در مورد نام های قیامت (سوره فجر آیه 23 ) توضیحاتی بفرمایید.
پاسخ – ولادت امام باقر(ع) و حلول ماه رجب را تبریک می گوییم. خانمی نوشته بودند که همسر من روز ولادت حضرت فاطمه(س) بهترین هدیه را به من داد و نماز خواندن را شروع کرد. امام صادق(ع) می فرماید: کسی که نماز را اول وقت بخواند خشنودی الهی را به خودش جلب می کند ولی اگر آخر وقت بخواند عفو و بخشش الهی را به خودش جلب کرده است. عفو و گذشت برای زمانی است که انسان گناهی را مرتکب شده باشد .پس اول وقت نماز خواندن، موجب رضوان الهی است و آخر وقت خواندن موجب بخشش خداوند می شود. رضوان خدا خیلی بالاتر از بخشش خداست.
یکی از اسامی قیامت یوم التذکر یا روز تذکر است که در این آیه می فرماید: در قیامت جهنم آورده می شود. در تفسیر مجمع البیان داریم که ابوسعید خِدری در محضر پیامبر بود و آیه ای بر پیامبر نازل شد. حضرت متاثر شدند و اصحاب نگران پیامبر شدند. آنها حضرت علی(ع) را آوردند تا از ناراحتی پیامبر سوال کند. امیرالمومنین پیامبر را بوسیدند و علت ناراحتی را پرسیدند ،حضرت فرمودند که این آیه آمده است: جهنم را می آوریم . حضرت پرسید :چطور جهنم را می آورند؟ پیامبر فرمود: با هفتاد هزار مَلک و هفتار هزار مهار ،جهنم را می آورند .در آن روز همه می گویند :نفسی ،نفسی (عاقبت ما چه خواهد شد؟) جز پیامبر که می فرماید :امتی، امتی. در قرآن داریم :بهشت را برای بهشتیان می آورند. در ادامه آیه می فرماید: در آنجا انسان متذکر می شود. در تفاسیر می فرمایند که در آنجا نامه ی اعمال انسان را به او می دهند یا اینکه انسان خود اعمال را می بینند و شاهدان قیامت هم علیه او شهادت می دهند. خدا ،پیامبر، اعضا و جوارج و زمین شهادت می دهند. در ادامه می فرماید که تذکر دیگر فایده ای ندارد. مرحوم علامه می فرماید: این آیه شبیه آیه 22 سوره ق است که می فرماید: در دنیا خودت را به غفلت زدی، امروز پرده ها کنار می رود ولی دیگر فایده ای ندارد و فرصت گذشته است ... ما به جهنم می گوییم که پُر شدی ؟جهنم می گوید: نه ،باز هم بفرست. پس یکی از اسامی قیامت، روز تذکر است ولی در قیامت فایده ای ندارد. تذکر یعنی به یاد انسان می آید که نباید کارهایی را انجام می داده یعنی انسان پشیمان می شود و در ادامه آیه داریم که انسان می گوید: ای کاش کاری کرده بودم. در آیات پایانی داریم :بندگان من وارد بهشت من می شوند.
ماه رجب فرصت خوبی است .خداوند هیچ امتی را در ماه رجب عذاب نکرده است. آیت الله حق شناس در کتاب مواعظ دارد: هر کس که مرا بخواند ،من جواب او را می دهم. در دعای رجب می خوانیم :یا من ارجوه لکل خیر و ...
خداوند چند چیز بعنوان حرام معرفی کرده است :کعبه بیت الحرام ،مسجدالحرام و شهر الحرام یا ماه حرام .در ماه رجب باید سه دستور را انجام بدهیم تا مورد لطف ویژه خدا قرار بگیریم. هر وقت پیامبر هلال ماه رجب را می دیدند می فرمود :خدایا ماه رجب و شعبان را بر ما مبارک بگردان و ما را به ماه رمضان برسان. خدایا به ما کمک کن به روزه و شب زنده داری( سه تا زیارت در ماه رجب مستحب است: زیارت خانه ی خدا،زیارت امام حسین و زیارت امام هشتم)، کمک کن به حفظ زبان و چشم مان را از گناه بپوشان. خدایا بهره ما از ماه رجب فقط گرسنگی و تشنگی نباشد.
الان زمان انتخابات است و غیبت هایی در روزنامه ها و سایت ها می شود .آیا ما می توانیم آنها را بخوانیم ؟ ما باید مواظب تفرقه و اختلاف باشیم .یکی از مراجع تقلید می فرمودند که در جنگ تحمیلی خرمشهر سقوط کرد و خطر سقوط شهر آبادان هم بود. امام جمعه آبادان برای امام پیام دادند که تکلیف ما چیست ،زیرا آبادان در محاصره است. حاج احمدآقا پیام را به امام گفتند . امام در حال وضوگرفتن بودند. و با آرامش فرمودند: آبادان سقوط نمی کند و شروع به خواندن نماز کردند. در دوران جنگ به امام گفتند که علمای فلان شهر با هم اختلاف پیدا کرده اند و ممکن است که غائله ای بپا شود، دستور شما چیست ؟ امام فرمود: وای . یعنی امام از صدام نمی ترسیدند و با آرامش گفتند که آبادان سقوط نمی کند ولی در بحث های داخلی نگران بودند. حیف نیست که در ماه رجب وقت مان را تلف کنیم و بخاطر انتخابات گناهانی مثل تهمت و غیبت را بشنویم. تکلیف ما رای دادن است .پس در ماه رجب بیشتر مواظب زبان مان باشیم. آیت الله ملکی تبریزی می فرمود :در ماه رجب جنگ حرام است. وقتی جنگ با کفار حرام است آیا جنگ با مومنین حرام نیست ؟ حضرت علی (ع) می فرماید که در قیامت ندا می کنند :کجا هستند رجبیون؟ رجبیون چه کسانی هستند ؟ کسی که یک روز ماه رجب را روزه بگیرد می تواند شامل این ندا باشد. پس خوب است که از رحمت ماه رجب استفاده کنیم و زبان مان را آلوده نکنیم زیرا اگر زبان مان را آلوده کنیم حال عبادت پیدا نخواهیم کرد.
