كارشناس:حجت الاسلام والمسلمين فرحزاد
تاريخ پخش 93/06/10
بسم الله الرحمن الرحیم و صلی الله علی محمد و آله الطاهرین
خانههای آن کسانی میخورد در بیشتر * * * که به سائل میدهند از هر چه بهتر بیشتر
عرض حاجت میکنم آن جا که صاحب خانهاش * * * پاسخ یک میدهد با ده برابر بیشتر
عازم مشهد شدم تا با تو درد دل کنم * * * بودنم را میکنم این گونه باور بیشتر
مرقدت ضرب المثلهای مرا تغییر داد * * * هر چه بامش بیش برفش نه کبوتر بیشتر
چار فصل مشهدت از عطر گل آکنده است * * * این چنین یعنی سه فصل از شهر قمصر بیشتر
پیش تو شاه و گدا یکسان ترند از هر کجا * * * این حرم دیگر ندارد حرف کمتر بیشتر
ای که راه انداختهای امروز و فردای مرا * * * چشم بر راه تو هستم روز آخر بیشتر
از غلامان شما هم میشود دنیا گرفت * * * من نیازت دارم آقا روز محشر بیشتر
بیشترهایی که گفتم از تو خیلی کمترند
شریعتی: سلام میگویم به همهی بینندههای خوبمان خانمها و آقایان ایام دههی کرامت مبارکتان باشد پیشاپیش فرا رسیدن ایام با سعادت تولد امام رضا علیه السلام را خدمت همهی شما تبریک و شادباش عرض میکنم انشاءالله زیارت مشهد الرضا نصیب همه شما شود خوش آمدید به سمت خدای امروز ما برنامهی امروز را آغاز میکنیم و با احترام تقدیم نگاه دریایی شما با حضور حاج آقا فرحزاد میکنیم سلام علیکم و رحمة الله خیلی خوش آمدید.
حاج آقا فرحزاد: علیکم السلام و رحمة الله خدمت همهی شما و همکاران و بینندگان خوب و عزیز و مهربان عرض سلام داریم و ایام دههی مبارکهی کرامت را که با ولادت حضرت فاطمهی معصومه علیها سلام شروع شده و یازدهم این ماه هم ولادت سر تا سر نور حضرت علی بن موسی الرضا علیهم الصلوه و السلام است من یکی از پیشنهادهایی که همیشه میدادم این است که دوازده ماه داریم خیلی خوب است هر ماه را به نام یک امام ثبت شود و در آن ماه از آن امام بیشتر تبلیغ و ترویج شود ماه ذی القعده تناسب دارد با امام هشتم به نام این امام ثبت شود اولش ولادت خواهر بزرگوارش است وسطش ولادت خود آن بزرگوار 23ام این ماه زیارت علی ابن موسی الرضا و همچنین 25ام ماه سفارش شده روز زیارتی دحوالارض است و آخر ماه هم شهادت فرزند بزرگوارشان امام جواد علیه السلام است محوریت ماه امام رضا علیه السلام است این نکته را بینندگان توجه دارند که ماه ذی القعده از ماههای حرام است یکی از ماههای حرام ماه رجب است که تک است سه ماه حرام پشت سر هم است ذی القعده الحرام، ذی الحجه الحرام و محرم الحرام یعنی حرمت این ماهها از بقیهی ماهها بیشتر است جنگ و دعوا و نزاع و خونریزی حتی با کفار باید آتش بس اعلام شود چه برسد به خودیها این را بارها گفتیم انشاءالله آرامش مطلق خدا به همه هم به ممالک بدهد آتش افروزیهایشان کم شود هم به مردم هم به خانوادهها که انشاءالله این دغدغهها و کدورتها و کینهها و اختلافات از بین برود ماه حرام آرامشی به همه حکم فرما شود.
شریعتی: انشاءالله دوستانمان هم خوب باشند و این روزهایی که مزین و منور به نام امام رضا علیه السلام است بهترینها نصیبتان شود دوستانی هم که در مشهد هستند حتما نائب الزیاره ما و بینندگان خواهند بود بحث ما در هفتههای گذشته با محوریت تقوا تقدیم دوستان شد نکات خیلی خوبی را شنیدیم اگر یادتان باشد در لحظات پایانی برنامهی گذشتهمان حاج آقای فرحزاد به راه کارهای رسیدن به تقوا اشاره کردند قرار شد این بحث را این جلسه تقدیم شما بکنیم با این امید و آرزو که انشاءالله روح تقوا بر وجود ما حاکم شود.
حاج آقا فرحزاد: بسم الله الرحمن الرحیم اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم دنبالهی بحث هفتهی گذشته که دربارهی راهکارهای ایجاد ملکهی تقوا بود گفتیم یکی از راههایش توجه داشتن به برکات و آثار فوق العادهی تقواست که ما چهارده را انتخاب کردیم از آیات و روایت که همهاش آیه است و روایات فراوان که چند تایش را هفتهی گذشته عرض کردیم یکی از برکات فوق العادهی تقوا این است که آنهایی که اهل تقوا هستند کمترین عمل از آنها قبول میشود و خیلی ثواب و درجه به آنها میدهند از غیر اهل تقوا پذیرفته نمیشود افرادی که فاسداند فاجراند بالای پنجاه درصد همهاش گناه و معصیت میکنند ثوابهایشان هم یک وقت پایمال میشود باید بیایند در بند تقوا «إِنَّمَا يَتَقَبَّلُ اللّهُ مِنَ الْمُتَّقِينَ» (مائده/27) خدا میفرماید من از اهل تقوا میپذیرم و فرمود کسی که ازش بپذیرم ولو کم هم باشد خیلی ارزش دارد چیزی که خدا پذیرفته آن هم زیاد است.
