان معصوم(علیهم السلام) ما، هر کدام درجایگاه خویش نقش آفرین و برای زندگی صحیح و سالم مردم الگو بوده اند. به عبارت دیگرسبک و سیاق زندگی ائمه(ع) الهام بخش مردم مابوده که چگونه زندگی کنند تا زندگی سالمی داشته باشند.با بررسی زندگی پرفراز و نشیب امام موسی کاظم(ع) می‎بینم که این شخصیت، در ابعاد مختلف در بُعد عبادی، علم و دانش، الگو و الهام بخش هستند. ایشان با عبادتشان، مردم را به سمت دینداری دعوت می‎کردند و راه و رسم زندگی را به مردم می‎آموختند. این نمازی که من و شما گاهی با پنج الی ده دقیقه آن را به جا می‎آوریم، وجود امام موسی کاظم(ع) وقتی وارد مسجد النبی می‎شد تا سپیده صبح در حال سجده مشغول عبادت بودند.«عَظُمَ‏ الذَّنْبُ‏ مِنْ‏ عَبْدِكَ فَلْيَحْسُنِ الْعَفْوُ مِنْ عِنْدِكَ»[1]ازشب تا سپیده صبح در حال سجده، به خدا عرض می‎کند:«خدایا بارگناهان من سنگین و عفو و بخشش شایسته توست». اینگونه افراد می‎توانند نقش آفرین باشند سخن، پیام و کلام این بزرگان حقیقتاً تحول بنیادین در جامعه ایجاد می‎کنند. آنها دغدغه دین خدا و دغدغه هدایت مردم را دارند، اگر شبهاتی برای جامعه بوجود بیاید و افرادی بخواهند بدعتگذاری بکنند، امام هفتم با تمام وجود وتمام قامت در مقابل آنها می‎ایستد، نمی‎گوید به من و تو ارتباطی ندارد و شانه زیر بار مسئولیت خالی نمی‎کند، اینها برای من و شما یک درس است.

برادران عزیز سپاهی، ارتشی، مسجدی و بازاری؛ متوجه باش کجا زندگی می‎کنی و ببین اطراف تو چه و پیرامون تو چه خبر است.راوی می‎گوید: بعد از شهادت امام صادق (ع) مردم به عبدالله یکی ازفرزندان امام رجوع کردند و از وی سوالاتی کردند، دیدند عبدالله به سوالات حاضران پاسخ صحیحی نمی‎دهد. آمدندخدمت موسی بن جعفر(ع) و ایشان در رابطه با برادرش عبدالله چنین فرمودند: «عَبْدُ اللَّهِ يُرِيدُ أَنْ لَا يُعْبَدَ اللَّهُ»عبدالله نمی خواهد روی زمین خداوند پرستش شود و راه دیگری را در پیش گرفته است.بعد در ادامه موسی بن جعفر(ع) فرمود: «اِلَيَ‏ إِلَيَ‏ لَا إِلَى الْمُرْجِئَةِ وَ لَا إِلَى الْقَدَرِيَّةِ وَ لَا إِلَى الْمُعْتَزِلَةِ وَ لَا إِلَى الْخَوَارِجِ وَ لَا إِلَى الزَّيْدِيَّةِ»[2]«به سوی من بشتابید نه به سوی مرجعه، قدریه، معتزله، خوارج و زیدیه». یعنی اینجا مکان اطمینان بخشی است برای پاسخگویی به سوالات مسلمانان. در این شرایط خفقان امامان ما دین را نگه داشتند تا امروز به دست من و شما بیفتد. بعد از شهادت امام کاظم (ع) فراز و فرودها بوجود آمد امامان معصوم یکی پس از دیگری آمدند و در زمان غیبت، علما بار سترگ هدایت جامعه را به دست گرفتند تا اینکه در عصر ما نوبت رسید به رهبر و مقتدای بزرگ امام خمینی(قدس سره)که به دست این رادمرد انقلاب عظیم اسلامی اتفاق افتاده است.

(جزیره خارک 15/3/1392)

[1] متن حدیث «وَ كَانَ أَبُو الْحَسَنِ مُوسَى ع أَعْبَدَ أَهْلِ زَمَانِهِ وَ أَفْقَهَهُمْ وَ أَسْخَاهُمْ كَفّاً وَ أَكْرَمَهُمْ نَفْساً وَ رُوِيَ أَنَّهُ كَانَ يُصَلِّي نَوَافِلَ اللَّيْلِ وَ يَصِلُهَا بِصَلَاةِ الصُّبْحِ ثُمَّ يُعَقِّبُ حَتَّى تَطْلُعَ الشَّمْسُ وَ يَخِرُّ لِلَّهِ سَاجِداً فَلَا يَرْفَعُ رَأْسَهُ مِنَ الدُّعَاءِ وَ التَّمْجِيدِ حَتَّى يَقْرُبَ زَوَالُ الشَّمْسِ وَ كَانَ يَدْعُو كَثِيراً فَيَقُولُ اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ الرَّاحَةَ عِنْدَ الْمَوْتِ وَ الْعَفْوَ عِنْدَ الْحِسَابِ وَ يُكَرِّرُ ذَلِكَ وَ كَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَظُمَ‏ الذَّنْبُ‏ مِنْ‏ عَبْدِكَ فَلْيَحْسُنِ الْعَفْوُ مِنْ عِنْدِكَ وَ كَانَ يَبْكِي مِنْ خَشْيَةِ اللَّهِ حَتَّى تَخْضَلَّ لِحْيَتُهُ بِالدُّمُوعِ وَ كَانَ أَوْصَلَ النَّاسِ لِأَهْلِهِ وَ رَحِمِهِ وَ كَانَ يَفْتَقِدُ فُقَرَاءَ الْمَدِينَةِ إِلَيْهِمْ فِيهِ الْعَيْنَ وَ الْوَرِقَ وَ الْأَدِقَّةَ وَ التُّمُورَ فَيُوصِلُ إِلَيْهِمْ ذَلِكَ وَ لَا يَعْلَمُونَ مِنْ أَيِّ جِهَةٍ هُو» الإرشاد في معرفة حجج الله على العباد؛ ج‏2، ص، 231.

