94-08-25-حجت الاسلام و المسلمين فرحزاد - وصیت نامه پیغمبر گرامی (ص) به حضرت علی (ع) - (ظلم نکردن به دیگران)
موضوع برنامه: وصیت نامه پیغمبر گرامی (ص) به حضرت علی (ع) - (ظلم نکردن به دیگران)
كارشناس: حجت الاسلام و المسلمين فرحزاد
تاريخ پخش: 94/08/25

بسم الله الرحمن الرحیم و صلی الله علی محمد و آله الطاهرین

شریعتی: سلام به همه‌ی شما دوستان خوب خیلی خوش آمدید به این سمت خدا سلام علیکم حاج آقا فرحزاد.
حاج آقا فرحزاد: سلام عرض می‌کنم خدمت شما و بینندگان عزیز و مهربان عرض سلام داریم آرزوی موفقیت و قبولی طاعات و عزاداری‌ها را داریم امشب هم ایام بزرگداشت حضرت رقیه سلام الله علیها را تسلیت عرض می‌کنیم خدمت همه ی عزیزان ان شاء الله روز به روز بر محبت و معرفت ما بر اهل بیت افزوده شود.
شریعتی: ان شاء الله بحثی که با حاج آقای فرحزاد این هفته‌ها داریم وصیت نبی مکرم اسلام به امام علی علیه السلام است فرازهای بسیار بلند و پر مضمونی دارد و خیلی هم کاربردی فکر می‌کنم خیلی مورد نیاز امروز همه ی ماست ادامه ی فرمایشات شما را می‌شنویم.
حاج آقا فرحزاد: بسم الله الرحمن الرحیم اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم سومین وصیت پیغمبر عظیم الشان صلی الله علیه و آله و سلم به مولا امیرالمومنین علی علیه السلام این بود که یَا عَلِیُّ أَفْضَلُ الْجِهَادِ مَنْ أَصْبَحَ لَا یَهُمُّ بِظُلْمِ أَحَدٍ- یَا عَلِیُّ مَنْ خَافَ النَّاسُ لِسَانَهُ فَهُوَ مِنْ أَهْلِ النَّارِ یَا عَلِیُّ (بحارالانوار، ج 74، ص 63) که این وصیت چون بسیار وصیت مهمی بود که خیلی هم الحمدلله بازتاب خوبی داشت خیلی مورد ابتلا بوده است که عرض کردیم که پیغمبر خدا می‌فرماید یا علی بالاترین جهاد‌ها و بالاترین بهره‌ها و کوشش‌ها این است که انسان سعی بکند ظلم و آزارش به کسی نرسد که اگر این مسئله اتفاق بیفتد خیر دنیا و آخرت برکات دنیا و آخرت در این کلمه است اگر آه مظلوم پشت سر ما نباشد و برای ما راه بندان ایجاد نکند دنیا و آخرتمان به هیچ مشکلی بر نخواهد خورد سفارش بسیاری از بزرگان بوده علمای بزرگ اخلاق و سیر و سلوک اولین باری که شاگردی محضرشان زانو می‌زد استفاده بکند می‌فرمودند بررسی بکن در فامیل پدر مادر قوم و خویش آشنا غریبه ناراضی نباشد چون راه را می‌بندد راه بندان ایجاد می‌کند این بحث را کامل می‌کنیم یکی از سوال‌هایی که در همین رابطه زیاد می‌کنند این است که ما گاهی دو سه شغل داریم ولی برکت در زندگی مان نیست یعنی دخل و خرجمان به هم نمی‌خورد از عمر و جوانی و مال و رزقمان برکت نداریم یکی از راه حل هایش عمل به این حدیث است پیغمبر عظیم الشان فرمودند مَن حَبَسَ مِن اَخیهِ المُسلِمِ شَیئا مِن حَقِّهِ حَرَّمَ اللّهُ عَلَیه بَرکةَ الرِّزقِ إلاّ أن یتُوبَ (وسائل الشیعه، ج 27، ص 325) ظلم بکنی برکت می‌رود آن کارفرمایی که می‌رود کارم پیش نمی‌رود بررسی بکند ببیند زیرمجموعه اش چرا ناراضی است چرا حقش را ادا نکند پیغمبر خدا می‌فرماید کسی که حق مسلمانی را ادا نکند خدا در برکت را به رویش می‌بندد چقدر پیام داریم شش ماه یک سال است حقوق ما را ندادند ارگان‌های مختلف کارخانه‌های مختلف بروند حداقل عذرخواهی بکنند موقعیتشان را بگویند ملت ما نجیب هستند بدانند کارفرما ظالم نیست مثلا از دولت یا بانک طلبکار است به او ندادند حداقل تسکین می‌شود یک پدری بیاید به خانواده توجیه بکند بگوید درآمد من واقعا این است و من نه این که نمی‌خواهم انجام بدهم می‌خواهم دستم کوتاه است جبران شود حداقل انسان با اخلاق خوب با محبت اگر هم انسان نمی‌تواند به خانواده اش از نظر مالی کمک بکند با عشق و محبت و با زبان خوش و با اخلاق و برخورد خوب بسیاری از کمبودهای مالی را جبران بکند حتی کارفرما نسبت به زیرمجموعه روایت از پیغمبر خدا است می‌فرماید اگر کسی حق یک مسلمانی را ادا نکند توان مالی دارد می‌تواند