شنبه 3 آذر 1403

                                                                                                                        


                                   

                                                                                                                                                                                                                                 

 

 

منو سخنرانی مکتوب

94/03/11-حجت الاسلام والمسلمین فرحزاد - (دوستی با هم نشین خوب)

موضوع برنامه: هم نشینی با دوستان خوب
كارشناس: حجت الاسلام والمسلمين فرحزاد
تاريخ پخش: 94/03/11

بسم الله الرحمن الرحیم و صلی الله علی محمد و آله الطاهرین


فروغ بخش شب انتظار آمدنیست *** رفیق آمدنی غمگسار آمدنیست
ببین چگونه قناری به وجد آمده است *** مترس از شب یلدا بهار آمدنیست
به خاک کوچه‌ی دیدار آب می‌پاشند *** بخوان ترانه بزن تار یار آمدنیست
صدای شیهه‌ی رخشش ز دور می‌آید *** خبر دهید به یاران سوار آمدنیست
بس است هر چه پلنگان به ما خیره شدند *** یگانه فاتح این کوهسار آمدنیست


شریعتی: اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم سلام می‌گویم به خانم‌ها و آقایان به رسم دو شنبه‌ها در محضر حاج آقا فرحزاد هستیم سلام علیکم و رحمة الله
حاج آقا فرحزاد: علیکم السلام و رحمة الله خدمت شما و بینندگان عرض سلام داریم و ایام بسیار فرخنده و خجسته‌ی نیمه‌ی شعبان ولادت با سعادت منجی عالم و مصلح عالم را خدمت همه‌ی عزیزان تبریک عرض می‌کنیم امیدواریم که کاری که باعث رضایت و خوشنودی قلب آقا باشد از ما صادر باشد و هیچ وقت مورد اذیت و آزار قلب آقا نباشیم و سرور و شادمانی آقا را در زندگی مان فراهم کنیم
شریعتی: ان شاء الله خیلی خوشحالیم از پیام‌های شما از لطف شما ممنونیم بحث امروز را هم با احترام تقدیم نگاه شما می‌کنیم بحث ما در هفته‌های گذشته بحث دوست و دوست یابی بود در آیینه‌ی آیات و روایات و حکایات خیلی‌ها منتظر هستید که بحث این هفته را هم بشنوید خدمت شما هستیم
حاج آقا فرحزاد: بسم الله الرحمن الرحیم اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم همان طور که شما اشاره فرمودید واقعا موضوع معاشرت و دوستی که ما از آن صرف نظر نمی‌توانیم بکنیم و زود بحث را جمع بکنیم خیلی در روایات ما روی آن تاکید‌های فوق العاده شده مثلا پیامبر عظیم الشان صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند لَيْسَ شَيْءٌ أَنْكَى لِإِبْلِيسَ وَ جُنُودِهِ مِنْ زِيَارَةِ الْإِخْوَانِ فِى اللَّهِ بَعْضِهِمْ لِبَعْضٍ (کافی، ج 3، ص 270) چه چیزی شیطان را خیلی خار می‌کند ذلیل می‌کند دور می‌کند دشمن خدا را که کمر بسته برای گمراهی انسان‌ها یک چیزهایی است دشمن را خیلی خار و ذلیل می‌کند یک گناهانی است یک بدی‌هایی است که او را خوشحال می‌کند به ما نزدیک می‌کند ما باید دشمن را هر طور شده دور کنیم پیامبر عظیم الشان می‌فرماید چیزی مثل دوست و زیارت دوست‌ها شیطان را ذلیل و خار و دور نمی‌کند این که ما با یک دوست خوب با یک مومن رفیق می‌شویم و ظلمت‌ها و نکبت‌ها و شیاطین از ما دور می‌شوند و ما را به خدا نزدیک می‌کند این از هر چیزی بیشتر شیطان را ذلیل و خار می‌کند یا در روایت نورانی دیگر تعبیر خیلی مهمی است حضرت رسول فرمودند مَن آخى أخاً فِي اللهِ رَفَعَهُ اللهُ دَرَجَةً فِي الجَنَّةِ لا يَنالُها بِشَي ءٍ مِن عَمَلِهِ (احیا علوم الدین، ج2، ص 231) من عمله خیلی عجیب است ما گاهی عرض کردیم دوست از نماز مهم تر است از اعمال مهم تر است باز یک سند دیگر پیدا شد پیامبر عظیم الشان فرمودند کسی که به خاطر خدا با یک کسی دوست شود یک مومن خوب پیدا کند کمندش را بیندازد به این دوست خوب خدا در بهشت درجه و مقامی به او خواهد داد که با هیچ عملی به آن مقام نمی‌رسد یعنی کاری که دوست انجام می‌دهد حتی اعمال ما آن درجه و مقام را به ما نمی‌دهد عمل آن قدر کاربرد ندارد به آن مقام برساند دوست خوب چون برتر و بالاتر است ما را بلند می‌کند می‌برد به آن مقام بالاتر می‌رساند یا مَن اِکتَسَبَ اَخٌ فِی اللهَ اِکتَسَبَ بَیتٌ فِی الجَنَّة ما همه دوست داریم در بهشت خانه داشته باشیم در ماه شعبان یکی از آرزوهایمان همین است آن شجره‌ی طوبی شاخه هایش را پهن می‌کند مردم را به طرف بهشت بکشد شاخه‌ی زقوم هم شاخه هایش را پهن کرده به طرف جهنم بکشد پیامبر عظیم الشان فرمودند می‌بینم بعضی‌ها را به یک شاخه به چند شاخه از طوبی چسبیده اند زید بن حارثه را می‌بینم به بیشترین شاخه‌های بهشت را گرفته با شتاب دارد می‌رود می‌بینم آن طرف اسم نبردند بعضی از منافقین و بد‌ها به یک یا چند شاخه زقوم چسبیدند آن‌ها را به جهنم می‌برد یکی از شاخه‌های قوی طوبی دوست خوب و رفقای خوب اند که ما را به سمت بهشت می‌کشد لذا فرمود کسی که یک دوست خوب برای خودش تهیه کند مثل این است که یک خانه‌ای در بهشت برای خودش تهیه کرده تضمینی است قطعی است او را می‌کشند به طرف بهشت قبل از این که من بحث را ادامه بدهم و روایات و آیاتی که در این باره است بخوانم یک نامه‌ای از یکی از عرفای بزرگ که ما گه گداری از