با عرض سلام. من پسري چهار ساله دارم. براي تعطيلات نوروز 1391 به شهرستان آمده ايم. مشكل به وجود آمده از اين قرار است كه پسر خواهرم كه هفت سال دارد و در خانه ماهواره دارند با پسر برادرم كه شش ساله است ، وقتي در اتاق تنهايي بازي مي كنند، بعضي وقتها با آلت خود بازي مي كنند و شايد هم كارهاي ديگر. خلاصه در اين ايام به پسر من هم اين بازي را ياد داده اند، ولي چون پسر من از نظر سني هنوز نمي تواند چيزي را مخفي كند، جلوي من مي گويد مي خوام برم با او ... بازي كنم و آنها پا به فرار مي گذارند، ولي پسر من همچنان اصرار مي كند كه اين بازي را برويم انجام دهيم. در ضمن من با پسرم چنان رفتار كرده ام كه ذهنش لوح سفيد است و مي ترسم كه كم كم از اين سن به اين كارها آلوده شود. خواهشمندم مرا راهنمايي كنيد كه با اين مشكل چگونه برخورد كنم كه به پسرم بفهمانم اين كار بد است و با آن دو چه برخوردي داشته باشم.
 
پرسشگر گرامي ضمن عرض تبريك به شما به مناسبت فرا رسيدن سال نو؛ ‌حساسيت و دغدغه خاطر شما نسبت به چنين موضوع حساسي را درك نموده و از شما تشكر مي كنيم كه راه مشاوره را در اين زمينه برگزيديد؛ لذا ما نيز سعي خواهيم كرد با در اختيار قرار دادن اطلاعات لازم، ‌كمك مناسبي به شما ارائه گردد.
 
كنجكاوي های جنسی كودكانه
 وقتي بچه ها، دنياي بيروني خود را كشف مي كنند، نسبت به بدن خود و اعضاي خصوصي بدن همجنس و يا غير همجنس خود نيز به طور طبيعي كنجكاو مي شوند. شكل اعضاي تناسلي پسرها براي دخترها جالب است و بر عكس.
اگر بچه اي خواهر و برادر نداشته باشد يا در روند زندگي فرصت ديدن اندام برهنه جنس مخالف را نداشته باشد اين كنجكاوي تشديد مي شود. اين كنجكاوي جنسي در كودكان طبيعي است و بيشتر والدين هنگام رويارويي با آن براي اولين بار مي فهمند كه واقعا بايد براي رفتار فرزند خود حدودي را تنظيم كنند تا بداند از نظر اجتماعي كدام يك از رفتار هاي او در خصوص مسائل جنسي قابل قبول است.
با ذكر اين مقدمه شايسته است در اين زمينه نكاتي كوتاه بيان گردد تا فضاي روشنتري از بحث داشته باشيد.
اولاً : تصوري كه كودك از دستكاري و يا نگاه كردن به آلت جنسي كودك ديگر دارد با تصور بزرگتر ها از اين مسئله تفاوت زيادي دارد. اين رفتارها بيش از آنكه جنبه جنسي داشته باشد، جنبه كنجكاوي دارد. دستكاري آلت تناسلي و كنجكاوي فرزندان براي شناخت اين عضو از بدن را بايد از مقوله مسايل جنسي جدا نمود. معمولاً اين گونه رفتارها، از ديد كودكي در سن و سالي كه بدان اشاره نموديد جنبه اخلاقي ندارد؛ لذا هر گونه برخورد نسنجيده اي ممكن است سبب گيجي او شده و موجبات احساس گناه و افسردگي وي را فراهم سازد. مهمتر از همه اينكه ممكن است پس از اين برخورد نادرست، براي پرسش ها و ابهام هاي جنسي خود به ديگراني مراجعه كند كه يا به دليل ناآگاهي و يا غرض ورزي ، اطلاعات نادرستي در زمينه مسائل جنسي به او منتقل نمايند كه درنتيجه آن، در آينده وي را با مشكلاتي مواجه خواهد ساخت (البته اين رفتار ها چنانچه كنترل نشود مي تواند زمينه انحراف جنسي كودك را در آينده فراهم سازد پس بايد با بكار گيري روش ها مناسب سعي در تغيير رفتار كودك داشته باشيد).
ثانياً : ارتباط برقرار كردن والدين با فرزندان خود در مورد مسايل جنسي از جمله وظايف تربيتي والدين است كه شايسته است در برقراري و حفظ آن جهت جلوگيري از زمينه بسياري از انحرافات و گناه ها كوشيد. نگاه ضد اخلاقي برخي والدين به اين مسأله و برخورد شديد و خشن آنها پيامدهاي نامطلوبي را به ارمغان خواهد آورد ؛ زيرا چنين موضوع روان شناختي را تبديل به موضوعي اخلاقي كرده و كودك را حساس تر نموده و باعث تثبيت وي در عمل مورد نظر مي گردد.
ثالثاً: در بيان نكاتي كه در زمينه مسائل جنسي لازم است به كودك انتقال پيدا كند،‌ بايد از روش هاي غير مستقيم استفاده كرد و كمتر به روش هاي مستقيم متوسل شد(در ادامه به برخي از اين روش ها اشاره مي شود).
 
