پرهیز از سرزنش و ملامت (3)

بحث اخلاقی

پرهیز از سرزنش و ملامت (۳)

وَ ألبِسْنِي زِينَةَ المُتّقينَ في... تَركِ التَّعيِير‌.[۱]

در تبیین این فراز نورانی که در آن به یکی دیگر از زیورهای مردم صالح و با تقوا اشاره می‌کند، گفتیم سرزنش کردن دیگران از کارهای ناشایستی است که در مقاطع مختلف زندگی، زیان‌های مختلفی را متوجه انسان می‌کند.

از جمله زیان‌های دنیوی این گناه که در روایات اهل‌بیت (علیهم السّلام) به آن اشاره شده است، بد مُردن است، یعنی کسی که مؤمنی را سرزنش کرده باشد، مرگ او مرگ تلخ و سختی خواهد بود.

مرحوم کلینی روایتی را از امام باقر (علیه السّلام) نقل کرده که می‌فرماید:

ما مِن‌ إنسانٍ‌ يَطعَنُ في عَينِ مُؤمِنٍ إلّاماتَ بِشَرِّ ميتَةٍ، و كانَ قَمِناً أن لا يَرجِعَ إلى‌ خَيرٍ.[۲]

هيچ انسانى نيست که پيش روى مؤمنى از او بد گويد و طعنه زند، مگر اين كه به بدترين شكل بميرد و سزاوار است كه روى خير و سعادت را نبيند.

این گرفتاری، یعنی مرگ سخت، عقابی است که در آخرین لحظات زندگی شخص سرزنش‌گر گریبان‌گیر او می‌شود و این عقاب در آخرت نیز ادامه خواهد داشت، چه اینکه در روایت دیگری از امام صادق (علیه السّلام) چنین نقل شده است:

مَن عابَ أخاهُ بِعَيبٍ‌ فَهُوَ مِن‌ أهلِ النّارِ.[۳]

هر كس برادر مؤمنش را با عيبى، عيبناك نشان دهد، دوزخى است.

[۱]الصحيفة السجّاديّة: الدعاء ۲۰.
[۲]الكافي، شیخ کلینی، ج۲، ص۳۶۱، ح۹.
[۳]الاختصاص، شیخ مفید، ص۲۴۰.