احکام روزه

643 – اگر ما نیت روزه ی قضای ماه رمضان را بکنیم ، آیا می توانیم روزه را نگیریم ؟
پاسخ – اگر فردی مثلا ده تا روزه ی قضا دارد و شش ماه هم وقت دارد که روزه بگیرد ، اگر نیت روزه بکند و تا قبل از ظهر روزه اش را بخورد اشکالی ندارد . ولی اگر بعد از ظهر روزه اش را بخورد ، هم گناه کرده است و هم روزه اش کفاره دارد . کفاره ی آن ده مُد طعام است که باید به فقیر بپردازند . اگر نتوانست که این کار را انجام بدهد باید سه روز روزه بگیرد . حالا اگر فرد ده روز روزه ی قضا دارد و ده روز هم به ماه رمضان مانده است ، احتیاط این است که روزه اش را باطل نکند .

22– اگر هنگام روزه بوی غذای غلیظ به حلق برود چه حکمی دارد ؟
پاسخ – بوی غذا باطل کننده ی روزه نیست و به حلق هم برسد اشکالی ندارد . البته غبار غلیظ حکم جداگانه ای دارد.
43 – آیا کفاره ی روزه ی پدر بر عهده ی پسر بزرگ است یا برعهده ی همه ی فرزندان آن مرحوم؟
پاسخ – اگر کفاره مالی است و میت بدهکار است و آن را نپرداخته است ، ورثه نیز این مسئله را می دانند یا وصیت کرده است باید از اموال میت پرداخته شود . یعنی ابتدا باید از اموال میت این کفاره و سایر دیون و واجبات مالی پرداخته شود و بعداً بقیه ی اموال تقسیم شود . اما اگر کفاره مالی نباشد بر عهده ی کسی نیست . کفاره غیر از نماز و روزه است که قضای آن بر عهده ی پسر بزرگ است .
44 – شوهر من اجازه نمی دهد که روزه بگیرم آیا چنین حقی را دارد؟ ( رضایت همسر )
پاسخ – نسبت به روزه ی واجب چنین حقی را ندارد و شما باید روزه ی واجب را بجا بیاورید . نسبت به روزه ی مستحب اگر با حق شوهر منافات داشته باشد نباید روزه بگیرید . اگر هم شوهر نهی می کند برخی از فقها گفته اند اگر شوهر نهی می کند خانم نباید روزه ی مستحب را بگیرد.

61 – اصالت من شیرازی هستم . و خانه ی پدرم در شیراز است . ولی خودم ساکن بوشهر هستم . حکم نماز و روزه ی من در بوشهر چیست ؟
پاسخ – اگر شما در بوشهر تصمیم دارید که همیشه زندگی کنید و آنجا وطن شما باشد ، به فتوای همه فقها و مراجع تقلید نماز شما تمام و روزه ی شما هم صحیح است . ممکن است که شما از بوشهر بیرون بروید و نخواهید ده روز هم بمانید اشکالی ندارد زیرا وطن شماست . اگر شما بوشهر را بعنوان وطن انتخاب نکردید ولی هر بار که آنجا می روید ده روز را می مانید یا بیشتر ازده روز می مانید ، باصطلاح این را می گویند که قصد ده روز ماندن دارد مثل شهرهای دیگری که می روید و نماز شما کامل است . اگر قصد ماندن همیشگی را ندارید و گاهی اوقات ممکن است که به بوشهر بروید ولی ده روز را نمانید ، در اینجا بعضی از فقهاء می فرمایند که اگر تصمیم دارد که چند سالی در آنجا سکونت داشته باشد حکم وطن دارد اما بسیاری از فقهای دیگر هم می گویند که تصمیم ماندن همیشگی لازم است . تصمیم ماندن همیشگی یا قصد وطن به این معناست که می گوید ما اینجا زندگی می کنیم و اگر چند س پالی هم در جای دیگر رفتیم باز به اینجا بر می گردیم زیرا خانه و زندگی ما اینجاست. بنابراین اگر این تصمیم را داشته باشید نماز کامل است و اگر این تصمیم را نداشته باشید هر باز که می آیید و می خواهید ده روز بمانید نماز کامل است یا باید ببینید که فتوای مرجع شما در خصوص ماندن چند سال در آنجا چیست . اگر می فرمایند که حکم وطن دارد نماز کامل است و اگر می فرمایند که حکم وطن ندارد باید نماز را با قصد ده روز کامل بخوانید .
63– من باردار هستم . آیا می توانم روزه بگیرم یا صرف بارداری نباید روزه گرفت ؟
پاسخ – در خصوص روزه فرموده اند که کسی که روزه برایش ضرر دارد یا توانایی بجا آوردن روزه را از نظر جسمی ندارد روزه واجب نیست . نفرموده اند که باردار برایش روزه واجب نیست . یعنی خانمی که بارداراست یا بچه شیر می دهد یا بیمار نیست. ممکن است بیماری داشته باشد ولی روزه برایش ضرر نداشته باشد. ممکن است که خانم باردار باشد نه برای خودش و نه برای حملش روزه ضرر نداشته باشد ، پس باید روزه بگیرد . حالا اگر خانم باردار روزه بگیرد برای خودش یا برای حملش ضرر دارد ، در این صورت روزه واجب نیست . حالا خانم چطور تشخیص بدهد ؟ با تجربیاتی که در گذشته داشته می داند که روزه ضرر دارد ،خوب نباید روزه بگیرد یا نمی داند و به پزشک متخصص مراجعه می کند و او برایش اطمینان بیاورد که روزه برایش ضرر دارد ، برای او روزه واجب نیست . بههر حال روزه یک تکلیف واجب است . این سالها هم هوا گرم است و ممکن است که بعضی ها با کمترین بهانه روزه نگیرند . روزه بسیار اهمیت دارد . روزه هم برای بدن و هم از نظر معنوی اهمیت دارد و هم یک تکلیف الهی است مثل نماز . البته نماز اهمیتش از روزه خیلی بیشتر است ولی روزه هم مهم است . نباید با بهانه ای از روزه داری فرار کرد . بهاین معنا که طرف عمدا روزه نگیرد . اگر واقعا هم روزه ضرر دارد ، روزه واجب نیست . مهم این است که شخص بداند تکلیف و وظیفه اش چیست . آیا روزه داری براو واجب است یا روزه خواری . گاهی روزه داری عبادت و اطاعت از دستور خداوند است و گاهی روزه خواری . شخصی که برایش روزه ضرر دارد نباید روزه بگیرد. اگر بگوید که خدایا چون فرمودی که روزه ضرر دارد و من نباید بگیرم من هم اطاعت امر تو را می کند و این خودش اطاعت از خدا می شود. افرادی که توانایی روزه داری را دارند وعذری هم ندارند ، اطاعت امر الهی آنها در روزه داری است.
64 – من ورم معده دارم و به هیچ وجه نمی توانم روزه بگیرم و دکتر هم گفته که نباید روزه بگیرم . آیا من باید کفاره بدهم ؟
پاسخ –افرادی که مثل شما که به جهت بیماری نباید روزه بگیرید روزه بر شما واجب نیست . اگر بعد از ماه مبارک رمضان حالتان خوب شد یا بخاطر اینکه روزها کوتاه است توانستید قضای روزها را بجا بیاورید ، قضای روزه ها را بجا می آورید و قضا هم ندارد . اما اگر این بیماری تا ماه رمضان سال بعد ادامه پیدا کرد و نتوانستید به سبب بیماری قضای روزه ها را هم بجا بیاورید کفاره هم ساقط است . شما باید فدیه بپردازید که اصطلاحا به آن کفاره می گویند . یعنی برای هر روز یک مد طعام یا750 گرم آرد یا نان یا برنج یا خرما به فقیر بپردازید .این وظیفه کسانی است که بواسطه ی بیماری نمی توانند روزه بجا بیاورند و بعد از ماه رمضان هم نمی توانند قضای آنرا بجا بیاروند .
66 – آیا قضای روزه های سالهای گذشته را حتما باید تا قبل از ماه مبارک رمضان بجا بیاوریم ؟
پاسخ – اگر روزه مربوط به سال قبل است بعضی از فقها احتیاط واجب دارند که تا پیش از ماه رمضان سال بعد قضای روزه باید بجا آورده بشود و اگر تاخیر شد باید فدیه بپردازد که اصطلاحا به آن کفاره ی تاخیر می گویند . قضای روزه های سالهای قبل که تاخیر شده است لازم نیست که آنها را همین الان بجا بیاورد . گرچه فرموده اند هر چه زودتر باشد بهتر است . در سال اول تکلیف و وظیفه بود که تاخیر نیندازد . تا ماه رمضان بعدی فرا نرسیده است قضای روزه ها را بجا بیاورد . اما حالا که تاخیر شده است هرچه زودتر بجا بیاورد ولی باید آن فدیه را هم بپردازد . یعنی برای هر یک روز یک مد طعام یا 750 گرم نان یا آرد یا برنج به فقیر بدهد ولی اگر سالهای بعد تاخیر شد دیگر اضافه نمی شود . قضای روزه ی چهار سال قبل لازم نیست که چهار مد طعام بپردازد و همان یک مد است . پس قضای روزه را باید تا پیش از رسیدن ماه رمضان بجا آوریم .اگر بجا نیاوردیم علاوه بر آن باید کفاره ی تاخیر بپردازیم . سالهای بعد اگر تاخیر شد دیگر کفاره اضافه نمی شود و همان قضا بعهده ی طرف هست اما بهتر آن است که قضای روزه تاخیر نشود .
74 – قورت دادن آب دهان حین روزه چه حکمی دارد؟
پاسخ – قورت آب داخل دهان روزه را باطل نمی کند .