پرداخت بکند خداوند برکت رزق را از او می‌گیرد مگر این که توبه بکند جبران بکند اگر جبران کرد قطعا خدا برکت را برمی‌گرداند که یک علت راه بندان‌ها با وجود فعالیت این است کتاب کیمیای محبت را عزیزان حتما بخوانند به ده بیست زبان زنده ی دنیا ترجمه شده نوشته ی آیت الله محمدی ری شهری است بنده ایام هفده ربیع رفتم اندونزی دیدم به زبان مالی ترجمه شده در دانشگاه تدریس می‌شود شیخ رجب علی خیاط سرنخ‌ها را خیلی پیدا می‌کردند یعنی کجا آدم راهش بسته شده چوب کجا را می‌خورد آه یک مظلوم گاهی گره به کار آدم می‌اندازد تا گره باز نشود سرنخ پیدا نشود مثلا از باب نمونه یک کسی بوده در اداره ای کار می‌کرده پرونده ی بسیار مهمی در بایگانی بوده در اختیار ایشان گذاشته بودند پرونده هم مهم بوده مدیر آن اداره از ایشان آن پرونده را می‌خواهد می‌گردد پیدا نمی‌کند تمام بایگانی را زیر و رو می‌کند پرونده پیدا نمی‌شد چون مورد اتهام بوده مدارک بوده اگر محو می‌شد ممکن بود متهم فرار بکند ایشان می‌گوید من پرونده را خودم گرفتم چه کسی برداشته خلا در معرض اتهام زنی خودش قرار می‌گیرد و این که اخراجش بکنند یک دوستی داشته آن زمان با شیخ رجبعلی خیاط رابطه داشته می‌بیند خیلی ناراحت و نگران است می‌گوید برویم مرحوم خیاط سرنخ‌ها را بیان می‌کرده فراوان بوده و حالا هم شاید باشند خبر نداریم چون زیاد می‌پرسند حتما باید باشند اگر هم نباشند خود آدم واقعا بررسی بکند امام صادق علیه السلام فرمود اِستَفهِمُ الله یَفهِمُک (مشکوة النور، ص 326) چک بکند مادری پدری خواهری برادری قوم و خویش و رفیق و دوستی می‌گوییم راه حل برون رفت از حق الناس و جبران ظلم‌های حق الناس را ایشان او را می‌آورد خدمت شیخ رجبعلی خیاط. شیخ نبوده قبل از انقلاب هر کسی که ریش داشته می‌گفتند شیخ او خیاط بوده برای همه خیاطی می‌کرده ولی بر اثر ترک گناه خدا این مقام را به او داده بوده که سرنخ‌ها را پیدا می‌کرده و صاحب کرامت بوده ایشان یک تاملی می‌کند می‌گوید تو پدرت که مرده چرا ارث خواهرت را بالا کشیدی بعد هم چندین سال است با او قطع رابطه کردی آه خواهرت تو را گرفته خیلی پیامک داریم فلانی گناه می‌کند رزقش زیاد می‌شود خدا سر وقت می‌گیرد گاهی می‌بینی یک جایی ظلم کرده ده جا کار خوب کرده خدا پاسخ آن‌ها را می‌دهد یعنی هر چیزی در جای خودش محاسبه می‌شود آیت الله بهاء الدینی فرمودند آدم‌هایی که ظلم می‌کنند کفی را می‌خورند حالا ممکن است یکی دیر بخورد یکی زود رد خور ندارد عمل عکس العمل دارد دیر و زود ممکن است باشد گاهی خدا مهلت می‌دهد این ظالم دو بچه یتیم را بزرگ کرده آن‌ها دعایی کردند یک چند سال عقب افتاده فرعون اطعام داشته یک چند کار خوب داشته چند سال خدا به او مهلت داد کنارش هم ممکن است چیزهایی بودی خدا به خاطر آن‌ها مهلت داده شک نکنیم اثر ظلم اثر وضعی است بازتاب اعمال ما است این جهان کوه است و فعل ما ندا سوی ما آید نداها را صدا. می‌گوید آه خواهر تو الآن اثر کرده هم ارث ندادی هم با او قهر کردی می‌گوید درست است بلند می‌شود هدایایی می‌خرد کارهایی انجام می‌دهد می‌رود دیدن خواهرش گریه می‌افتد می‌گوید چطور شده بعد از چند سال آمدی می‌گوید گیر کردم دلجویی می‌کند خواهرش را خوشحال می‌کند برمی‌گردد اداره زیر میزش را نگاه می‌کند پرونده است یا کسی برده گذاشته یا خودش متوجه نشده. گاهی می‌بینی من خودم مدت‌ها دنبال انگشترم می‌گشتم دیدم دستم است یک کسی می‌گفت مدتی دنبال عینک می‌گشتم دیدم روی چشمم است این را خدا می‌خواهد بفهماند که من اگر نفهمانم تو نزدیک ترین چیزت هم گم می‌شود من این فهم را باید به تو بدهم پس اگر بی برکتی در رزق و کارهایمان می‌بینیم یک بخش مهم اش این است که یک جایی پیاله شکستیم دلی را شکستیم آه مظلوم پشت سر ما است.
شریعتی: یک وقت‌هایی یک گرهی ایجاد می‌شود نمی‌دانیم از کجا بوده باید بنشینیم بگردیم.
