هنگام درس خواندن تمركز ندارم و نمي تونم درس بخونم، حتي تا نيم ساعت؛ چه توصيه اي داريد؟
تمام افكار خود را روي كاري كه داريد انجام مي دهيد متمركز كنيد؛ پرتوهاي خورشيد تا متمركز نشوند نمي سوزانند. «گراهام بل»
خوشحاليم جواني مخاطب ماست كه براي كسب آگاهي و رفع مشكلش اقدام به مشورت و مشاوره خواهي مي كند تا بر آن مشكل فائق آيد. به خاطر اين فكر زيبا و مترقي به شما تبريك مي گوييم و اميدواريم راهنماي خوبي در رابطه با اين موضوع براي شما باشيم.
پرسشگر گرامي؛ شما براي اينكه تمركزتان را حين درس و همچنین انجام ساير كارها، بالا ببريد، ابتدا بايد عواملي را كه مانع از ايجاد تمركز در شما مي شود را شناسايي كنيد و به مقابله با آن ها بپردازيد تا بتوانيد بر روي كارهايتان متمركز شويد و به درستي آن ها را انجام دهيد. با اين توضيح در ادامه مطالبي در سه بخش : «علل عدم تمركز حواس»، «مقابله با عوامل حواس پرتي» و «راهكارهاي تقويت تمركز حواس» خدمتتان تقديم مي گردد كه اميدواريم مفيد واقع شود.
بخش اول؛ علل عدم تمركز حواس :
عدم تمركز حواس، موضوعي است كه بسياري از جوانان از آن رنج مي برند و دلايل مختلف و متعددي دارد. همانطور كه خود مي دانيد، تمركز حواس در هر كاري از ضروريات قطعي به شمار مي آيد. گفتني است تمركز حواس، حالتي ذهني و رواني است كه در آن حالت، تمام قواي حسي، رواني و فكري انسان روي موضوع خاصي متمركز مي شود و تضمين كننده انجام صحيح كارها و رهايي از خطرات احتمالي است به هر حال در يك جمع بندي كلي مي توان گفت : بيشتر افراد به دلايل عمده زير، با عدم تمركز فكر و حواس مواجه مي شوند :
1. كساني كه خود را به انجام دادن كاري مجبور مي كنند، در حالي كه تمايل دروني چنداني به آن ندارند. در اين صورت تمام قواي ذهني و روانيشان به طور خودكار از آن موضوع پرت مي شود و دچار حواسپرتي مي گردند.
2. فشارهاي رواني نيز از عوامل عمده تشتت (پراکندگی) فكري است. بيشتر افراد زماني كه با مسألهاي مواجه مي شوند، اگر معتقد باشند زمان كافي براي حل آن ندارند و يا توانايي حل مسأله و كسب توفيق را در خود نبينند، دچار نگراني و اضطراب مي شوند و در نتيجه اين نگرانيها، ترس از شكست، افكار منفي، عدم اعتماد به نفس و خيالبافي هاي منفي گرايانه، توان عمل و ابتكار و خلاقيت را از آنان سلب مي كند و به جاي اينكه روي موضوع خاص تمركز كنند، بر ترس و احتمال شكست خود تمركز مي كنند و يأس و نااميدي بر آنها چيره شده و موجب حواسپرتي شان مي گردد.
3. گاهي برخي حوادث و اتفاقات، فضاي رواني فرد را دچار اختلال مي كند (نظير آنچه در زندگي شخصي، تحصيلي، خانوادگي، اجتماعي، اقتصادي و... رخ مي دهد) و امكان تمركز حواس را از بين مي برد.
4. تكثر و تعدد فعاليتهاي فرد، مخصوصاً اگر در حد توان او نباشد، نيز باعث عدم تمركز حواس مي شود.