77– من روزه های قضایی دارم که نتوانسته ام بگیرم . حالا با اینکه ناراحتی معده دارم و دکتر گفته که نباید روزه بگیرم و توانایی مالی دادن کفاره ی روزه را ندارم . راهنمایی بفرمایید .
پاسخ – اگر شما در زمستان که روزها کوتاه است بتوانید قضای روزه ها را بجا بیاورید باید این کار را بکنید . اما اگر این امکان ندارد و امید ندارید که بتوانید قضای روزه ها را بجا بیاورید ، اگر به سبب بیماری بوده و بیماری ادامه داشته و قضایش را هم             نمی توانستید بجا بیاورید آن از گردن شما ساقط است ولی اگر کوتاهی بوده و می توانستید قضای روزه ها را بجا بیاورید و بجا نیاوردید ، الان اگر می توانید بجا می آورید و اگر    نمی توانید باید وصیت کنید . اگر از خودتان اموالی دارید ، مالی را مشخص کنید که بدهند و روزه ها را بجا بیاورند . ممکن است که شما بگویید من الان جوان هستم . فرقی نمی کند زیرا وقت رفتن از این دنیا برای هیچ کس مشخص نیست . این یک تکلیف است . ممکن است که انسان از دنیا برود و دیگران هم ندانند که برایش بجا بیاورند . اگر فرزندان پسری دارید به پسر بزرگ تان اطلاع بدهید و اگر یک پسر دارید و مطمئن هستید که بجا        می آورد به او بگویید . اموالی را از مال خودتان مشخص بکنید و بدهید که برای تان روزه ها را بجا بیاورند . اینکه گفتید که توانایی دادن کفاره را ندارید این واجب نیست و اگر در آینده توانستید بپردازید ، ادا می کنید زیرا کفاره وقت ندارد و اگر این توانایی نبود کفاره هم کفاره هم ساقط است .
106– آیا این درست است که اگر کسی روزه ی مستحبی بگیرد و دوستش به او چیزی تعارف کند و او دعوتش را بپذیرد و روزه ی خود را بخورد ثواب می برد ؟
پاسخ – بله اصل این مسئله درست است . فرموده اند که اگر کسی روزه ی مستحبی بجا   می آورد اگر مومنی او را دعوت به غذا کرد پذیرفتن دعوت مومن مستحب است و فردی که که روزه ی مستحب گرفته ، اگر دعوت مومن را بپذیرد و او خوشحال می شود . خداوند فرموده است که من هم ثواب روزه را به تو می دهم و هم ثواب اجابت دعوت مومن را به تو می دهم . در بعضی از روایات قید خوشحال شدن را دارد که طرف خوشحال بشود نه اینکه با هم تبانی بکنند و بگوید که من روزه می گیرم و تو به من تعارف کن که ثواب ببریم . اما حالا طرف واقعا روزه گرفته و دوستش هم به او تعارف کرده است و این اشکال ندارد بشرطی که تبانی در کار نباشد . خدا می فرماید که موقع روزه تو میهمان من هستی اگر بنده ی من تو را به میهمانی دعوت کرد میهمانی او را بپذیر ، من هم ثواب میهمانی خودم را به تو می دهم و هم ثواب پذیرفتن دعوت مومن را به تو می دهم .
108 – احکامی را در مورد روزه ماه شعبان بفرمایید .
پاسخ – حضرت علی (ع) فرمودند که ماه رجب ماه من است ماه شعبان ماه رسول الله است و ماه رمضان ماه خداست . و این را همه شنیده اید . پیامبر در آخرین روزهای ماه شعبان می فرمود که همه ی شما به ماه خدا دعوت شده اید . اینکه چه کسی بتواند به این میهمانی برود و دعوت بشود به آدابش برمی گردد . حضرت علی (ع) می فرماید که رجب ماه من است یعنی اولی ماه ولایت و ماه شعبان ماه رسول الله است یعنی دومی ماه نبوت است و سومین ماه ضیافت است . ما می خواهیم به ضیافت برویم ف راه را برای ما مشخص     کرده اند . ولایت ، نبوت و ضیافت ، این طریق است و این دو ماه را هم ماه آمادگی برای ورود به ضیافت شمرده اند . یکی از اسباب آمادگی روزه داری در این دو ماه است . خوش به حال کسانی که ماه رجب را روزه داشته اند و نماز و دعاهای آنرا بجا آورده اند . روزه در ماه شعبان هم تاکید موکد است و روزه در سیزدهم و چهاردم و پانزدهم ماه شعبان ایام البیض است که در این سه روز ما می درخشد و این اختصاص به ماه رجب ندارد . در تمام ماههای قمری سیزدهم و چهاردهم و پانزدهم ایام البیض است و روزه گرفتن مستحب است .پس اگر توانستید این سه روز را روزه بگیرید . همچنین سه روز آخر ماه شعبان که روایت داریم که هر کس که این سه روز را روزه گرفت مثل این است که دو ماه را پی در پی روزه گرفته است . سه روز آخر را خدا ده برابر پاداش می دهد و می شود سی روز و ماه رمضان را هم روزه گرفت ومی شود دو ماه پشت سر هم . اما کسانی که روزه ی قضا دارند ، اگر از سال گذشته روزه ی قضا دارید سعی کنید که در ماه شعبان قضای روزه هایتان را بجا بیاورید و این تکلیف است . برخی فقهاء فتوا دارند یا احتیاط واجب دارند که تا پیش از ماه رمضان سال بعد ، غذای روزه ها را بجا بیاوریم و اگر در این ایام و ماه شعبان باشد ثواب روزه داری در این ماه را هم می برید . این ماه دعاهای زیادی دارد مثل مناجات شعبانیه . این مناجات مناجات امامان ماست ، حضرت امام خمینی مردم را به خواندن این مناجات توصیه می کردند .
113 – الان روزه ی قضا دارم ولی فرصت بجا آوردن همه ی آنها را ندارم . تکلیف من چیست ؟
پاسخ – الان نزدیک ماه رمضان است و امکان دارد که شخص روزه های قضای زیادی دارد و فرصت قضای همه ی آنها را نداشته باشد . به فتوای مشهور فقهاء باید قضای    روزه ی ماه مبارک رمضان تا پیش از ماه رمضان سال بعد بجا آورده بشود. و عمدا نباید تاخیر بشود . حالا اگر این جور شد باید بعد از ماه رمضان قضای روزه ها را بجا بیاورد و بخاطر این تاخیر فدیه بپردازد که بعضی مواقع به کفاره ی روزه تاخیر قضا تعبیر می شود یعنی یک مُد غذا یا یک وعده طعام به فقیر بدهد یک مد ، هفت صد و پنجاه گرم است و طعام هم نان است یا چیزهایی که تبدیل به نان می شود مثل آرد ،گندم ، ماکارنی ،برنج و خرما . پول کفایت نمی کند . بعضی از مراکز مورد اطمینان و یا افراد مورد اطمینان یا دفاتر مراجع ، قیمتش را دریافت می کنند و به وکالت از شخصی که بدهکار است تبدیل به طعام می کنند و به فقیر می دهند .
115 – باطل کردن روزه ی قضا چه حکمی دارد ؟
پاسخ – اگر وقت وسعت دارد و اگر فرصت برای روزه گرفتن تا قبل از ماه رمضان را دارد تا پیش از ظهر فرصت دارد و می تواند روزه ی قضا را باطل کند . اما بعد از ظهر نمی تواند این کار را کند . اگر بدون عذر و عمدا روزه قضا را بعد از ظهر باطل کند هم گناه کرده و هم کفاره دارد . ولی کفاره اش ده مسکین طعام است . یعنی باید به ده نفر فقیر هر کدام یک وعده غذا یا یک مد طعام باید بپردازد.
116 – اگر روز اول ماه رمضان روز یوم الشک اعلام شد، روزه آن چگونه است ؟
پاسخ – ما در احکام شرعی بن بست نداریم . نسبت به یوم الشک اول ماه رمضان یعنی روزی که معلوم نیست که آخر ماه شعبان است یا اول ماه رمضان است ، آخر ماه شعبان حساب می شود . به این معنا که روزه ی ماه رمضان صحیح نیست و نمی توان به نیت ماه رمضان روزه گرفت ، پس روزه واجب نیست . اگر بخواهد آن روزه را روزه بگیرد     می تواند روزه ی قضا بگیرد . اگر روزه ی قضا نداشته باشد می تواند به نیت روزه ی مستحب روزه بگیرد . اگر شخص روزه گرفت و معلوم شد که آن روز اول ماه رمضان بوده است ، اگر در بین روز مشخص شد که امروز اول ماه رمضان بوده است ، در اینجا طرف نیتش را برمی گرداند و به قصد روز ماه رمضان روزه را ادامه می دهد و روزه اش صحیح است . اگر آن روز روزه نبوده است یک روز قضای آن روزه را بجا می آورد و گناهی را مرتکب نشده است . چون اول ماه رمضان معلوم نبوده است . اگر در بین روز مشخص نشد و فردا اعلام کردند که دیروز جزو ماه مبارک رمضان بوده است ، آنهایی که روزه گرفته اند آن روزه جزو ماه رمضان حساب می شود و آنهایی که روزه نگرفته اند گناهی مرتکب نشده اند و بعدا قضای آن روز را بجا می آورند .
126 – حکم نماز و روزه ی فردی که عقب مانده ی ذهنی بوده است چیست؟
پاسخ – اگر عقب ماندگی به حدی بوده است که تشخیص نمی داده که باید نماز بخواند و نماز نخوانده است یا اهل تشخیص روزه نبوده است ، نمازهای این فرد قضا ندارد . اما اگر تشخیص می داده و کوتاهی کرده است ، نمازها قضا دارد و اگر روزه را تشخیص        نمی داده و نمی توانسته بگیرد روزها هم قضا ندارد .
127 – دخترخانم هایی که سال اولی است که روزه می گیرند و توان جسمی هم ندارند تکلیف شان چیست ؟
پاسخ – ما نسبت به فرزندان مان وظیفه داریم که آنها را به نماز و روزه تشویق کنیم همانطور که در مسائل دیگر زندگی این کار را انجام می دهیم . مثلا اگر کار خوبی انجام می دهند آنها را تشویق می کنیم و به آنها هدیه می دهیم . ما می توانیم در مورد نماز و روزه هم این کار را انجام بدهیم . اگر این تشویق را قبل از سن تکلیف بکنیم بهتر است و در سن تکلیف هم آنها را تشویق کنیم . مثلا اگر آنها یک روز دیر به مدرسه بروند با زبانی نرم با او صحبت می کنیم تا وظیفه اش را انجام بدهد . پس ما باید فرزندان مان را توجیح کنیم و برای آنها توضیح بدهیم که این یک وظیفه ی دینی است و دستور خداست و حتما باید آنرا انجام بدهیم . یعنی بی جهت نمی توانیم روزه خواری کنیم . در مورد اهمیت روزه و نماز برای آنها توضیح بدهیم . اگر ما این کارها را قبل از تکلیف انجام بدهیم ، همان دختر خانم را ، اگر برای سحری بیدار نکنیم گریه می کند . حالا با بزرگترها سحری بخورنند و روزه بگیرند ، اگر در وسط روز ضعف بر آنها غالب شد که دیگر نمی توانستند روزه را ادامه بدهند می توانند روزه شان را بخورند ولی بعد باید غذای روزه را بجا بیاورند . برای     بچه ها توضیح بدهیم که وقتی کسی مسافر است باید روزه اش را بخورد تا بفهمند که مواقعی هم هست که نباید روزه بگیرند . پس اگر یک مردچهل ساله هم نتواند روزه بگیرد یا فردی که بیمار است و روزه باعث شدت بیماری او می شود از این جهت با این بچه ی نُه ساله فرقی ندارد . زیرا شرط روزه داری داشتن توان بدنی است. پدر و مادر نمی توانند بخاطر ضعیف بودن بچه از همان ابتدا به او بگویند که روزه بر تو واجب نیست . شما سعی کنید که آنها را به روزه داری عادت بدهید حتی به همان روزه داری نصفه . اسلام برای سلامتی افراد احترام زیادی قائل است و حتی درعبادت روزه می فرماید که اگر روزه برای شما ضرر دارد بر شما واجب نیست. البته بخاطر ضعف نمی توان روزه نگرفت . اما اگر کسی ضعف بر او غالب بشود به حدی که طرف نتواند تحمل کند یا برای او ضرر داشته باشد می تواند روزه اش را بخورد.

134 – آیا برای گرفتن قضای روزه باید سحری خورد ؟
پاسخ – سحری خوردن شرط روزه داری نیست یعنی واجب نیست که برای روزه گرفتن سحری بخوریم . سحری خوردن مستحب است . ظاهرا برای حفظ سلامتی سحری خوردن توصیه شده است ولی اگر سحری هم نخورید و روزه بگیرید روزه تان درست است .