نامه‌های شخصیت برجسته خواندیم از عرفای قرن نهم بوده مرحوم فیض کاشانی نامه‌های ایشان را به عنوان منتخب مکاتیب جمع آوری کرده به صورت یک کتاب چاپ شده منتخب مکاتیب نامه‌های ملا احمد جهرمی بوده در ماه رمضان پارسال خواندیم خیلی هم مورد استقبال قرار گرفته در جای دیگر 350 تا از نامه هایش جمع شده مکتوب 215 ام است من از آن جا نقل می‌کنم ایشان در مورد ملاقات و معاشرت با خوب‌ها جملات قشنگی دارند ایشان می‌فرماید محبت ورز می‌باید بود همان طوری که مردم در امور مختلف ورزش می‌کنند ما هم باید ورزش محبت بکنیم مسابقه‌ی محبت بدهیم. محبت ورز باید بود که آن لذت که مردمان از طعام و نوشیدنی و سائر لذائذ می‌یابند از محبت یابند هیهات لذت محبت کجا و لذت آن‌ها کجا یک موقعی است آدم از خوردن لذت می‌برد از نوشیدن از آب گوارا لذت می‌برد این‌ها لذت‌های جسم ما است یک موقعی روح و جان ما لذت می‌برد این لذت‌ها مثلا مال لذت از دیدن یک دوست خوب یک رفیق خوب یک انسان شفاف نورانی با محبت است که حال خوشی به آدم دست می‌دهد این غذای روح ما است ایشان می‌گوید این لذت‌های مادی لحظه‌ای است تمام می‌شود یعنی شما بهترین نوشیدنی بهترین خوراکی را همان لحظه‌ای که در کامتان می‌رود تمام می‌شود بعد هم ممکن است ثقل معده پیدا کنید ولی لحظه‌ای است این که با یک مومنی می‌نشینی گاهی سالیان سال آن روح و ریحان آن رنگی که به شما می‌زند و آن محبتی که در شما تزریق می‌کند ماندگار است می‌فرماید محبت ورز می‌باید بود که آن لذت که مردمان از طعام و نوشیدنی و سایر لذت‌ها می‌یابند از محبت یابند می‌گوید قیاس مع الفارق است هیهات لذت محبت کجا لذت طعام و خوراک و پوشاک کجا لذت محبت لذت حیّ است و لذت مادیات لذت میت است آدم‌های دنیا طلب و مادی لذت‌های مادی را ولی انسان‌های معنوی و اهل دل از لذت‌های معنوی لذت می‌برند و لذا فرمودند که حلوا به کسی ده که محبت نچشیده است ما از تو نداریم به غیر تو تمنا *** حلوا به کسی ده که محبت نچشیده است یعنی کسی که لذت محبت را بچشد پشت و پا به همه‌ی لذت‌ها می‌زند آن‌ها را لذت نمی‌داند کسی با خدا انس بگیرد کیف می‌کند مرحوم آیت الله بهاء الدینی تکرار می‌کردند می‌گفتند کسی یک ذره با دستگاه خدا آشنا شود انس داشته باشد طعم لذت دعا لذت مناجات لذت قرآن لذت نشستن با یک انسان را بچشد دیگر تمام لذائذ دنیا خیلی کوچک می‌شود در نظرش
ایشان این نکته را هم می‌فرماید که یک بزرگی فرموده اند هر چه که در بهشت هست نموداری از آن در دنیا است یعنی در بهشت سیب گلابی درخت آب جنات تجری قصر کاخ تزئینات دنیا انگشتر گردن بند گوشواره هر چه که در این دنیا لذائذ است در قرآن هم اشاره شده «وَأُتُوا بِهِ مُتَشَابِهًا» (بقره/ 25) نمونه اش در دنیا هست نمونه اش در آخرت هم است یکی از جاهای مهم بهشت ما در روایت داریم جایی است که مردم می‌روند برای ملاقات خدا یعنی خدای بزرگ در دل آن‌ها نه در چشم ظاهر در دل آن‌ها تجلی می‌کند با خدا ملاقات می‌کنند یک جایی می‌روند با خدا انس می‌گیرند خدا را ملاقات می‌کنند نمونه‌ی آن در دنیا چیست چطور تجلی و بروز پیدا می‌کند می‌فرماید آن بزرگ می‌فرماید هر چه که در بهشت است نموداری از آن در دنیا است میوه‌ی آخرتی پرنده‌ی بریان شده‌ی آخرتی با دنیا خیلی تفاوت دارد این نمونه خیلی تنزلش در دنیا است می‌فرماید نمودار لقا خذا در بهشت در دنیا ملاقات انسان‌هایی هست که به حق انسان هستند یعنی نمونه‌ی ملاقات خدا در بهشت که برای مومنین اتفاق می‌افتد ملاقات با دوستان خوب در دنیا است آن‌هایی که مومن واقعی خدایی هستند رنگ و بوی خدایی دارند در روایات هم زیاد داریم ما در روایات داریم اگر کسی برود برای ملاقات یک دوستی به خاطر خدا بدون طمع و اغراض مادی این ملاقات خود خدا حساب می‌شود و حتی در روایت داریم فرشته‌ای می‌آید می‌گوید من از طرف خدا آمدم خدا می‌گوید به زیارت من آمدی من ثواب زیارت خودم را به تو می‌دهم جهنم را حرام کردم بهشت را بر تو واجب کردم كُتِبَ مِن زُوّارِ اللّه ِ (بحارالانوار، ج 77، ص 192) نه جزء زوار بیت الله خود زوار خدا یعنی کسی مومنی را پیدا کرد عالم ربانی را پیدا کرد به خاطر خدا رفت پیشش زانو زد این به ملاقات خود خدا رفته محبت فی الله است و در واقع خدا را می‌خواهد این هم واسطه است که ما را به خدا برساند یا مثلا درباره‌ی اهل بیت هم مشابهش ما روایت داریم در روایت داریم مثل در زمان ما که ما به ظاهر دسترسی به امام نداریم امام هفتم علیه السلام فرمود مَنْ لَمْ يَقْدِرْ عَلَى صِلَتِنَا فَلْيَصِلْ صَالِحِي شِيعَتِنَا يُكْتَبْ لَهُ ثَوَابُ صِلَتِنَا وَ مَنْ لَمْ يَقْدِرْ عَلَى زِيَارَتِنَا فَلْيَزُرْ صَالِحِي مَوَالِينَا يُكْتَبْ لَهُ ثَوَابُ زِيَارَتِنَا (ثواب الاعمال، ص 90) اگر کسی دسترسی ندارد به امامش هدیه‌ای بدهد صله‌ای بدهد یا خودش را وصل بکند برود دوستان خوب ما را صله بدهد ثواب صله‌ی ما به او داده می‌شود یعنی الآن بهترین نذر برای امام زمان علیه السلام این است که ما به سادات به دوستداران امام زمان به آن‌هایی که مشکلی گرهی دارند هدیه دادن به امام زمان این است که مشکل دوستان امام زمان را حل کنیم هر هدیه‌ای که در زمان غیبت