اگر درمنزل وسایل گناه آلودی وجود دارد آنها را ترک کنیم مثل ماهواره . جوانان مواظب باشند که در گوشی هایشان مطالب آلوده به گناه نباشد. ما در مقابل تهاجم فرهنگی خیلی سخت نمی گیریم ولی در مقابل تهاجم نظامی خیلی سخت می گیریم. ولی بدانید که ما توپخانه های فرهنگی دشمن را به خانه های خودمان آورده ایم.
مرحوم حاج آقا ارباب می فرمود :من از جوانی تا الان یک بار نگاهم به نامحرم نیفتاده است. ایشان از اولیاء خدا بود. ایشان می فرمود: در روز قیامت اگر مرا در هر موقفی نگه دارند حتما در موقف زبان نگه نخواهند داشت. آیت الله ملکی تبریزی می فرمود که در ماه رجب دنبال اعمال زیاد نباشید بلکه سعی کنید عمل لطیف انجام بدهید. اگر ما تمام ماه رجب را روزه بگیریم ولی زبان مان آزاد باشد چه فایده ای دارد؟عمل زیاد مهم نیست ولی باید مواظب زبان مان باشیم.
روایت داریم که در ماه رجب عقاب گناهان هم بیشتر است .ثواب اعمال در شب های جمعه خیر بیشتر است ولی عقاب گناهان هم بیشتر است. در ردیف کعبه و مسجد الحرام ،ماه رجب است ،پس این ماه خیلی قداست دارد.
بهترین عمل ماه شعبان صدقه و استغفار است. وقتی برای امام باقر(ع) میهمان می آمد ،امام از او پذیرایی می کردند و وقتی میهمان می رفت به او پول و لباس می دادند. امام می فرماید: دنیا خوبی ندارد جز اینکه انسان به برادران دینی اش برسد.
الان تورم زیاد است. چه کسی باید به مردم کمک کند؟ آقایی نوشته است که همسر من بیمار است و باید ماهی یک آمپول به قیمت یک میلیون و سیصد و پنجاه هزارتومان تزریق کند و در ضمن مستاجر هم هستم و دو تا دختر عقد بسته دارم که نمی توانم جهیزیه اینها را تامین کنم که ازدواج کنند. ما به سهم مسئولین کاری نداریم ،سهم ما چیست؟
روزی آیت الله بهجت سراغ عالمی را از من گرفت و من گفتم که ایشان ناراحتی قلبی دارند. بعد از آن هر وقت ایشان من را می دیدند حال ایشان را می پرسید و گاهی کمک مالی می فرستادند. پس ما هم باید در کمک به مردم سهمی داشته باشیم.
در تحریرالوسیله در مورد مکروهات تجارت داریم: مومن از مومن سود بگیرد کراهت دارد. اگر شما خودتان احتیاج دارید سود بگیرید یا اینکه تجارت سنگین است سوداشکالی ندارد ولی یک وقت شما فردی را می شناسید که نیازمند است، اگر شما خودتان نیاز ندارید، مکروه است که از او سود بگیرید. این دستور دین ماست ولی الان اعمال ما این طور نیست و عده ای کالاها را احتکار می کنند و گرانتر به مردم معمولی می فروشند.
اگر می خواهیم حال عبادت در ماه رجب را داشته باشیم باید مواظب زبان و چشم مان باشیم و لقمه ی حلال داشته باشیم. شیخ مرتضی زاهد قبل از ماه رمضان پولی را کنار می گذاشتند و می گفتند که این پول خیلی حلال است و می خواهم آنرا در ماه رمضان مصرف کنم. اگر اینها را رعایت کنیم اعمال این ماه اثر خواهد داشت.
سوال – صفحه 325 قرآن کریم را توضیح بفرمایید.
پاسخ – روز اول ماه رجب روز زیارتی امام حسین(ع) است و می توانیم امام را از راه دور زیارت کنیم .فردی از امام صادق(ع) سوال کرد که وقتی به یاد جد شما سیدالشهدا افتادیم چه بگوییم ؟امام فرمود: هر وقت یاد جد ما افتادید، سه مرتبه بگویید: صلی الله علیک یااباعبدالله.
برای کمک کردن به دیگران خوب است که ما به سراغ خویشاوندان گرفتار برویم و از آنها غفلت نکنیم. حتما در خویشاوندان ما نیازمند وجود دارد. روایت داریم که تا وقتی خویشاوندان فقیر داریم به سراغ فقیرهای دیگر نرویم.
خدایا ماه رجب و شعبان را به ما مبارک بگردان و ما را به ماه رمضان برسان و توفیق نماز و روزه و حفظ زبان را به ما عنایت بفرما.