شرح حکمت ۱۵۰ نهجالبلاغه چندین جلسه نیاز به شرح و صحبت دارد، در این حکمت حدود سی توصیه اخلاقی، سی نکته مهم و راهگشا آمده است که لازم است به نهجالبلاغه رجوع کنید و هر روز این سی نکته را مطالعه کنید.
علامه شوشتری در شرح این حکمت مینویسد که ابن عباس وقتی که از دنیا میخواهد برود این حکمت ۱۵۰ نهجالبلاغه را به فرزندانش میدهد و میگوید وصیتنامه من همین حکمت است که از طلای سرخ هم با ارزشتر بوده و خیر دنیا و آخرت در آن است.
لَا تَکُنْ مِمَّنْ يَكْرَهُ الْمَوْتَ لِكَثْرَةِ ذُنُوبِهِ و با گناهان فراوان مرگ را دوست نمى دارد
وَ يُقِيمُ عَلَى مَا يَكْرَهُ الْمَوْتَ مِنْ أَجْلِهِ ، اما در آنچه كه مرگ را ناخوشايند ساخت پافشارى دارد،
علت ترس از مرگ:1: عدم آگاهی
رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود:
النَّاسُ اثنانِ: واحِدٌ أراحَ، وَآخَرُ اسْتَراحَ. فامّا الذى اسْتَراحَ فَالمُؤمِنُ، اذا ماتَ اسْتَراحَ مِنْ الدُّنيا وبَلائِها، وامَّا الّذي اراحَ فَالْكافِرُ اذا ماتَ اراحَ الشَّجَرَ وَالدَّوابَّ وَكَثيراً مِنَ النَّاسِ.
مردم در جهت مرگ بر دو دستهاند: يكى راحت مىنمايد و ديگرى راحت مىشود. امّا آن كه راحت مىشود مؤمن است، چون بميرد از دنيا و بلايش و تنگى و سختىهايش مىرهد. امّا آن كه راحت مىنمايد كافر است، چون بميرد درخت و جنبنده و بسيارى از مردم را با مرگ خودش راحت مىنمايد.
درخت و جنبنده به زبان حال مىگويند: ما از خدمت به كافر ناراحتيم، چون كافر بميرد درخت و جنبنده از مرگش راحت مىشوند و انسان هم از مزاحمتهايش كه معلول بى دينى و بى خبرى اوست.
امیرالمومنین میفرمود انس من به مرگ بیشتر از انس بچه هست به شیر مادرش
2:عدم آمادگی برای مرگ
3: کثرت گناه
قرآن میفرماید فردای قیامت یک سری گفتگوها وجود داره :
جهنمی ها با هم گپ میزنند: مَا سَلَكَكُمْ فِي سَقَرَ(چی باعث شد جهنمی شدید)بهشتی ها هم از هم میپرسند
منافقان هم از مومنان میپرسند(اینجا خوب و بد قاطی هست) يُنَادُونَهُمْ أَلَمْ نَكُنْ مَعَكُمْ قَالُوا بَلَى وَلَكِنَّكُمْ فَتَنْتُمْ أَنْفُسَكُمْ وَتَرَبَّصْتُمْ وَارْتَبْتُمْ وَغَرَّتْكُمُ الْأَمَانِيُّ حَتَّى جَاءَ أَمْرُ اللَّهِ وَغَرَّكُمْ بِاللَّهِ الْغَرُورُ(آنها را صدا ميزنند كه مگر ما با شما نبوديم؟! ميگويند: آري، ولي شما خود را به هلاكت افكنديد (تربصتم تعلل در کار خیر است قران میفرماید فاستبقوا الخیرات) ، و (در همه چيز) شك و ترديد داشتيد، و آرزوهاي دور و دراز شما را فريب داد تا فرمان خدا فرارسيد، و شيطان شما را در برابر خداوند فريب داد.)