حاج آقا فرحزاد: بله می‌گوییم که هم برانداز بکنیم هم اگر پیدا نکردیم چه کار بکنیم یکی از سوال‌هایی که در طول سال از ما زیاد می‌پرسند که چرا دعاهای ما مستجاب نمی‌شود البته این یک بخش و علت اش است یک بخش مهم اجابت نشدن دعاها در روایت داریم که شما ظلمی کردی دلی را شکستی آهی است جلوی دعایت را گرفته حضرت عیسی علیه السلام فرمود حدیث قدسی است که خدا می‌فرماید إِنِّی غَیْرُ مُسْتَجِیبٍ لِأَحَدٍ مِنْکُمْ دَعْوَةً وَ لِأَحَدٍ مِنْ خَلْقِی قِبَلَهُ مَظْلِمَة (بحارالانوار، ج 90، ص 356) خدا می‌فرماید تا وقتی که ظلم به بندگان من می‌کنید من ضمانت ندارم دعایتان را مستجاب بکنم به مادرش پدرش دوستش ظلم می‌کند بعد می‌گوید چرا مریض من خوب نمی‌شود باید راه را باز کنیم جلوی آه مظلوم را بگیریم ادا بکنیم حقش را تا دعایمان بالا برود یک علت مهمی که دعا بالا نمی‌رود این است که خدا می‌فرماید تا وقتی آه مظلوم پشت سرت است من دعایت را مستجاب نمی‌کنم اول برو گره‌ها را مرهم بگذار من دعا را مستجاب می‌کنم از سوال‌های زیادی که در این هفته پرسیدند چون آن هفته در مورد ظلم به حیوان و گیاه و نبات و انسان صحبت کردیم که بسیار زیاد سوال کردند ما حیواناتی را در خانه مان کشتیم می‌کشیم مورچه حشره مارمولک سوسک عقرب گفتیم که حیواناتی که موذی هستند مزاحم هستند مورچه در خانه زندگی آدم در گوش بچه می‌رود در غذاها می‌رود کشتن حیوانات موذی و دفع کردن آن‌ها هیچ اشکالی ندارد ولی حیواناتی که آزار اذیتی ندارند کشتن این‌ها اگر خیلی مهم باشد گاهی حرام است مثلا بسیاری از فقهای ما شکار را حرام می‌دانند حیواناتی که در بیابان هستند یا محیط زیست را حفظ می‌کنند ضرر زدن به محیط زیست است این‌ها حرام است مگر کسی که رزق و روزی و تغذیه اش منحصر در یک شکار باشد اگر از این راه شکار تهیه نکند می‌میرد زندگی اش فقط از این راه است یعنی شغل دیگر نباشد آن هم شکارهایی که مجاز باشد و نسلش از بین نمی‌رود در هر صورت کشتن حیواناتی که حلال گوشت هستند برای تغذیه گاو گوسفند شتر مرغ خروس عیبی ندارد البته شغل قصابی شغل مکروهی است اما اگر کسی اذیتی آزاری به حیوانات رساند که اثر وضعی اش را بخواهد بردارد خیلی پیام داشتیم بی جهت مورچه‌ها گربه ای را کشتیم یا حبس کردیم این جا آدم جبران بکند هم استغفار بکند هم جبران بکند.
شریعتی: گاهی آدم متوجه می‌شود این مصداق آزار اذیت حیوانات است.
حاج آقا فرحزاد: بله آدم متوجه می‌شود یک راهش این است که آدم به حیوانات محبت و خدمت بکند جبران آن گناهی که کرده است دل‌ها را شکسته به دل‌ها مرهم بگذارد بگوید خدا من اگر به یکی زدم ده بچه یتیم را هم بزرگ کردم این به آن در ثوابش را بدهم به آن کسی که ظلم کردم ما روایت داریم مَا اَحسَنَ الحَسَنَاتِ بَعدَ السَّيئاتِ وَ مَا اَقبَحَ السَّيئاتِ بَعدَ الحَسَنَاتِ (کافی، ج 2، ص 458) یعنی چقدر قشنگ است پسندیده است که آدم اگر خطایی لغزشی کرد بعد ثواب کار خیر بکند یعنی ضد آن کار را انجام بدهد ضد آن کار جای آن کار را می‌گیرد داستان قشنگی یادم آمد طلبه ای در یک کتابی می‌خواندم اوایل جوان و خام بود رفته بود درس بخواند در نجف آن زمان فقر خیلی شدید بوده با زحمت نان خشکی می‌گذراند بعد از یکی دو ماه می‌بیند از ضعف از بین می‌رود خیلی با زحمت گوشتی را تهیه می‌کند یک آبگوشت درست بکند در اتاق را باز می‌گذارد می‌رود نخود لوبیا بیاورد گربه ای می‌آید گوشتش را می‌برد خیلی داغ می‌شود از بس عصبانی می‌شود در حال عصبانیت تصمیم بدی می‌گیرد می‌آید یک غذایی آماده می‌کند در آن خیلی زیاد فلفل می‌زند سر راه گربه می‌گذارد می‌خواسته انتقام بگیرد خیلی بد است گربه که تکلیف ندارد این گربه زبان بسته هم می‌آید آن غذا را که می‌خورد فلفل تند که یک ذره می‌ریزی آدم‌ها نمی‌تواند بخورند دهان و گلویش می‌سوزد همین طور با دستش گربه به خودش می‌زده داد می‌زده بلد هم نبود چه کار بکند باز این آدم خوبی بوده می‌فهمد این خیلی اذیت می‌شود آقای بهاء الدینی فرمودند من فراوان نمونه‌هایی دیدم که افرادی که ظلم کردند در اطراف قم محلی بود ورجان بنده خدا شغالی را آتش زده بود خودش بعد از چند روز در اثر آتش از بین رفت اثر وضعی دارد خیلی مواظب باشیم این می‌فهمد که خیلی اشتباه کرده وضو می‌گیرد لباس هایش را می‌پوشد می‌رود حرم حضرت علی علیه السلام التماس و توسل به حضرت علی می‌کند می‌گوید به داد من برس اشتباه کردم خطا کردم به یک حیوان اذیت رساندم برمی‌گردد خانه گرسنه هم بوده خسته بوده خوابش می‌برد خواب می‌بیند این گربه وارد اتاقش شد از دهان این گربه شعله ی آتش می‌زند بیرون می‌آید نزدیک این بنده خدا به زبان فارسی و صریح می‌گوید من مامور بودم که با این آتش تو را آتش بزنم ولی چون توسل به حضرت علی کردی به خاطر مولا علی از تو گذشتم خیلی عجیب