شریعتی: مهم این است که در محیط و وادی تقوا قرار بگیریم آن وقت همه اعمال ما پذیرفته میشود
حاج آقا فرحزاد: بله یعنی اگر نگیریم ممکن است اعمال ما رد شود یکی از برکات دیگر تقوا أطاعَتْهُ الدُّنْيا وَالآخِرَةُ، وَرَبِحَ الْفَوْزَ في الْجَنَّةِ پیغمبر عظیم الشان فرمودند خصلتی است در تقوا که اگر در کسی باشد عالم کن و یکن در اختیارش است یعنی مثل اولیاء خدا که میگوید این کار شود میشود دعایش مستجاب می شود فرمان میدهد امام صادق علیه السلام در مسیری که میرفتند یک شیر درندهای وسط راه را گرفته بود همه ترسیدند جا زدند حضرت آمدند گوش شیر را گرفتند بلند کردند بردند کنار فرمودند بیایید بروید فرمودند اگر شما فرمان خدا را ببرید اطاعت بکنید موجودات حتی حیوانات درنده هم از شما فرمان میبرند محکوم خدا حاکم بر ماسواست این جملهی خیلی بلند از مرحوم آقای دولابی است کسی که مطیع خدا شد محکوم خدا شد دیو و دد موجودات عالم تحت فرمان او هستند نه فقط دنیا آخرت هم همین طور نکیر و منکر و فرشتهها همه دست به سینهاند در مقابلش چون در مقابل خدا دست به سینه شده کسی که زمین خوردهی خداست این این قدر قدرت دارد که بر همه حاکم باشد محکوم خدا حاکم بر همه است یکی از برکات فوق العادهی تقوا هم نشینی با خدا و انبیاء و چهارده معصوم و اولیا خداست این خیلی مهم است ما با چه کسانی هم نشین میشویم ما با چه کسانی در ابدیت روح و جانمان خواهد بود «وَاعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ مَعَ الْمُتَّقینَ» (توبه/36) خدا با اهل تقواست در آیات متعدد هم تکرار شده یا کسی که اطاعت خدا و پیغمبر را بکند «فَأُوْلَـئِكَ مَعَ الَّذِینَ أَنْعَمَ اللّهُ عَلَیْهِم مِّنَ النَّبِیِّینَ وَالصِّدِّیقِینَ وَالشُّهَدَاء وَالصَّالِحِینَ وَحَسُنَ أُولَـئِكَ رَفِیقًا» (نساء/69) آدم چه میخواهد؟ با چه کسانی میخواهد هم نشین شود هم نشین خدا هم نشین نبیین هم نشین امامها اوصیا صدیقین هم نشین شهدا هم نشین صالحین دیگر از این بهتر ما نداریم تک تک اینها کافی است که انگیزه در ما ایجاد کند به طرف تقوا برویم هم نشینی با خدا و همهی خوبها همهی انسانها دنبال عزت مندی و آّبرومندی و شرافت هستند اگر پول مدرک اسم رسم را میخواهد چون میخواهد عزیز و آقا و سرافراز باشد «إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِندَ اللَّهِ أَتْقَاكُمْ» (حجرات/13) گرامیترین انسانها یک نکتهای را در هفتهی قبل شما اشاره کردید که اهل تقوا حتی در دل بدها هم هیبت دارند و جا دارند یعنی شمرها معاویهها یزیدها خودشان در مقابل امام حسین در مقابل آنها احساس حقارت میکردند میگفتند اینها در دل ها، طَأْطَأَ كُلُّ شَرِيفٍ لِشَرَفِكُمْ وَ بَخَعَ كُلُّ مُتَكَبِّرٍ لِطَاعَتِكُمْ هر آدم متکبری و مغروری هم میفهمد این آقا درست میگوید کارش درست است خیانت نمیکند همانها هم در خلوت تعریف اینها را میکنند.
شریعتی: اگر چه شاید یک وقتهایی غرورشان اجازه نمیدهد که نپذیرند.
حاج آقا فرحزاد: بله یادم است کارتز یک موقعی گفته بود من در خلوت شرح حال امام خمینی را به من گفتند بیاورید ترجمه کنید بخوانم که او با یک عبا عمامه چه هیبتی در دنیا ایجاد کرده که شرق و غرب را در هم کوبیده هیبت بندگی خدا هیبت تقوا حتی اگر ابرقدرتها را میلرزاند اگر کسی بخواهد حتی هیبت در دل دشمن ایجاد بکند باید برود در خط تقوا و اگر میخواهد عزیز باشد مَنْ اَرادَ اَنْ يَكونَ اَعَزَّ النَّاسِ فَلْيَتَّقِ اللَّهَ پیغمبر خدا فرمود اگر کسی میخواهد عزیزترین انسانها باشد بیاید در خط تقوا یکی از چیزهایی که ما دغدغه سفر آخرت داریم چه چیزی برای آخرت از همه بهتر است زاد و توشهی آخرت صریح قرآن است «وَتَزَوَّدُواْ فَإِنَّ خَيْرَ الزَّادِ التَّقْوَى» (بقره/197) خدا از صدها واژهی دیگر میتوانست استفاده بکند فلان عبادت فلان کار فلان کسب نه میفرماید زاد و توشه برای آخرت تهیه بکنید بهترین زاد و توشهی آخرت تقواست نص قرآن است بهترین وسیلهی نجات و توشهای که برای سفر آخرت میتوانیم همراه ببریم تقوا است یکی دیگر از چیزهایی که این هم انگیزه ایجاد میکند البته همهی اینها را میتوانیم در یکی دو جلسه بگوییم ولی فهرست کردیم که به بحثهای دیگر هم برسیم.
شریعتی: این آثار و برکات تقوا را که حاج آقا میفرمایند توجه به اینها میتواند ما را در رسیدن به تقوا یاری بکند.
