یکی از بزرگ ترین موهبت های الهی که خداوند به بشر هدیه داده است تا از غم و غصه های خویش بکاهد، نعمت شادی و نشاط است. در منابع اسلامی و آموزه های دینی به موضوع شادابی و خرسندی اهمیت فراوانی داده شده و از مقوله های شادی بخش در چهارچوبی کاملاً منطقی و دور از هرگونه افراط و تفریط تمجید شده است.

اسلام، بهره گیری از شادی را با آموزه های سهل و آسان آموزش می دهد تا جایی که تبسم نشاندن به چهره دیگران را پاداش داده است و به این ترتیب شادی عمق می بخشد. از سوی دیگر، از شادی های زودگذر و کاذب به شدت جلوگیری می کند و این گونه تعلیم می دهد که این گونه شادی های زودگذر، تنها سهم ناچیزی از شادی واقعی است.

در توصیف اهمیت و ضرورت شادی و نشاط همین بس که شادی، یکی از ویژگی های زندگی زیبای بهشتی است و از منظر قرآن و روایات اهل بیت علیهم السلام، بهشت برین، سرشار از شادمانی و خالی از اندوه است: «وَ لَقَّاهُمْ نَضْرَهً وَسُرُورًا؛ و آنان را با خوشی و شادمانی روبه رو خواهد ساخت». (انسان: 11)

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله زندگی را که در آن شادی نباشد نفی می کند و می فرماید: «لا خَیرَ... فِی الوَطَنِ إلّا مَعَ الأَمنِ وَالسُّرورِ؛ جز با امنیت و شادی، خیری در [زندگی ] در وطن نیست». (ابن بابویه، 1367، ج4، ص370) همچنین رسول خدا خوشحالی دیگران را با خوشحال کردن خود و خداوند باری تعالی گره زده و فرموده است: «منْ سَرِّ الْمُؤْمِنَ فَقَدْ سَرِّنِی، وَ مَنْ سَرِّنِی فَقَدْ سَرَّ الله؛ هرکه مؤمنی را خوشحال و شاد کند، مرا شاد کرده و کسی که مرا شاد کند خدا را شاد نموده است.» (کلینی، 1363، ج2، ص 188)

امام محمدباقر علیه السلام با اشاره به این نکته ظریف که زدودن اندوه از چهره برادر مؤمن ثواب فراوان دارد، می فرماید: «لبخند شخص به روی برادر مؤمنش حسنه است و برطرف کردن اندوهی از او نیز حسنه است و خداوند به چیزی محبوب تر از مسرور ساختن مؤمن، پرستش نشده است» (همان).

با توجه به نقش و اهمیت شادی در زندگی انسان، پیشوایان اسلام، رهنمودهای بسیار سودمندی در زمینه عوامل شادی آفرین، روش های شاد زیستن و همچنین پیامدها و برکات شاد کردن دیگران بیان کرده اند. در مقابل نیز نسبت به خطرهایی که از ناحیه غم و اندوه، جسم و جان انسان را تهدید می کند، هشدار داده اند و راه های درمان این بیماری و ریشه کن کردن آن را از زندگی ارائه کرده اند.