140 – روزه ی بی سحری چه حکمی دارد ؟
پاسخ – برای روزه ، سحری خوردن واجب نیست بلکه مستحب است . اگر شما نیت روزه داشته باشید و بدون سحری خوردن هم روزه بگیرید روزه تان صحیح است . ولی مواظب سلامتی خودتان هم باشید .
141– در مورد نیت روزه در ماه رمضان توضیحاتی بدهید .
پاسخ – مسئله ی نیت امر مشکلی نیست . کسی که روزه دارد با نیت است اما گاهی فرد ابتدای روز ، روزه نبوده و در وسط روز می خواهد نیت روزه بکند . وقت روزه داری از اذن صبح تا اذان مغرب است . در کل روزه باید نیت روزه باشد . حالا اگر کسی از مسافرت برمی گردد و قبل از ظهر به شهر خودش می رسد ،اگر مبطلی انجام نداده باشد و نیت بکند روزه اش صحیح است . اما اگرکسی عمدا تا ظهر نیت روزه نکند ، روزه اش صحیح نیست . اگر شما از شب قبل بنا دارید که روزه بگیرید و فردا بعد از اذان صبح هم بلند شدید ، روزه تان صحیح است و شما با نیت بوده اید . می توانید یک نیت کلی هم در مورد ماه مبارک رمضان داشته باشید که تمام ماه را روزه بگیرید .
143 – من از سال گذشته روزه ی قضا داشته ام .آیا می توانم ماه رمضان روزه هایم را بگیرم ؟
پاسخ – اگر شما از قبل روزه ی قضا دارید ، الان که ماه رمضان است نمی توان قضای آنرا بجا آورد . شما نمی توانید هفت تای این ماه را نیت روزه ی قضا بکنید و بقیه را نیت روزه ی ماه مبارک رمضان بکنید. شما فعلا نیت روزه ی ماه مبارک رمضان را بکنید و هفت روزه ی قضای قبلی را بعد از ماه رمضان وقتی که روزها کوتاهتر است و هوا خنک است بجا می آورید و به جهت تاخیر قضا برای هر یک روز یک مد طعام یا 750 گرم طعام به فقیر بپردازید .
144– من چند سال روزه ی قضا دارم . تا آنجا که می توانم قضای آنرا می گیرم و برای گرفتن همه ی این روزه های قضا به مشقت می افتم .در مورد کفاره ی روزه ی قضا مرا راهنمایی کنید.
پاسخ – تکلیف اول این است که شما دارید قضای روزه ها را بجا می آورید . اگر خوردن روزه عمدی بوده کفاره دارد اما اگر خوردن روزه عمدی نبوده کفاره ندارد و شما فقط یک مد طعام یا همان فدیه که تاخیر روزه گفته می شود را می پردازید . سعی کنید قضای روزه ها را بجا بیاورید وهر قدر هم که توانستید کفاره ی روزه ها را هم بپردازید .

147– چند سال پشت سرهم روزه ی قضا داشتم و روی هم جمع شده بود و به دلیل بیماری و بچه داری و ... تا پیش از ماه رمضان امسال هم نتوانستم قضای آنرا بجا بیاورم . الان تکلیف من چیست ؟
پاسخ – ما نمی توانیم یک جواب بدهیم که همه ی این فرض ها پاسخ داده بشود . بطور کلی اگر انسان در ماه مبارک رمضان موفق به روزه داری نشود و بعد از ماه رمضان عذری نداشته باشد و بیمار هم نباشد ، باید قضای روزه ها را بجا بیاورد . و اگر تا ماه رمضان سال بعد تاخیر شد و قضای روزه را بجا نیاورد ، علاوه بر قضای روزه باید برای هر روز یک فدیه هم بپردازد . اگر بیماری تا رمضان سال بعد ادامه پیدا کرد و نتوانست قضای روزه ها را بجا بیاورد ، قضای روزه ساقط است و فقط باید یک مد طعام را بپردازد . بچه شیر دادن و مسافرت و.. . عذرهایی نیست که قضای روزه بجا آورده نشود . اگر پاسخ شما داده نشد ، حکم قضای روزه ی خودتان را بپرسید .
157 – اگر سهوا آدامس در دهان ما بماند و صبح آنرا از دهان مان خارج کنیم ، روزه مان درست است ؟
پاسخ – اگر فراموش کردید و آدامس در دهان تان مانده است روزه تان درست است و اگر فراموش کردید و آدامس شیرینی نداشته و در دهان شما مانده است اشکالی ندارد . پس روزه ی شما صحیح است .
158 – مسواک زدن در هنگام روزه داری چه حکمی دارد ؟
پاسخ – مسواک زدن دندانها روزه را باطل نمی کند ولی بهتر است که انسان در سحر دندانهایش را خلال کند یا مسواک بزند . اگر در طول روز هم بخواند مسواک بزند روزه باطل نیست ولی مسواک کردن با مسواک خیس کراهت دارد و انسان هر چه آب و خمیر دندان به دهان برده را باید بیرون بریزد .
165 – من حواسم نبود و شاخه ای از درخت را کنده و جویدم ، روزه ی من چه حکمی دارد ؟
پاسخ – اگر بعد از اینکه شما متوجه شدید ، آنرا از دهان بیرون آوردید روزه تان اشکالی ندارد .
166 – آیا اگر کسی در روزه ی قضا سهوا چیزی بخورد روزه اش باطل است ؟
پاسخ – اگر انسان سهوا چیزی بخورد یا بیاشامد و بعد متوجه بشود که روزه است ، چه روزه ی قضا باشد و چه روزه ی ماه رمضان باشد روزه اش صحیح است .
167 – من اولین سالی که به تکلیف رسیدم نتوانستم روزه بگیرم زیرا بدنم ضعیف بود . بعد نتوانستم روزه ی قضای آنرا بگیرم و کفاره هم ندادم .آیا الان می توانم کفاره ی روزه را بدهم؟
پاسخ – در آن سال اول که نتوانستید روزه بگیرید ، قضای آنرا بجا بیاورید. اگر بعد از ماه رمضان قضای روزه را بجا بیاورید کفاره ندارد ولی اگر هنوز بجا نیاورید و یکسال هم بیشتر طول کشید ، در اینجا علاوه بر روزه باید یک مد طعام به فقیر بپردازید .
169 – آیا خوردن قرص ، روزه را باطل می کند ؟
پاسخ – خوردن قرض حتی اگر همراه با آب هم نباشد روزه را باطل می کند . اگر شما چاره ای ندارید و باید حتما این قرص را در میان روز بخورید ، باید روزه تان را بخورید و بعدا قضای آنرا بجا بیاورید.

170– معلول ذهنی که نمی تواند روزه بگیرد ، آیا باید کفاره بدهد ؟

پاسخ – اگر معلول ذهنی به حدی باشد که تشخیص نمی دهد باید روزه بگیرد و وقت نماز را نمی داند و معلولیت او شدید است ، تکلیف روزه و کفاره بر او نیست . ولی اگر معلولیت خیلی شدید نیست ولی نمی تواند روزه بگیرد و بعد از ماه رمضان هم نمی تواند قضای آنرا بجا بیاورد باید فدیه یعنی یک مد طعام بدهد .

173 – تکلیف قضای روزه یک عقب مانده ی ذهنی بیست و پنج ساله ، چیست ؟

پاسخ – اگر عقب ماندگی شدید است و ایشان وقت نماز را تشخیص نمی دهند و نمی داند که باید روزه بگیرد، ایشان تکلیفی نسبت به نماز و روزه ندارند . اما اگر در حد تشخیص باشد باید نماز را بخواند و اگر توانایی جسمی دارد باید روزه ها را بگیرد و اگر نمی تواند باید کفاره بپردازد ولی اگر خودش مالی ندارد فدیه اش برگردن شما نیست .

177 – اگر بیماری کلیه داشته باشیم و باید در روز خیلی آب بخوریم ،آیا روزه گرفتن واجب است ؟

پاسخ – اگر شما ناراحتی کلیه دارید و باید زیاد آب بنوشید روزه بر شما واجب نیست . اگر در روزهای کوتاه زمستان توانستید روزه ی قضا را بگیرید. می توانید یک مشورتی با پزشک متخصص داشته باشید که مثلا می توانید یک روز درمیان روزه بگیرد یا خیر.

178 – آیا دوش گرفتن و غسل کردن روزه را باطل می کند ؟
پاسخ – هیچ کدام از اینها روزه را باطل نمی کند . ولی شرطش این است که تمام سر و گردن را در آب فرو نبرد . اگر شما روزه باشید و از قصد تمام سر و گردن را در آب فرو ببرید روزه تان باطل است . اگر کسی که روزه است و به استخر می رود ، باید مواظب باشد که آب نخورد و سرش را هم داخل آب نبرد . این مقدار آبی که بر سر و گردن می ریزد ، فرو بردن سر و گردن در آب نیست .
179 – آیا اگر با لباس غواصی زیر آب برویم یا در زیردریایی سوار بشویم روزه ما باطل می شود ؟
پاسخ - اگر سر در محفظه ای باشد و آن محفظه به سر نچسبیده باشد ، روزه اشکالی ندارد. ولی اگر به سر چسبیده باشد روزه باطل است مثل این است که سر را در نایلونی بگذارید و در آب فرو ببرید که اکثر فقها می گویند که روزه باطل است .
181 – آیا در هنگام روزه داری عطر زدن اشکال دارد ؟
پاسخ – زدن عطر به لباس و بدن در حال روزه داری اشکالی ندارد . این کار کراهت هم ندارد . بوییدن گل های معطر کراهت دارد .
184 – من روزه ی تابستان را نتوانستم طاقت بیاورم و آب خوردم . آیا من گناه کرده ام ؟
پاسخ – شما گناهی مرتکب نشده اید و بعد از ماه مبارک رمضان قضای آنرا بجا بیاورید. اگر این روزه برای سالهای گذشته است ، قضای آنرا بجا می آورید و یک مد ( 750گرم ) طعام هم بپردازید .

185 – کسانی که کارهای سخت و طاقت فرسا دارند ، آیا روزه بر آنها واجب است ؟
پاسخ – از قدیم این مشاغل سخت بوده است و ابزاری که الان هست در سابق نبوده است . محل زندگی مسلمانان در مکه ، مدینه ، کربلا و کوفه هم از مناطق گرم بوده است . در کشورما هم مناطق گرم وجود دارد . حدود سی سال پیش هم ماه رمضان در همین فصل بوده است اما اینها به این معنا نیست که افراد باید هر جوری شده روره را بجا بیاورند . کسانی که در محل های گرم و آفتاب کار می کنند باید برای این ماه برنامه ریزی داشته باشند که اگر امکان دارد در زمان خنکی هوا کار بکنند تا بتوانند روزه ها را بجا بیاورند اما اگر این کار امکان ندارد ، می تواند سفری پیش از ظهر ( حداقل بیست و پنج کیلومتر خارج از شهر ) انجام بدهد و بعد روزه شان را باز کنند . و در عین حال گناه هم انجام نداده اند و بعد کارشان را شروع کنند . اگر این کار هم امکان ندارد روزه را بگیرند و کارشان را شروع کنند . اگر روزه برای شان خیلی سخت بود و ضعف بر آنها قالب شد ، روزه را افطار کنند و بعد از ماه رمضان آنرا بجا بیاورید. در مورد روزه خواری علنی باید گفت که حتی اقلیت های مذهبی این را رعایت می کنند و علنی روزه خواری نمی کنند. افراد مسلمان که عذر دارند و روزه نمی گیرند باید این مسئله را مراعات کنند و در جلوی دید دیگران چیزی نخورند که مشخص بشود آنها روزه نیستند . اگر کسی این کار را بکند دو تا گناه مرتکب شده است ، یکی اینکه روزه خورده است و دیگر اینکه علنی روزه خورده است . شما مجاز نیستد که علنی روزه خواری کنید . ما در جامعه ی اسلامی خودمان می گوییم که افراد غیرمسلمان باید حجاب را رعایت کنند . زیرا این یک مسئله ی اجتماعی است و به جامعه برمی گردد .
186 – مادر من پنجاه سال سن دارد . تابحال بخاطر بیماری نتوانسته که روزه بگیرد و مالی هم ندارد که بدهد .تکلیف چیست ؟
پاسخ – اگر ایشان نمی توانند روزه بگیرند ، در روزهای کوتاه زمستان قضای روزه را بجا بیاورند و اگر این کار را هم نمی توانند بکند برای هر روز باید فدیه یا یک مد طعام بپردازند . در کفاره ی روزه حتما باید طعام داده بشود . طعام نان یا جایگزین آن است مثل آرد ، برنج ، ماکارانی و خرما . در کفاره ی روزه تنها پول کفایت نمی کند . ما می توانیم به افراد فقیر مورد اطمینان پول بدهیم که نان تهیه بکنند و بخورند یا به موسسات یا دفاتر مراجع بدهیم که آنها تبدیل به نان و طعام بکنند و به فقیر بدهند .
187 – آمپول زدن هنگام روزه چه حکمی دارد؟
پاسخ – بعضی ها آمپول زدن را مبطل روزه نمی دانند ولی بعضی از فقهاء آمپول های تقویتی و آمپول های وریدی مثل سرم را مبطل روزه می دانند . شما باید آنرا از دفتر مرجع تقلید خودتان بپرسید.