به دوستان امام زمان به قصد امام زمان می‌دهیم در واقع به دست امام زمان به خود آقا دادیم و باز امام هفتم علیه السلام فرمود کسی که نمی‌تواند خود ما را مستقیم زیارت بکند برود دوستان ما را زیارت بکند به قصد ما ثواب زیارت ما در نامه‌ی عملش نوشته می‌شود این‌ها نمونه هستند هم نمونه‌ی ملاقات خدا است هم نمونه‌ی ملاقات انبیاء و امامان است لذا فرمود آن بزرگوار هر چه که در بهشت است نموداری از آن در دنیا است نمودار لقا خدا لقا انسان‌های برجسته در دنیا است البته آن محبتی که خالی از اغراض و امیال باشد اگر عزیزان دقت داشته باشند همه اش در روایات این نکته تاکید شده مَن اَخی اخا فِی الله مومن به خاطر خدا حب فی الله نه به خاطر اغراض مادی من بروم جیب آقا را می‌خواهم با این آقا کار دارم نه به خاطر خدا یک محبت خالص من بارها عرض کردم در فامیل دوست آشنا غیره بسیاری هستند در طول سال و مال و ایام هر وقت کار دارند به انسان زنگ می‌زنند اگر کار نداشته باشد در طول سال نه زنگ می‌زند نه احوال پرسی می‌کند این فقط جیب آدم را می‌خواهد یا کاری می‌خواهد بعضی‌ها نسبت به خدا و اهل بیت این طور هستند هر وقت کار دارد یا الله یا الله یا حرم می‌شوند مشکل که داشت می‌رود پیش خدا اگر رفع شد ول می‌کنند واقعا بد است ما طرف را نمی‌خواهیم جیب را می‌خواهیم بعضی‌ها هستند دنبال بهانه می‌گردد لذا می‌فرماید آن محبتی که انسان را به کمال می‌رساند محبتی که خالی از اغراض و امیال دنیایی باشد بعد می‌فرماید ملا عبدالله می‌فرماید‌ای ولی من هر مخلوقی و هر حیوانی و هر انسانی قوت مخصوصی دارد همان طور که پرنده‌ها دانه استفاده می‌کنند خیلی از حیوانات گوشت خوار هستند هر کدام یک خوراک علی حده دارند قوت انسان‌های واقعی و غذای آن‌ها ملاقات انسان‌ها است مرحوم آقای دولابی همیشه می‌فرمودند نزدیک ما نیایید ما آدم خور هستیم ایشان می‌فرمودند قوت انسان قوت روح و جان ما دیدن انسان‌های برجسته است اگر ببینیم قشنگ قاطی می‌شویم حیات می‌دهد انرژی می‌دهد نورانی می‌کند حیات قلب است جلا می‌دهد همه‌ی خستگی‌های آدم را در می‌کند گناهان انسان را پاک می‌کند چقدر در روایات داریم مجالسی که آدم خوب‌ها اولیا خدا را می‌بیند گناهانش ریخته می‌شود پاک می‌شود خدا فرشته‌ای را می‌فرستد می‌گوید بهشت را بر تو واجب کردم جهنم را حرام کردم یعنی بهشتی شدی می‌فرماید انسان‌های واقعی روح و قلب آن‌ها از انسان‌ها اشباع می‌شود و از دیدار انسان‌ها لذت می‌برند و غذای روحی تغذیه می‌کنند بعد می‌فرماید مهر با هم دیگر تازه کنید و محبت یک دیگر را به جان خریدار باشید ورزش محبت در این زمان کهنه شده بیایید شما این ورزش محبت را در زندگی تان احیا بکنید لذا شما ببینید خود پیغمبر خود امامان ما بیشترین لذتی که در این دنیا می‌بردند بعد از تلاوت قرآن و انس با خدا نشستن با اصحاب و یاران و شیعیان و دوستانی که با این‌ها خیلی قبراق بودند خیلی گرم و مانوس بودند.
شریعتی: در سیره‌ی نبوی می‌دیدم که حضرت یک بخشی را به ملاقات با دوستان و مردم اختصاص می‌دادند آن بخشی هم که به خودشان اختصاص می‌دادند با دوستانشان تقسیم می‌کردند.
حاج آقا فرحزاد: بله یعنی برای خودشان مهم بود یعنی ملاقات با دوستان را از سهم خودشان جدا می‌کردند به اضافه این که برای آن‌ها هم بخش جدا می‌گذاشتند این حدیث خیلی قشنگ است ما شخصیتی در قم داشتیم قبرش الآن در قم است از اصحاب چهار امام بوده واقعا شخصیت فوق العاده بوده به نام زکریا بن آدم قمی این جناب چهار امام را درک کرده و این قدر این آدم شفاف بوده صاف و زلال بوده از همان‌هایی که الآن مصداق می‌گوییم امام و پیغمبر میل می‌کردند با او بنشینند کپ و گفتگو داشته باشند این قدر امامان ما خاطر خواه این آقا بودند یک موقعی زکریا بن آدم قمی آمد خدمت امام رضا به حضرت عرض کرد بعضی از اهل قم دروغ گو شدند می‌ترسم بلا نازل شود یعنی دروغ را باعث می‌دید که خداوند بلا بفرستد و نگران بود امام رضا علیه السلام فرمود من اجازه نمی‌دهم از قم بروی بیرون به خاطر این که خدا به برکت شما بلا و عذاب را از اهل قم برمی‌دارد یک مومن می‌تواند عذاب را از یک منطقه از یک محیط بردارد و در روایات هم من کم دیدم که امام معصوم کسی را دربست تایید بکند یعنی شش دنگ یکی زکریا بن آدم قمی است یک نفر خدمت امام هشتم عرض کرد شما مدینه هستید راه من دور است چون عمده عمر حضرت در مدینه بودند سه سال آخر آمدند خراسان و شُقَّتِي بَعِيدَةٌ راه من دور است وَ لَسْتُ أَصِلُ إِلَيْكَ فِي كُلِّ وَقْتٍ فَمِمَّنْ آخُذُ مَعَالِمَ دِينِي سوال برای من پیش می‌آید مسائل دینی را از چه کسی بپرسم فرمودند قَالَ مِنْ زَكَرِيَّا بْنِ آدَمَ الْقُمِّيِّ الْمَأْمُونِ عَلَى الدِّينِ وَ الدُّنْيَا (وسائل الشیعه، ج 27، ص 146) فرمودند در منطقه‌ی شما زکریا بن آدم قمی است که الآن قبرش نزدیک حضرت معصومه در قبرستان شیخان بقعه دارد علما می‌روند زیارت فرمودند او امین دین و دنیای شما است همه را ارجاع دادند این شخصیت این قدر صاف و پاک بوده در حالاتش نوشتند وقتی که رفت مدینه امام هشتم علیه السلام عازم مکه بودند ایشان هم عازم مکه بود ما معمولا می‌خواهیم بروی مسافرت با