خسته شدم از خرابكاري‌ها و سؤالاي تمام نشدني پسرم. 5 سالشه.
پاسخ:
خواهر محترم، بدون ترديد يكي از مهمترين و اساسي ترين مسئوليت هاي والدين بويژه مادر، تربيت فرزندان مي باشد و هيچگاه نبايد از اين مسئوليت غفلت نمود. انجام این مهم با استفاده از شیوه هاى جدید تربیتى و توجه دقیق والدین به تربیت دینى فرزندان در محیط خانه و سرمایه گذارى لازم در این زمینه، آثار مهم تربیتى از لحاظ فردى و اجتماعى بر کودک و اطرافيان او به جاي خواهد گذاشت.
بسياري از مادران و پدران از شيطنت و کنجکاوی بسيار زياد كودكانشان شكايت دارند. آنها اظهار مي دارند كه فرزندشان مرتب در حال حركت و فعاليت است، دوست دارد به همه جا سرک بکشد یا دائم بپرسد. آنها اين فعاليتها را بيش از اندازه مي دانند و مرتب فرزندشان را مورد سرزنش و انتقاد قرار مي دهند. عده‌اي از پدر و مادرها كنترل خود را از دست مي دهند و اين كودكان را تنبیه يا تهديد مي كنند.
همانگونه که می دانید؛ کودکان کنجکاو هستند. آنها سؤال طرح می‌کنند و میل دارند امور را بطور عمیق مطالعه کنند. آنها علاقه به درک ارتباط امور دارند. کودکان علاقه دارند خود به حل مسأله خویشتن اقدام کنند . کودکان و نوجوانان بتدریج یاد می‌گیرند که در برخی از امور، تردید بخرج دهند و میل دارند در گذر از ابهامات خود از تجربیات پدر و مادر و خواهران و برادران بزرگتر در قالب سوال استفاده کنند.
یاد دادن های بر اساس بایدها و نبایدها، جایی برای کنجکاوی ذاتی کودک باقی نمی گذارد. درحالیکه کنجکاو بودن یکی از ویژگیهای کلیدی انسان سالم است و او را بسوی ناشناخته ها هدایت می کند. زنده کردن تمایلات کودک برای کشف، جستجو و رسیدن به هدف از طریق کوشش و کسب تجربه، بسیار مهم است. کودک میل دارد از مهارتهای کسب شده اش استفاده کند، احتیاج به تایید، تشویق و توجه دارد و خواست او برای آزمایش آنچه می تواند انجام دهد، محرک اصلی او برای یادگیری در سالهای اولیه است. هرگز نباید فرصت کشف آگاهیها و عملی کردن آنها را از کودک گرفت، که بی علاقگی، تنبلی، عدم توجه به درس از جمله عواقب این نگرش است درحالیکه اکتشاف، کلیدی است که بوسیله آن می توان گنجهای ذهنی کودک را گشود و به کودک آموخت که به ارزش ذهن خود پی ببرد و آن را در زندگی عادی بکار گرفته و از آن لذت ببرد.
خواهر گرامی، توصیه های تربیتی کودکان، با توجه به سن و جنس آنها متفاوت است که در این موارد اطلاعی به ما نداده اید. در مورد ویژگیهای کودک خود و نحوه کنجکاویهای او نیز توضیحی ارائه ننمودید. لطفا برای کسب راهنماییهای دقیقتر، در مکاتبات بعدی این موارد را در نظر داشته باشید. حال، توصیه هایی کلی را تقدیمتان میکنیم؛
1. خوب است بدانید از نشانه های سلامت روانی کودک شما و بهره او از هوش مناسب، کنجکاوی اوست که در پرسشهای مکرر یا بازیها یا وررفتن با اشیاء بروز می نماید.
2. اجازه بدهید هرگونه که می خواهد با اسباب بازیهایش بازی کند. گاه آن را خراب می کند تا ارتباط اجزای آن را بهتر بشناسد. از نظر کودک این بکار گیری مهارت و افزایش آگاهی است. پس او را از این کار منع نکنید و تا جایی که امکان دارد اسباب بازیهای مناسب سن او را فراهم نمایید.
3. اشیائی که برای کودک خطرناک هستند یا برای شما ارزشمند است و كودكتان برای بازي به آنها توجه دارد، از دسترس او دور نگه دارید. در اين صورت هم خودتان در آرامشيد و هم او خرابكاري نمي كند.
4. به خاطر داشته باشيم اين كودكان را به هيچ وجه كتك نزنيم؛ زيرا باعث سرخوردگی آنها شده و گاه رفتارهاي انتقام جويانه از آنها سر خواهد زد. بهتر است با آنان مؤدبانه و با محبت صحبت كنيم و با کمال صبر به پرسشهایشان پاسخ دهیم.
5. کتابهایی را مناسب سن او، در موضوعات مورد علاقه اش تهیه نموده، در اختیارش قرار دهید.
6.به او ارزش دهيد و به او نشان دهيد كه او نيز براي شما اهميت دارد. او را در كارهائي كه از پس آنها بر مياد سهيم كنيد به اين صورت هم اعتماد به نفس او را به كار انداخته ايد هم به شما كمك كرده و هم مسئوليت پذيري در او پرورش مي يابد و مهارتهای خود را تقویت می کند.
7.لبخند را به چهره فرزندتان هديه دهيد. با او شوخي كنيد و از بازي با او غافل نشوید.
8. برای او تاييد شدن ياتاييد نشدن بسیار مهم است. وقتي والدين شكيبايي، همكاري، دلگرمي وتشويق نشان مي دهند و کنجکاوی او را ارضاء می نمایند، كودك خود مختاري و شايستگي را احساس مي كند. بر عكس، وقتي كودك هيچ آزادي ندارد (به خاطر محدوديت هاي افراطي والدين و بی توجهی آنها)، بيش از اندازه شرم وحيا احساس مي كند و در آينده با مشكلات عاطفي واجتماعي مواجه خواهد شد. به عقيده اريكسون، وقتي كودك خزيدن وراه رفتن را آغاز ميكند اين احساس به او دست مي دهد كه استقلال وشايستگي دارد. وقتي به كودك اجازه نمي دهند كه محيط خود را كشف كند، بازداشته مي شود واحساس شرم وترديد مي كند.
9-سعي كنيد سطح تحمل خود را بالا ببريد، بر خود كنترل داشته باشيد و اطرافیان را نیز به این امر توصیه نمایید.
مادر محترم، اميدواريم كه با ارتقاء سطح آگاهي هاي خود نسبت به مسائل تربيتي و روان شناختي كودكان، فرزنداني صالح و مثمر ثمر تربيت كنيد تا مايه روشني چشم شما گردند و جامعه نيز از وجود آنها بهره مند شود.
