در مورد شاخصه های خوبی و بدی در قیامت توضیحاتی بفرمایید.
پاسخ – در صحنه ی قیامت مهم است که در میان این همه خوبی ها و بدی ها چه کسانی را صدا می زنند. چرا با وجود این همه بدی ها، بعضی از آنها شاخص بدی می شوند؟ در شاخصه های خوبی داریم که در قیامت خطاب می شود: همسایه های خدا کجا هستند؟( گاهی در همایش ها افرادی را در میان جمعیت صدا می زنند، مهم نیست که می خواهند به آنها چه چیزی بدهند، مهم صدا زدن در میان جمعیت است. حالا تصور کنید که در میان خلق اول و آخر فردی را صدا بزنند به بدی یا خوبی) گروهی بلند می شوند و جلو می آیند و فرشتگان از آنها می پرسند که شما چکار کرده اید؟ آنها می گویند که ما اهل فضل و بخشش بودیم. خداوند دست دهنده را دوست دارد. پس اگر کسی در دنیا چنین صفتی را داشته باشد در قیامت همسایه ی خدا می شود.
در سوره تحریم آیه 11 داریم که من (آسیه همسر فرعون) بهشتی را می خواهم که نزد خودت باشم. خیلی لذت بخش است که انسان در قیامت همسایه ی خدا باشد. همسایگان خدا کسانی هستند که به فکر حل مشکلات دیگران بودند.
در کتاب گزیده ی اصول کافی داریم که شخصی از یاران امام صادق(ع) در حال طواف بود و فردی از دور به او اشاره کرد ولی او جواب نداد و بار دوم اشاره کرد و امام متوجه اشاره این فرد شد و فرمود :چرا جواب این آقا را نمی دهی؟ او گفت: من در طواف واجب هستم ،امام فرمود: برو و حاجت مومن را برآورده کن، اشکالی ندارد. فتوای مشهور فقها هم این است که انسان برای انجام حاجت یک مومن طواف را رها کند. الان فصل مشرف شدن به عمره است. کسانی که چندین بار مشرف شده اند خوب است که هزینه ی عمره را برای حل مشکل دیگری هزینه کنند و بدانند که ثوابش کمتر از عمره نیست. او کار مومن را تمام کرد و برگشت .از امام پرسید: مگر یک مومن چه حقی بر گردن مومن دیگر دارد؟ امام پاسخ نداد ولی او اصرار کرد و امام فرمود :حق مومن بر گردن تو این است که تو نیمی از مالت را به او بدهی . او تعجب کرد و امام فرمود: اگر بیش از نیمی از مالت را بدهی ایثار کرده ای. قرآن از ایثار تعریف کرده است. یکی از نداهای الهی در قیامت این است که کجا هستند ایثارگران ؟
کتاب مفتاتیح الحیات تالیف آیت الله جوادی آملی است. ایشان معتقد بودند که در کنار کتاب مفاتیح الجنان باید کتاب مفاتیح الحیات( کلیدهای زندگی) هم باشد. اگر ما این کلیدهای زندگی را محور قرار بدهیم برای زندگی کافی است. این کتاب شصت دفعه چاپ شده است. خوب است که این کتاب را آهسته بخوانیم وعمل کنیم. در این کتاب داریم که ابن عباس در کنار حضرت امام حسن مجتبی(ع) در مسجد الحرام بود و داشت طواف می کرد. امام معتکف بودند. فردی از امام کمک مالی خواست تا بدهی اش را بپردازد. امام فرمود: دست من خالی است و الان پولی ندارم. آن فرد گفت که شما با من بیایید و به طلبکار بگویید که به من وقت بدهد. امام اعتکاف را بهم زدند و برای شفاعت این فرد رفتند. ابن عباس سوال کرد که مگر شما معتکف نبودید؟ امام فرمود که از رسول خدا شنیدم :کسی که حاجت مومنی را برآورده کند ثوابش از نُه هزار سال عبادت بالاتر است.
در کتاب مفاتیح الحیات داریم :امام صادق(ع) می فرماید که اگر فردی خانه ی خالی داشته باشد و به برادر مومنش نمی دهد، خداوند می فرماید: فرشتگان این بنده حاضر نشد که یک مسلمان را در خانه ای اسکان بدهد، من هم در بهشت به او جا نمی دهم. یعنی اسکان دنیا در مقابل اسکان آخرت . گاهی انسان می تواند واسطه ی خبر بشود.
آیت الله حق شناس کلام نافذی داشتند. ایشان فرموده بودند :ایامی که درقم طلبه بودم روزی طلبه ای به حجره آمد و گفت پولی به من بدهید. من گفتم که من از تو گرفتارتر هستم. او رفت ،بلافاصله من احساس تب شدیدی کردم تا چند روزی این تب ادامه پیدا کرد. در عالم رویا به من گفته شد که این بخاطر این است که گرفتاری آن طلبه را برطرف نکردی. گفتم دستم خالی بود ولی گفته شد که می توانستی از کسی برای او قرض کنی یا شفاعت او را بکنی تا بتواند قرض بگیرد. بعضی ها با زبان شان واسطه ی کار خیر می شوند. الان نزدیک عید است و باید توانگران به فقرا کمک کنند.