192 –آیا فردی که خودش نماز و روزه ی قضا داشته باشد می تواند برای پدرش نماز و روزه ی قضا بجا بیاورد ؟
پاسخ – اگر پدر فوت کرده باشد می توانید نماز قضا برای ایشان بجا بیاوریدحتی اگر خودتان نماز قضا داشته باشید . سعی کنید نماز قضای خودتان را زودتر بجا بیاورید.دیگر اینکه کسی که روزه ی قضا دارد نمی تواند روزه ی مستحب بگیرد . بعضی از فقهاء هم می گویند که فردی که روزه ی واجب بعهده ی او است نمی تواند روزه ی مستحب بگیرد . این حکم به روزه اختصاص دارد . اما اگر کسی نماز قضا دارد می تواند نماز مستحبی بخواند . فرد می تواند در روزهایی که روزه گرفتن مستحب است روزه ی قضا را بگیرد و انشاء الله ثواب آنرا هم می برد .

195 – بخاطر بیماری ، شوهرم اجازه نمی دهد که من روزه بگیرم . آیا در روزه داری اجازه ی شوهر شرط است ؟
پاسخ – در روزه داری اجازه ی شوهر شرط نیست ولی اگر شما بیمار هستید نباید روزه بگیرید البته به تشخیص خودتان ، نه به تشخیص شوهرتان . مگر اینکه شوهر شما طبیب باشد و تشخیص بدهد و برای شما اطمینان حاصل بشود که روزه برای شما ضرر دارد . در روزه ی واجب اجازه ی شوهر شرط نیست ، منع شوهر هم تاثیری ندارد . اگر شما تشخیص می دهید که می توانید روزه بگیرید ، روزه را بجا بیاورید و سعی کنید که در خانه اختلافی پیش نیاید .
196 – اگر نماز صبح قضا بشود آیا روزه باطل است ؟
پاسخ – البته نماز صبح نباید قضا بشود ولی اگر قضا شد روزه باطل نیست .
197 – آیا ناخن جویدن روزه را باطل می کند ؟
پاسخ – اگر کسی ناخن را بخورد روزه اش باطل می شود . حالا یک وقت فرد ناخن را می جود و بیرون می ریزد و آنرا نمی خورد ، این روزه باطل نمی شود. خوردن روزه را باطل می کند نه جویدن .
198 – آیا روزه گرفتن خانمها در روزهایی که عذر شرعی دارند حرام است؟
پاسخ – خانم ها در ایام عادت نباید روزه بگیرند و روزه شان صحیح نیست .پس اگر به قصد روزه داری امساک کند حرام است ولی اگر پرهیز از خوردن و آشامیدن را دارند و حالت روزه داری را دارند ولی نیت روزه را ندارند ، اشکالی ندارد . خوردن روزه های این ایام قضا دارد . در اینجا یک تفاوت اساسی بین روزه و نماز است با اینکه نماز اهمیتش از روزه بیشتر است ، در این ایام که خانمها نماز نمی خوانند ،نمازشان قضا ندارد ولی روزه های این ایام قضا دارد و باید بعد از ماه رمضان آنرا بجا بیاورند .
199 – شغل من طوری است که شنبه به مسافرت می روم و آخر هفته بر می گردم . حکم نماز و روزه ی من چیست ؟
پاسخ – در این مسئله تفاوت فتوا وجود دارد . بطورکلی اگر این رفت و آمد برای کار باشد یعنی سفر کاری است ، نظر اکثر مراجع تقلید این است که نماز کامل و روزه هم صحیح است . اما اگر سفر تفریحی است و سفر شغلی محسوب نمی شود ، نظر اکثر مراجع تقلید این است که نماز شکسته است و روزه هم صحیح نیست مگر اینکه آنجا ده روز بمانید . تفسیر مسئله را باید از دفتر مرجع تقلید خودتان بپرسید.
200 – آیا در ماه رمضان می توانیم بدون سحری روزه بگیریم ؟
پاسخ – اگر کسی سحری نخورد می تواند روزه بگیرد زیرا سحری خوردن شرط گرفتن روزه نیست . سحری خوردن مستحب است . حالا اگر کسی سحری حتی یک لیوان آب هم نخورد و روزه گرفت روزه اش صحیح است .
201 – آیا مصرف اسپری که مبتلایان به آسم از آن استفاده می کنند روزه را باطل می کند ؟
پاسخ – ممکن است که این افراد روزه برایشان ضرر نداشته باشد ولی باید از این اسپری در روز چند بار استفاده بکنند ، اگر این اسپری که استفاده می شود صرفا گاز است یا هوا است یا موادی همراه آن نیست یا اینکه آن مواد جرمی ندارد و چیزی به حلق نمی رسد روزه صحیح است ولی اگر پودری همراه آن هست که وقتی آنرا می زنند به حلق می رسد ، در اینجا روزه صحیح نیست . حالا چون شخص بیمار است و ناچار است که از این اسپری استفاده بکند ، در روزه داری از آن استفاده بکند ولی بعدا در زمستان قضای روزه ها را بگیرد ولی اگر نمی تواند قضای آنرا بگیرد فقط کفاره ی آنرا بپردازد و روزه اش دیگر قضا ندارد .
202 – آیا بلافاصله بعد از ماه مبارک رمضان می شود قضای روزه ها را گرفت ؟
پاسخ – بلا فاصله امکان ندارد زیرا روز عید فطر نمی توان روزه گرفت و روزه گرفتن در این روز حرام است ولی بعد از آن می توان روزه ی قضا را گرفت .
203 – من نُه ماهه باردار هستم ولی نمی دانم که باید روزه بگیرم یا خیر ؟
پاسخ – خانمی که باردار است اگر به تشخیص خودش یا پزشک متخصص مورد اطمینان ، روزه برای خودش یا جنین او ضرر داشته باشد روزه واجب نیست ولی اگر روزه برای او ضرر ندارد یا می تواند یک روز درمیان روزه بگیرد ، روزه را بگیرد .در ضمن بعدا باید قضای این روزه ها را بجا بیاورد .

204 – آیا اهدای خون باعث باطل شدن روزه می شود ؟
پاسخ – اهدای خون جزو مبطلات روزه نیست . اما کاری که موجب ضعف بشود کراهت دارد مثل خون گرفتن . اگر جان کسی در خطر باشد که شما بتوانید با اهدای خون خودتان او را نجابت بدهید ، در اینجا خون دادن واجب است . اگر اهدای خون کردید و ضعف بر شما غالب شد ، روزه تان را افطار کنید و شما بخاطر این کار ثواب زیادی می برید .
206 – اگر کسی بگوید که من فردا روزه نمی گیرم ولی بعد روزه بگیرد ، آیا این روزه قبول است ؟
پاسخ – اگر از پیش از اذان صبح تصمیم گرفته که روزه بگیرد ، روزه اش صحیح است چون نیت روزه از اذان صبح است .
207 – اگر ما روزه باشیم و در ذهن خود فکر خوردن غذا باشیم ، آیا روزه اشکال دارد ؟
پاسخ – فکر خوردن غذا روزه را باطل نمی کند . اگر فرد تصمیم بگیرد که روزه بخورد بسیاری از فقهاء می فرمایند که روزه باطل است و بعضی از فقهاء می فرمایند که اگر نیت کرد ولی نخورد روزه اش باطل نیست .
208 – ما تا چه موقع مهلت داریم که فطریه ( روزه ) را بپردازیم ؟
پاسخ – مهلت پرداخت فطریه روزه تا ظهر روز عید فطر است . و فرموده اند که احتیاط واجب آن است که قبل از نماز فطریه را بپردازند . پس مهلت پرداخت آن از شب عید تا ظهر روز عید است . اگر کسی فطریه را در موقع مقرر نپردازد واجب است که آنرا بپردازد .
209 – کسی که نه می تواند روزه بگیرد و نه می تواند کفاره ی آنرا بدهد حکمش چیست ؟
پاسخ – اگر واقعا نمی تواند تکلیفی ندارد .
210 – اگر قبل از اذان ظهر در بیست و دو کیلومتری وطن خود باشیم ، روزه ی ما چه حکمی دارد ؟
پاسخ – اگر ظهر به وطن برسد روزه اش صحیح است . اگر فرد مسافر مبطل روزه انجام نداده باشد ، و قبل از ظهر به وطن رسد ، می تواند نیت روزه بکند و روزه اش صحیح است . اگر در بیست و دو کیلومتری وظن اذان را بشنود ، روزه اش درست نیست .
211 – برادر من مسافرکش است . تکلیف روزه اش چیست ؟
پاسخ – چون شغلش سفر است ، روزه اش صحیح است .
212 – روزه هایی را که بخاطر قاعدگی می خوریم چه حکمی دارد ؟
پاسخ – باید بعد از ماه رمضان قضای آنرا بجا بیاورید . خانم هایی که عذر شرعی دارند قضای نماز بر آنها واجب نیست ولی باید قضای روزه را بجا بیاورند .
214 – آیا دروغ گفتن روزه را باطل می کند ؟
پاسخ – دروغ گفتن از گناه کبیره است ولی جزو مبطلات روزه نیست . پس دروغ گفتن روزه را باطل نمی کند مگر اینکه دروغ را نسبت به خدا و پیامبر بدهند . دروغ مانع قبولی روزه است . روزه دار واقعی کسی است که از گناهان پرهیز می کند.

215 – آیا زدن کرم به دست و صورت باعث باطل شدن روزه می شود ؟
پاسخ – کرم زدن به صورت و دستها روزه را باطل نمی کند .
216 – آیا فرو بردن آب دهان روزه را باطل می کند ؟
پاسخ – خیر . آب دهان اگر زیاد هم باشد روزه را باطل نمی کند ولی اگر آبی در دهان ببرد و بیرون نریزد و آنرا قورت بدهد روزه اش باطل است .
217 – در هنگام روزه ، اگر خون داخل دهان پاک بشود ، آیا نیازی به آب کشیدن دهان هست؟
پاسخ – اگر داخل دهان زخم شد و خون آمد ، وقتی که خون برطرف شد دیگر نیازی به آب کشیدن ندارد . از مواردی که برطرف شدن عین نجاست خودش پاک کننده است و نیاز به آب کشیدن ندارد ، داخل دهان است . اگر لب ها خون آمده باشد ، باید آنرا آب کشید .
218 – من یک بچه ی هفده ماهه دارم. آیا من می توانم روزه بگیرم ؟
پاسخ – روزه یک تکلیف واجب است . اما اگر بخاطر شیردهی، روزه برای فرزند یا خود شما ضرر داشته باشد ، روزه بر شما واجب نیست . اگر شما می توانید بچه را با خوراکی های دیگر سیر کنید باید روزه بگیرید یا اگر می توانید یک روزه درمیان روزه بگیرد.
220 – در هنگام روزه ریختن قطره در چشم چه حکمی دارد ؟
پاسخ – قطره در چشم روزه را باطل نمی کند. اگر سهوا به حلق برسد روزه باطل نیست البته معمولا به حلق نمی رسد .

222 – آیا اگر در بین روزه نیت را قطع کنیم ، روزه باطل است ؟ آیا استمرار نیت در روزه شرط است ؟

پاسخ – استمرار نیت روزه شرط است . انسان باید از اذان صبح تا اذان مغرب قصد روزه داری داشته باشد . پس اگرانسان در بین روزه تصمیم گرفت که روزه نباشد روزه باطل است . اگر انسان قصد کند که اگر ناهار خوبی بود روزه را می خورم ولی الان قصد روزه دارد و ناهارهم نخورد یعنی این قاطع را هم بجا نیاورد ، بعضی از فقهاء می فرماید که روزه را باطل نمی کند ولی بعضی فقهاء میگویند که روزه را باطل می کند . استمرار نیت روزه شرط است .