است وقت نیست ما خیلی روایات داریم که همه ی حیوانات موجودات امام را می‌شناسند اطاعت می‌کنند فرمان می‌برند آیت الله بهاء الدینی فراوان به بنده می‌فرمودند ما در نراق مدتی می‌رفتیم تبلیغ در بحران و هوای سرد آن جا ییلاقی بود برف و بوران بود گرگ به چوپان‌ها کشاورزها حمله می‌کرد می‌گفتیم ما تو را قسم می‌دهیم به جناب علی بن ابی طالب سرش را می‌انداخت پایین برمی‌گشت فراوان ایشان فرمودند چون مدتی ایشان تبلیغ می‌رفتند در قرآن هم هدهد با سلیمان حرف زده سگ اصحاب کهف با این‌ها حرف زده مورچه با حضرت سلیمان حرف زده ممکن است با یک آدم دیگر در خواب یا مکاشفه حرف زده خیلی عجیب نباشد گفت مامور بودم تو را بسوزانم به خاطر اثر وضعی کارت ولی چون حضرت علی را قسم دادی و پناهنده شدی من از تو صرف نظر کردم اگر ما واقعا بفهمیم که هر عملی بازتابش قطعی است مخصوصا ظلم به خود ما برمی‌گردد این حقیقت محض است «فَمَن يَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ خَيْرًا يَرَهُ، وَمَن يَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ شَرًّا يَرَهُ» (زلزلال/ 8-7) همین جا منتها آدم ممکن است متوجه شود آن‌هایی که دیدشان باز است چشمشان باز است می‌فهمند گفت من که امروزم بهشت نقد حاصل می‌شود وعده ی فردای زاهد را چرا باور کنم به قول حافظ اگر کسی چشم دلش باز شود هر روز قیامت است هر روز مکافات عمل است هر روز بهشت و جهنم نقد است و لذا یکی از راه حل هایش این است که ما برای جبران ظلم و اذیتی که کردیم کار خوبی انجام بدهیم عکسش هم حدیث زیبایی داریم وَ مَا اَقبَحَ السَّيئاتِ بَعدَ الحَسَنَاتِ چقدر زیبا است آدم کار خطایی کرده بعد کار خوبی انجام بدهد و چقدر زشت است آدم کار قشنگی کرده بعد کار زشتی گناهی انجام بدهد که آن را از بین برود ما پیام خیلی داشتیم که تا به حال عقل ما نمی‌رسیده حق خدا حیوان انسان همسایه پدر مادر را ضایع کردیم پشیمان هستیم معلم بودیم بچه‌ها را کتک زدیم جایشان را نمی‌دانیم بزرگ شدند رفتند آن‌هایی که حق الناس گردنشان است حق مالی عرضی که بارها هم گفتیم که برون رفت از این حق الناس و ظلم چیست اگر حقوق مالی است آدم باید پرداخت بکند حتی از نماز اول وقت واجب تر است در اولین فرصت حقوق مالی را ادا کنیم و اگر نمی‌توانیم حلالیت بطلبیم با پیامک تلفن حضوری حق آبرویی عرضی این را بارها گفتیم که افرادی که مشکل روابط نامشروع داشتند مسائل ناموسی است گفتن این از اصل گناه بدتر است زن و شوهری که قبل از ازدواج بعد از ازدواج رابطه داشتند اصل گفتن این گناه حق الناس هم اگر است گفتنش جایز نیست شر به پا می‌شود نه فقط خودت می‌پاشی خانواده ی مقابل هم می‌پاشند از اصل آن گناه بدتر است عذاب وجدان و این‌ها را استغفار بکنند بعضی جاها گفتن حق الناس از خود آن گناه گناهش بیشتر است مسائل ناموسی عرضی را نگوییم حلالیت طلبی کلی بطلبیم اشکال ندارد نه این که مورد ناموسی را بگوییم غیر از حلالیت طلبیدن انسان کارهای خیر برای صاحبان حق بکند اگر آن‌هایی که می‌دانند حق الناس گردنشان است که قطعا گردن همه است چه کسی می‌تواند بگوید من غیبت نکردم دروغ نگفتم اشتباه نکردم اگر ادعا بکند باید معصوم باشد یا عادل فوق العاده ای باشد مرحوم حاج آقا رحیم ارباب خدا رحمتش بکند خیلی برجسته بود ایشان در تقوا این قدر قوی بوده فرموده بود من بقیه ی اعضا جوارحم را نمی‌دانم ولی می‌توانم از چشمم و زبانم ادعا بکنم که من در عمرم به نامحرم نگاه نکردم ممکن است چشمش بیفتد ولی این که دوباره نگاه کنم تیز نگاه بکنم نه گفته بود من چندین سال است زن داداشم در خانه ی ما است من با تن صدا می‌شناسم چشم بلند نکردم نگاه بکنم می‌توانم ادعا بکنم چهل سال است غیبت نکردم پشت سر کسی عیبش را نگفتم خیلی ادعای بزرگی است بسیار خاص است بسیار این گونه کم هستند چه کسی می‌تواند ادعا بکند حق الناس گردن من نیست یکی از کارهای اساسی مهم توبه و استغفار است هم برای خودمان هم برای طرف این فرمایش امام صادق علیه السلام است مَن ظَلُمَ اَحَداٌ فَفَاتَهُ فَلیَستَغفِرُ الله کُلَّمَا ذَکَرَهُ فَاِنُّهَ کَفَّارَة لَه (مستدرک الوسائل، ج 12، ص 103) اگر کسی ظلمی کرده امور مالی را پرداخت بکنند با استغفرالله درست نمی‌شود مگر این که نداشته باشی اگر کسی ورشکست شده باشد حادثه ای بوده حلالیت بطلبد عذرخواهی بکند هیچ وقت نا امید نشود حلالیت مقدم است این کلام نورانی است امام صادق علیه السلام در کافی شریف است فرمود لقمان که حکمت الهی به او داده شده بود کلمات فوق العاده عجیب و شگفت آوری داشته که حضرت کلمات او را تایید می‌کنند فرمود لقمان به فرزندش که این قدر به خدا امیدوار باش اگر گناه جن و انس را هم انجام دادی خدا می‌آمرزد هیچ وقت نا امید نباشید اگر ما بی خیال هستیم هر چه می‌خواهد بشود خدا می‌گذارد