حاج آقا فرحزاد: بله و انگیزه ایجاد بکند آیاتی داریم و روایاتی که کسی که در مسیر تقوا قرار میگیرد خدا از گناهان کوچک و گناهان گذشته و بقیه هم میگذرد چالههایش را پر میکند گذشتهاش را اصلاح میکند از گناهان بزرگ که پرهیز میکند خدا میگوید من کوچکهایش را صرف نظر میکنم چشم پوشی میکنم هم آیات قرآن است «وَمَن یَتَّقِ اللَّهَ یُکَفِّرْ عَنْهُ سَیِّئَاتِهِ وَیُعْظِمْ لَهُ أَجْرًا» (طلاق/5) یعنی اگر کسی در مسیر تقوا قرار گرفت خدا سیئاتش را میپوشاند یعنی تقوا اگر غالب شد بحثی که هفته گذشته گفتیم هشتاد نود درصد آمد در مسیر تقوا آن ده درصد و بیست درصدی هم که خطاهایی که هم دارد خدا میگوید من آنها را میپوشانم چالهها را پر میکنم ولی شما در مسیر تقوا باش بخواه گناه نکنی تقوا را در خودت ایجاد بکن من بقیه را پاک میکنم پس آمرزش گناهان و اجر و ثواب فوق العاده به اهل تقوا میدهند یکی از برکات مهم تقوا این است که هیچ برکتی نباشد مگر همین که انسان محبوب خدا میشود و مقام محبوبیت مقام خیلی فوق العاده است خدا بگوید من دوست دارم خدا قربان صدقهی متقین میرود
شریعتی: و آن وقت چه کارها که برایش نمیکند
حاج آقا فرحزاد: بله حدیث داریم اگر خدا بندهای را دوست داشت گناهانش را میآمرزد گناه کوچکی که میکند به او ضرر نمیزند خدا آمرزش به او میدهد و او را اهل بهشت قرار میدهد، مقام محبوبیت است یکی از برکات خیلی مهم تقوا که این هم خیلی مهم است که ما دنبال علم هستیم دنبال دانش هستیم دنبال حکمت هستیم گمشدهی بشر فهم است شعور و عقل و معرفت است ما راه رسیدن به علم دو راه است یک راه کسبی رفتن به حوزه و دانشگاه و مدرسه و معلم که البته این هم ممکن است برسد ممکن است نرسد اگر همراه علوم الهی نباشد در روایت داریم فایده ندارد امیرالمومنین علیه السلام یک تعبیری دارند که الْعِلْمُ عِلْمَانِ مَطْبُوعٌ وَ مَسْمُوعٌ کلمات قصار نهج البلاغه است یک علمی است که با تعلیم و تعلم انسان به آن میرسد با درس خواندن و درس دادن و علمی است که در فطرت و وجود و درونمان خدا ریخته میفرماید لَا يَنْفَعُ الْمَسْمُوعُ إِذَا لَمْ يَكُنِ الْمَطْبُوعُ یعنی اگر فطرت و علم خدایی و درونی ما بروز نکند ظاهر نشود آن چیزی که از بیرون میریزیم فایده ندارد آن علم نافع نیست میفرماید آبی که از بیرون در چاه بریزند باید خود چاه فوران بکند نرم شود علمش بزند بیرون راه رسیدن به حکمت الهی به علم الهی و آن علوم حقیقی که خدا دارد به قلب ما باز کند چشمههای علم و حکمت چیست؟ راهش تقواست، ما نمیخواهیم خدا معلم ما شود؟ علم لدنی به ما بدهد؟ لقمان که یک برده بود یک غلام بود که این افتخار است انسان سیاه سفید برده آزاد اینها معیار نیست معیار این است که بندهی خدا باشد در هر قشری که باشد لقمان نه در حوزه درس خواند نه در دانشگاه ولی بر اثر بندگی خدا و تقوا، خدا به لقمان حکمت عطا کرد ما نمیخواهیم خدای نکرده تشویق بکنیم ولی کربلایی اکبر ساروقی در اثر تقوا داستانش را گفتیم خدا به او یک حقیقتی داد کل قرآن را در قلبش ریخت برخی از بزرگان بودند بر اثر تقوا الْعِلْمُ نُورٌ یَقَعُ فِی قَلْبِ مَنْ یُرِیدُ اللَّهُ أَنْ یَهْدِیَهُ نور علم با تقوا ایجاد میشود که امام صادق علیه السلام فرمود علم نوری است که خدا در قلب هر کسی که بخواهد او را هدایت کند قرار میدهد و راه رسیدنش تقوا است یعنی اگر شما بندهی خدا شدید ممکن است درس نخوانده ولی خیلی چیزها را میفهمد واقعیتها را میفهمد افراد را خوب میشناسد اتَّقُوا فِرَاسَةَ الْمُؤْمِنِ ، فَإِنَّهُ يَنْظُرُ بِنُورِ اللَّهِ چند جلسه جا دارد دربارهی این صحبت شود که علم حقیقی علم لدنی فراخور ظروف افراد و سینهها و قلبهای افراد خدا به آنها میدهد ولی راه رسیدنش تقوا است «إِن تَتَّقُوا اللَّهَ يَجعَل لَكُم فُرقانًا» (انفال/29) «وَيَجْعَل لَّكُمْ نُورًا تَمْشُونَ بِهِ» (حدید/28) آیات متعدد هم داریم و روایات متعدد که اگر در زندگی تقوا پیشه کنید ملکهی تقوا در شما ایجاد شود خدا چراغ به شما میدهد نور میدهد خودتان را بشناسید دیگران را بشناسید چراغ هدایت چراغ تقوا واقعیت را میبینید و یجعل لکم فر يَجعَل لَكُم فُرقانًا یعنی وسیلهای که فرق بین حق و باطل باشد خوب و بد باشد به وسیلهی نور تقوا در شما ایجاد میکند پس نوری می دهد که همیشه با آن نور هیچ وقت به گمراهی نمیرسید حقایق را پیدا میکنید یکی از برکات تقوا این است که اهل تقوا مورد رحمت خاص خدای متعال قرار میگیرند سورهی مبارکهی انعام آیهی 155«وَاتَّقُوا لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ» چه وقت ما مورد رحمت ویژهی خدا قرار میگیریم اگر در سایهی تقوا زندگی کنیم پس این برکاتی که گفتیم انگیزه ایجاد میکند که ما اهل تقوا شویم راه دوم برای رسیدن به تقوا که دو سه تا راه را