223 – آیا جویدن آدامس بدون مزه روزه را باطل می کند ؟

پاسخ – انسان وقتی آدامس را می جوید یک ذراتی از آن جدا می شود و فرومی رود که انسان متوجه آن نمی شود و آنرا می خورد . خوردن چیزی حتی اگر کم باشد روزه را باطل می کند . دیگر اینکه آدامس خوردن حالت روزه خواری علنی محسوب می شود .

224 – کسی که کارش، سفر است چگونه باید روزه بگیرد ؟

پاسخ – کسانی که شغل شان سفر است مثل خلبان و راننده ، باید نماز را کامل بخوانند و روزه را بگیرند و کسانی که مقدمه ی کارشان سفر است یا اینکه کارشان در شهر دیگری است به فتوای اکثر فقهاء باید نماز را صحیح بخوانند و روزه بگیرند .

227 – من سال گذشته روزه نگرفته ام . برای قضای آن چکار باید بکنم ؟

پاسخ – وظیفه ی اول نسبت به روزه ی ماه رمضان روزه داری است یعنی اگر کسی می تواند باید روزه بگیرد . اگر در ماه رمضان نتوانست روزه بگیرد و عذری داشت ، باید بعد از ماه رمضان به تعداد همان روزها ، به نیت قضا روزه بگیرد . اگر نتوانست قضای روزه را بجا بیاورد ، مثلا بیمار باشد یا توانایی جسمی نداشته باشد مثلا پیر مرد باشد و نتواند تا سال بعد روزه بگیرد قضای روزه ساقط است و باید کفاره ی آنرا که یک مد طعام است بدهد . اگر کسی عمدا روزه بخورد ، علاوه بر قضای آن باید شصت روز پشت سر هم روزه بگیرد یا به ضست نفر فقیر یک مد طعام بدهد .

229 – یک خانم حامله که روزه نمی گیرد آیا دادن کفاره کافی است ؟

پاسخ – خیر دادن کفاره کافی نیست . یک خانم حامله که روزه نگرفته است بعد از ماه رمضان تا قبل از رسیدن ماه رمضان سال بعد ، باید قضای روزه را بگیرد و بعضی از فقهاء می فرمایند که علاوه بر قضا ، باید یک مد طعام هم بدهد .

230 – اگر کسی سهوا چیزی بخورد و نداند که روزه اش باطل نمی شود و بعد غذا بخورد ، حکم روزه اش چیست ؟

پاسخ – این روزه باطل است و ایشان باید قضای روزه را بجا بیاورد و اگر واقعا غافل بوده است ، کفاره ندارد .

231 – دختر نُه ساله ای دارم که خیلی ضعیف است . تعدادی از روزه ها را خورده است .تکلیف او چیست؟

پاسخ – تعدادی از روزه ها را که نگرفته بعد از ماه مبارک رمضان هر وقت که توانست مثلا وقتی هوا خنک بود قضای روزه را بجا بیاورد .

233 – اگر شخصی روزه گرفته است و فراموش کرده که روزه است و سرش را زیر آب ببرد ، آیا روزه اش باطل است ؟

پاسخ – اگر کسی مبطلات روزه را سهوا انجام بدهد ، روزه اش باطل نیست . پس ایشان روزه اش باطل نیست .

234 – مادرم و شوهرم اجازه نمی دهند که من روزه بگیرم . تکلیف من چیست ؟

پاسخ – این دلسوزیهای بی جا تاثیری ندارد . شما باید روزه واجب را بجا بیاورید . اگر شما تشخیص می دهید که می توانید روزه بگیرید ، روزه بگیرید . اگر پزشک متخصص مورد اطمینان هم به شما بگوید که روزه نگیرید می توانید حرف او را گوش کنید . در ضمن باید کاری بکنید که در خانه مشکلی پیش نیاید .

235 – خانمی عذر شرعی داشته و شک دارد که پاک شده است یا نه ، تکلیف آن روزه چیست ؟

پاسخ – اگر واقعا شک دارد حکم پاکی ندارد ولی برای پاکی ، باید خودش را امتحان کند .

236 – درکودکی روزه ام را خورده ام و شک دارم که این روزه در زمان تکلیف بوده یا قبل از سن تکلیف بوده است. الان باید چکار کنم ؟

پاسخ – الان شما وظیفه ای ندارید . ولی اگر بعدا یادتان آمد قضای آنرا بجا بیآورید . اگر بخواهید می توانید یک روزه ی احتیاطی بجا بیاورید .

238 – کشیدن دندان هنگام روزه چه حکمی دارد ؟
پاسخ – کارهای دندانپزشکی مثل کشیدن دندان ، عصب کشی و پرکردن دندان روزه را باطل نمی کند اگر سبب خوردن و آشامیدن چیزی نباشد . اگر فردی از سر ناچاری و درد دندان را کشید و چیزی هم به حلقش رفت اشکالی ندارد و روزه اش باطل نیست .

239 – اگر ما روزه باشیم و در جایی باشیم که غیبت می کنند و وقتی به آنها اعتراض می کنیم باز به کار خودشان ادامه می دهند ، در اینجا تکلیف ما چیست ؟
پاسخ – انسان در ماه رمضان باید سعی کند که غیبت را ترک کند و بعد از ماه رمضان هم غیبت نکند . اگر ماه رمضان این اثر را نداشته باشد که ما گناهان مان مثل غیبت کردن را کنار بگذاریم ، معلوم نیست که روزه ی ما قبول باشد . غیبت از گناهان کبیره است . گناه غیبت تنها مربوط به غیبت کننده نیست بلکه کسی که غیبت را هم می شنود گناهکار است . ما نه باید پشت سر دیگران حرفی بزنیم که غیبت بشود نه باید غیبت را گوش کنیم . ما باید مجلسی که در آن غیبت می کنند ترک کنیم یا بحث را عوض کنیم . حالا ممکن است که این محل کار باشد ولی باز باید برای آن فکری بکنید که هم کارتان را انجام بدهید و هم غیبت را نشنوید .

240 – اگر در هنگام روزه ناخودآگاه حدیثی را بگوییم که بعدا بفهمیم که این حدیث جعلی بوده است ، آیا روزه ی آن روز قبول است ؟
پاسخ – یکی از مبطلات روزه نسبت دروغ دادن به خدا و ائمه است . ولی این مورد جزو مبطلات روزه نیست زیرا ایشان ناخودآگاه گفته است و نمی دانسته که حدیث جعلی است .

241 – اگر مسواک را از دهان بیرون بیاوریم و دوباره به داخل دهان ببریم آیا روزه مان باطل می شود ؟
پاسخ – به صرف اینکه شما مسواک خیس داخل دهان تان ببرید روزه تان باطل نمی شود . اما اگر رطوبتش خیلی زیاد باشد باید آنرا بیرون بریزید .

243 – چند کیلومتر باید برویم تا روزه باطل بشود و حد ترخص چیست ؟
پاسخ – کسی که قصد مسافرت دارد ،( مسافرت حداقل هشت فرسخ است یعنی حدود 45 کیلومتر که اگر می خواهد برود و برگردد 22/5 می شود ) اگر به جایی رسید که دیگر دیوارهای آنجا را نبیند و اذان آنجا را نشنود می تواند روزه اش را بخورد .
238 – کشیدن دندان هنگام روزه چه حکمی دارد ؟
پاسخ – کارهای دندانپزشکی مثل کشیدن دندان ، عصب کشی و پرکردن دندان روزه را باطل نمی کند اگر سبب خوردن و آشامیدن چیزی نباشد . اگر فردی از سر ناچاری و درد دندان را کشید و چیزی هم به حلقش رفت اشکالی ندارد و روزه اش باطل نیست .

248 – مسافرت برای فرار از روزه چه حکمی دارد ؟
پاسخ – بیشتر فقهاء گفته اند که کراهت داردو این روزه ها قضا دارد و باید آنرا بجا آورد.
250 – عطر زدن در هنگام روزه چه حکمی دارد ؟
پاسخ - در هنگام روزه داری عطر زدن اشکالی ندارد . چیزی که روزه را باطل می کند بوییدن گل های معطر است .
252 – من بیماری قند دارم و باید حتما قرص بخورم . روزه ی من چه حکمی دارد ؟
پاسخ – اگر شما چاره ای جز خوردن قرص ندارید روزه بر شما واجب نیست . بعد از ماه رمضان اگر توانستید قضای روزه را بجا بیاورید و اگر نمی توانید کفاره ی آنرا که یک مد طعام است بپردازید .
253 – آیا سرمه کشیدن در چشم در هنگام روزه داری اشکال دارد ؟
پاسخ – خیر . فقط اگر این سرمه کشیدن در حد آرایش باشد ، خانم باید در مقابل نامحرم خودش را بپوشاند .
255 – من دوسال که حامله بودم و بچه شیر می دادم نتوانستم روزه بگیرم . آیا الان می توانم کفاره ی آنرا بدهم و قضای آنرا نگیرم ؟
پاسخ – شما باید قضای روزه هایی را که بجا نیاورده اید ، بجا بیاورید. و چون تاخیر هم شده ، کفاره آنرا را باید به فقیر بپردازید که هر روز یک مد طعام است. بعضی از دفاتر پول را می گیرند و بصورت غذا به فقیر می دهند ولی خودتان نمی توانید به فقیر پول بپردازید ، حتما باید غذا بدهید . در ضمن کفاره ی روزه کسی بر دیگری واجب نیست یعنی کفاره روزه ی این خانم بر شوهرش واجب نیست . اما اگر شوهر به شما پول داد یا خودش آنرا پرداخت ، اشکالی ندارد ولی اگر آنرا نپردازد گناه نکرده است . حالا اگر خانم توان مالی ندارد می تواند کفاره نپردازد .

258 – سال گذشته مادرم قبل از ماه رمضان فوت کرد و آن سال من بجای مادرم روزه گرفتم . حالا تکلیف روزه های آن سال من چه می شود ؟
پاسخ – شما باید قضای روزه ها را بجا بیاورید . اگر شما روزه برای خودتان بگیرید و بگویید که ثواب آن به مادرم برسد ، این روزه صحیح است . اما اگر به نیت مادر روزه گرفتید ، این نه روزه ی قضای مادر بحساب می آید نه روزه ی خودتان بحساب می آید .
259 – اگر انسان به مسافرت برود و قصد ده روز بکند ولی بعد از شش روز برگردد ، آیا روزه ی آن شش روز صحیح است ؟
پاسخ – کسی که قصد ماندن ده روز را در جایی دارد ، اگر بعد از یک نماز چهاررکعتی ادا متوجه شد که نمی تواند بماند ، می فرمایند تا مدتی که در آنجا هست نمازش کامل است و روزه اش هم صحیح است . به تعبیری می گویند : با خواندن یک نماز چهار رکعتی ادا قصد محقق شد اما شرط آن این است که از اول قصد داشته باشد که ده روز بماند .
در سفر زمان رفت و برگشت محاسبه نمی شود زیرا می گویند که باید ده روز آنجا بماند . ده روز هم باید کامل باشد . اگر اول اذان صبح به آن مکان رسیدیم می توانیم ده روز و نه شب بمانیم . اما اگر کسی ساعت ده صبح به آن مکان رسید باید چند ساعتی که از روی گذشته را در روز یازدهم حساب کند تا ده روز کامل بشود. که در این صورت ده روز و ده شب می شود . حالا اگر می خواهند ده روز بیشتر بمانند دیگر قصد ماندن نمی خواهد زیرا ده روز حداقل قصد است .
260 – من چند سالی است که دچار بیماری مزمن کلیوی شده ام و نمی توانم روزه بگیرم . و در آینده هم نمی توانم بگیرم .من چطور باید روزه هایم را جبران کنم ؟
پاسخ – اگر امسال شما توانستید قضای روزه ی امسال را بگیرید ولی اگر مثل سالهای قبل نتوانستید روزه بگیرید و روزه برای شما ضرر دارد ، شما فقط باید فدیه یا کفاره ی روزه ها را بپردازید .