نكته : در صورتى كه موضوع يا موضوعات خاص و محدودى، باعث عدم تمركز در شما مىشود، به دنبال راه حل مناسب آن باشيد؛ چرا كه اين در حكم علت عدم تمركز حواس شما است. پس براى مقابله با آن، ابتدا علت و عامل اصلى را شناسايى كنيد و در پى حذف يا تقليل آن برآييد.
بخش دوم؛ مقابله با عوامل حواس پرتي :
براي مقابله با هر يك از عوامل فوق كه هر كدام به گونهاي مانع تمركز حواس مي شود، بايد به راهكار خاص و مناسب با آن توجه نمود. در عين حال مطالب زير مي تواند به عنوان راهكار، مؤثر واقع شود :
در ابتدا و قبل از هر چيز، براي تمام فعاليتهاي خود برنامهريزي كنيد .اوقات شبانه روز را در يك جدول زمانبندي شده از هنگام بيداري تا موقع خواب، يادداشت نموده و براي هر كاري، زمان خاص و مناسب آن را معين نماييد، سعي كنيد طبق همان برنامه تنظيم شده به انجام دادن همان فعاليت مشخص (كلاس، مطالعه، استراحت، عبادت، ورزش و...) بپردازيد. حتي زمان معين و مشخصي را در طول روز، براي انديشيدن درباره موضوعات مختلف يا تخيلات و افكار مزاحم، اختصاص دهيد. اين كار حداقل دو فايده مهم دارد :
الف) نظم و انضباط در تمام فعاليتها حتي در انديشهها و افكارتان راه پيدا مي كند كه خود بسيار ارزشمند است.
ب) اگر افكار مزاحم در غير زمان معين، به سراغتان آمد و باعث عدم تمركز و حواسپرتي شما شد، مي توانيد به خود وعده بدهيد كه زمان انديشيدن در اين باره، فلان زمان خاص و معين است. تأكيد مي كنيم براي هر كار و فعاليتي وقت مشخص معين كنيد و در آن وقت به هيچ امري غير از آن كار نپردازيد.
اگر مشكلات شخصى، اجتماعى، خانوادگى و ... باعث عدم تمركز حواستان مىشود؛ بدانيد كه :
الف) زندگى فردى هيچكس، خالى از مشكل و ذهن هيچ فردى، به طور كامل خالى نيست. از طرف ديگر به صِرف فكر كردن و مشغوليت ذهنى درباره چنين مشكلاتى، هيچ دردى دوا نخواهد شد. پس به خود تلقين كنيد كه هنگام درس يا مطالعه، ذهن خود را از آن مسائل برهانيد.
ب) به هنگام مزاحمت آن افكار، به خود قول بدهيد در اين باره خواهم انديشيد (و زمانى را براى اين كار در شبانه روز اختصاص دهيد).
بخش سوم؛ راهكارهاي تقويت تمركز حواس :
1. كاهش و كنترل اشتغالات فكري و عملي
روز به روز بر گستردگي و كثرت محدوده اشتغالات ذهني و عملي ما در عصر حاضر افزوده مي شود و به تدريج و با گذشت زمان، محرك هاي ذهني، كه فكر و انديشه انسان را به خود معطوف كرده، افزايش مي يابند. از آن جا كه توانايي پاسخ گويي فكري، نامحدود است و از طرف ديگر بين محرك هاي ذهني و اشتغالات ذهني و عكس العمل هاي ما بايد تناسب كافي وجود داشته باشد، انسان دچار فقدان تمركز شده، توان پاسخ گويي فكري و ذهني متناسب با محرك هاي فراوان در وي كاهش مي يابد و به پراكندگي فكري و عدم تمركز مي انجامد. يكي از راه هاي مقابله با اين مسئله، تقسيم كردن اشتغالات به دو مقوله ضروري و غير ضروري يا داراي اولويت اول و دوم است تا انسان با يك برنامه ريزي حساب شده و دقيق، به آن چه اولويت بيشتري دارد، توجه نموده، دايره مشغوليات را فقط به همان مقوله اختصاص دهد و محدود كند و از صرف فكر و انديشه خود در مسائل تفنني و روزمره ديگر كه جنبه ثانوي دارد، خودداري كند. با اين روش، مي توان پراكندگي ذهني را كاهش داد؛ زيرا هر اندازه تنوع و تعدد افكار بيشتر باشد، از تعمق، دقت و تمركز فكر در آن باره كاسته مي شود و هر قدر تعداد موضوع ها و مسائلي كه به آنها مي انديشيم، كمتر و محدودتر باشد، بر عمق و غناي فكر در آن زمينه افزوده خواهد شد. پس مشغوليت ها و كارهاي غير درسي را به حداقل ممكن برسانيد و به خود بگوييد : در اين دوره و زمان، مهمترين وظيفه و كار من مطالعه و درسخواندن و ارتقاى سطح علمى است و فعاليتهاى جانبى متعدد، مزاحم وظيفه اصلى من است.