در منگنه پدرت را در می‌آورد ولی این که کسی واقعا نادم است پشیمان است منفعل است می‌خواهد جبران بکند آن چه هم در توانش است جبران می‌کند بی خیال نیست نسبت به حقوق مردم این را قطعا بداند خدا جبران بکند فرمود این قدر به خدا امیدوار باش اگر گناه جن و انس را انجام دادی قابل آمرزش است و این قدر از خدا بترس اگر عبادت جن و انس را به جا آوردی اگر خدا بخواهد به تو گیر بدهد گیر می‌دهد یعنی این قدر هم به خودت و عملت تکیه نکن به خدا امیدوار باش یکی این که استغفار بکند برای آن‌هایی که صاحب حق هستند و دیگر این که در تمام کارهای خیر و مستحبات آن‌ها را شریک بکند بگوید خدایا من غیر نماز‌های واجب که وظیفه داریم نماز مستحبی تلاوت قرآن زیارت پیاده روی اربعین بگوید خدایا تمام کسانی که به ما حق دارند از زنده مرده در این ثواب من شریک است در حساب خدا به حساب آن‌ها واریز می‌شود این جبران می‌شود روز قیامت اگر صاحبان حق را نمی‌شناسیم رد مظالم باید انجام شود یا ثواب‌هایی که می‌کنیم به حساب آن‌ها واریز می‌شود یکی از چیزهایی که می‌خواستم بگویم دعای روز دوشنبه است در اول مفاتیح دعای روزها است دعای روز دوشنبه بخش مهمی اش درباره ی این موضوعی است که صحبت می‌کنیم در روز دوشنبه می‌گوییم اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْتَغْفِرُكَ لِكُلِّ نَذْرٍ نَذَرْتُهُ وَ كُلِّ وَعْدٍ وَعَدْتُهُ وَ كُلِّ عَهْدٍ عَاهَدْتُهُ ثُمَّ لَمْ أَفِ بِهِ وَ أَسْأَلُكَ فِي مَظَالِمِ عِبَادِكَ عِنْدِي فَأَيُّمَا عَبْدٍ مِنْ عَبِيدِكَ أَوْ أَمَةٍ مِنْ إِمَائِكَ كَانَتْ لَهُ قِبَلِي مَظْلِمَةٌ ظَلَمْتُهَا إِيَّاهُ فِي نَفْسِهِ أَوْ فِي عِرْضِهِ أَوْ فِي مَالِهِ أَوْ فِي أَهْلِهِ وَ وَلَدِهِ أَوْ غِيبَةٌ اغْتَبْتُهُ بِهَا أَوْ تَحَامُلٌ عَلَيْهِ بِمَيْلٍ أَوْ هَوًى أَوْ أَنَفَةٍ أَوْ حَمِيَّةٍ أَوْ رِيَاءٍ أَوْ عَصَبِيَّةٍ غَائِبا كَانَ أَوْ شَاهِدا وَ حَيّا كَانَ أَوْ مَيِّتا فَقَصُرَتْ يَدِي وَ ضَاقَ وُسْعِي عَنْ رَدِّهَا إِلَيْهِ وَ التَّحَلُّلِ مِنْهُ فَأَسْأَلُكَ يَا مَنْ يَمْلِكُ الْحَاجَاتِ وَ هِيَ مُسْتَجِيبَةٌ لِمَشِيَّتِهِ وَ مُسْرِعَةٌ إِلَى إِرَادَتِهِ أَنْ تُصَلِّيَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَنْ تُرْضِيَهُ عَنِّي بِمَا خدایا هر نذری عهدی پیمانی که من وفا نکردم تو بیا کمکم بکن آن را ادا بکنم خدایا من از تو درخواست می‌کنم برای مظلمه‌ها هر بنده ای مردی زنی که من به او ظلم کردم آبرویش مالش خانواده اش بچه اش یا غیبتش را کردم یا به او حمله کردم اذیتش کردم تکبر ورزیدم یا رشک بیجا بردم یا ریا کردم عصبیت به خرج دادم حاضر است یا غایب است مرده یا زنده با زبان با دستم با چشمم با گوشم با غرورم با هر چیزی خیلی دعای جالبی است ولی الآن وسع من به پرداخت آن حقوق نمی‌رسد خدایا به تو پناهنده شدم که بتوانم از او حلالیت بطلبم ای خدایی که مالک حاجات هستی تو اجابت می‌کنی هر چه بخواهی و سرعت به اراده ات داری خدایا تو به دل طرف بینداز که از من راضی شود خدا که می‌تواند راضی اش بکند قطعا می‌تواند ما روایت داریم مرحوم آقای دولابی می‌فرمودند خدا که از حق الناس نمی‌گذرد مدت‌ها فکر می‌کردیم چرا نمی‌گذرد نکته اش چیست به این روایت که رسیدم مطلب را گفتم جگرم حال آمد حدیث داریم روز قیامت این آقای مومن دوست اهل بیت آدم خیلی خوب گیر حق الناس است پای کسی را لگد کرده اشتباهی سهوا خطایی کرده خدا هم این مومن واقعی است حالا خطا کرده می‌خواهد او را ببرد بهشت طرف به او چسبیده می‌گوید نمی‌گذارم بروی حق من را بده آن جا که ندارد بدهد این جا برای آن‌هایی که اراذل اوباش نباشند جری باشند هر جنایتی بکنند این ناخواسته افتاده در گناه می‌خواسته جبران بکند نتوانسته یک وقت سوء برداشت نشود این جبران جزء دغدغه‌های اصلی او بوده حالا این بنده خدا چسبیده می‌گذارد نمی‌گذارم بروی خدا می‌گوید کارهای خوب این زیاد بوده باید برود می‌آیند به آن کسی که به او ستم شده می‌گویند اگر از او بگذری حلال بکنی فلان قصر را به تو می‌دهیم اگر هم نکنی هر دو گیر هستی تو هم باید به پای او بسوزی گفت کور از خدا چه می‌خواهد دو چشم بینا آن جا کسی برای یک حسنه له له می‌زند می‌گوید ببخش تا خدا تو را ببخشد می‌گوید باشد من عفو می‌کنم مرنجانیم و نرنجیم او هم از خدا می‌خواهد از او می‌گذرد دو نفری دست هم را می‌گیرند می‌روند بهشت پس اگر خدا گاهی نمی‌بخشد برای این که دست دیگران هم گرفته شود این جا هم می‌گوییم خدایا تو او را راضی بکن از طرف خودت به من رحمتت را ببخش این دعا را همه وقت می‌شود خواند ولی روز دوشنبه هر هفته بخوانیم از ته دل بخوانیم بی خیال نباشیم بی تفاوت نباشیم تنلگر است خدایا من ورشکست شده ام ندارم بدهم این جا را خدا قطعا جبران می‌کند.
