پارساترین، داناترین، زیرکترین افراد..92/09/10
روی عن حسن بن علی العسکری عليه السلام قال: اَوْرَعُ النَّاسِ مَنْ وَقَفَ عِنْدَ الشُّبْهَهِ، اَعْبَدُ النَّاسِ مَنْ اَقَامَ عَلَی الْفَرَائِضِ، اَزْهَدُ النَّاسِ مَنْ تَرَکَ الْحَرَامَ، اَشَدُّ النَّاسِ اجْتِهَاداً مَنْ تَرَکَ الذُّنُوبَ»[1]
الامام العسكري «ع»: في تفسيره، عن آبائه، عن عليّ، عن النبي «ص»: «أَكْيَسُ الْكَيِّسِينَ مَنْ حَاسَبَ نَفْسَهُ، وَ عَمِلَ لِمَا بَعْدَ الْمَوْت ».[2]
کلمات نورانی ائمه معصومین(ع) میتواند مسیر کار ما را تعیین کند و درسهای برای بهتر زندگی کردن با خودش داشته باشد هشدارهای است گه اگر به موقع به این هشدارها ترتیب اثر داده شود جلوگیری میکند از افتادن ما در باتلاقهای گناه و معصیت.
چند تذکر در این دو روایت است:
«اَوْرَعُ النَّاسِ مَنْ وَقَفَ عِنْدَ الشُّبْهَهِ» پارساترین افراد کسی است که در هنگام شبهه توقف میکند. یعنی نمیداند حراست یا حرام است جائز است یا نیست مصلحت ما است یا نیست؟ پارساترین افراد کسی است که در هنگام مواجهه با شبهه ایست میکند و ورود پیدا نمیکند. « َ فَإِنَّ الْوُقُوفَ عِنْدَ الشُّبُهَاتِ خَيْرٌ مِنَ الِاقْتِحَامِ فِي الْهَلَكَات»[3]
موقعی انسان عند الشبهه توقف میکند بهتر از این است که ندانسته ورود به یک عرصهای کند که منجر به هلاکت وی شود.
«اَعْبَدُ النَّاسِ مَنْ اَقَامَ عَلَی الْفَرَائِضِ» عابدترین مردم را در کسانی جستجو کنید که نسبت به واجباتی که بر دوششان است پایبند هستند. به نماز و روزه و امر به معروف و نهی از منکر اهمیت میدهد و به انجام واجبات عشق میورزد.
پیشوایان معصوم شیعه هر کدام به نوبه خود سرچشمه کمالات و منبع فضایل و صفات عالی انسانی محسوب می شوند. نه تنها شیعه بلکه افراد و گروه های مختلفی که با آن بزرگان در ارتباط بودهاند به این نکته اذعان دارند. حتی مخالفین و معاندین آنان گاهی در لابلای سخنان خویش این حقیقت را ابراز کرده اند. یکی از کارگزاران حکومتی مامون به نام رجاء بن ضحاک - که مامور آوردن امام هشتم علیه السلام از مدینه به خراسان بود - می گوید: هنگامی که امام رضاعلیه السلام را به دستور مامون از مدینه به خراسان آوردم، مامون از رفتار و حالات و خصوصیات وی از من سؤالاتی کرد و من آنچه را که در طول سفر و در اوقات شبانه روز از علی بن موسی الرضاعلیه السلام دیده بودم به خلیفه گزارش دادم. مامون به من گفت: «یابن ابی الضحاک! هذا خیر اهل الارض و اعلمهم و اعبدهم فلا تخبر احدا بما شاهدته منه» ای پسر ضحاک! این شخص بهترین، داناترین و عابدترین فرد روی زمین است، آنچه را که از فضائل و مناقب و صفات والای او دیده ای نزد کسی فاش نکن»[4]
«اَزْهَدُ النَّاسِ مَنْ تَرَکَ الْحَرَامَ» زاهدترین افراد کسی است که محرمات را ترک میکند. دلخشوی او ترک گناه است.
«اَشَدُّ النَّاسِ اجْتِهَاداً مَنْ تَرَکَ الذُّنُوبَ» پرتلاش ترین افراد کسی هست گناه را ترک میکند.
«أَكْيَسُ الْكَيِّسِينَ مَنْ حَاسَبَ نَفْسَهُ، وَ عَمِلَ لِمَا بَعْدَ الْمَوْت» زیرکترین افراد به محاسبه نفس میپردازند و به فکر بعد از مرگش است.
صلوات بر پیامبر(ص) نیز یکی از راههای بخشش گناهان است.
[1] بحارالانوار ج75 ص373 – تحف العقول ص489.
[2]. وسائل الشیعه ج 16 ص 98.
[3] . الكافي، ج1، ص: 68
[4]. عیون اخبار الرضاعلیه السلام، ج 2، ص 182.