2. تمرين و تداوم
تمركز فكر، يك توانايي ذهني و روحي است كه جنبه اكتسابي دارد و در هر امر اكتسابي، تمرين و تكرار و استمرار بخشيدن به آن، شرط اساسي دست يابي به هدف است. براي تمركز فكر نيز تمرين و ممارست، ضروري است. تمرين در اين زمينه، اين گونه است كه بايد در ابتدا كلمه دلخواهي مثلاً «دوستي» را در نظر گرفته و آن را روي يك برگه يادداشت بنويسيد و با قرار دادن ساعتي در مقابل خود، به مدت يك دقيقه، سعي كنيد فقط و فقط به اين واژه بينديشيد و از نفوذ افكار نامربوط و مزاحم در حوزه فعاليت ذهن خود پرهيز كنيد. با اين حال، ممكن است ملاحظه كنيد كه تعدادي از اين افكار مزاحم غير مربوط - كه اصطلاحاً به آنها پرش هاي فكري مي گويند - به نحوي وارد فضاي ذهنتان شود. همين عمل را دو بار ديگر و هر بار، به مدت يك دقيقه، تكرار كنيد. طبيعي است كه ملاحظه خواهيد كرد كه در بار سوم، پرش هاي فكري كمتر شده، «تمركز فكري» شما بيشتر مي شود. در صورتي كه به مدت چند هفته و هر روز فقط سه دقيقه، به اين تمرين بپردازيد، خواهيد ديد كه پيشرفت قابل ملاحظه اي در تمرکز فكرتان ايجاد شده است.
3. رهاسازي عضلاني
يكي از شيوه هاي مؤثر و عملي در تمركز حواس، استفاده از فن رهاسازي عضلاني است. در اين روش، فرد در محلي آرام و در صورت امكان، بر روي صندلي راحتي مي نشيند و سعي مي كند به تدريج عضلات بدن را از حالت انقباض به انبساط برساند؛ به اين ترتيب كه ابتدا از عضلات دست و انگشتان شروع كرده، آنها را ابتدا منقبض نموده، سپس شل و آزاد مي كند و آن چنان در انبساط بخشيدن به آنها تلاش مي كند كه گويي آنها جزء بدن او نيستند و سنگيني ندارند. همين عمل را براي دست ديگر و پاها و قسمت هاي مياني بدن نيز انجام مي دهد تا جايي كه تمام عضلات بدن، به رهاسازي كامل برسد؛ در اين صورت، فرد متوجه روح و روان خود مي شود. بهترين لحظات براي ايجاد تمركز و تقويت آن، زماني است كه فعاليت هاي قواي جسمي به حداقل برسند. در اين صورت، فكر و انديشه، مجال زيادي براي حداكثر فعاليت مي يابد و به عبارت ديگر، با فراهم شدن زمينه آرميدگي كامل به وسيله آرميدگي جسماني، «تمركز حواس» نيز حاصل مي شود.