همسر پدر مادر قوم و خویش با افراد نزدیک می‌رویم مخصوصا ماشین یا صندلی بغلی که رزرو می‌کنیم یک کسی باشد که از نزدیکان ما باشد آن موقع با شتر می‌رفتند در روایت داریم حدود پانصد کیلومتر راه امام هشتم علیه السلام فرمودند زکریا بن آدم قمی هم کجاوه من هم صندلی من باشد امام هشتم همسر دارد ممکن است فرزند داشته باشند آن موقع قوم و خویش دارد در میان همه‌ی این‌ها این قمی را انتخاب کردند فرمودند او هم کجاوه‌ی من شود حدود پانصد کیلومتر ده پانزده روز طول می‌کشیده با ایشان گپ و گفت می‌گردند و از این روایت عجیب تر واقعا این روایت بنده را تکان داده یک موقعی زکریا بن آدم قمی می‌گوید من وارد شدم بر امام هشتم علیه السلام در اول شب دَخَلتُ عَلَی عَلِی بن موسی الرضا فِی اَوَل لَیلِ یا مدینه بوده یا خراسان بوده جایش را ندیدم در منتهی الآمال است در بحار است قید اول شب مهم است نگوییم دوازده یک شب بوده نه اول شب بوده اگر بهار و تابستان هم باشد باز هم هفت هشت ساعت وقت است می‌گوید اول شب محضر آقا وارد شدم حضرت سوالی از من کردند من جواب دادم یک کسی از بستگان ما فوت کرده بود از پسر عمویم حضرت برایش طلب رحمت کردند این جمله خیلی عجیب است وَ لَم یَزَل یُحَّدِثُنِی و اَحدَثَهُ حَتَی طَلع فَجر (رجال الكشّي، ج 2، ص 837) تا صبح حضرت با ایشان حرف زد امام هشتم طبق آن روایت بستر رخت خواب نرفته طبق این روایت نماز شب نخوانده نماز شب بر پیغمبر واجب است ولی بر امام واجب نیست حضرت قرآن نخواندند نماز نخواندند ذکر نگفتند نماز مستحبی چون ملاقات مومن فی الله عین ملاقات خدا است همه چیز در ملاقات مومن است آن روایت را خواندیم که امام صادق علیه السلام فرمودند ملاقات یک مومن برای من از یک سال عبادت بالاتر است وقتی با این راه را پیدا کنیم این پا آن پا نمی‌کنیم خدمت عالم ربانی فرصتی باشد ملاقات عالم ربانی جلسات موعظه چقدر از ختم قرآن‌ها و تشییع جنازه و عیادت مریض بالاتر است ما سوراخ را گم کردیم رمز تحول زندگی مان این است که با یک شخصیت برجسته بنشینیم رنگ خدایی بگیریم رنگی که از بین نمی‌رود وَ لَم یَزَل یُحَّدِثُنِی و اَحدَثَهُ یعنی امام رضا با من گفتگو می‌کرد و من با حضرت گفتگو می‌کردم فکر نکنیم همه اش امام رضا با او حرف می‌زده گفتگوی دو طرف بوده از اول شب برای ما پیش آمده مثلا دختر خانم‌ها مادرشان را چند ماه ندیدند حرف خیلی دارند متوجه گذر زمان نمی‌شوند دو دوست فامیل اولاد پدر مادر چند سال خارج بوده حرف برای گفتن خیلی دارد در مثل مناقشه نیست امام حسابش جداست ولی این قدر حضرت سرحال شدند با نشاط شدند یک لحظه نرفتند بخوابند استراحت بکنند بدن نیاز به استراحت دارد احیا می‌کند آدم را تا اذان صبح ما مشغول گفتگو بودیم به خدا قسم بنده آرزویم این است که امام رضا علیه السلام یک لحظه به من نگاه بکند برای هفتاد پشت من بس است ولی این آقا چه بوده چقدر پاک و زلال بوده که حضرت لذت می‌بردند و این طور بوده که حضرت دربست تاییدش می‌کردند هم برای خود امام خوب است هم برای طرف چقدر خوب است امیدواریم اگر دوستان خوب داریم قدردان باشیم بیشتر بکنیم این بحث از بس شیرین است دلم نمی‌آید موضوع را عوض کنم و هم این که اگر نداریم تهیه بکنیم.
شریعتی: ان شاء الله خیلی ممنون ان شاء الله دوستان خوبی نصیبتان شود با این روایات و حکایاتی که حاج آقا نقل کردند بهترین دوستان دست ما را بگیرند صفحه‌ی 464 قرار امروز اهالی سمت خداست آیات 48 ام تا 56 ام سوره‌ی مبارکه‌ی زمر در سمت خدای امروز تلاوت می‌شود لحظه لحظه‌ی زندگی مان منور به نور قرآن باشد و مزین به ذکر صلوات بر محمد و آل محمد.
اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم
وَبَدَا لَهُمْ سَيِّئَاتُ مَا كَسَبُوا وَحَاقَ بِهِم مَّا كَانُوا بِهِ يَسْتَهْزِئُونَ ﴿٤٨﴾ فَإِذَا مَسَّ الْإِنسَانَ ضُرٌّ‌ دَعَانَا ثُمَّ إِذَا خَوَّلْنَاهُ نِعْمَةً مِّنَّا قَالَ إِنَّمَا أُوتِيتُهُ عَلَى عِلْمٍ بَلْ هِيَ فِتْنَةٌ وَلَكِنَّ أَكْثَرَ‌هُمْ لَا يَعْلَمُونَ ﴿٤٩﴾ قَدْ قَالَهَا الَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ فَمَا أَغْنَى عَنْهُم مَّا كَانُوا يَكْسِبُونَ ﴿٥٠﴾ فَأَصَابَهُمْ سَيِّئَاتُ مَا كَسَبُوا وَالَّذِينَ ظَلَمُوا مِنْ هَؤُلَاءِ سَيُصِيبُهُمْ سَيِّئَاتُ مَا كَسَبُوا وَمَا هُم بِمُعْجِزِينَ ﴿٥١﴾ أَوَلَمْ يَعْلَمُوا أَنَّ اللَّـهَ يَبْسُطُ الرِّ‌زْقَ لِمَن يَشَاءُ وَيَقْدِرُ‌ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِّقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ ﴿٥٢﴾ قُلْ يَا عِبَادِيَ الَّذِينَ أَسْرَ‌فُوا عَلَى أَنفُسِهِمْ لَا تَقْنَطُوا مِن رَّ‌حْمَةِ اللَّـهِ إِنَّ اللَّـهَ يَغْفِرُ‌ الذُّنُوبَ جَمِيعًا إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ‌ الرَّ‌حِيمُ ﴿٥٣﴾ وَأَنِيبُوا إِلَى رَ‌بِّكُمْ وَأَسْلِمُوا لَهُ مِن قَبْلِ أَن يَأْتِيَكُمُ الْعَذَابُ ثُمَّ لَا تُنصَرُ‌ونَ ﴿٥٤﴾ وَاتَّبِعُوا أَحْسَنَ مَا أُنزِلَ إِلَيْكُم مِّن رَّ‌بِّكُم مِّن قَبْلِ أَن يَأْتِيَكُمُ الْعَذَابُ بَغْتَةً وَأَنتُمْ لَا تَشْعُرُ‌ونَ ﴿٥٥﴾ أَن تَقُولَ نَفْسٌ يَا حَسْرَ‌تَى عَلَى مَا فَرَّ‌طتُ فِي جَنبِ اللَّـهِ وَإِن كُنتُ لَمِنَ السَّاخِرِ‌ينَ ﴿٥٦﴾