بگوییم که بحث تقوا جمع شود روایت داریم پیغمبر عظیم الشان فرمودند مَن أحَبَّ أن یَکونَ أتقَی النّاس فَلیَتَوَکَّل عَلَی اللهِ این راهی است که جز با استمداد از خدا و اعتماد به خدا و توکل به خدا امکان ندارد یعنی محال است کسی بدون کمک خدا به تقوا برسد از همان روز اول باید سرمان را بزنیم زمین بگوییم خدایا ما عاجزیم ما بیچارهایم نفس شیطان محیط رفیق ناباب فضای آلوده اینها در این گرداب گفت آن هفته خواندم جایی که برق عصیان بر آدم صفی زد از ما چگونه زیبد دعوی بی گناهی توجیه گناه نمیخواهیم بکنیم پدرم روضهی رضوان به دو گندم بفروخت ناخلف باشم اگر من به جویی نفروشم گفت که دام سخت است مگر یار شود لطف خدا ور نه آدم نبرد صرفه ز شیطان رجیم حافظ رضوان الله تعالی علیه میفرماید پیغمبر عظیم الشان فرمودند که اگر کسی میخواهد محبوبترین اهل تقوا باشد و متقی باشد باید برود در خانهی خدا توکل به خدا کند از خدای بزرگ کمک بگیرد یعنی بگوییم واقعا خدایا تو کمک ما کن ما نمی توانیم از پس نفس اماره شیطان هوا هوس بربیاییم گاهی آدم میخواهد حرف کم بزند بیشتر حرف میزند گاهی میگوید من امروز نمیخواهم عصبانی شوم عصبانی میشود که در طول عمرش نشده یعنی خدا میذارد کف دستش که امروز میخواست کمتر گناه کند ولی بیشتر گناه کرد خدا چه میخواهد بگوید؟ میخواهد بگوید عزیز من بندهی من جان من تو نمیتوانی تو باید برگردی تو باید از من کمک بخواهی چرا ما در نماز میگوییم ایاک نستعین چرا در نماز امام زمان صد بار در هر رکعت میگوییم ایاک نستعین اگر خودمان بودیم میرفتیم هر کاری میکردیم و این روایت از علی علیه السلام است سوال کردند آقا معنی لا حول و لا قوه الا بالله العلی العظیم چیست ذکری است که خیلی سفارش شده گفتنش برای دفع بلاها برای مخصوصا غم و غصه وسوسهی شیطان 72 خاصیت دارد پیغمبر به سلمان فرمودند ذکر لا حَوْلَ وَلا قُوَّهَ اِلا بِالله اَلعَلِیِّ العَظیمِ مخصوصا کسانی که به بن بست رسیدند خیلی صلوات میخواهم بگویم به موازات صلوات این ذکر خیلی سفارش شده دل را آرام میکند خیالات و غم و وسوسهها را میبرد از امیرالمومنین علیه السلام سوال کردند معنی لا حول و لا قوه الا بالله العلی العظیم چیست فرمودند یعنی لا حَوْلَ بِنَا عَلَى العَمَلِ بِالطَّاعَةِ إِلاّ بِاللهِ، وَلا قُوَّةَ لَنَا عَلَى تَرْكِ المَعْصِيَةِ إِلاّ بِاللهِ یعنی خدایا من نمیتوانم بین من و گناه چیزی حائل شود الا خدا یعنی اگر خدا جلوی نفس ما شیطان ما رفقای ناباب ما هوا هوس ما را نگیرد او پا در میانی نکند محال است ما نمیتوانیم خدا ما را به نوعی خلق کرده که نه جبر است نه تفویض است نه باید خودمان تلاش کنیم هم باید خدا کمکمان کند و الا میگفتند خودت میتوانی برو انجام بده ولی به ما میگویند صد بار بگو ایاک نستعین به من توکل کن مَنْ أَرادَ أَنْ یكُونَ أَقْوَی النّاسِ فَلْیتَوَكَّلْ عَلَی اللّهِ واقعا از خدا کمک بخواهد فرمود یزی بین ما و گناه حائل نمیشود مگر خدا، فکر هم نکنیم ما میتوانیم واجبات را خوب انجام بدهیم
شریعتی: یعنی در واقع هیچ چیز نداریم.
حاج آقا فرحزاد: همهاش خود او است اصل بندگی هم همین است که من ما قشنگ برود کنار در خوبیها به خدا نسبت دهیم در بدیها هم بگوییم خدا تو بدیها را از ما دور کردی، دربارهی حضرت یوسف علی نبینا و آله و علیه السلام که خدا کمکش کرد دامنش آلوده نشد در سه جای سورهی مبارکهی یوسف علیه السلام به خدا نسبت داده شده اِنَّ النَّفسَ با این ان لام تاکید صیغهی مبالغه لأَمَّارَةٌ بِالسُّوءِ إِلاَّ مَا رَحِمَ رَبِّيَ یعنی طبع بشر این است که میرود با شتاب طرف گناه میرود جلویش باز است چه میتواند حفظ کند مَا رَحِمَ رَبِّيَ یک استثناء دارد بله جایی که خدا لطف کرد یک تشر به این نفس اماره میزند به غریزه به هوا هوس ما به تکبر ما یک نهیب میدهد به قول ملا عبدالله که گاهی نامههایش را خواندیم از عرفای برجسته بوده میفرماید که نمیدانم در گوش این نفس چه میگویند به قول ما یک دعایی میخوانند که این قدر رام میشود این قدر مودب میشود خوش اخلاق میشود هر چه بارش کنی بار میرود هر چه به او میگویی حرف گوش میدهد این لطف خدا آمده روی نفس یک موقع هم میبیند زمام و افسارش را رها کردند چموشی میکند که همه را داغون میکند ممکن است یک دنیا را آتش بزند لذا این میطلبد که ما دائم این که در دعاهای ما از پیغمبر و امامان است که خدایا ما را یک چشم به هم زدن و کمتر ما را به خودمان وا مگذار این خیلی مهم است گریه میکرد امام صادق علیه السلام مثل ابر بهار زمینتر شد عبدالله بن ابی یعفور ناقل روایت است در خانهی خدا میگفتای خدا من را یک چشم به هم زدن و کمتر به خودم وا نگذار گفتم این دعا عجیب است شما معصومید فرمودند حضرت یونس یک لمهه خدا او را به خودش واگذار کرد باید دلسوزی