4. تنها بودن با خويشتن
هر از چند گاهي فرد بايد بتواند با فراموش كردن مشكلات و دشواري هاي ناشي از زندگي اجتماعي، به خلوت با خويشتن بپردازد و رنج و درد برخاسته از ازدحام جمعيت هاي متراكم و هياهوي زندگي ماشيني و صنعتي را در كنج خلوت انس با خويشتن، از ياد ببرد. برخي گفته اند كه هر شب پس از اتمام فعاليت هاي روزانه و ارتباط با جهان اطراف و اشتغالات مختلف و متعدد در طول روز، دقايقي را به اين امر اختصاص دهيد و تنهايي و خلوت با خويشتن را تجربه كنيد. اين كار، علاوه بر تأثير اخلاقي، تمريني براي تمركزاست. لازم به ذكر است كه در ابتدا، خلوت با خويشتن، با مقاومت دروني فرد مواجه مي شود و براي رسيدن به مرحله اي كه وي با اراده نيرومندي بتواند بر موانع غلبه كند، نيازمند تلاش بيشتري است؛ ولي اگر مقاومت كند، به مرور زمان، قادر به دست يابي به هدف مورد نظر خواهد شد.
5. تمرين تصوير ذهني
نگه داشتن تصاوير ذهني دلخواه، توانايي تمركز را به نحو چشم گيري افزايش مي دهد . امتياز اين روش، آن است كه فرد در همه احوال مي تواند به آن بپردازد و بدون هيچ گونه زمينه يا مقدماتي و در هر شرايط و موقعيتي، از اين روش استفاده كند. كافي است فرد هر روز چند نوبت و به مدت چند دقيقه، به تصاوير دلخواه خود، تمركز نمايد تا اثرات آن را مشاهده و تجربه كند و به اين صورت، تمرين تصوير ذهني را به اجرا گذارد. چشمان خود را ببنديد و در ذهن خود كاملاً احيا و بازسازي كنيد. ابتدا آن را كلي تر ببينيد و سپس وارد جزئيات شويد؛ تمام اجزاي آن را ببينيد و به تدريج و با تمرينات مكرر، تصوير را واضح تر نماييد. وضوح را به درجه اي برسانيد كه تصوير ذهن، همچون منظره اي طبيعي و زنده، به نظر برسد.
6. خوب گوش دادن
اريك فروم، رابطه خوب گوش دادن و تمركز فكر را اين گونه بيان مي دارد : «اساس تمركز حواس، در مناسبات افراد، اين است كه شخص بتواند به سخنان ديگران گوش بدهد. بيشتر مردم به ديگران گوش مي دهند؛ حتي آنها را نصيحت مي كنند؛ بدون اين كه واقعاً به آنها گوش داده باشند. آنان نه سخنان ديگران را جدي مي انگارند و نه جواب خود را. به طور كلي، گفت وگو، آنها را خسته مي كند. آنان گرفتار اين پندارند كه اگر با تمركز كامل گوش دهند، به مراتب بيشتر خسته مي شوند و حال آن كه عكس اين درست است. هر نوع فعاليتي كه با تمركز انجام شود، انسان را بيدارتر مي كند».
خوب گوش دادن به سخنان ديگران، توانايي تمركز بر سخنان و گفته هاي ديگران را فراهم مي كند و زمينه تمركز بر امور ديگر را نيز فراهم مي كند. در واقع، تمركز در گوش دادن، تمرين و ممارستي است در يكي از حواس پنج گانه انسان كه با سرايت دادن به ديگر حواس و كنترل آنها و متمركز شدن بر موضوع و مسئله اي خاص، به تقويت تمركز فكر مي انجامد. به عبارت ديگر، تمرين و تمركز در حواس ظاهري، زمينه ساز تمركز در فكر و انديشه است. برخي، تمرينات شنيداري مختلفي را پيشنهاد مي كنند؛ مثلاً مي گويند: چشمان خود را ببنديد و به صداي تيك تاك ساعت گوش دهيد و به مدت سه دقيقه، تمام توجه خود را فقط به صداي تيك تاك ساعت معطوف كرده، به هيچ چيز ديگر توجه نكنيد و گوش خود را به صداي آن متمركز كنيد.