ترجمه:
و زشتی های آنچه را که مرتکب شده اند برای آنان پدیدار می گردد، و آنچه [از عذاب هایی] که مسخره می کردند، آنان را احاطه خواهد کرد. (۴۸) پس چون انسان را آسیبی رسد، ما را [برای برطرف کردنش] بخواند، سپس هنگامی که [برای برطرف شدن آسیب] از سوی خود نعمتی به او می دهیم، می گوید: فقط آن را بر پایه دانش و کاردانی خود یافته ام! [چنین نیست که می پندارد] بلکه آن نعمت آزمایشی است [که آیا به خاطر آن سپاس گزاری می کند یا به طغیان برمی خیزد؟] ولی بیشتر آنان [به این واقعیت] معرفت و آگاهی ندارند. (۴۹) همین [سخن بیهوده و باطل] را کسانی که پیش از آنان بودند، گفتند، ولی آنچه را [از مقام و ثروت همواره] به دست می آوردند، عذاب و هلاکت را از آنان برطرف نکرد. (۵۰) پس عذاب های آنچه را مرتکب شدند به آنان رسید، و کسانی از این [مردم مکه] که [به آیات ما] ستم ورزیدند، به زودی عذاب های آنچه را که مرتکب شدند به آنان خواهد رسید؛ و آنان عاجزکننده ما نیستند [تا بتوانند از دسترس قدرت ما بیرون روند.] (۵۱) آیا ندانسته اند که خدا رزق و روزی را برای هر که بخواهد وسعت می دهد یا تنگ می گیرد؟ بی تردید در این [اندازه گیری] برای مردمی که ایمان دارند، نشانه هایی [از حکمت و مصلحت خدا] ست. (۵۲) بگو: ای بندگان من که [با ارتکاب گناه] بر خود زیاده روی کردید! از رحمت خدا نومید نشوید، یقیناً خدا همه گناهان را می آمرزد؛ زیرا او بسیار آمرزنده و مهربان است؛ (۵۳) و به سوی پروردگارتان بازگردید و تسلیم [فرمان ها و احکام] او شوید، پیش از آنکه شما را عذاب آید آن گاه یاری نشوید. (۵۴) و از نیکوترین چیزی که از طرف پروردگارتان به سوی شما نازل شده است پیروی کنید، پیش از آنکه ناگهان و در حالی که بی خبرید، عذاب به شما رسد؛ (۵۵) تا مبادا آنکه کسی بگوید: دریغ و افسوس بر اهمال کاری و تقصیری که درباره خدا کردم، و بی تردید [نسبت به احکام الهی و آیات ربّانی] از مسخره کنندگان بودم. (۵۶)
اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم
شریعتی: فضیلت ذکر صلوات بر محمد و آل محمد را می‌شنویم.
حاج آقا فرحزاد: صلواتی که از امام چهارم علیه السلام نقل شده هم ظهرهای ماه شعبان خوانده شود هم شب نیمه‌ی شعبان یک بخشش در مورد خود صلوات است اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ صَلوةً کَثیرَةً تَکُونُ لَهُمْ رِضاً (صلوات شعبانیه) یعنی ما از خدای متعال درخواست می‌کنیم صلوات زیاد باعث خشنودی و رضایت قلب محمد و آل محمد باشد همین یک خاصیت کافی است که صلوات زیاد دل آن‌ها را شاد می‌کند دوم هم این که کثرت صلوات را امام سجاد می‌فرماید وَ لِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ اَداَّءً وَ قَضاَّءً البته حق پیغمبر و آل پیغمبر کنار حق خداست ما نمی‌توانیم ادا کنیم ولی تفضلا می‌فرماید صلوات کثیر ما باعث ادا شدن حق آن‌ها چه ادای فعلی چه قضای گذشته قرار بده البته به حول و قوه‌ی خودت.
شریعتی: خیلی ممنون اشاره‌ی قرآنی را هم بفرمایید.
حاج آقا فرحزاد: این آیاتی که از سوره‌ی مبارکه‌ی زمر در این صفحه تلاوت شد آیه‌ی 53 بشارت خیلی بزرگی خدای متعال مرحمت فرموده که برای گنه کاران و مخصوصا ماه شعبان و ماه رمضان ماه توبه و استغفار است خیلی به درد ما می‌خورد خدای مهربان می‌فرماید «قُلْ» در این لطافتی است که به حبیبش می‌گوید بگو «يَا عِبَادِيَ» بندگان من خدا ما را به خودش نسبت داده یعنی بندگان من هستی مال من هستی بنده‌ی من هستی «يَا عِبَادِيَ الَّذِينَ أَسْرَ‌فُوا عَلَى أَنفُسِهِمْ» بندگانی که به خودشان ستم کردند معلوم می‌شود آن‌هایی که ستم کردند مال من هستید بنده‌های من هستید نمی‌گوید دشمن من هستید می‌گوید بنده‌ی من هستید یکی از آیاتی که خیلی بشارت دارد‌ای بندگانی که به خودتان ستم کردید خدا می‌گوید به من چیزی نمی‌رسد هر چه کردید به خودتان کردید خود این خطاب قل عبادی در آن لطافت و محبت است «لَا تَقْنَطُوا مِن رَّ‌حْمَةِ اللَّـهِ» هیچ وقت از رحمت خدا نا امید نشوید عزیزان بیننده توجه دارند که ریشه‌ی همه‌ی گناهان و مادر همه‌ی گناهان یاس از رحمت خدا است از گناه آدم کشی شرک ریا دروغ کلک هر چه چون آدم که از خدا برید همه‌ی آن گناهان دیگر می‌آید هیچ وقت از خدا نا امید نشوید نا امیدی را محکم درش را ببندید کسی هر چقدر هم گناه کرده قابل جبران است خدا می‌تواند ببخشد جبران کند هیچ وقت از رحمت خدا نا امید نشوید بعد هم خدا چه بشارت‌هایی می‌دهد «إِنَّ اللَّـهَ» تاکید است جمله‌ی اسمیه است همانا البته «إِنَّ اللَّـهَ يَغْفِرُ‌ الذُّنُوبَ جَمِيعًا» خدا تمام خود الذنوب یعنی همه ولی باز جمیعا را هم آورده بعد دوباره تاکید می‌کند «إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ‌ الرَّ‌حِيمُ» آن‌هایی که ادبیات عربی بلد هستند می‌دانند چقدر در این جملات تاکید است انه هاء در آن است باز می‌گوید هو خدا خیلی مهربان است این عزیزانی می‌گویند از کجا بفهمیم خیلی‌ها می‌گویند چهل سال است عذاب وجدان داریم والله خدا می‌بخشد تفسیر این آیه را ببینند تکرار بکنند یکی از امیدبخش ترین آیه‌های قرآن است