آیت الله بروجردی در عالم رویا خواب دیده بودند که در مجلسی هستند و پیامبر در صدر مجلس نشسته اند و در اطراف پیامبر، علمای بزرگ نشسته اند. آقای بروجردی دم در نشسته بودند. کنار پیامبر یکی از علما نشسته بود که ایشان فکر می کرد جایش نزدیک پیامبر نیست. پیامبر به ایشان فرمود: این عالِم برای رفع گرفتاری های مردم بیشتر تلاش کرده است. ما نباید برای کمک به دیگران فقط به دیگران نگاه کنیم و هر کس باید به خودش نگاه کند و بگوید که من چه کرده ام.
در یکی دیگر از نداهای قیامت می فرماید :کجا هستند کسانی که مومنان را اذیت و آزار می کردند؟ در کتاب کافی روایت داریم :کسانی قیام می کنند که در صورتشان گوشتی نیست و به آنها می گویند که به جهنم بروید و در عذاب الهی باشید. این بخشی از ظلم کردن است. ولی اذیت کردن مومن جایگاه ویژه ای دارد. در کتاب نهج الفصاحه از پیامبر داریم :مواظب باشید که یک مظلوم کافر به شما نفرین کند. این نفرین بالا می رود و خدا آنرا می بیند، از نفرین مظلوم بترسید. در دین ما حیوانات حقوقی دارند .حتی صاحب جواهر، رساله ای در مورد حرمت اذیت و آزار حیوانات دارد. نفقه چهار گروه بر ما واجب است: همسر ،فرزند ،پدر و مادر و حیوانی که در خانه نگهداری می شود. شما یا باید پرنده را آزاد کنید که برود یا اگر آنرا در خانه نگه می دارید باید دانه و آب او را بدهید.
خانمی نوشته اند که شوهر من فوت کرده است و من با دو فرزند صغیرم در خانه ی پدر شوهرم زندگی می کنم و اگر اجاره ی خانه را دیر پرداخت کنم ایشان می گوید که شما را بیرون می کنم. این پدر بزرگ نمی داند که نوه ،واجب النفقه پدر بزرگ است. ما خیلی از دین فاصله داریم. روایت داریم: یکی از کارهایی که ایمان را از بین می برد ظلم است .
خوب است که در شهرها ستادهایی ایجاد شود تا به مردم کمک کنند. آقایی از دنیا رفت و به نان شبش محتاج بود. ولی ایشان فرد آبرومندی بود و پول های زیادی برای فقرا در مساجد جمع می کرد و واسطه ی کار خیر بود. پس ما می توانیم از آبروی خودمان مایه بگذاریم. خوب است که خانم ها در جلساتی که شرکت می کنند، برای فقرا پول جمع کنند تا بتوانند مشکلات مردم را حل کنند.
سوال – صفحه 255 قرآن کریم را توضیح بفرمایید.
پاسخ – در این صفحه داریم :من مالک خزائن آسمانها و زمین هستم، کسانی که دنیا را بر آخرت مقدم می دارند و مانع کارهای خیر می شوند، در گمراهی دوری هستند. در آیه ی دیگر خداوند از ما قرض می خواهد تا ما را امتحان کند و اِلا خدا مالک خزائن آسمانها و زمین است و نیازی به قرض گرفتن از ما ندارد.
ما نباید بگوییم که هر وقت مشکلات مان تمام شد به دیگران کمک می کنیم ،بدانید که ما هیچ وقت مشکلات مان تمام نمی شود زیرا اگر خانه ی ما صد میلیونی است می خواهیم آنرا بهتر کنیم و اگر وسایل کهنه داریم می خواهیم آنها را نو کنیم .پس ما باید همین الان با وضعیتی که داریم به دیگران کمک کنیم.
کتاب انوارالولایة نوشته ی آیت الله ملازین العابدین گلپایگانی استاد میرزای شیرازی است، ایشان می فرماید: همه ی کارها باید به قصد قربت باشد ولی بعضی کارها وجود دارد که حتی اگر در آنها قصد قربت هم نباشد خدا آنرا تشویق می کند. مثلا کسی که شراب را ترک کند خداوند از شراب های بهشتی به او می دهد. مثلا اگر شما سخاوتمند باشید و دست دیگران را بگیرید و به دیگران کمک کنید حتی اگر برای خدا نباشد، خدا آنرا قبول می کند البته اگر اینکارها را به قصد قربت بکنیم بهتر است.
خوب است که کتاب مفاتیح الحیات (سبک زندگی) تالیف آیت الله آملی زاده را حتما بخوانید و دنبال جزوه های مختلف نباشید.
انشاءالله خداوند توفیق جدا شدن از محبت دنیا و توفیق انفاق در سختی و آسانی به ما عنایت بفرماید.