7. نماز و عبادت، تجلي تمركز
نماز، موقعيتي را فراهم مي كند كه فرد مي تواند در پرتو آن، ذرات پراكنده فكر را پيرامون محور ياد خدا، وحدت و تمركز بخشد؛ زيرا در نماز، پيوسته انديشه انسان متوجه خداست. وقتي آدمي براي دست يابي به تمركز فكر در نماز، به محل سجده اش چشم بدوزد، از نگاه به اطراف باز مي ماند و در نتيجه، افكارش در فضاي مشخص عبادي نماز، به حركت در مي آيد و در صورتي كه مقدمات و اجزاي نماز را با آمادگي به جاي آورد، دوام بر تمركز فكر در نماز خواهد داشت. اگر لحظاتي قبل از شروع نماز، بنشيند و بينديشد كه مي خواهد در محضر خالق خویش حاضر شود، بر كيفيت تمركزش خواهد افزود و اينها همه زماني حاصل مي آيد كه نماز، نزد انسان، بزرگ و عظيم تلقي شود و در اين صورت، تمركزي كه به كمك و بركت نماز حاصل مي آيد، همچون نيرويي فراگير و گسترده، به همه جوانب و زواياي زندگي رسوخ نموده، آدمي، بركات را در خويشتن و زندگي اش مشاهده مي كند. بدون شك، نماز و عبادت، آشفتگي و پراكندگي فكري را به كلي مي شويد و آرامش فكري و روحي شگفت انگيزي به انسان مي بخشد. اگر افراد عابد را مورد توجه قرار دهيد، همه داراي تمركز فكر فوق العاده و آرامش روحي شگرفي هستند. كمتر كسي است كه با تأثير تسبيح گفتن، ناآشنا باشد. از زمان هاي قديم تا كنون و در بين افراد قديمي معروف است كه تسبيح، راه اساسي مبارزه با تشتت و پراكندگي فكر و انديشه است. اگر هر روز صبح، در هواي آزاد و خلوت صبحگاهي، تسبيحي به دست گرفته، ذكر تسبيحات اربعه - سبحان الله و الحمد لله و لا اله الا الله و الله اكبر - را تكرار كنيد و با حضور ذهن و حضور قلب و با آرامش مناسب، هر روز به اين كار بپردازيد، مطمئناً به مرور زمان و به تدريج به تمركز و نظم فكري در كارهایتان (از جمله درس خواندن و مطالعه) دست خواهيد يافت.
8. علاقه مندي به موضوع
هرقدر علاقه شما به يك موضوع بيشتر باشد، تمركز شما در آن موضوع بيشتر خواهد شد. وقتي كه شما به موضوعي علاقه داريد، خود به خود بر آن متمركز مي گرديد. در مقابل هنگامي كه فرد خود را به انجام دادن كار يا مطالعه درسى مجبور مىكند، در حالى كه تمايل درونى چندانى به آن ندارد تمركز كمتري خواهد داشت. بنابراين براي ايجاد علاقه نسبت به موضوع مورد مطالعه، تمام تلاش خود را بكار گيريد.