شریعتی: خیلی ممنون صفحه ی 35 را امروز با هم تلاوت می‌کنیم
اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم
فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ وَيَسْأَلُونَكَ عَنِ الْيَتَامَى قُلْ إِصْلَاحٌ لَّهُمْ خَيْرٌ وَإِن تُخَالِطُوهُمْ فَإِخْوَانُكُمْ وَاللَّـهُ يَعْلَمُ الْمُفْسِدَ مِنَ الْمُصْلِحِ وَلَوْ شَاءَ اللَّـهُ لَأَعْنَتَكُمْ إِنَّ اللَّـهَ عَزِيزٌ حَكِيمٌ ﴿٢٢٠﴾ وَلَا تَنكِحُوا الْمُشْرِكَاتِ حَتَّى يُؤْمِنَّ وَلَأَمَةٌ مُّؤْمِنَةٌ خَيْرٌ مِّن مُّشْرِكَةٍ وَلَوْ أَعْجَبَتْكُمْ وَلَا تُنكِحُوا الْمُشْرِكِينَ حَتَّى يُؤْمِنُوا وَلَعَبْدٌ مُّؤْمِنٌ خَيْرٌ مِّن مُّشْرِكٍ وَلَوْ أَعْجَبَكُمْ أُولَـئِكَ يَدْعُونَ إِلَى النَّارِ وَاللَّـهُ يَدْعُو إِلَى الْجَنَّةِ وَالْمَغْفِرَةِ بِإِذْنِهِ وَيُبَيِّنُ آيَاتِهِ لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ يَتَذَكَّرُونَ ﴿٢٢١﴾ وَيَسْأَلُونَكَ عَنِ الْمَحِيضِ قُلْ هُوَ أَذًى فَاعْتَزِلُوا النِّسَاءَ فِي الْمَحِيضِ وَلَا تَقْرَبُوهُنَّ حَتَّى يَطْهُرْنَ فَإِذَا تَطَهَّرْنَ فَأْتُوهُنَّ مِنْ حَيْثُ أَمَرَكُمُ اللَّـهُ إِنَّ اللَّـهَ يُحِبُّ التَّوَّابِينَ وَيُحِبُّ الْمُتَطَهِّرِينَ ﴿٢٢٢﴾ نِسَاؤُكُمْ حَرْثٌ لَّكُمْ فَأْتُوا حَرْثَكُمْ أَنَّى شِئْتُمْ وَقَدِّمُوا لِأَنفُسِكُمْ وَاتَّقُوا اللَّـهَ وَاعْلَمُوا أَنَّكُم مُّلَاقُوهُ وَبَشِّرِ الْمُؤْمِنِينَ ﴿٢٢٣﴾ وَلَا تَجْعَلُوا اللَّـهَ عُرْضَةً لِّأَيْمَانِكُمْ أَن تَبَرُّوا وَتَتَّقُوا وَتُصْلِحُوا بَيْنَ النَّاسِ وَاللَّـهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ ﴿٢٢٤﴾
ترجمه:

[آری، تا] درباره [آنچه به صلاح] دنیا و آخرت [است] بیندیشید. و از تو درباره یتیمان می‌پرسند، بگو: اصلاح امور آنان بهتر است، و اگر با آنان معاشرت کنید و امورتان را با امورشان بیامیزید [کاری خداپسندانه است] آنان برادر دینی شما هستند، و خدا افسادگر [در امور یتیم] را از اصلاح گر بازمی شناسد. و اگر خدا می‌خواست شما را [در تکلیف و مسؤولیت نسبت به مال و جان یتیم] به زحمت می‌انداخت؛ مسلماً خدا توانای شکست ناپذیر و حکیم است. (۲۲۰) و با زنان مشرک ازدواج نکنید تا زمانی که ایمان بیاورند. قطعاً کنیز با ایمان از زن آزاد مشرک بهتر است، هر چند [زیبایی، مال و موقعیت او] شما را خوش آید. و زنان با ایمان را به ازدواج مردان مشرک در نیاورید تا زمانی که ایمان بیاورند. مسلماً برده با ایمان از مرد آزاد مشرک بهتر است، هر چند [جمال، مال و منال او] شما را خوش آید. اینان [که مشرکند، نه تنها مردم، بلکه بی رحمانه زن و فرزند خود را] به سوی آتش می‌خوانند، و خدا به توفیق خود به سوی بهشت و آمرزش دعوت می‌کند، و آیاتش را برای مردم بیان می‌فرماید تا متذکّر شوند. (۲۲۱) از تو درباره حیض می‌پرسند، بگو: حیض، حالت ناملایم و زیان باری است؛ پس در زمان حیض از [آمیزش با] زنان کناره گیری کنید، و با آنان نزدیکی ننمایید تا پاک شوند؛ و هنگامی که پاک شدند از جایی که خدا به شما فرمان داده با آنان آمیزش کنید. یقیناً خدا کسانی را که بسیار توبه می‌کنند، و کسانی را که خود را [با پذیرش انواع پاکی‌ها از همه آلودگی ها] پاکیزه می‌کنند. دوست دارد. (۲۲۲) زنان شما کشتزار شمایند، هر زمان و هر کجا که خواستید به کشتزار خود در آیید. و [با رعایت حقوق یکدیگر، و حفظ عفت و پاکی، در سایه زناشویی و تولید نسلی پاک و شایسته و صالح، خیر و ثوابی] برای خودتان پیش فرستید، و از خدا پروا کنید، و بدانید که او را ملاقات خواهید کرد، و مؤمنان را بشارت ده. (۲۲۳) و خدا را در معرض سوگندهایی که می‌خورید قرار ندهید، [به اینکه سوگند بخورید] که نیکی نکنید، و تقوا پیشه نسازید، و میان مردم آشتی ندهید [خدا رضایت ندارد که نامش وسیله خودداری از کارهایی شود که خودش به انجام آنها فرمان داده است] و خدا [نسبت به همه گفته‌های شما] شنوا، [و نسبت به تمام کارهای شما] داناست. (۲۲۴)
اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم
شریعتی: از فضیلت ذکر صلوات بر محمد و آل محمد می‌شنویم و بعد هم اشاره ی قرآنی
حاج آقا فرحزاد: الحمدلله امید ما خیلی زیاد است که صلوات فرست زیاد درست می‌شود الحمدلله چند روایت داریم از پیغمبر عظیم الشان صلی الله علیه و آله و سلم که فرمودند حتی اهل سنت هم نقل کردند کُلُّ دُعاءٍ (یُدْعیِ اللهَ عَزَّوَجَلَّ بهِ) مَحجُوبٌ عَن السَّماءِ حَتيّ يُصَلِّي علي مُحمَّدٍ وَآلِ مُحمَّدٍ (کافی، ج 2، ص 493) یعنی دعاهایی که می‌کنید بالا نمی‌رود به اجابت نمی‌رسد و لبیک گفته نمی‌شود مگر در کنار دعا و چاشنی دعا ذکر صلوات بر محمد و آل محمد باشد اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم دعای مستجاب است به برکت این دعا بقیه ی دعاها مستجاب می‌شود لذا قبلش بعدش وسطش هر چه بتوانیم بفرستیم در فرازهای دعاهای امامان صلوات زیاد تکرار شده رمز اجابت دعاها صلوات بر محمد و آل محمد است اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم. این آیه ی آخری که از این صفحه تلاوت شد می‌فرماید «وَلَا تَجْعَلُوا اللَّـهَ عُرْضَةً لِّأَيْمَانِكُمْ» ترجمه اش این است که خدا را در معرض قسم هایتان قرار ندهید بعضی‌ها هستند چپ و راست قسم می‌خورند قسم به خدا و قسم جلاله می‌خورند اولا احترام نام خدا را آدم باید حفظ بکند برای هر چیزی قسم نخورد قسم دروغ روایت داریم برکت را می‌برد آن‌هایی که قسم دروغ می‌خورند گناه کبیره دارد کار خلافی را با قسم می‌خواهد ثابت بکند که انجام نشده یا دروغ محض است یا یک چیزی را می‌خواهد بفروشد بخرد از گناهان کبیره است قسم راست هم کراهت دارد امام صادق علیه السلام فرمودند لا تَحْلِفوا باللَّهِ صادِقينَ ولا كاذِبينَ (بحارالانوار، ج 1، ص 212) حتی راست و دروغ به خدا قسم نخورد خدا را در معرض قسم قرار ندهید مگر جاهای استثنائی و مجبوری حقی ضایع شده ناچار هستیم قسم بخوریم حتی روایت داریم امام‌های ما به خاطر امور جزئیه قسم راست هم نمی‌خوردند حتی قسم راست در روایت داریم یک شخصی ادعا کرد به امام سجاد که من پانصد درهم از شما می‌خواهم حضرت فرمودند نه بدهکار نیستم آقا را به دادگاه کشاند چون طرف مدعی شاهد نداشت طرف مقابل باید قسم بخورد به امام سجاد گفت این که شاهد ندارد شما قسم بخوری آزاد هستی فرمودند به غلامش برو پانصد درهم بیاور بده که من قسم نخورم در چیزهای جزئی برای یک قران ده شاهی برای یک معامله تا می‌تواند آدم قسم نخورد ولی اگر جایی مجبور شد قسم راست بخورد طوری نیست ولی تا می‌شود آدم قسم نخورد خدا می‌فرماید خدا را در معرض قسم قرار ندهید که به خاطر برّ و تقوا و اصلاح بین مردم بعضی‌ها قسم می‌خورند به خدا قسم من برای آشتی کردم افراد پا در میانی نمی‌کنم من قسم می‌خورم فلان کار خیر را انجام بدهم این قسم‌ها از ریشه باطل است قسم برای کار خیر باطل است شأن نزول آیه این بوده بین دختر و دامادی اختلاف بود عبدالله بن رواه از اصحاب پیغمبر قسم خورد من پای در میانی نمی‌کنم برای اصلاح این آیه نازل شد که چرا قسم می‌خوری کار خیر را ترک بکنی برای ترک کار خیر قسم فایده ندارد برای ترک کار بد قسم عیب ندارد قسم بخورد من دیگر سیگار نمی‌کشم قسم بخورد فلان کار حرام را ترک می‌کنم مشابه نذر این قسم عیب ندارد یا فلان کار خیر را انجام می‌دهم اگر قسم خورد با شرایطش برای ترک گناه یا انجام امر خیر که قسم شرعی است اگر به هم بزند باید یا ده فقیر را سیر بکند یا ده نفر را لباس بخرد و اگر توان این کار را ندارد باید سه روز روزه بگیرد کفاره ی شکستن قسم است یک سوال دیگری هم که خیلی می‌کنند این است بعضی‌ها از کوره در می‌روند عصبانی می‌شوند در عصبانیت قسم غلاذ شداد می‌خورند این قسم‌ها هیچ ارزشی ندارد البته قسم خوردن کار بدی است ولی در حال عصبانیت هیچ حقی به گردن آدم نمی‌آورد این‌ها فاقد اعتبار است
شریعتی: خیلی ممنون خیلی فرصت نداریم وقت در اختیار شما است