[2] متن کامل حدیث أَخْبَرَنِي أَبُو الْقَاسِمِ جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ قُولَوَيْهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَعْقُوبَ الْكُلَيْنِيِّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ عِيسَى عَنْ أَبِي يَحْيَى الْوَاسِطِيِّ عَنْ هِشَامِ بْنِ سَالِمٍ قَالَ‏ كُنَّا بِالْمَدِينَةِ بَعْدَ وَفَاةِ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع أَنَا وَ مُحَمَّدُ بْنُ النُّعْمَانِ صَاحِبُ الطَّاقِ وَ النَّاسُ مُجْمِعُونَ عَلَى عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ أَنَّهُ صَاحِبُ الْأَمْرِ بَعْدَ أَبِيهِ فَدَخَلْنَا عَلَيْهِ وَ النَّاسُ عِنْدَهُ فَسَأَلْنَاهُ عَنِ الزَّكَاةِ فِي كَمْ تَجِبُ فَقَالَ فِي مِائَتَيْ دِرْهَمٍ خَمْسَةُ دَرَاهِمَ فَقُلْنَا لَهُ فَفِي مِائَةٍ قَالَ دِرْهَمَانِ وَ نِصْفٌ قُلْنَا وَ اللَّهِ مَا تَقُولُ الْمُرْجِئَةُ هَذَا فَقَالَ وَ اللَّهِ مَا أَدْرِي مَا تَقُولُ الْمُرْجِئَةُ قَالَ فَخَرَجْنَا ضُلَّالًا لَا نَدْرِي إِلَى أَيْنَ نَتَوَجَّهُ أَنَا وَ أَبُو جَعْفَرٍ الْأَحْوَلُ فَقَعَدْنَا فِي بَعْضِ أَزِقَّةِ الْمَدِينَةِ بَاكِيَيْنِ لَا نَدْرِي أَيْنَ نَتَوَجَّهُ وَ إِلَى مَنْ نَقْصِدُ نَقُولُ إِلَى الْمُرْجِئَةِ إِلَى الْقَدَرِيَّةِ إِلَى الْمُعْتَزِلَةِ إِلَى الزَّيْدِيَّةِ إِلَى الْخَوَارِجِ فَنَحْنُ كَذَلِكَ إِذْ رَأَيْتُ رَجُلًا شَيْخاً لَا أَعْرِفُهُ يُومِئُ إِلَيَّ بِيَدِهِ فَخِفْتُ أَنْ يَكُونَ عَيْناً مِنْ عُيُونِ أَبِي جَعْفَرٍ الْمَنْصُورِ وَ ذَلِكَ أَنَّهُ كَانَ لَهُ بِالْمَدِينَةِ جَوَاسِيسُ عَلَى مَنْ يَجْتَمِعُ بَعْدَ جَعْفَرٍ النَّاسُ فَيُؤْخَذُ فَيُضْرَبُ عُنُقُهُ فَخِفْتُ أَنْ يَكُونَ مِنْهُمْ‏ فَقُلْتُ لِلْأَحْوَلِ تَنَحَّ فَإِنِّي خَائِفٌ عَلَى نَفْسِي وَ عَلَيْكَ وَ إِنَّمَا يُرِيدُنِي لَيْسَ يُرِيدُكَ فَتَنَحَّ عَنِّي لَا تَهْلِكْ فَتُعِينَ عَلَى نَفْسِكَ فَتَنَحَّى عَنِّي بَعِيداً وَ تَبِعْتُ الشَّيْخَ وَ ذَلِكَ أَنِّي ظَنَنْتُ أَنِّي لَا أَقْدِرُ عَلَى التَّخَلُّصِ مِنْهُ فَمَا زِلْتُ أَتْبَعُهُ وَ قَدْ عَرَضْتُ عَلَى الْمَوْتِ حَتَّى وَرَدَ بِي عَلَى بَابِ أَبِي الْحَسَنِ مُوسَى ع ثُمَّ خَلَّانِي وَ مَضَى فَإِذَا خَادِمٌ بِالْبَابِ فَقَالَ لِيَ ادْخُلْ رَحِمَكَ اللَّهُ فَدَخَلْتُ فَإِذَا أَبُو الْحَسَنِ مُوسَى ع فَقَالَ لِيَ ابْتِدَاءً مِنْهُ إِلَيَ‏ إِلَيَ‏ لَا إِلَى الْمُرْجِئَةِ وَ لَا إِلَى الْقَدَرِيَّةِ وَ لَا إِلَى الْمُعْتَزِلَةِ وَ لَا إِلَى الْخَوَارِجِ وَ لَا إِلَى الزَّيْدِيَّةِ ... .الإرشادفي معرفة حجج الله على العباد؛ ج‏2،ص221.