263 – شوهر من با روزه گرفتن من کاملا مخالف است . آیا مخالفت او جایگاهی دارد ؟
پاسخ – مخالفت شوهر نسبت به روزه ی واجب جایگاهی ندارد . در روزه ی واجب اگر خودتان تشخیص می دهید که روزه برای شما ضرر ندارد ، مخالفت شوهر شما اثری ندارد . البته سعی کنید که ایشان را هم راضی و توجیه کنید .
264 – آیا می توانیم برای روزه ی گرفتن ، از شب قبل نیت کنیم ؟
پاسخ – بله . حتما لازم نیست که شما سحر بیدار بشوید و نیت بکنید .
265 – حنا گذاشتن هنگام روزه چه اشکالی دارد ؟
پاسخ – برای روزه اشکالی پیش نمی آورد .
266 – من شانزده سال دارم و روزه گرفتن برای من ضرر دارد . من باید چکار بکنم ؟
پاسخ – اینکه شما نمی توانید روزه بگیرید و بعد از ماه مبارک رمضان هم به سبب بیماری نمی توانید روزه بگیرید ، روزه ی شما قضا ندارد ولی باید کفاره ی آنرا بپردازید.
267 – در هنگام روزه داری ، آیا با شروع اذان می توان افطار کرد ؟
پاسخ – اگر اذان مغرب طبق افق محل گفته می شود می توان اول اذان افطار کرد که معمولا هم همین گونه است .حالا اگر اول اذان شک داریم که افطار شده است یا خیر ، می توانیم چند دقیقه ای صبر کنیم تا مطمئن بشویم که افطار شده است .
271 – اگر کسی نماز و روزه ی قضا داشته باشد و بمیرد ، تکلیف او چیست ؟
پاسخ – کسی که مرده باشد دیگر تکلیفی ندارد . حالا اگر فرد فرصتی برای ادا کردن آنها نداشته است باید وصیت کند و اگر مالی دارد مقداری از آنرا مشخص کند که با آن برایش نماز و روزه را بجا بیاورد . اگر پسر بزرگتر دارد و می داند که او برای نماز بجا می آورد می تواند به او وصیت کند .
272 – من به سن تکلیف نرسیده ام و روزه می گیرم . آیا می توانم این روزه ها را بجای پرد بزرگم بگیرم ؟
پاسخ – خیر . تا وقتی پدر بزرگ زنده است شما نمی توانید برای او روزه بگیرید . حالا نوجوانی هنوز به سن تکلیف نرسیده است و پدر بزرگ او فوت کرده است ، باز این نوجوان نمی تواند روزه های ماه مبارک رمضان را بجای روزه ی قضای پدر بزرگش بجا بیاورد ولی در غیر ماه مبارک می تواند این کار را بکند . در ماه مبارک رمضان روزه ای به جز روزه ی ماه مبارک رمضان واقع نمی شود نه روزه ی مستحب و نه روزه ی قضا .

274 – با تجویز پزشک ، آدامس جویدن در هنگام روزه داری چه حکمی دارد ؟
پاسخ – شما می توانید با پزشک مشورت بکنید که اگر امکان داشته باشد شب آدامس بجوید . حالا اگر بیماری است که حتما باید در روز آدامس بجوید ، روزه باطل می شود ولی بعدا باید قضای روزه ها را بجا بیاورد .
276 – روزه هایی که خانمها بعلت عذر شرعی نمی گیرند ، آیا علاوه بر قضا ، کفاره هم دارد ؟
پاسخ – خیر کفاره ندارد . ولی خانم باید تا پیش از ماه رمضان سال بعد ، قضای آنرا بجا بیاورد .
277 – آیا نگاه کردن به نامحرم روزه را باطل می کند ؟
پاسخ – بعضی از گناهان مبطل روزه نیستند یعنی شکل ظاهری روزه را از بین نمی برند و روزه را باطل نمی کنند ولی روح و جنبه ی معنوی روزه را از بین می برند . این روزه پذیرفته نمی شود و نمره ندارد . برخی از گناهان مانع قبولی روزه است .
279 – پدر و مادر من زنده هستند . آیا ما می توانیم بجای آنها روزه بگیریم ؟
پاسخ – در ماه مبارک رمضان نمی شود به نیت روزه ی قضا ، روزه گرفت . در ضمن برای انسان زنده نمی توانیم قضای روزه بجا بیاوریم .

284 – اگر در ماه رمضان حدیثی را از پیامبر شنیدیم که در آن شک داشتیم و آن حدیث را برای دیگران هم خواندیم . روزه ی ما چه حکمی دارد ؟
پاسخ – در اینجا روزه باطل نیست . اگر دروغ بستن به خدا و پیامبر با توجه باشد باعث باطل شدن روزه می شود .
285 – در ماه مبارک رمضان چند روزی به مسافرت کربلا رفتیم و در آنجا نماز را کامل خواندیم و روزه هم گرفتیم . آیا روزه ی ما صحیح است ؟
پاسخ – در چند نقطه مسافر می تواند نمازش را کامل بخواند.در مسجدالاحرام ، مسجد النبی ، مسجد کوفه و حرم امام حسین (ع) . فتوای اکثر فقها روی این چهار مکان است . این حکم اختصاص به نماز دارد . اگر کسی به این مکان ها مسافرت بکند و ده روز هم نماند ، می تواند نماز را کامل بخواند ولی نمی تواند روزه بگیرد . اگر کسی مسافر باشد نمی تواند روزه بگیرد . فقط در مدینه ، مسافر می تواند آن سه روز روزه ی حاجت را که وارد شده است بگیرد .
287 – اگر انسان حواسش نباشد و در هنگام روزه آب بخورد، آیا روزه اش باطل است ؟
پاسخ – اگر انسان روزه دار چه در روزه ی مستحب و چه در روزه واجب ، حواشش نباشد و چیزی بخورد ، روزه اش باطل نمی شود . اگر فرد وسط خوردن و آشامیدن متوجه روزه داری خودش بشود ، باید آنچه که در دهان دارد بیرون بریزد ولی اگر آنرا قورت بدهد روزه اش باطل است .
288 – اگر در هنگام روزه یا نماز سهوا غذایی که در لای دندان ها باقی مانده است فرو برود ، آیا روزه باطل است؟
پاسخ – در صورتی که سهوا باشد نماز و روزه باطل نیست . در روزه تاکید شده است که کسی که سحری می خورد و احتمال دارد که در لای دندانهایش چیزی باقی می ماند ، باید دندانهایش را خلال کند . حالا اگر سهوا در میان روز غذایی از لای دندانها بیرون آمد و خورده شد ، روزه باطل نیست .
289 – من چند سال روزه ی قضا دارم . در مورد قضای روزه و کفاره روزه توضیحاتی بدهید .
پاسخ – کسانی که امسال در ماه رمضان روزه نگرفته اند باید سعی کنند که تا قبل از ماه رمضان سال آینده روزه های قضا را بجا بیاورند . اگر کسی بتواند در ایام خاص مثل روز پنجشنه ، جمعه ، عید غدیر ، ماه رجب و شعبان روزه بگیرد ثواب هم دارد . اگر شما پیش از ماه رمضان آینده قضاها را بجا بیاورید کفاره ندارد ولی اگر تاخیر شد باید روی یک مد طعام به فقیر بپردازید.

305 – برای گرفتن روزه های قضا باید حتما سحر بیدار بشویم و نیت کنیم یا اینکه از شب می توانیم نیت کنیم و فردا روزه بگیریم ؟
پاسخ – در روزه گرفتن سحری خوردن واجب نیست . نیت در شب قبل برای گرفتن روزه کفایت می کند .
308 – اگر نتوانیم قضای روزه های قبل را بجا بیاوریم ، تکلیف چیست؟
پاسخ – اگر نتوانستید قضای روزه های قبل را بجا بیاورید ، الان آنرا بجا بیاورید و فدیه هم بدهید که به آن تاخیر روزه می گویند و همان یک مد طعام است . مثل نان یا جایگزین نان یا ماکارانی .

310 – شوهر من به رحمت خدا رفته است و در آخر عمر حالش بد بود و در چهار سال آخر نتوانست نماز و روزه ی خودش را مرتب بجا بیاورد . تکلیف ما چیست ؟
پاسخ – هرجوری که ایشان نمازها را بجا آورده است درست است و قضا ندارد . اگر ایشان بخاطر بیماری نتوانسته اند که روزه بگیرند ، روزه ایشان قضا ندارد ولی باید کفاره ی آنرا از مال ایشان بپردازید . روزه هایی که مربوط به زمان سلامتی ایشان بوده است و ایشان روزه نگرفته اند ، باید قضای آن بجا آورده شود . نمازهایی که مطمئن هستید ایشان نخوانده اند را هم باید بجا آورده شود . اگر ایشان یک فرزند پسر دارند ، باید نماز ها را این پسر بخواند و اگر ایشان چند پسر دارند ، پسر بزرگتر باید نمازها و روزه ها را بجای پدر بخواند . اگر ایشان فرزندی ندارند و وصیت هم نکرده اند شما می توانید نماز و روزه بجای ایشان بجا بیاورید .

353 – برای دادن شصت کفاره ی روزه باید چه غذایی داده شود و اگر شصت فقیر پیدا نشود تکلیف چیست؟
پاسخ – عمل به شصت کفاره ی روزه کمی مشکل است و حتما باید به شصت فقیر غذا داده شود. اگر شما شصت فقیر را نمی شناسید می توانید به مراکزی که مورد اطمینان هستند و کفاره را به طعام تبدیل می کنند و به فقیر می دهند ، پول بپردازید و قید کنید که این کفاره ی شصت تایی است . می توانید به دفتر مرجع تقلیدتان بدهید و بگویید که این کفاره ی روزه ی عمدی و شصت تایی است . قیمت آن باید به روز حساب بشود .
359 – کفاره ی یک روزه ی قضا را توضیح بدهید .
پاسخ – روزه ی قضا کفاره ندارد ولی اگر تاخیر شده باشد باید یک مد طعام یا 750 گرم طعام باید به فقیر پرداخته شود .
361 – برای تنظیم فشار باید قرص بخورم . آیا می توانم روزه بگیرم و قرص بخورم ؟
پاسخ – اگر ضرورت دارد ، قرص را بخورید ولی روزه تان صحیح نیست .

396 – من پنجاه سال دارم و همه ی روزه هایم را نگرفته ام . مقداری آنرا در بچگی نگرفته ام و بعضی از آنها را در زمان حاملگی نگرفته ام و الان درآمدی هم ندارم که کفاره ی آن را بدهم .تکلیف چیست ؟
پاسخ – اگر می دانید که چه مقدارروزه ی قضا دارید آن را کم کم بجا بیاورید . اگر کسی می بیند که توانایی بجا آوردن روزه های قضا را ندارد یا نشانه ی مرگ آشکار شده است ، اگر پسر بزرگ یا تک پسری دارد که می داند برای او بجا می آورد به او بگوید و اگر اینطور نیست باید وصیت کند . اگر کسی از خودش مالی دارد وصیت کند که از مال خودش برای او روزه های قضا را بجا بیاورند . پس شما تا آنجا که می توانید بجا بیاورید و اگر تمام آنرا نتوانستید که بجا بیاورید وصیت کنید. البته این تکلیف انسان در حال حیات است .

404 – من در دوران نوجوانی در مورد روزه و نماز کاهلی کرده ام . نسبت به روزه ها و نمازهای گذشته چکار کنم ؟
پاسخ – در مورد نمازهای قضا شده ، هر وقت که شما می توانید و فرصت دارید آنها را بجا بیاورید . نماز قضا وقت معینی ندارد . مثلا نماز قضای صبح را می توانید در شب بخوانید . در مورد روزه های قضا آنها را بجا بیاورید . هر مقدار از روزه ها را که توانستید بگیرید و بقیه آنها را وصیت کنید که از اموالتان بجا بیاورند و باید کفاره ی روزه ها را هم بدهید که همان یک مد طعام یا 750 گرم طعام است که باید آنرا به فقیر بپردازید . اگر روزه های شما عمدی بوده است باید کفاره ی شصت تایی بپردازید .