9. هدف داشتن
داشتن هدف در ايجاد تمركز، نقشي اساسي بازي مي كند. هدف زماني قابل دسترسي مي باشد كه مشخص، دقيق، روشن و واضح باشد. در اين صورت چنين هدف هايي : « هدف من يادگيري اين فصل مي باشد»، « هدفم اين است كه نمره خوبي بگيرم» و ... نادرست خواهد بود، زيرا اينها مشخص و جزئي و دقيق نمي باشند. در مطالعه، هدف را بايد از داخل هر فصل بدست آورد. به عنوان مثال: «هدفم اين است كه بدانم چرا انقلاب مشروطه شكست خورد»، « فرق توندار با تايگا چيست»، « در آينه هاي مقعر ، افزايش فاصله كانوني چه تغييراتي در تصوير ايجاد مي كند» و ...؛ پس هدف در هر فصل بايد متناسب با آن فصل و به صورت مشخص و دقيق بيان شود.
10. استفاده از روشهاي مطالعه متمركز
با استفاده از اين روشها مي توانيد ميزان تمركز خود را در هنگام مطالعه بالا ببريد :
- تند خواني : وقتي شما به بهانه بهتر فهميدن بسيار كند پيش مي رويد و كلمه به كلمه مي خوانيد، درگيري ذهني مطلوبي را ايجاد نمي كنيد و ذهن شما كه به دنبال مشغوليت مي باشد خود را در جاي ديگري مشغول مي كند. بنابراين تا مي توانيد سرعت مطالعه خود را افزايش دهيد البته نه آنقدر كه هيچ چيزي نفهميد بلكه تا آنجا كه يك درگيري ذهني مطلوب ايجاد شود و مطالب را نیز به درستی متوجه شوید. در چنين سرعتي ذهن متمركز است و در زمان هم صرفه جويي مي شود.
- مطالعه اوليه : مطالعه اوليه همان گرفتن اطلاعات ابتدايي است كه سبب كنجكاو كردن ذهن، با گرفتن اطلاعات ساده و كم حجم و مقدماتي مي باشد. در مطالعه اوليه شما متن را خط به خط نمي خوانيد بلكه نگاهي گذرا به متن مي اندازيد و يك سري مفاهيم اوليه را از متن مي گيريد كه مثلا متن حول و حوش چه موضوعي است.
- يادداشت برداري : هنگام مطالعه، هميشه قلم و كاغذي در دست داشته باشيد. در يك مطالعه فعال و پويا كمتر چيزي مي تواند به اندازه قلمي كه در دست داريد، ذهن شما را درگير و متمركز كند. خودتان را ملزم كنيد كه با نوشتن، نسبت به متن مورد مطالعه اظهار نظر كنيد، و اگر متن مورد مطالعه يك كتاب درسي است، بهتر است از نكات مهم آن در يك برگه جداگانه يادداشت برداري نماييد.
11. استفاده از بهترين زمان و مكان
بهترين زمان را براي مطالعه خود قرار دهيد و از مطالعه در شب كه بهترين زمان براي استراحت مي باشد خودداري كنيد، همچنين بلافاصله بعد از غذا مطالعه نكنيد. بهترين مكان نيز مكاني است كه ساده و منظم، داراي هواي مطبوع (نه خيلي گرم و نه خيلي سرد) و نور كافي و مناسب باشد.
12. پرورش ذهن
بسياري از افراد هنگامي كه نمي توانند تمركز حواس داشته باشند مي گويند : « من ذاتا آدم حواس پرتي هستم» ، اين ذهنيت كاملا اشتباه است چرا كه تمركز به هيچ وجه ذاتي نيست و به طور مسلم استعداد بالقوه تمركز حواس، در هر فرد سالمی وجود دارد و مانند هر استعداد ديگر مي توان آن را در خود پرورش داد، و بدست آوردن اين مهارت، مانند هر مهارت ديگري نياز به آموزش، تمرين و گذر زمان دارد. روش «فرمان ذهني» يكي از روش هاي آموزش مهارت تمركز مي باشد كه در ادامه به آن مي پردازيم :
روش «فرمان ذهني»
لطفا به اين مثال آنتوني رابينز توجه كنيد : پدري به فرزندش مي گويد : برو آشپزخانه، نمكدان را بياور.، بچه بي درنگ مي گويد : نيست. يا نمي توانم پيدا كنم و . . . پدر مي گويد : تو برو، پيدا مي كني. بچه پاسخ مي دهد : مي دانم كه پيدا نمي كنم ولي مي روم. بچه به آشپزخانه مي رود و تمام آشپزخانه را مي گردد اما نمكدان را پيدا نمي كند. پدرش را صدا مي زند و مي گويد كه نمكدان اينجا نيست. پدر به آشپزخانه مي آيد و خيلي زود مي گويد: نمكدان كه اينجاست! جلوي چشمت بود، چطور آن را نديدي؟ بچه متعجب و متحير مي ماند كه چرا با تمام جستجوي خود، نمكدان را كه جلوي چشمش بود، پيدا نكرده است.