بیشتر برای امت میکرد نکرد خدا او را در شکم ماهی حبس کرد یک لمهه خدا او را به خودش واگذار کرد یعنی لحظه به لحظه چشم بر هم زدن و کمتر لا اقل و لا اکثر همهاش باید در پناه خدا باشیم والله ما نمیتوانیم گناه را از خودمان دور کنیم مگر این که خدا کمکمان کند شیطان نفس اماره رفقای ناباب واقعا از صمیم دل به خدا متمسک شویم آن جا قطعا خدا به ما کمک میکند مورد دوم حضرت یوسف علیه السلام میفرماید «وَلَقَدْ هَمَّتْ بِهِ وَهَمَّ بِهَا لَوْلا أَن رَّأَى بُرْهَانَ رَبِّهِ» (یوسف/24) یعنی اگر برهان رب نبود لطف و عنایت خدا نبود حضرت یوسف هم آلوده میشد ولی برهان رب به دادش رسید او را نجات داد صریحتر از این دو آیه اواخر شاید سوره حضرت یوسف است «كَذَلِكَ لِنَصْرِفَ عَنْهُ السُّوءَ وَالْفَحْشَاء إِنَّهُ مِنْ عِبَادِنَا الْمُخْلَصِينَ» (یوسف/12) ما سوء و فحشا را منصرف کردیم برگرداندیم از یوسف خدا او را مخلصاش کرد و الا اگر خدا مخلص نکند خالص نکند چه کسی بتواند خالص شود؟ هر چه حسنه و نیکی است به خدا نسبت داده هر چه ترک گناه است به خدا نسبت داده از خدا کمک بخواهیم روایت جالبی در همین رابطه در کافی شریف است روایت داریم خدای متعال به حضرت داود علی نبینا و آله و علیه السلام خطاب فرمودای داود بندهای از بندگان من به نام دانیال نمیدانیم دانیال پیغمبر بوده احتمال قوی است اما ممکن است بندهی دیگری بوده چون پیغمبرها هم گناه تکراری ممکن است نداشته باشند ترک اولایی داشته باشند احتمالا بندهای از بندگان زمانش بوده اسمش دانیال بوده در کافی شریف است من تحقیق نکردهام همان دانیال است یا کس دیگر اسم دانیال آمده به حضرت داود علیه السلام وحی فرمودای داود برو به بندهی من به نام دانیال بگو که یک بار گناه کردی من آمرزیدم بار دوم گناه کردی من آمرزیدم بار سوم هم گناه کردی من آمرزیدم اگر این دفعه گناه بکنی دیگر عذابت میکنم یا چنین و چنان میکنم به قول ما تهدید کرد خط و نشان کشید حضرت داود علی نینا و آله و علیه السلام رفت به جناب دانیال گفت که من پیغام خدا را برای تو آوردم که شما سه بار لغزش و خطا از تو سر زده خدا میگوید بار اول و دوم و سوم بخشیدم ولی بار چهارم دیگر چنین و چنان ایشان در جواب ممکن است خود حضرت دانیال هم باشد از بابت ترک اولایی است مال انبیاء قطعا بدانید ترک اولیا است گناه نیست حضرت دانیال علیه السلام عرض کرد که امام صادق علیه السلام نقل کرده عرض کرد که برو به خدا بگو خدایا من اهلش نیستم این زیبندهی تو است اگر تو مرا حفظ نکنی اگر من را تو نگاه نداری باز هم گناه میکنم باز هم گناه میکنم باز هم گناه میکنم خودت به داد من برس. گاهی خدا در چاله هم میاندازد میخواهد نالهمان بلند شود دادمان را ببریم در خانهی خدا یعنی فشارمان میدهد بیشتر به خدا پناهنده شویم از خدا کمک بگیریم یکی از چیزهایی که وسیلهی تقوا در ما خیلی قوی ایجاد می کند پناهندگی به خدا است از صمیم دل یکی از چیزهایی که پناهندگی ایجاد میکند حفظ و ایجاد تقوا میکند توسل و پیوند با چهارده معصوم است یعنی واقعا آدم وقتی در پناه اینها میرود این فرمایش امام هفتم علیه السلام موسی بن جعفر علیه السلام است حضرت میفرماید که نَحْنُ نُؤَيِّدُ الرُّوحَ بِالطَّاعَةِ لِلَّهِ وَ الْعَمَلِ لَهُ به یعنی ما اهل بیت هستیم که روح مومنین روح دوستانمان را تایید میکنیم کمک میکنیم امام زمان است که میدمد در جانها در روحها شارژ میکند ما را که جلوی گناهمان را بگیرد و الا اگر ارتباط با امام زمان نباشد مرگ جاهلیت است اگر ارتباط نباشد در تمام مفاسد ممکن است ما دخالت داشته باشیم ولی این که یپوند با اهل بیت زیارت میرویم توسل پیدا میکنیم هر روز به اینها پناهنده میشویم مهمان این بزرگواران میشویم توسل به اهل بیت پناهندگی به اهل بیت زیارت به اهل بیت رفت و شد با اهل بیت زیر سایهی کلمات اهل بیت نشستن از اینها کمک خواستن امیرالمومنین علیه السلام به جناب کمیل فرمودند که یا کُمیل اِنَّ الاَرضَ مَملُوّ مِن خِفاف عَوادُهُ فَلا یَنجُوا اَحَد اِلّا مَن تَشَبَّهَ بِنا زمین گام به گام قدم به قدم مثل این که مین گذاشتهاند فوری آدم منفجر میشود گام به گام شیطان با این ماهوارهها شبکهها با اینترنت و وسایل گناه دانه پاشیده در اعماق درون خانهها در گوشی همراه هر کجا بروی دام شیطان است جهنم است زمین از دام شیاطین پر استای کمیل کسی نجات پیدا میکند مگر این که به ما چنگ بزند یا به خدا «وَاعْتَصِمُوا بِاللَّهِ هُوَ مَوْلَاكُمْ فَنِعْمَ الْمَوْلَى وَنِعْمَ النَّصِيرُ» (حج/78) یا چنگ زدن به حبل الله که همان اهل بیتاند نَحنُ حَبلُ الله قرآن حبل الله است چنگ زدن به قرآن و انس با اهل بیت که ثقل قرآناند این وسیلهی محکمی است که در ما ایجاد انگیزه تقوا بکند و ما را از گناه حفظ بکند.