حاج آقا فرحزاد: این موضوعی که عرض کردیم در مورد رد مظالم و جبران مظالم هر طوری که آدم می‌تواند از یک گیاه و نبات یک گلدانی را از خشک شدن نجات بدهد یک درختی را نجات بدهد تا پدر مادر برادر عزیز بهترین خدمت را بکند دل امام زمان را با کارهای خوبش شاد بکند من ماه رمضان آمدم استراحت بکنم دیدم کولر ما در پشت بام صدا می‌دهد تق تق تق یک روز دو روز چند روز خیلی برایم تعجب آور بود رفتم گفتم شاید تسمه اش خراب شده دیدم کبوترهای زبان بسته آب گیرشان نیامده سابق در حیات‌ها حوض بود آپارتمان این قدر نبود ویلا بیشتر بود این زبان بسته‌ها آب گیرشان نیامده می‌آیند از این کولر نوک می‌زنند آب بخورند من یک تشت آب گذاشتم یا گندم بعضی از دوستان ما گندم و آب می‌گذارند در حیات یا پشت بام برای همین حیوانات که مخصوصا در حیوانات جایی ندارند این‌ها جبران می‌شود یک بار گفتیم گبری که در برف و یخ دانه می‌پاشید مسلمان شد رفت مکه به برکت دانه پاشیدن من را خدا نجات داد این قدر اثر دارد امشب ایام بزرگداشت حضرت رقیه است ان شاء الله امشب فردا مجالس را با شکوه برگزار بکنند هفتم صفر هم همان طور که سال‌های قبل عرض کردیم چون غربت امام مجبتی خیلی زیاد است و یک قول معتبر که فقهای ما بزرگان ما قبول کردند و از دیرباز حوزه ی علمیه ی قم را تعطیل می‌کردند بازار قم تعطیل می‌شود هفتم صفر که پنج شنبه است همه ی کشورهای اسلامی دیگر که شیعه هستند هفتم صفر را برای امام حسن عزا می‌گیرند ما دوست داریم که عزیزان آن‌هایی که نذوراتی دارند 28 صفر آن هم یک قولی است ولی چون هم زمان است با شهادت پیغمبر عظیم الشان یک مقدار تحت الشعاع قرار می‌گیرد خیلی به جا است هفتم صفر گرامی داشته شود ما همین جا از وزارت ارشاد نهایت تشکر را داریم از مدیران رسانه که بحمدلله همکاری کردند برای هفت صفر در تقویم‌ها برای سال 94 ثبت شده فقهای ما مراجع ما درس را تعطیل می‌کنند هفتم صفر و بازار قم تعطیل می‌شود می‌طلبد برای امام حسن یک روز مستقل را داشته باشیم همان طور که پیغمبر عظیم الشان فرمودند اَلحَسَنُ هَدِيَّةٌ مِنْ رَبِّ الْعَالَمِينَ (بحارالانوار، ج 43، ص 331) امام حسن هدیه ای است از طرف پروردگار خدایا من حسن را دوست دارم و دوست دارم هر کس حسنم را دوست بدارد بارها پیغمبر خدا می‌فرمودند و خود امام گفت همه ی عالم برای غربت امام حسین اشک می‌ریزند ولی خود امام حسین با همه ی وجودش برای برادر بزرگ ترش که فرمود برادر من بهتر از من است و ده سال امام امام حسین بوده در شهادت امام حسن فرمود ان لم امت أسفا علیک فقد أصبحت مشتاقا الی الموت (بحارالانوار، ج 44، ص 16) فرمود برادر عزیز اگر بعد از شهادت تو من از دنیا نروم ولی مشتاق رفتن از این عالم هستم که جای خالی تو را نبینم خیلی چیز واضحی است با این که امام حسن مقامش طبق روایات افضل است به یک معنا همه نور واحد هستند ولی شما ببینید برای اربعین کشورهای مختلف ارگان‌ها موکب‌های مختلف زوار چند میلیونی چقدر اطعام پذیرایی پیاده روی می‌شود نگاه بیندازند به قبرستان بقیع و مظلومیت امام حسن خیلی غربت است من اعتقاد جدی دارم از چیزهایی که دل حضرت زهرا بسیار شاد می‌شود مجالسی است که برای امام حسن گرفته می‌شود یک مقدار از غربت بیرون بیاورند امام حسن را یک هفته یک دهه یک شب یک روز مستقلا به نام امام حسن مجتبی علیه السلام می‌طلبد که برنامه را داشته باشند بسیار از ما سوال می‌کنند در خانواده‌ها در قم خیلی مرسوم است نذر امام حسن سفره برای امام حسن سفره می‌اندازند حاجت می‌گیرند یکی از دوستان مداح معروف که هم شاعر است هم مداح ایشان می‌گفت من یک مرض بسیار سختی گرفتم که اصلا نمی‌توانستم بخوانم کار اصلی ام مداحی است گفت خانم من نذر امام حسن علیه السلام کرد آن روزی که ایشان می‌خواست نذر را ادا بکند من می‌بایست می‌رفتم مشهد مجلس سنگینی را می‌خواندم همان لحظه ای که نذرش را ادا کرد گلوی من باز شد سینه ام آزاد شد دکتر و دوا جواب نمی‌داد می‌گفت این را تجربه کردیم هفتم صفر پنج شنبه عزیزان هفتم صفر هم مجالس شرکت بکنند هم به نام امام حسن اطعام روضه خوانی عزاداری بکنند. همان طور که برای حضرت علی اصغر روز جهانی علی اصغر داریم.برای حضرت رقیه یک روزی را معین کردیم امام حسن که خیلی مهم تر است.