در مورد اسامی قیامت در سوره غافر توضیحاتی بفرمایید.
پاسخ – در سوره غافر هشت اسم از اسامی قیامت آمده است: یوم التلاق روز ملاقات و یوم البارزون. در مورد یوم البارزون باید گفت که مثل یوم تبلی السرائر است یعنی روزی که همه ی پنهان ها آشکار می شود هم نیات و هم اعمال ما در دنیا بروز پیدا می کند. اگر نیات ما ریا یا اخلاص بوده آشکار می شود. ما می توانیم در دنیا نقش بازی کنیم ولی در قیامت جای نقش بازی کردن نیست. و همه چیز ظاهر می شود.
بعضی پرسیده بودند با اینکه ما در شب قدر توبه کردیم آیا باز خداوند در قیامت همه ی اعمال ما را نشان می دهد(یوم تبلی السرائر)؟ باید گفت که با توبه سیئات به حسنات تبدیل می شود. وقتی خداوند در این دنیا ما را می بخشد دیگر در قیامت تبلی السرائری وجود نخواهد داشت. پس برای کسانی که توبه می کنند جای نگرانی وجود ندارد.
بعضی پرسیده اند که اگر ما گناهی از دیگری دیدیم آیا می توانیم آنرا به خانواده و دوستانش بازگو کنیم. ما حق نداریم گناهی که انجام داده ایم به احدی بگوییم ، حالا چطور حق داریم که در مورد گناهان دیگران صحبت کنیم؟ فردی که مرتکب گناه می شود حتی نمی تواند آنرا برای امام زمانش بازگو کند. پس وقتی ما نمی توانیم سِّر خودمان را آشکار کنیم، حتما هم اجازه نداریم سِّر دیگران را آشکار کنیم.
بعضی ها این افشاء ها را ساده می گیرند. خیلی راحت گناهان را به ما پیامک می زنند یا گناهان دیگران را به اطرافیان می گویند که این خیلی خطرناک است.
درکتاب کافی کلینی داریم :فردی نزد امام علی (ع) آمد و گفت :من عمل خلافی مرتکب شده ام، حد الهی را بر من جاری کن. امام چهار بار او را برگرداند و خشمگین شدند و فرمودند: چقدر زشت است که انسان گناهش را نزد دیگران بگوید،چرا گناهت را به من می گویی مگر بین خود و خدایت توبه نکرده ای؟ حضرت فرمود: به خدا قسم اگر او بین خود و خدا توبه می کرد بالاتر از این بود که پیش من اعتراف کند و من حّد را بر او جاری کنم. این فکر اشتباه است که با اعتراف به گناهان سبک می شویم. ما باید با توبه کردن نزد خدا سبک بشویم.
ممکن است که خانم یا آقایی قبل از ازدواج یا بعد از ازدواج رابطه ی نامشروعی داشته است ،آنها حق ندارد که این مطلب را بگویند؛ در ضمن جایزهم نیست که این مطلب را بگوید. و اگر هم بگوید این کار حرام است. بالاخره انسان معصوم نیست ولی نباید راحت گناهان خودمان یا دیگران را بیان کنیم.
روایت داریم که پیامبر از خدا تقاضا کرد که خودش به حساب امتش برسد ولی خداوند قبول نکرد و فرمود :من نسبت به بندگانم مهربانتر هستم و خودم به حساب آنها رسیدگی می کنم. با این روایت، یوم تبلی السرائر چه معنایی دارد؟
قرآن می فرماید که در قیامت خداوند باطن ها را آشکار می کند. اگر در دنیا از کار دیگران پرده پوشی کنیم خداوند هم در قیامت از کار ما پرده پوشی می کند. اما اگر سِّر دیگران را آشکار کنیم در قیامت خداوند همه ی سِّرهای ما را به دیگران نشان می دهد.
اگر مردم در دنیا از نیش زبان یا قلم ما در امان نباشند، مطمئن باشیم که در قیامت خداوند کارهای ما را پرده پوشی نمی کند.
از آقایی پرسیدم که برادرتان کجاست؟ او گفت :برادرم به فلان اتهام در زندان است. من ناراحت شدم و می خواستم بگویم که چرا به من گفتی که برادرت در زندان است. من نباید براحتی خبر زندان شدن دوستم را بگویم. در کافی روایتی از امام صادق(ع) داریم :اگر کسی خبر مومنی را پخش کند که آبروی او را ببرد یا از چشم مردم بیندازد، خداوند او را به ولایت شیطان منتقل می کند و شیطان هم او را نمی پذیرد.
گاهی ما می خواهیم در مناسک حج به شیطان سنگ بزنیم ولی می بینیم که ما خودمان از شیطان هستیم .در بعضی مواقع شیطان هم ما را نمی پذیرد. آیا چنین شخصی می تواند انتظار داشته باشد که خداوند در قیامت کارهای او را پرده پوشی کند؟ آیا او آبروی کسی را حفظ کرده است که در قیامت خداوند آبرویش را حفظ کند؟
در بعضی از روایات که چهل گناه کبیره آمده است، اولین گناه کبیره ناامیدی از رحمت خداست و دومین گناه کبیره این است که انسان خودش را از انتقام الهی درامان بدارد. بشارت و انذار باهم لازم است. باید به رحمت خداوند امیدوار باشیم ولی به اعمال مان امیدوار نباشیم. اگر ما کار خلافی کرده ایم نباید خودمان را از انتقام الهی درامان بدانیم. در دنیا خداوند ستار است ولی همین ستاریت هم محدود است.