شریعتی: انشاءالله خیلی خوب وعدههای خداوند هم در مورد بهشت و وعیدها در مورد جهنم هم باز هم میتواند یکی از راه کارهای اصلی باشد برای رسیدن به تقوا و نکاتی که حاج آقای فرحزاد گفتند خیلی از شما ممنونم انشاءالله در بخش بعدی هم همراه شما خواهیم بود. بحث جدیدی آغاز خواهیم کرد؟
حاج آقا فرحزاد: یک بخش کوتاهی از این موضوع باقی مانده
شریعتی: انشاءالله صفحهی 191 مصحف شریف قرار روزانهی امروز ماست آیات 27ام تا 31ام سورهی مبارکهی توبه در سمت خدای امروز تلاوت میشود
اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم
ثُمَّ يَتُوبُ اللَّهُ مِن بَعْدِ ذَلِكَ عَلَى مَن يَشَاءُ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَّحِيمٌ ﴿٢٧﴾ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّمَا الْمُشْرِكُونَ نَجَسٌ فَلَا يَقْرَبُوا الْمَسْجِدَ الْحَرَامَ بَعْدَ عَامِهِمْ هَذَا وَإِنْ خِفْتُمْ عَيْلَةً فَسَوْفَ يُغْنِيكُمُ اللَّهُ مِن فَضْلِهِ إِن شَاءَ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ حَكِيمٌ ﴿٢٨﴾ قَاتِلُوا الَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَلَا بِالْيَوْمِ الْآخِرِ وَلَا يُحَرِّمُونَ مَا حَرَّمَ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَلَا يَدِينُونَ دِينَ الْحَقِّ مِنَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ حَتَّى يُعْطُوا الْجِزْيَةَ عَن يَدٍ وَهُمْ صَاغِرُونَ ﴿٢٩﴾ وَقَالَتِ الْيَهُودُ عُزَيْرٌ ابْنُ اللَّهِ وَقَالَتِ النَّصَارَى الْمَسِيحُ ابْنُ اللَّهِ ذَلِكَ قَوْلُهُم بِأَفْوَاهِهِمْ يُضَاهِئُونَ قَوْلَ الَّذِينَ كَفَرُوا مِن قَبْلُ قَاتَلَهُمُ اللَّهُ أَنَّى يُؤْفَكُونَ ﴿٣٠﴾ اتَّخَذُوا أَحْبَارَهُمْ وَرُهْبَانَهُمْ أَرْبَابًا مِّن دُونِ اللَّهِ وَالْمَسِيحَ ابْنَ مَرْيَمَ وَمَا أُمِرُوا إِلَّا لِيَعْبُدُوا إِلَهًا وَاحِدًا لَّا إِلَهَ إِلَّا هُوَ سُبْحَانَهُ عَمَّا يُشْرِكُونَ ﴿٣١﴾
ترجمه:
سپس خدا بعد از این [گناه بزرگ که فرار از جنگ است] توبه هر کس را که بخواهد می پذیرد؛ و خدا بسیار آمرزنده و مهربان است. (۲۷) ای اهل ایمان! جز این نیست که مشرکان پلیدند؛ پس نباید بعد از امسال به مسجدالحرام نزدیک شوند؛ و اگر [به سبب قطع رابطه با آنان و تعطیل شدن داد و ستد با ایشان] از بی نوایی و تنگدستی می ترسید، خدا اگر بخواهد شما را از فضل و احسانش بی نیاز می کند؛ یقیناً خدا دانا و حکیم است. (۲۸) با کسانی از اهل کتاب که به خدا و روز قیامت ایمان نمی آورند، و آنچه را خدا و پیامبرش حرام کرده اند، حرام نمی شمارند، و دین حق را نمی پذیرند، بجنگید تا با دست خود در حالی که [نسبت به احکام دولت اسلامی] متواضع و فروتن اند، جزیه بپردازند. (۲۹) و یهود گفتند: عُزیر، پسر خداست. و نصاری گفتند: مسیح، پسر خداست. این گفتاری [بی دلیل و برهان] است که به زبان می آورند، و به گفتار کسانی که پیش از این [به حقایق] کفر ورزیدند، شباهت دارد؛ خدا آنان را نابود کند، چگونه [از حق به باطل] منحرف می شوند. (۳۰) آنان دانشمندان و راهبانشان و مسیح پسر مریم را به جای خدا به خدایی گرفتند؛ در حالی که مأمور نبودند مگر اینکه معبود یگانه را که هیچ معبودی جز او نیست بپرستند؛ منزّه و پاک است از آنچه شریک او قرار می دهند. (۳۱)
اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم
شریعتی: ایام خیلی مبارکتان باشد دوستان منتظرند فضیلت ذکر صلوات را بشنود و اشارهی قرآنی امروز را
حاج آقا فرحزاد: چون ایام متعلق است به حضرت علی بن موسی الرضا علیه السلام از همهی عزیزانی که در عتباتاند بحمدلله زیاد بیننده داریم و همچنین در مشهد زیارت میکنند امام هشتم همه برای دیگران و گرفتارها دعا میکنند و در زیارتها همه را شریک کنیم برکاتش فوق العاده میشود روایت داریم امام صادق علیه السلام فرمود کسی پشت سر مومن دعا بکند صد هزار برابر در حق خودش مستجاب میشود. در روایت داریم امام هشتم علیه السلام فرمود مَنْ لَمْ یقْدِرْ عَلَی مَا یکفِّرُ بِهِ ذُنُوبَهُ فَلْیکثِرْ مِنَ الصَّلاةِ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ فَإِنَّهَا تَهْدِمُ الذُّنُوبَ هَدْماً خیلی تعبیر قرص و محکمی است این است که ما مقیدیم در هر جلسهای ولو بنده جلسات ده دقیقه پنج دقیقه صحبت میکنم یک حدیث در فضیلت صلوات عرض میکنم چون آثارش را دیدهام فوق العاده است امام هشتم علیه السلام میفرماید کسی که گناه زیاد دارد و وسیلهای برای کفاره و پاک کردن گناهان ندارد زیاد این ذکر را بگوید که این کثرت صلوات گناهان را منهدم میکند در هر صورت وعدهی محکم امام هشتم علیه السلام است که مداومت بر صلوات یک نورانیتی ایجاد میکند آدم را از بدیها ظلمات و تاریکیها جدا میکند یا موفق به توبه میشود ترک گناه میشود عاقبت به خیر میشود.