شریعتی: خیلی ممنون وقت در اختیار شما است.
حاج آقا فرحزاد: چون در آستانه‌ی نیمه‌ی شعبان هستیم هم در مورد نیمه‌ی شعبان جمله‌ای عرض کنم و هم ارتباطی که در این ایام بیشتر با ولی نعمت و صاحب و پدر واقعی و دوست صمیمی مان امام زمان علیه السلام داشته باشیم تبلیغ خیلی اثر دارد یک موقعی اعتکاف ما خودمان در مسجد امام قم اوایل انقلاب یا قبل از انقلاب معتکف شدیم 24 نفر بودیم یک نفر از آلمان می‌آمد یک جوانی سه روز معتکف می‌شد برمی‌گشت می‌گفت من به اندازه‌ی یک سال شارژ می‌شوم ولی الآن صد‌ها هزار نفر معتکف شدند دوست دارم بیننده‌های عزیز توجه داشته باشند شب نیمه‌ی شعبان به عنوان شب قدر جا بیفتد خیلی با عظمت است بعد از شب قدر شب نیمه‌ی شعبان از همه‌ی شب‌های سال بالاتر است و حتی فرمود در مقابل پیغمبر خدا این شب قدر را برای ما اهل بیت قرار داده خیلی روایت داریم در همین شب تقدیرات مشخص می‌شود به یک معنا چرک نویسش الآن است در شب‌های بیست و یکم بیست و سوم مهر می‌شود دعا و نیایش امشب خیلی سفارش شده جمله‌ی عجیبی از امام باقر علیه السلام که حضرت می‌فرماید خدا فضل و لطفش را در این شب شامل بنده‌ها می‌کند منهای ولادت فضیلت ذاتی دارد خواهش دارم به جای این که بروند در خیابان و کوچه پرسه بزنند چراغان را تماشا بکنند شعائر مذهبی خوب است ترویج جشن‌های شادی امام زمان ولی اساسی ترین کار است که خلوت بکنیم دعا و نیایش فرصت را مغتنم بشماریم این روایت خیلی مهم است که امام باقر علیه السلام فرمود فَإِنَّهَا لَیْلَةٌ آلَى اللَّهُ عَلَى نَفْسِهِ أَنْ لَا یَرُدَّ سَائِلًا لَهُ فِیهَا مَا لَمْ یَسْأَلْ مَعْصِیَة (الامالى ، ص297 )من تعبیر را من یا ندیدم یا کم دیدم امام باقر علیه السلام می‌فرماید خدای متعال در شب نیمه‌ی شعبان به ذات خودش قسم خورده از این بالاتر نداریم که در شب نیمه‌ی شعبان کسی را نا امید از در خانه ام بر نمی‌گردانم دعا کننده سائل درخواست کننده را رد نمی‌کنم فقط باید گدایی کنی در خزانه را باز کرده الا این که معصیت و گناه و چیزهایی که به ضررش است را اجابت نمی‌کند عوضش بهتر را می‌دهد یک امتیاز بزرگ نیمه‌ی شعبان هم این است که تولد سر تا سر نور وجود نازنین امام زمان علیه السلام است بحث ما درباره‌ی انس و مصاحبت و دوستی است چه انیسی بهتر از امام زمان چه مونسی بهتر از امام زمان چه رفیقی بهتر از ایشان چطور زکریا بن آدم راه پیدا کرد با امام هشتم می‌نشست گپ می‌زد انس می‌گرفت ما هم می‌توانیم با امام زمان رابطه‌ی قلبی معنوی پیدا کنیم حتی به حدی برسیم امام زمان به دیدن افراد رفته نمی‌گوییم به همه ولی برای عده‌ای بوده دیدن فیزیکی هم نباشد ارتباط معنوی خیلی مهم است این روایت امام هستم علیه السلام «الْإِمَامُ الْأَنِيسُ الرَّفِيقُ وَ الْوَالِدُ الشَّفِيقُ وَ الْأَخُ الشَّقِيق‏ُ وَ الْأُمُّ الْبَرَّةُ بِالْوَلَدِ الصَّغِير وَ مَفْزَعُ الْعِبَادِ فِي الدَّاهِيَةِ » (كافي، ج1، ص198) همه چیز در جمله آورده شده است تمامش محبت است فرمود امام اولا امین است خود امین خیلی مهم است وقت نیست صحبت کنم امین همه کاره‌ی خدا است همه چیز در اختیار او است رفیق است یعنی هم رفق و مدارا می‌کند هم به معنای دوست هم آمده هم دوست است هم مدارا کن است هم والد الشفیق است پدر مهربانی است چرا ما با پدر مهربان رابطه برقرار نکنیم گپ نزنیم زیارت می‌خوانیم نماز حضرت می‌خوانیم خلوت می‌کنیم قرآن و دعا می‌کنیم هدیه به محضر حضرت می‌کنیم همه نوع ارتباط می‌شود با امام زمان برقرار کرد ما را می‌بیند جواب حتما می‌دهد مثل برادر همزاد است خواهر برادرانی که هم قل هستند محبتشان بیشتر است امام می‌فرماید مثل یک برادر خواهر هم زاد است وابستگی بیشتر است هم دوست است هم پدر است هم مثل برادر خواهر است و هم مادر مهربان به نوزاد چقدر مهربان است اصلا جان مادر است و این نوزاد شب و روز وابسته به خودش است بیداری می‌کشد تا صبح به خاطر نوزاد می‌فرماید امام زمان مثل مادر مهربان به فرزند خردسال است مثل پناه بندگان است ما چقدر فراموش می‌کنیم یکی از کارهای مهمی که بینندگان توجه داشته باشند فرمایش خود حضرت است که فرمودند فَلْيَعْمَلْ كُلُّ امْرِء مِنْكُمْ بِما يَقْرُبُ بِهِ مِنْ مَحَبَّتِنا وَلْيَتَجَنَّبْ ما يُدْنيهِ مِنْ كَراهَتِنا وَسَخَطِنا (احتجاج، ج ۲، ص ۳۲۳و۳۲۴) در توقیع و نامه‌ای که به شیخ مفید مرقوم فرمودند جالب است در آن نامه به شیخ مفید می‌فرمایند برادر استوار الاخ السدید یعنی در نامه‌ای که نوشتند امام زمان می‌گوید من برادر شما هستم حضرت در آن نامه پایان آن نامه فرمودند که هر کاری که شما را به محبت ما نزدیک می‌کند انجام دهید و هر کاری که شما را از ما دور می‌کند باعث دوری شما می‌شود آن کار را ترک کنید پرهیز بکنید همه‌ی بیننده‌های عزیز می‌دانند امام زمان چه دوست دارد امام زمان تقوا دوست دارد اطاعت و بندگی دوست دارد ظلم و فساد و دوز و کلک و خیانت را دوست ندارد بیاییم در نیمه‌ی شعبان همه‌ی بیننده‌هایی که این برنامه را می‌بینند با امام زمان ارتباطی برقرار کنیم قول و قرار بگذاریم کسی که نماز نمی‌خوانده یا کاهلی می‌کرده بگوید من به گل روی شما از این نیمه‌ی شعبان مقید می‌شوم نمازم را بخوانم که خود حضرت فرمودند هیچ چیز مثل نماز اول وقت بینی شیطان را به خاک نمی‌مالد نماز اول وقت بخوانید کسی که حجاب درستی ندارد کسی با کسی قهر است کسی خمس و زکات ندارد.
