عظمت شب قدر

ما قرآن را در شبی فرخنده نازل کردیم؛ زیرا هشدار دهنده بودیم، در آن شب هر کاری محکم و استوار می شود.

1. برتری بر هزار ماه: « لَیلَةُ القَدْرِ خَیرٌ مِنْ ألْفِ شَهْرٍ» 1 « شب قدر از هزار ماه ارجمندتر است.»
عن رسول الله صلی الله علیه و آله أنَّهُ قالَ: « قَدْ جائَکُمْ شَهْرُ رَمَضانَ مُبارَکٌ شَهْرٌ فَرَضَ اللهُ عَلَیکُمْ صِیامَهُ تُفْتَحُ فِیه أبْوابُ الْجَنانِ وَ تُغَلُّ فِیه الشَّیاطِینُ فِیه لَیلَةُ القَدْرِ الًّتِی خَیرٌ مِنْ ألْفِ شَهْرٍ مَنْ حَرُمَهَا فَقَدْ حُرِمَ؛ 2 ماه مبارک رمضان فرا رسیده است. ماهی که خدا روزه اش را بر شما واجب گردانید. درهای بهشت در این ماه باز می شود و شیاطین در غل و زنجیر می شوند. در این ماه شب قدر است که [فضیلت آن] از هزار ماه بیشتر است. هر کس که از برکات آن شب دور بماند محروم خواهد شد.»

2. شب تعیین مقدرات کارها: « إنَّا أنْزَلْناهُ فِی لَیلَةٍ مُبارَکَةٍ إنَّا کُنَّا مُنْذِرِینَ * فِیها یفْرَقُ کُلُّ أمْرٍ حَکیمٍ» 3 ؛ « ما قرآن را در شبی فرخنده نازل کردیم؛ زیرا هشدار دهنده بودیم، در آن شب هر کاری محکم و استوار می شود.»
در پیش تو جز شرم وتمنا یا رب در دست نمانده هیچ ما را یا رب
امشب که شب قدر بود امضا کن حکم فرج مهدی زهرا یا رب

درخواست از خدا در شب قدر
1. «قیلَ لِلنَّبِی صلی الله علیه و آله: إنْ أدْرَکْتُ لَیلَةَ القَدْرِ فَمَا أسْألُ رَبِّی؟ قَالَ صلی الله علیه و آله: اًلعَافِیةَ 4 ؛ از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله سؤال شد که اگر شب قدر را درک کردم از خدایم چه بخواهم؟ فرمود: سلامتی بخواه.»

2. قال موسی علیه السلام: « اِلَهی أُرِیدُ قُربَکَ قالَ: قُرْبِی لِمَنِ اسْتَیقَظَ لَیلَةَ القَدرِ، قالَ: اِلَهی أُریدُ رَحمَتَکَ، قالَ: رَحْمَتی لِمَنْ رَحِمَ المَسَاکِینَ لَیلَةَ الْقَدْرِ، قالَ: اِلَهی أُریدُ الْجَوازَ عَلَی الصِّراطِ، قالَ: ذلِکَ لِمَنْ تَصَدَّقَ بِصَدَقَةٍ فِی لَیلَةِ الْقَدْرِ، قالَ: اِلَهی أُریدُ مِنْ أشْجارِ الْجَنَّةِ وَ ثَمَرِها، قالَ: ذلِکَ لِمَنْ سَبَّحَ تَسْبیحاً فِی لَیلَةِ القَدر، قالَ: اِلَهی أُریدُ النَّجاةَ مِنَ النَّارِ، قالَ: ذَلِکَ لِمَنِ اسْتَغْفَرَ فِی لَیلَةِ القَدْرِ، قال: اِلَهی أُریدُ رِضاکَ، قالَ: رِضای لِمَن صَلَّی رَکعَتینِ فِی لَیلَةِ القَدر 5 ؛ موسی علیه السلام [به خدا] عرض کرد: خدایا می خواهم به تو نزدیک شوم. فرمود: قرب من برای کسی است که شب قدر بیدار باشد. گفت: خدایا! رحمتت را می خواهم. فرمود: رحمتم از آن کسی است که در شب قدر به مسکینان رحمت کند. گفت: خدایا! جواز گذشتن از پل صراط را می خواهم. فرمود: آن از آنِ کسی است که در شب قدر صدقه ای بدهد. گفت: خدایا! از درختان و میوه های بهشتی می خواهم. فرمود: آنها برای کسی است که در شب قدر مرا به پاکی یاد کند. گفت: خدایا! رهائی از آتش جهنم را می خواهم. فرمود: آن برای کسی است که [از گناهانش] در شب قدر استغفار کند. گفت: خدایا! خشنودی تو را می خواهم. فرمود: خشنودی من از آنِ کسی است که در شب قدر دو رکعت نماز بخواند.

احیاء یک سال
در احوال مرحوم « حاج محمد ابراهیم کلباسی» رحمه الله که از معاصران میرزای قمی رحمه الله و نیز از شاگردان سید بحرالعلوم رحمه الله بوده است، نوشته اند: « او شب قدر را با عبادت ادراک می کرد. بدین گونه که در تمام ایام سال، شبها را احیاء می گرفت تا یقین کند شب قدر را درک کرده است.» 6

ای خداوند کریم دل نواز ای رحیم و ای حلیم و چاره ساز
گفته بودی شب تو با من راز کن بی نیازا آمدم در باز کن
عاشق بیچاره را آواز کن این دل بیچاره را هم ناز کن
نیستم ناخوانده ای صاحب عطا آشنایم خود مرا گفتی بیا
بس که چشمم پشت این در دوختم راه ده آتش گرفتم سوختم

پی نوشت:
1) قدر/3.
2) التهذیب، ج 4، ص 152.
3) دخان/3.
4) مستدرک الوسائل، ج 5، ص 219.
5) مستدرک الوسائل، ج 8، ص 20.
6) میرزا محمد تنکابنی، قصص العلماء، تهران، انتشارات اسلامیه، بی تا، ص 73.