چه بايد كرد؟
1. ممكن است مهمترين دليل چنين رفتاري از سوي كودكي در سنيني كه بدان اشاره نموديد، كنجكاوي وي براي آشنايي با اعضاي بدن خود باشد كه از نوپايي در وي وجود داشته و در حدود سنين 3 تا 4 سالگي در قالب دستكاري و در سنين بالاتر درقالب دكتر بازي و ... خود را نشان مي دهد، بنابراين در چنين زماني هول نشويد، او را سرزنش نكنيد، ‌از تنبيه كودك پرهيز كنيد؛ تنها كاري كه شما بايد در چنين موقعيتي بايد انجام دهيد اين است كه به گونه اي برنامه ريزي كنيد كه او ديگر در موقعيتي كه با كودكان مورد نظر تنها قرار نگيرد.
2. همانطور كه بيان كرده ايد، كودك شما به دليل قرار گرفتن در محيط ناسالم به چنين رفتارهايي عادت كرده است، بنابراين پس از آنكه كودك از چنين محيطي خارج شود، خود به خود رفتار او اصلاح مي شود.تنها راه اصلاح رفتار كودك اصلاح محيط اطراف او مي باشد؛ بنابراين لازم است موقعيت هايي كه كودك در آن دست به چنين رفتاري مي زند را شناسايي كنيد و كودك را براي مدتي از آن مكان ها دور كنيد.
3. بهتر است به طور نامحسوس مراقب خلوتهاي چنين كودكاني بود. شايسته است مكان خلوت آنها مثل اتاق مستقلشان به گونه اي باشد كه از چشم والدين دور نمانند و والدين گاه گاهي به عناوين مختلف كه رنگ مداخله به خود نگيرد، سركشي هايي داشته باشند تا فرزندان از خلوت خود احساس امنيت براي انجام اين عمل نكنند.
4. كودك را براي مدت زمان طولاني از كودكانی كه با او دست ورزي مي كرده است دور كنيد.
5. براي مدتي به كودك شلواري بپوشانيد كه در آوردن آن بدون كمك والدين براي او امكان پذير نباشد.( به عنوان مثال شلواري كه داراي كمربند است براي اين كار مناسب است).
6. به كودك خود آموزش دهيد كه بدن او خصوصي است و ديگران حق دست ورزي با برخي از اعضای او را ندارند.( بهتر است براي بيان اين نكته از شيوه هاي غير مستقيم استفاده كنيد)
7. در مسافرت هاي بعدي خود با دقت و بدون ايجاد حساسيت روابط فرزند خود با كودكان مورد نظر را كنترل كنيد.
 
نكته پاياني :
خواهشمنديم از طريق نگراني هاي مختلفي كه زاييده ترس از چنين موضوعي مي باشد ناخواسته مسيري مخالف را در تربيت جنسي كودك نپيماييد؛ زيرا هر گونه كم حوصلگي و اقدام عجولانه در اين زمينه آسيب زا خواهد بود.
پرسشگر گرامي موضوع مورد نظر را با خواهر و برادر خود درميان گذاريد و از آنان بخواهيد تا ماهواره را از دسترس كودكان خود دور كنند. در ضمن تاكيد مي كنم كتاب هاي پيشنهادي که در ذیل می آید را با دقت بخوانيد.
كتب پيشنهادي براي مطالعه، در مورد تربیت جنسی کودک :
1. كليد هاي آموزش و مراقبت از سلامت جنسي در كودكان و نوجوانان،‌دكتر كريستال دفريتاس، ترجمه سارا رئيسي طوسي
2. تربيت جنسي در اسلام ،حافظ ثابت .
3. خانواده و مسايل جنسي كودكان ،دكتر علي قائمي