روایت از حضرت علی(ع) داریم: خداوند تا چهل پرده از گناه را می پوشاند(چهل گناه کبیره داریم)، بعد به فرشته ها می فرماید: شما گناهان را بپوشانید. ولی فرد به گناهانش ادامه می دهد و هر گناهی را انجام می دهد و در مرحله ی بعد انسان به گناه افتخار می کند، خداوند به فرشته ها می فرماید که شما پرده ها را بردارید و او را رها کنید.
لطف حق با تو مداراها کند چونکه از حد بگذر رسوا کند
پس ستاریت خداوند وقتی شامل ما می شود که ما هم حدی را رعایت کنیم. اگر ما می خواهیم از یوم تبلی السرائر درامان باشیم، باید آبروی کسی را نریزیم .
یک وقت فردی گناهی کرده و ما آنرا به همه می گوییم و گاهی به دروغ گناه را به گردن دیگران می اندازیم. فردی نزد امام هادی(ع) آمد و امام پرسید: از فلانی (یکی از دشمنان امام) چه خبر؟ فرد گفت: کشته شده است. امام بیست و چهار مرتبه فرمود :الحمدلله .فرد تعجب کرد وعلت را پرسید. امام فرمود :این فرد روزی به پدرم گفت: به قیافه ی تو می آید که امروز مست باشی .پدرم امام جواد(ع)فرمود: من امروز روزه هستم و او را نفرین کردند.
مرحوم شوشتری دارد که امام حسین (ع)در برابر نیزه نفرین نمی کردند ولی وقتی زخم زبان می زدند ،نفرین می کردند. زخم شمشیر خوب می شود ولی زخم زبان به آسانی خوب نمی شود. سعی کنیم که زخم زبان نزنیم و دل کسی را نشکنیم. ممکن است که فردی خطا کند آیا باید آن را همه جا پخش کرد؟ مثلا پیامک یا بولوتوثی به شما می رسد که فلانی کار خطایی انجام داده است آیا شما باید آنرا برای همه بفرستید؟ بعضی ها دنبال این پیامک ها می گردند.
شیخ بهایی دارد که امام صادق(ع) یکی از یارانش را دید که چیزی دستش بود. امام پرسید چه چیزی خریده ای ؟ او گفت: شیر خریده ام و به خانه می برم. او شراب خریده بود ولی نمی توانست به امام بگوید. امام گفت: مقداری از این شیر را در کف دست من بریز. وقتی او ظرف را سرازیر کرد، در دست امام شیر آمد. درحالیکه طرف فکر می کرد الان شراب به دست امام می آید. پس امام از تصور ولایی خودش استفاده کرده و شراب را به شیر تبدیل کرد تا آبروی فردی حفظ شود. ما گاهی شیر مردم را تبدیل به شراب می کنیم.
ممکن است که فردی خلاف کند و بعد توبه کند ولی وقتی کار خلاف او پخش شد، با خودش می گوید: حالا که همه فهمیدند ما خلاف کردیم، پس کار از کار گذشته است.و به کار خلاف خودش ادامه بدهد. پخش کننده این خبر در گناه فرد سهیم است. گاهی ما به این کارها عادت کرده ایم و منظوری هم نداریم. مثلا گناه غیبت و تهمت چه لذتی دارد؟ مثلا کسی کار خلافی می کند، توبه می کند و به مسجد می آید ولی وقتی ما گناه آنها را پخش می کنیم او از ما دور می شود. پس پرده پوشی خداوند برای کسانی است که در دنیا پرده پوشی می کنند. تمام فرد فرد ما باید جانشین خدا روی زمین باشیم، آیا خدا آبروی کسی را می برد ؟ بعضی ها زبان شان در اتهام زدن و آبروی بردن خیلی دراز است و بعد آنرا توجیه می کنند. و می گویند که وظیفه ی شرعی ماست که اینها را بگوییم.
پس هم ستاریت خداوند دردنیا محدود است و هم یوم تبلی السرائر در قیامت محدود است. گاهی ما در سخنرانی اشتباهی می کنیم و بعد بخاطر آن اشتباه خیلی ناراحت و نگران هستیم، پس چطور می توانیم آبروی کسی را ببریم ؟
سوال – صفحه 423 قرآن کریم را توضیح بفرمایید.
پاسخ – در این صفحه داریم :ای مومنین خدا را زیاد یاد کنید. خداوند دائما بر شما رحمت می فرستد و فرشتگان تقاضای رحمت برای شما را دارند. علامه طباطبایی می فرماید: بالاترین درجه ذکر خدا این است که انسان خدا را به یاد داشته باشد. امام خمینی فرمود : عالم محضر خداست در محضر خدا گناه نکنید. باید باورکنیم که دنیا محضر خداست. علامه طباطبایی می فرماید: تسبیحات حضرت زهرا، سبحان الله و... ذکر کثیر و مصداق آن است.
در قرآن داریم: ای کسانی که ایمان آورده اید خدا و فرشتگان بر پیامبر صلوات می فرستند. و در جای دیگر داریم که فرشتگان بر انسان صلوات می فرستند. پس ما می توانیم به اوج برسیم. که خدا و فرشتگان بر ما هم رحمت بفرستند. و راهش ذکر کثیر است یعنی همیشه به یاد خدا باشیم.
در آیه 52 سوره غافر داریم: لا ینفع ظالمین معذرتهم ... ،در قیامت معذرت ظالمین قبول نمی شود و لعنت الهی و پایان بد برای گناهکاران است. سوره عنکبوت آیه 25 می فرماید: در قیامت کسانی که در دنیا به دنبال آنها می رفتند ،همدیگر را منکر می شوند و همدیگر را لعنت می کنند.
خدایا به ما توفیق بیشتر آَشنایی با آیات الهی را عنایت بفرما.