415 – من پارسال باردار بودم و روزه نگرفتم ، امسال هم بچه شیر می دهم و نتوانستم روزه بگیرم . آیا می توانم فقط کفاره ی آنها را بدهم یا باید قضای آنها را بجا بیاورم؟
پاسخ – واجب است که شما قضای روزه های تان را بجا بیاورید. بعضی از فقهاء می فرمایند که احتیاط واجب است که برای هر روز یک مد طعام هم بپردازید .

450 – من به یاد ندارم که سه سال اولی که تکلیف به من واجب شده است روزه گرفته ام یا خیر ، تکلیف من چیست ؟
پاسخ – اگر شما واقعا یادتان نمی آید ، نسبت به گذشته وظیفه ای ندارید . ولی خوب است که بطور احتیاط مقداری روزه ی قضا بجا بیاورید . بعید است که انسان یادش نیاید که روزه گرفته است یا خیر ولی ممکن است که تعداد روزه های قضای خودش را نداند . اگر کسی تعداد روزه ی قضای خودش را نمی داند باید کمترین مقداری که یادش است روزه نگرفته را بجا بیاورد ولی احتیاط این است که تعداد بیشتری را بجا بیاورد که مطمئن بشود که دیگر روزه ی قضا ندارد .

443 – در سوم دبستان که بودم بزرگترها می گفتند که نمی خواهد روزه بگیری زیرا ضعیف هستی . حالا وظیفه ی من چیست ؟
پاسخ – ما به پدرها و مادرها می گوییم که دلسوزی بیجا نداشته باشید . ما نمی توانیم بطور کلی بگوییم که فلانی ضعیف است و نمی تواند روزه بگیرد . در اینجا کفاره بر شما واجب نیست ولی قضای آن بر شما واجب است ولی باید برای هر روز که تاخیر افتاده فدیه بپردازید .( 750 گرم طعام به فقیر )

477 – اگر غسلی بر گردن من باشد و یادم برود و نماز بخوانم و روزه بگیرم ، آیا باید نمازها را قضا کنم ؟
پاسخ – اگر غسلی بر گردن شما بوده و انجام نداده اید ، باید نمازها را قضا کنید ولی روزه های تان درست است

486 – روزه هایی که در دوران نوجوانی قضا شده است را چگونه جبران کنیم ؟
پاسخ – باید قضای روزه ها را بجا بیاورید و بخاطر تاخیر هم باید یک مد طعام یا فدیه به فقیر بدهید .

503 – آیا مبلغ ریالی کفاره ی روزه مشخص است ؟
پاسخ – کفاره ی روزه باید طعام باشد که باید هر روز یک مد طعام معادل 750 گرم برنج یا نان یا ماکارانی به فقیر داده بشود. بعضی از مراکز یا دفاتر مراجع تقلید هستند که پول کفاره را می گیرند و آنرا به طعام تبدیل می کنند و به فقیر می دهند . بعضی از مراکز الان حدود هفت صد تومان می گیرند . پس نمی شود پول به فقیر داد مگر اینکه فقیر مورد اعتماد باشد و پول را به طعام تبدیل کند .

515 – آیا در سفر می توان روزه ی مستحبی گرفت ؟
پاسخ – خیر . البته چند استثنا دارد . فردی به حج می رود و باید قربانی کند ولی پول ندارد یا حیوانی با شرایط پیدا نمی کند که آنرا قربانی کند ، این فرد باید سه روز در همانجا روزه بگیرد و هفت روز هم بعد از بازگشت باید روزه بگیرد . آن سه روز با اینکه شخص مسافر است روزه اش صحیح است . با اینکه این روزه واجب است ولی صحیح است و جزو موارد استثنا است . اگر کسی نذر کند که در سفر روزه ی مستحب بگیرد می تواند روزه بگیرد . البته شرطش این است که روزه ی قضا بعهده اش نباشد . در مدینه برای برآوردن حاجت ، سه روز روزه گرفتن مستحب است بعضی از فقها می فرمایند که احتیاط آن است که چهارشنبه ، پنجشنبه و جمعه باشد . این سه روز روزه ی مستحب را مسافر هم می تواند بگیرد .
516 – روزه های قضا که باید سی روز پست سر هم باشد برای خانم ها که عذر شرعی دارند چگونه است ؟
پاسخ – اگر بین روزه ها عذر شرعی پیش آمد اشکالی ندارد و بقیه آنرا بعد ازعذر شرعی می توان گرفت .

527 – من ده تا ماه رمضان را روزه نگرفته ام .الان باید چکار بکنم ؟
پاسخ - شما باید به تعداد روزهایی که روزه نگرفته اید قضای آنرا بجا بیاورید . برای هر روز یک مد طعام می پردازید و برای کفاره هم سوال کنید که بر شما واجب است که کفاره بدهید یا خیر

537 – در مورد کفاره ی روزه توضیحاتی بدهید .
پاسخ – اگر کسی عذر داشته و روزه های ماه مبارک رمضان را بجا نیاورده است بعد از ماه رمضان باید قضای آنرا بجا بیاورد و احتیاط این است که روزی یک مد طعام معدل 750 گرم طعام به فقیر بپردازید . اگر کسی از سالهای گذشته روزه ی قضا داشته باشد باید فدیه هم پرداخت بکند که بعنوان تاخیر روزه است .

574 – من وقتی به سن تکلیف رسیدم نتوانستم روزه بگیرم و سال بعد روزه گرفتم. آیا الان می توانم کفاره ی آنرا بپردازم ؟
پاسخ – اگر شما تا سال بعد بخاطر بیماری یا ضرر نتوانستید قضای روزه را بجا بیاورید ، قضای روزه ساقط است و شما باید روزی یک مد طعام به فقیر بپردازید ولی اگر می توانستید در طول سال قضای روزه را بجا بیاورید و این کار را نکردید باید قضای روزه را بگیرید و روزی یک مد طعام را هم بپردازید ولی کفاره ی شصت تایی بر شما واجب نیست .

579 – من مقداری از روزه هایم را گرفته ام ولی بقیه اش را نتوانستم بگیرم . برای بجا آوردن قضای آن باید چکار کنم ؟
پاسخ – شما تا پیش از ماه رمضان سال آینده قضای روزه ها را بجا بیاورید و کفاره هم ندارد . اگر نگرفتن روزه بخاطر بیماری بوده است و تا ماه رمضان سال آینده نتوانستید قضای آنرا بجا بیاورید ، قضای روزه ساقط است و باید روزی یک مد طعام به فقیر بپردازید .

584 – من نوجوان هستم . آیا من می توانم یک روز درمیان روزه بگیرم ؟
پاسخ – اگر منظور ایشان روزه ی قضا است اشکالی ندارد ولی اگر شما مکلف باشید که درماه رمضان روزه بگیرید و بتوانید هر روز را روزه بگیرید نباید بین آن فاصله بیندازید ولی اگر کسی واقعا ناتوان است ، فاصله انداختن بین روزه ها اشکالی ندارد .

622 – در شهر ما فقیری نیست که به نان شب محتاج باشد که ما به آن کمک کنیم . آیا ما می توانیم کفاره روزه ی خود را به کمیته ی امداد بدهیم ؟
پاسخ – فقیر از نظر فقهی کسی است که نمی تواند هزینه ی زندگی اش را تامین کند و درآمدش کم است . اگر شما اطمینان دارید که آنها این کفاره را به مصرف فقیر می رسانند و شما تاکید کنید که این کفاره ی روزه است ، می توانید کفاره را به کمیته ی امداد بدهید یا طعام را به آنها تحویل بدهید تا آنها مستقیم به آنها بپردازند .

634 – من در تابستان نتوانستم طاقت بیاورم و روزه ام را خوردم . الان باید آن را چطور جبران کنم ؟
پاسخ – اگر شما در بین روز ، بی تاب شدید و روزه تان را خوردید ، این روزه قضا دارد و باید قبل از ماه رمضان آینده قضای این روزه را بجا بیاورید . اگر این روزه مربوط به سالهای قبل است ، علاوه بر بجا آوردن روزه ی قضا ، باید یک مد طعام هم به فقیر می پردازید .

672 – اگر انسان مجبور به استفاده از دارو باشد آیا روزه اش درست است ؟
پاسخ – اگر داروی انسان خوردنی باشد مثل قرص ، روزه باطل می شود ولی انسان با خوردن دارو گناه نکرده است . ولی بعدا باید قضای این روزه را بجا بیاورد

673 – من نمی دانم سه یا چهار روز، روزه ی قضا دارم . تکلیف چیست ؟
پاسخ – شما باید سه روز ، روزه ی قضا را بجا بیاورید . و احتیاط آن است که چهار روز روزه بگیرد تا مطمئن بشوید که روزه ی قضایی برگردن شما نیست .

740 – آیا برای گرفتن روزه حتما باید قبل از آن نیت کنیم ؟
پاسخ – خیر . همین که شما تصمیم دارید فردا را روزه بگیرید ، این خودش نیت است . نیت آن اخلاص است .

824 – آیا کفاره روزه قضا موجه برعهده ی پدر یا شوهر است؟
پاسخ – کفاره همیشه واجب نیست . کسی که قضای روزه را بجا بیاورد کفاره ی روزه بر او واجب نیست . اگر کفاره واجب شد برعهده ی خود فرد است . اگر فرد به هرمقدار که توانست کفاره را می پردازد . پس کفاره روزه ی زن هم بر عهده ی شوهر نیست . خانم ها در خانه کارهایی می کنند که وظیفه ی آنها نیست ولی ثواب می برند. و بر شوهر هم واجب است که مزد شما را بپردازد .

826 – آیا کسی که روزه ی قضا دارد می تواند روزه ی مستحبی بجا بیاورد ؟
پاسخ - خیر . کسی که روزه ی قضا دارد نمی تواند روزه ی مستحبی بجا بیاورد.

830 – من نتوانسته ام روزه های قضای سال گذشته ام را بجا بیاورم زیرا سال بعد باردار شدم . آیا این روزه ها کفاره دارد ؟