شریعتی: خیلی خوب اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم نکتهی قرآنی امروز را بفرمایید.
حاج آقا فرحزاد: آیهی آخر این صفحه از سورهی مبارکهی توبه خدای مهربان میفرماید آنهایی که منحرف شدند یا نصارا آمدند عالمان خودشان یا رهبانها و عابدهای خودشان را یا حضرت مسیح علیه السلام را رب و خدا گرفتند بدون خدای واقعی در حالی که اینها مخلوقاند محتاجاند کارهای نیستند در حالی که خدای بزرگ امر کرده که ما خدای واقعی را پرستش کنیم از توحید واقعی سر دربیاریم نه این که اشخاص را بپرستیم یک وقت پیامبر و انبیا را واسطه و شفیع قرار میدهیم میگوییم برای ما دعا کنند آبرو دارند وجیهاند اما یک وقت اینها را در عرض خدا کنار خدا قرار میدهیم این کار غلطی است مشرک میشویم در عرض نباید قرار بدهیم امر نشدند مگر این که خدای واحد را پرستش کنند لا اله الا هو جز او خدایی نیست پاک و منزه است از آن چه که افراد به او شرک میورزند.
شریعتی: خیلی ممنون زندگی همهمان منور به نور قرآن باشد نکات پایانی شما را میشنویم.
حاج آقا فرحزاد: یکی دو نکتهی دیگر هم در چیزهایی که ایجاد انگیزه میکند برای تقوا که موثر است اینها را هم عرض میکنیم گفتیم یکی استغاثه و توکل در خانهی خداست که این خیلی مهم است واقعا از ته دل انسان از خدا کمک بخواهد قطعا یک حالت تنفر فوق العادهای ایجاد میشود داشتیم افرادی که معتاد بودند این آقا به بن بست رسیده آمده واقعا در خانهی خدا ناله زده میگوید آن اعتیاد موادی که نمیدانستم رهایش بکنم حالت زدگی در من ایجاد شده و رها کردم این لطف خداست واقعا خدا باید دست به کار بگذارد اگر نگذارد کار ما پیش نمیرود دوم عرض کردیم توسل به اهل بیت پیوند به اهل بیت همین صلواتی را که عرض کردم نمونهای داشتیم کسی میگوید من معتاد بودم به گناه چشم هر کاری میکردم از این رهایی پیدا نمیکردم ختم صلوات گرفتم خدا را قسم دادم به نور صلوات من را از این گناهان جدا کن تمام آن وسایل گناه را از خودم دور کردم در حالی که آنها را از خودم بیشتر دوست داشتم کسی را نمیگذاشتم دست به آنها بزند نور پیغمبر نور اهل بیت نور قرآن که ما را بگیرد ظلمتها نکبتها تاریکیها از بین میرود یکی از چیزهایی که بسیار موثر است در ایجاد تقوا بریدن از دوستان ناباب و پیوند زدن با دوستان خوب است به قول حافظ میگوید نخست موعظهی پیر میفروش این است که از مصاحب ناجنس احتراز کن جلسات گناه رفقایی که اهل معصیت و گناهاند تا وقتی که ما با اینها پیوند داریم آلوده به گناهیم باید پیوند با طاغوت و طاغوتیان را قطع کنیم شما هر چقدر هم تلاش بکنید باز رفقای ناباب میآیند دورت میکشند به بدیها این بستر همچنان فراهم است اول قدم این است که تا توانی میگریز از یار بد یار بد بدتر بود از مار بد مار بد تنها تو را بر جان زند یار بد بر جان و بر ایمان زند یعنی همه هستیمان را آخرتمان را پایمال میکند بریدن از افراد ناباب و گناه کار و معصیت کار و پیوند با خوبها اگر بخاوهیم واقعا با تقوا شویم بیاییم با مومنین اهل تقوا در فامیل همسایه بستگان افرادی که واقعا مومناند با تقوا هستند نشستن با اینها معاشرت با اینها جلساتی که وعظ و موعظه است اهل تقوا هستند نور آنها ما را میگیرد این فرمایش پیغمبر عظیم الشان صلی الله علیه و آله و سلم است خیلی این روایت مهم است اگر ده جلسه در این روایت صحبت بکنیم جا دارد وُدُّ الْمُؤْمِنِ لِلْمُؤْمِنِ فِی اللَّهِ مِنْ أَعْظَمِ شُعَبِ الْإِیمَانِ چه چیزی محکمترین دست آویز ایمان است؟ چه چیزی ما را از هر بدی میتواند محکم بیرون بیاورد و ما را به همهی خوبیها ببرد حضرت رسول فرمودند پیوند با یک متقی پیوند با یک مومن به خاطر خدا نه به خاطر رسیدن به اهداف مادی و دنیایی بیاییم در فامیل و بستگانمان یک دوست خوب پیدا بکنیم دوست محرم نه نامحرم یک دوست خوبی که با تقواست و با ایمان است به او گره بزنیم روح و قلبمان را او ما را به همهی خوبیها هل میدهد میبرد گفت رشتهای در گردنم افکنده دوست میکشد هر جا که خاطر خواه اوست پیغمبر عظیم الشان این بشارت بزرگ را دادند دوستی و پیوند با یک مومن برای خدا بزرگترین شعبهی ایمان است بزرگترین دست آویز ایمان است بریدن از دوستان گناه کار و مجرم و فاسد و مفسد و پیوند با خوبها مسیر زندگیمان را عوض میکند جلساتی که در آن گناه است مقدماتش دست خود ما است نرویم عروسیهایی که در آن گناه و معصیت است جاهایی که زن و مرد نامحرم قاطیاند نرویم خانواده و دیگران را نگذاریم بروند خانمها پدر مادرها فامیل همسایهها خیلی میتوانند ما را