شریعتی: بگوید امام زمان من با تو دوست می‌شوم حق دوستی را ادا می‌کنم.
حاج آقا فرحزاد: من نمی‌گویم همه‌ی پیوند‌ها یک پیوند بدهیم یک تعهد اخلاقی بدهیم یکی از کمبود‌ها و تقصیراتی که در زندگی مان است نسبت به ساحت مقدس حضرت انجام دهیم. گفت
گرت هواست که معشوق نگسلد پیوند *** نگاه دار پیوند تا نگه دارد
یکی از این پیوند‌ها را با امام زمان نگه داریم در زندگی هر کس می‌داند یک جاهایی می‌لنگد آن باعث جدایی او و امام زمان شده فاصله انداخته این جمله‌ی خیلی قشنگی است که حضرت فرمود خود محبت بهترین معلم است گفت رهروان را عشق باشد خود محبت می‌گوید که من چه می‌خواهم خود محبت معلم سر خانه است فرمود هر کاری که شما را به این رشته‌ی محبت و پیوند ما نزدیک می‌کند انجام دهید هر چیزی که رشته‌ی پیوند محبت را شل می‌کند ترک کنید در همین جمله حضرت فرمودند فَاتَّقُوا اللَّهَ جَلَّ جَلَالُهُ وَ ظَاهِرُونَا عَلَى انْتِيَاشِكُمْ مِنْ فِتْنَةٍ قَدْ أَنَافَتْ (بحارالانوار، ج53، ص175) چیزی مثل تقوا ما را به خدا و اهل بیت نزدیک نمی‌کند پرهیز گناه و انجام واجبات فرمودند تقوا در زندگی تان پیشه بکنید ما را کمک کنید ما شما را از فتنه‌ها و آسیب‌ها نجات دهیم امام زمان دست دراز کرده برای گرفتن ما هم دست بدهیم
شریعتی: اعمال نیمه‌ی شعبان را دوستان به مفاتیح مراجعه بکنند.
حاج آقا فرحزاد: بله نماز دارد دعا دارد زیارت امام حسین علیه السلام ولو زیر آسمان سلام دهند یک حج عمره ثواب دارد یک بزرگواری فرمودند مرحوم آیت الله میلانی شرفیاب شدند شخصیت فوق العاده‌ای بوده مرحوم علامه طباطبائی مرید ایشان بوده هر کس می‌پرسیدند از چه کسی تقلید می‌کنی می‌فرمودند از آیت الله میلانی ایشان خیلی علاقه‌ی وافری به حضرت داشتند توسل زیاد می‌کرد با حضرت ارتباط معنوی و روحی داشت حتی جایی نشسته بود دستور داده بود تابلویی نام مقدس حضرت را بنویسند و زیرش را نوشته بودند
بالای سرم نام تو را نقش نمودم *** یعنی که سر من به فدای قدم تو
که می‌نشینند بلند می‌شوند این را ببینند یاد و توجه چقدر آدم را می‌سازد ارتباط برقرار می‌کند ما را در دل امام زمان جا می‌دهد یک بزرگواری خدمت ایشان شرفیاب می‌شود عرض می‌کند من را موعظه کنید ایشان می‌فرماید شبانه روز چند ساعت است 24 ساعت چند دقیقه می‌شود 24 تا 60 تا می‌شود 1440 دقیقه یعنی یک شبانه روز 1440 دقیقه از عمر ما و وقت ما و سرمایه‌ی ما می‌گذرد که اگر ما سی ثانیه بین ما و بیننده‌ها سکوت کنیم به هم دیگر نگاه کنیم حوصله‌ی ما و بقیه سر می‌رود شصت ثانیه دور باید بزند این عقربه بشود یک دقیقه ایشان فرمودند 1440 دقیقه 1435 دقیقه کارهای دیگرتان را انجام دهید هر کاری دارید پنج دقیقه یک جای خلوت در اختیار امام زمان باشید خلوت کنید با امام زمان یک ارتباطی برقرار کنید انس بگیرید قرآن هدیه می‌کنید با حضرت گپ و گفتگو می‌کنید حضرت می‌شنود گوش خداست قلب خداست درد دل می‌کنید نماز حضرت را می‌خوانید استغاثه به حضرت دارید زیارت آل یس بهترین زیارت برای امام زمان علیه السلام است یا الهی عظم البلا یکی از دعاهای فرج است مرحوم آیت الله بهجت این دعا را خیلی سفارش می‌کردند یا اللهم کن لولیک امام زمان به ما احتیاج ندارد در حفظ خداست این دعاها و عرض ادب‌ها ما را حفظ می‌کند فرج ما است گشایش ما است و ما را به طرف حضرت می‌برد ما نیازمند هستیم و فقیر این خانه هستیم ولی او عزیزی است که به همه فیض و لطف و عنایت خواهد داشت
شریعتی: خیلی روز خوبی بود روایات خوبی را هم شنیدیم بگردیم دوستان خوب را پیدا کنیم اگر دوستان خوبی داریم حفظ کنیم از حضورشان بهره مند شویم حاج آقا دعا بکنند همه آمین بگوییم
حاج آقا فرحزاد: خدا را قسم می‌دهیم به حق محمد و آل محمد قلب امام زمان را از ما راضی بکن و فرجش را نزدیک و همه مان را جزء بهترین انصار و شیعیان و یاران امام زمان علیه السلام قرار بده خدایا تو را قسم می‌دهیم به حق محمد و آل محمد از بهترین برکات شب نیمه‌ی شعبان و این ایام و ماه مبارک رمضان بهره مند بفرما همه‌ی کسانی که مریض دارند قرض دارند گرفتاری ندارند مسکن ندارند همسر ندارند اولاد ندارند شغل ندارند به برکت امام زمان همه شان را برآورده بخیر بفرما باران رحمتت را بر ما نازل بفرما ما را به بدی هایمان مواخذه نفرما ما را مشمول دعای مخصوص امام زمان قرار بده ان شاء الله زیارت امام حسین که زیارت مخصوص است 124 هزار نفر انبیا را انسان زیارت می‌کند در شب نیمه‌ی شعبان فراموش نکنیم روز دوشنبه متعلق به امام حسن علیه السلام نیز هست السلام علیک یا ابامحمد یا حسن بن علی و السلام علیک یا ابا عبدالله الحسین
شریعتی: بسیار ممنون رنگ و بوی این چله‌ای که گرفتیم تا شب قدر رنگ و بوی امام حسین را خواهد داشت خیلی‌ها دارند برای شب‌های قدر مهیا می‌شوند که شب سرنوشت است ان شاء الله برای همه مبارک باشد والحمدلله رب العالمین و صلی الله علی محمد و آله الطاهرین.