پاسخ – شما باید روزه های قضا را بجا بیاورید و به نظر بعضی از فقهاء برای هر روز ، یک مد طعام به فقیر بپردازید. روزه هایی که مربوط به سال قبل است و در آن تاخیر شد است یک کفاره ی تاخیر هم دارد . اگر شما نمی توانید کفاره را بپردازید می توانید هر مقدار که دارید بپردازید یا بعدا که مالی داشتید آنرا بپردازید .
817 – من راننده هستم . یکی از کلیه های من سنگ ساز است. آیا من باید روزه بگیرم ؟
پاسخ – پزشکان می گویند : فردی که کلیه اش سنگ ساز است باید آب زیادی بخورد . ممکن است که شخصی بتواند قضای روزه ها را بگیرد و در شب آب زیادی مصرف کند. شما باید با پزشک متخصص مشورت کنید . اگر روزه برای کلیه شما ضرر دارد واجب نیست که روزه بگیرید ولی اگر می توانید قضای روزه ها را بجا بیاورید.
869 – کسی که خودش روزه ی قضا دارد آیا می تواند روزه ی قضای پدرش را بگیرد ؟
پاسخ – بله . فردی که خودش روزه ی قضا دارد می تواند روزه ی قضای پدرش را بجا بیاورد. اگر فرد قضای روزه ی سال گذشته را دارد و زمانی هم برای گرفتن روزها ندارد اول باید روزه ی قضای خود ش را بجا بیاورد . در فتواها داریم : فردی که خودش روزه ی قضا دارد نمی تواند روزه مستحب بجا بیاورد.
من یک نوجوان هستم . آیا من می توانم یک روز در میان روزه بگیرم ؟
پاسخ – اگر شما مکلف باشید و بتوانید روزه ی ماه مبارک رمضان را پشت سر هم روزه بگیرید ، نباید بین آن فاصله بیندازید ولی اگر کسی ناتوان است و نمی تواند پشت سر هم روزه بگیرد ، اشکالی ندارد که بین روزه هایش فاصله بیندازد .
من از اول جوانی بیشتر روزه های قرضی ام را نگرفته ام . من در نوجوانی به ظاهر روزه می گرفتم ولی کمی آب هم در دهانم می کردم و می خوردم . تکلیف من چیست ؟
پاسخ – هر کاری باید در وقت خودش انجام بشود مثل نماز و روزه .اکثر کسانی که در زمان توانایی و جوانی، تکالیف را انجام نمی دهند بعدا پشیمان می شوند. زیرا وظیفه بر عهده شان است . پس تا وقتی شما توانایی دارید تکالیف تان را انجام بدهید. شما باید قضای روزه ها را بجا بیاورید . اگر شما توانایی روزه گرفتن ندارید،باید وصیت کنید که بعدا روزه ی قضا را بجا بیاورند و یا به پسرتان بگویید که آنها را بجا بیاورد . در مورد تاخیر بجا آوردن قضای روزه شما باید فدیه (750 گرم غذا به فقیر) بپردازید . اگر شما عمدا روزه تان را باطل کرده اید باید کفاره هم بپردازید.
اگر ما عمدا روزه نگیریم ، چه مقدار باید کفاره بپردازیم ؟
پاسخ – اگر شما عذری داشته اید و روزه نگرفته اید ، الان قضای آنرا بجا می آورید و این کافی است . اگر شما عمدا روزه نگرفته اید ، علاوه بر قضا ،کفاره هم دارد که یا باید شصت روز روزه بگیرید یا به شصت فقیر غذا بدهید .
آیا فرد دیگری می تواند کفاره ی روزه ی ما را بپردازد ؟
پاسخ – بله . فرد می تواند وکالت بدهد که کفاره ی روزه اش را فرد دیگری بپردازد.vs
کار من خیلی سخت است و وقتی روزه می گیرم نمی توانم کار کنم . تکلیف من چیست ؟
پاسخ – در ماه مبارک رمضان شما برای روزه گرفتن باید یک برنامه ریزی داشته باشید . روزه گرفتن ماه مبارک رمضان یک واجب شرعی است و با داشتن ضعف نمی توان روزه خواری کرد . شما باید در ماه رمضان کار کمتری بکنید تا بتوانید روزه بگیرید. اگر فرد باید این کار سخت را در ماه مبارک مضان انجام بدهد ، روز را با روزه داری شروع کند و در وسط روز اگر نتوانست روزه را ادامه بدهد، افطار کند و بعد قضای آنرا بگیرد . اگر می تواند با مسافرت رفتن روزه اش را بخورد یعنی قبل از ظهر تا چهار فرسنگ شرعی برود و روزه اش را بخورد و برگردد .باید روزه خواری طوری باشد که عمدی نباشد .
من سال گذشته چند روز مسافرت بوده ام و نتوانستم روزه ام را بگیرم و در طی سال هم نتوانستم قضای آنرا بجابیاورم . تکلیف من چیست ؟
پاسخ – شما باید قضای روزه ها را در طی سال بجا بیاورید و چون تاخیر شده است علاوه بر قضا باید فدیه هم بپردازید یعنی برای هر روز روزه 750 نان ،جو یا خرما به فقیر بپردازید.
شوهر من چشمش را عمل کرده است، وقتی روزه می گیرد فشارچشمش بالا می رود. آیا ایشان باید در ماه رمضان روزه بگیرند ؟
پاسخ – تشخیص به خود ایشان برمی گردد. اگر روزه برایش ضرر دارد و بینایی چشمش کم می شود یا دردش شدت می گیرد یا بیماری عود می کند روزه بر ایشان واجب نیست. اگر تشخیص ایشان این باید که روزه برایش ضرری ندارد باید روزه بگیرد . اگر ایشان نمی توانند تشخیص بدهند باید نظر پزشک متخصص مورد اطمینان را قبول کنند .
من روزه می گیرم ولی نمی دانم به سن تکلیف رسیده ام یا خیر . راهنمایی بفرمایید.
پاسخ – اگر شما طبق شناسنامه ،چهارده سال و هشت ماه شمسی سن دارید، شما مکلف هستید اما اگر چهارده سال و هشت ماه قمری است شما هنوز تکلیف نشده اید و چهار ماه دیگر باقی مانده است .
بخاطر اعتیاد صبح ها نمی توانم برای نماز از خواب بیدار بشوم ، چکار کنم ؟
پاسخ – شما باید اعتیادتان را با مشاوره و پزشک ترک کنید .
اگر در نماز چشم های مان را ببندیم اشکال دارد ؟
پاسخ – خیر . بستن چشم در نماز کراهت دارد و ثواب نماز کم می شود. ولی اگر کسی با بستن چشم، حواسش پرت نمی شود می تواند این کار ا بکند .
من نماز را صحیح می خوانم ولی هنگام نماز فکرم درجای دیگری است ، چکار باید کرد ؟
پاسخ – راههای مختلفی برای تمرکز حواس وجود دارد . انسان باید به معانی نماز توجه داشته باشد و بداند که با خدا صحبت می کند . مهم این است که وقتی شما متوجه شدید که حواستان پرت است دوباره به نماز برگردید . اگر انسان در نماز حواسش پرت بشود ، نمازش صحیح است و این نماز قضا ندارد . اما در روایت داریم : همان مقداری از نماز قبول است که انسان حواسش جمع بوده است.
آیا روزه بر زن باردار واجب است ؟
پاسخ – بله مگر اینکه روزه گرفتن برای خودش یا جنین او ضرر داشته باشد.
آیا ریختن قطره در گوش روزه را باطل می کند ؟
پاسخ – ریختن قطره در گوش روزه را باطل نمی کند مگر اینکه قطره به حلق برسد وعمدی باشد. اگر طرف قطره در گوشش ریخت و قطره به حلقش رسید، روزه اش باطل نیست ولی کسی که می داند قطره به حلق می رسد نباید زیاد بریزد مگر در هنگام ناچاری .
آیا ما در اسلام روزه ی سکوت داریم ؟
پاسخ – بله ، این از روزه های حرام است . این نوع روزه در قبل از اسلام بوده است و فرد به قصد روزه داری با کسی حرف نمی زده است . این کار در دین اسلام نهی شده است . اگر شما قصد صحبت نکردن نداشتید و موقعیت هم پیش نیامد که حرف بزنید اشکالی ندارد .
آیا در ماه رجب می توان روزه ی قضا گرفت ؟
پاسخ – بله . در این ماه روزه گرفتن ثواب بیشتری دارد و شما از ثواب های این ماه هم بهره می برید .
شوهر من با روزه گرفتن مخالف است و وقتی در خانه باشد کاری می کند که من روزه ام را باز کنم . تکیلف من چیست ؟
پاسخ – شما تا آنجا که می توانید به وظیفه تان عمل کنید و اگر ایشان شما را وادار به خوردن روزه کرد، شما گناه نکرده اید و بعدا قضای آنرا بجا بیاورید . شما او را امر به معروف و نهی از منکر کنید .
چون چشم های من ضعیف بود من روزه نمی گرفتم ولی دکتر می گوید که روزه گرفتن برای شما اشکالی نداشته است.تکلیف روزه هایی که نگرفته ام چیست ؟
پاسخ – آن مدتی که شما روزه نگرفته اید و فکر می کردید که روزه برای شما ضرر دارد ، کفاره ندارد و شما گناهی هم مرتکب نشده اید ولی برای احتیاط قضای آن روزه ها را بجا بیاورید. و اگر توانایی مالی دارید بخاطر تاخیر قضای روزه ها، یک مد طعام(750 گرم نان، خرماو برنج) برای هر روز به فقیر بپردازید.
پر کردن و کشیدن دندان هنگام روزه چه حکمی دارد ؟
پاسخ – اگر فرد مواظبت کند و چیزی نخورد و از حلقش پایین نرود ، روزه اشکالی ندارد. اگر ضرورت ندارد بهتر است که این کار را بعد از زمان روزگی انجام بدهد.
آیا می شود پول کفاره ی روزه را نان گرفت ؟
پاسخ – در کفاره روزه حتما باید طعام داده بشود (گندم آرد نان برنج ).اگر پولی به فردی بدهید و مطمئن باشید که نان می خرد اشکالی ندارد .
زمانی که من روزه می گیرم حالت وسوسه ای در من بوجود می آید که روزه ات را بخور . راهنمایی بفرمایید .
پاسخ – اگر این وسوسه ها به ذهن شما می آید، به آن اعتنا نکنید. بعد از مدتی این وسوسه های شیطانی از بین می رود و شما به حالت عادی خودتان بر می گردید .
چشم دختر من خیلی ضعیف است و دکتر می گوید که نباید روزه بگیرد. آیا او باید قضای روزه هایش را بگیرد ؟
پاسخ – اگر ایشان بخواهد بعد از ماه مبارک رمضان قضای روزه هایش را بجا بیاورد و باز برای چشمش ضرر دارد یا بیماری شدت پیدا می کند، قضا لازم نیست ولی اگر در روزهای زمستان یا بصورت تکی می تواند روزه بگیرد باید قضای روزه ها را بجا بیاورد.
آیا روزه بر بیمار واجب است ؟
پاسخ – ما این حکم شرعی را نداریم که روزه بر بیمار واجب نیست . شخص بیماری که روزه برای او ضرر دارد روزه براو واجب نیست .اگر فرد نمی تواند تشخیص بدهد که روزه برایشان ضرر دارد یا خیر، می تواند به پزشک متخصص مورد اطمینان مراجعه کند و از ایشان سوال کند .اگر پزشک، تشخیص را به خود شخص واگذار کرد، فرد باید ببیند که روزه برایش ضرر دارد یا خیر .
من کشاورز هستم و بخاطر گرما نتوانستم روزه بگیرم .تکلیف چیست ؟
پاسخ – با اینکه کار کشاورزی زحمت دارد انسان باید برای واجباتش برنامه ریزی داشته باشد . روزه تکلیف واجب است . اگر کسی روزه گرفت و در بین کار طاقت نداشت که روزه را ادامه بدهد می تواند روزه را افطار کند و گناهی هم نکرده است و بعدا باید قضای آنرا بجا بیارود . فرد نمی تواند بخاطر گرما از اول روزه نگیرد .
من دیابت دارم و وقتی روزه می گیرم ضعف بر من غلبه می کند، تکلیف چیست ؟
پاسخ – اگر روزه برای بیماری شما ضرر دارد و بیماری شما شدت پیدا می کند ، روزه بر شما واجب نیست . اگر کسی بتواند یک روز درمیان روزه بگیرد این کار را انجام بدهد.
اگر هنگام روزه از دهان ما خون بیاید تکلیف چیست ؟
پاسخ - باید خون را بیرون بریزید و عمدا آنرا نخورید ولی اگر خون بی اختیار خورده شود روزه باطل نیست .
فردی که بیماری تنفسی دارد ، اگر در هنگام روزه از اسپری استفاده کند آیا روزه اش باطل است ؟
پاسخ – اگر این اسپری صرفا گاز وهوای فشرده است و مایع در آن نیست ، این روزه را باطل نمی کند یا اگر چیزی خورده نشود روزه باطل نمی شود. اما اگر در آن مایعی باشد که باید به ریه برسد، ایشان می توانند از اسپری استفاده کنند ولی روزه ی ایشان صحیح نیست و باید بعد از ماه رمضان روزه ها را بجا بیاورند.
کسی که روزه ی مستحب می گیرد و فردی به او تعارف می کند و فرد روزه اش را می خورد آیا ثواب روزه را می برد ؟
پاسخ – وقتی شما دعوت فردی را قبول می کنید و روزه ی مستحبی خودتان را می خورید هم ثواب روزه را می برید و هم ثواب اجابت دعوت مومن را می برید. و بعد از آن می توانید غذای دیگری هم بخورید .