هل بدهند به خوبیها خیلی میتوانند مانع شوند اگر آقایی هم بخواهد برود ربا و نزول بگیرد زن و بچه بگویند ما نمیخواهیم مال حرام نمیخواهیم ما حاضریم هر سختی را تحمل بکنیم کمک کنیم همدیگر را به خوبیها کمک کنیم به بازداشتن از بدیها یک کسی که باتقوا میشود او را تشویق کنیم کسی که گناه میکند نهی از منکر کنیم راه حلهای سریعی را باز بگذاریم از گناه کمک همدیگر کردن خیلی موثر است، دلسوزانه مراقب همدیگر باشیم مراقب خودمان باشیم و بریدن از مجالس گناه فکر گناه وسایل گناه دورمان است ببینید فرمایش خیلی حرف زیبایی است از امیرالمومنین علیه السلام آنهایی که میخواهند اهل تقوا باشند حضرت فرمودند که اگر کسی میخواهد گناه نکند فکر گناه و نیت گناه را در نطفه خفه کند اگر یک چوب کبریت با یک فوت خاموش میشود ولی اگر این را زدیم یک محل آتش گرفت دیگر آتش نشانی هم با زحمت میتواند خاموش کند فکر گناه را از اول خودمان را ببریم بحث وسوسه فکری است یک موقعی صحبت شود خوب است یک مقدار اشاره کردهایم حضرت علی علیه اسلام میفرمایند مَنْ کَثُرَ فِکْرُهُ فی الْمَعاصی دَعَتْهُ إِلَیْها کسی که زیاد فکر گناه میکند فکر هوی هوس شهوات مفاسد است این فکر او را به عظم و تطمیع گناه میکشاند.
شریعتی: خیلیها میپرسند که آیا فکر گناه گناه است یا نه؟
حاج آقا فرحزاد: حضرت امیر علیه السلام میفرمایند که زیاد فکر گناه بودن آدم را دعوت به گناه میکند انگیزه انجام گناه در ما ایجاد میکند تا انجام ندادیم گناه نمینویسند ولی تاریکی و ظلمتی میآورد که تو را به مسیر گناه میکشاند در مسیر ما را قرار میدهند فکر گناه را با دعا با توسل با یاد خدا با هر وسیلهای بتوانیم زود از بین ببریم با فکرهای خوب یکی از راههای پیشگیری گناه خلوت نکردن است افرادی هستند در خلوت گناه میکنند ولی در جلوت ملاحظه میکنند هیچ وقت نگذاریم خلوت بکنیم اگر در خلوت وسایل گناه است آنها را از بین ببریم اینها موثر است خیلی کمک میکند خدا میبیند ما شکستیم از بین بردیم وسایل گناه را خدا کمکمان میکند اینها خیلی انگیزه ایجاد میکند در این که در ما ایجاد تقوا بکند اساس کار تقوا توکل به خداست از خدا در حضور در غیاب در جلوت در خلوت کمک بخواهیم حتما بدانیم خدا کمکمان میکند روزی صد بار صلوات هدیه کنیم به چهارده معصوم از روح آنها استمداد بطلبیم ارواح انبیا و ائمه و اولیا خدا پشت سر متقین است میدمد کمکشان میکنند فرشتهها کمکمان میکنند پشتوانهمان محکم است بدانیم آن طرف هم طاغوتها هستند از طاغوتها و افراد فاسق و فاجر هر چه بتوانیم جدا شویم و ببریم و با خوبها پیوند بزنیم گفت نار خندان باغ را خندان کند صحبت مردان از مردان کند نشستن با آنهایی که معطراند آدم را خوشبو میکند نشستن با آنهایی که بوی تعفن نجاست و آلودگی دارند آدم را متعفن میکند بریدن از بدها پیوند به خوبها بسیار موثر است در ایجاد تقوا و ترک گناه.
شریعتی: یعنی خودمان تلاش بکنیم محیط را برای بندگی خودمان و اهل خانه آماده بکنیم. خیلی ممنون از توجه فرد فرد شما دوستان خوب دو سه دقیقه فرصت داریم تا پایان برنامه اگر نکتهای وجود دارد بفرمایید اگر نه حسن ختام روایتی باشد از حضرات معصومین علیهم السلام.
حاج آقا فرحزاد: اگر ما واقعا یک فرمایشی مرحوم شیخ رجبعلی خیاط داشتند فرموده بودند آنهایی که واقعا تصمیم میگیرند طرف خدا بروند واقعا ترک گناه بکنند واقعا بندهی خدا شوند این قدر خدا اینها را دوست دارد این قدر خدا کمکشان میکند مثال خوبی زده بودند فرموده بودند اگر کسی سی چهل سال ازدواج کرده بچه ندارد خدا انشاءالله به حق امام حسن به حق امام حسین به حق امام هشتم همهی مریضها را شفا بدهد آنهایی که بچه ندارند بچه بدهد آنهایی که مسکن ندارند شغل ندارند وسیله برایشان فراهم بکند بعد از سی چهل سال اینها با نذر و نیاز خدا یک فرزند به اینها بدهد چقدر این پدر مادر مواظب این فرزنداند هوای او را دارند خواستههایش را برآورده کنند میفرماید آنهایی که از صدق دل میخواهند گناه نکنند طرف خدا بروند خدا بیش از پدر مادری که بعد از عمری بچه دار شدند هوای بندهاش را دارد مواظب است آلوده نشود کمکش بکند از آن ورطهی آلودگیها نجاتش بده خدا را قسم میدهیم به حق پیغمبر و اهل بیت به همهی ما ملکهی تقوا عنایت بفرما و ما را در همهی حوادث و پیشامدها و مفاسد حفظ کن و توفیق ترک گناه به همهی ما مرحمت بفرما به برکت صلوات بر محمد و آل محمد امروز هم روز امام مجتبی علیه السلام است و آقا ابا عبدالله السلام علیک یا ابامحمد یا حسن علی و السلام علیک یا اباعبدالله.