واقعيت چيست؟ چرا بچه نمكدان را پيدا نمي كند؟ واقعيت اين است كه اين بچه قبل از آن كه به دنبال نمكدان برود بارها به خود گفت: نيست، نمي توانم پيدايش كنم. يعني به ذهنش فرمان داد : نمكدان را پيدا نكن! مغز بچه اين فرمان را دريافت كرد. حالا بچه به آشپزخانه مي رود و به جستجو مي پردازد اما با آن كه نمكدان در ميدان ديدش قرار دارد، آن را نمي بيند؛ يعني مغز، برنامه قبلي دارد كه آن را شناسايي و پيدا نكند و به همين خاطر، به اصطلاح آن را پس مي زند. مغز بچه مانند يك ماشين فقط فرماني را كه بچه به او داده بود، اجرا مي كند.
نقش فرمانهاي ذهني در تمام موفقيتهاي زندگي و از جمله موفقيتهاي تحصيلي بسيار مهم است. قبل از اين كه مطالعه يك كتاب را شروع كنيد و يا به كلاس برويد، براي خود هدف تعيين كنيد. به ذهن خود بگوييد كه چرا اين كار را انجام مي دهم، آيا فقط براي اين كه مجبور هستم؟ آيا براي خنديدن؟ آيا براي سرگرمي؟ و يا اين كه قصد داريد چيزي را بفهميد و ياد بگيريد؟ اگر اين طور است دقيقاً براي خود مشخص كنيد كه مي خواهيد چه چيز را ياد بگيريد و در جستجوي چه هستيد؟ سعي كنيد هدفتان جزيي، روشن و دقيق باشد.
همين برنامه ذهني كه قبل از انجام كار به خود مي دهيد، تمام فعاليتهاي شما را در راستاي آن كار، منظم مي نمايد. اين موضوع به موفقيت شما بسيار كمك خواهد كرد. مثلاً به خود بگوييد : امروز مي خواهم بفهمم واقعاً چرا و چطور رعد و برق ايجاد مي شود؟ چرا رنگ برف سفید است؟ امروز مي خواهم بدانم چطور مي توان از يك عدد اعشاري، جذرگرفت؟ و ... همچنين فرمانهاي ذهني منفي و مخرب به ذهن خود ندهيد. مثلاً : مطالعه را شروع مي كنيم ببينيم به كجا مي رسيم. امروز حال ندارم. يا بروم ببينم چه مي شود. يا به كلاس بروم كه غيبت نخورم و . . .؛ وقتي اين فرمانها را به ذهن خود مي دهيد، در واقع به آن، اين برنامه را داده ايد كه : هيچ چيز ياد نگير. بنابراين اگر پيش از شروع مطالعه يا رفتن به كلاس و يا هر كار ديگري، يك فرمان مثبت، روشن و دقيق به ذهن خود داديد و هدفتان را از آن كار به وضوح روشن كرديد، حتما در خلال آن كار از تمركز كافي برخوردار خواهيد بود.
منبع :
تفكر برتر، محمد رضا شرفي، انتشارات سروش.
موفق باشید. منتظر مکاتبات بعدی شما هستیم.