اطلاعات تماس

 

روابط عمومی گروه :  09174009011

 

آیدی همه پیام رسانها :     @shiaquest

 

آدرس : استان قم شهر قم گروه پژوهشی تبارک

 

پست الکترونیک :    [email protected]

 

 

 

درباره گروه تبارک

گروه تحقیقی تبارک با درک اهميت اطلاع رسـاني در فضاي وب در سال 88 اقدام به راه اندازي www.shiaquest.net نموده است. اين پايگاه با داشتن بخشهای مختلف هزاران مطلب و مقاله ی علمي را در خود جاي داده که به لحاظ کمي و کيفي يکي از برترين پايگاه ها و دارا بودن بهترین مطالب محسوب مي گردد.ارائه محتوای کاربردی تبلیغ برای طلاب و مبلغان،ارائه مقالات متنوع کاربردی پاسخگویی به سئوالات و شبهات کاربران,دین شناسی،جهان شناسی،معاد شناسی، مهدویت و امام شناسی و دیگر مباحث اعتقادی،آشنایی با فرق و ادیان و فرقه های نو ظهور، آشنایی با احکام در موضوعات مختلف و خانواده و... از بخشهای مختلف این سایت است.اطلاعات موجود در این سایت بر اساس نياز جامعه و مخاطبين توسط محققين از منابع موثق تهيه و در اختيار كاربران قرار مى گيرد.

Template Design:Dima Group