سخنرانی مکتوب حجت الاسلام رفیعی -دوری کردن از خیانت در خانواده ها
• کانال ایتا شیعه کوئست: @shiaquest_net

قال الله تبارک و تعالی: يَا أَيُّهَا اَلَّذِينَ آمَنُوا اِتَّقُوا اَللَّهَ وَكُونُوا مَعَ اَلصَّادِقِينَ»
ای کسانی که ایمان آورده اید از[مخالفت فرمان]خدا بپرهیزید و با صادقان باشید.

مقدمه
در آیه ششم سوره نور بحثی مطرح شده است که اول داستانش را عرض می کنم و بعد آن بحث را می گویم.
پس از جنگ تبوک،شخصی به نام عويمر نزد پیامبر صلی الله علیه و آله آمد.جنگ تبوک جنگی بود که مسلمانان هفتصد کیلومتر از مدینه دور شدند و زن ها در مدینه بودند.تعدادی مرد هم در مدینه ماندند که کارهای زن ها را انجام بدهند.

آن وقت ها مثل الآن نبود که خانم ها در کارهای اجتماعی و بازار حضور داشته باشند.این جنگ از آن جنگ هایی است که امیرالمؤمنین علیه السلام و به دستور پیامبر صلی الله علیه و آله در مدینه ماندند و در پی اتفاقاتی که رخ داد،پیامبر صلی الله علیه و آله به امیرالمؤمنین علیه السلام فرمود:أَنْتَ مِنِّي بِمَنْزِلَةِ هَارُونَ مِنْ مُوسَی»؛( وسائل الشیعه،ج22،ص411)

تونسبت به من مثل هارون نسبت به موسی هستی.
به این حدیث حدیث منزلت می گویند.
عويمر نزد پیامبر صلی الله علیه و آله آمد و گفت:یا رسول الله!من همسرم را با شخصی به نام شریک در حال زنا دیدم.بحث چهار شاهد عادل برای دیگران درست است؛اما اگر شوهر چنين گناهی را از زنش مشاهده کرد که دیگر امکان حضور چهار شاهد عادل نیست.

سعد بن عباده به رسول خدا صلی الله علیه و آله عرض کرد:یا رسول الله!عمل به این آیه برای خیلی ها امکان پذیر نیست.تاشوهر بخواهد برود شاهد پیدا کند که طولانی می شود و گناه تمام شده است.بله،برای این که جامعه حفظ شود اسلام تأكيد دارد اگر چهار شاهد عادل نباشند کسی حق چنین ادعایی ندارد.اما شوهر چه طور؟این آیه استثنا نزده و می گوید:هر کسی که می خواهد این ادعا را بکند و نسبت زنا به زنی بدهد باید چهار شاهد عادل بیاورد.اما واقعا همین طور است؟

عويمر خدمت رسول خدا صلی الله علیه و آله آمد و قصه را مطرح کرد.آیات مورد اشاره،درسوره نور،در این جا نازل شد و شوهر را استثنا کرد.( بحارالانوار،ج40،ص51) طبق این آیات، اگر چنین قصه ای پیش آمد و مرد شکایت کرد باید«لعان»انجام شود.البته گاهی نیز شوهر خودش هردو را به قتل می رساند که این بحث دیگری است و براساس ضوابطی جایز است.پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله در ماجرای عویمر منتظر وحی شدند تا سرانجام این آیات نازل شد و حکمی به نام لعان آمد.

لعان و چگونگی اجرای آن؟
زن و مرد به چند صورت از هم جدا می شوند:
1- طلاق
2- ارتداد
3- لعان.

لعان یک نوع جدا شدن است که صیغه طلاق هم نمی خواهد.اگر مرد در محضر قاضی بگوید:«زن من مرتکب فحشا شده»،اگرزن قبول کرد بحثش جداست؛اما اگر خانم منکر بود و آقا ادعا کرد،در این جا باید لعان انجام شود.مرد می ایستد و چهار مرتبه می گوید:خدا را شاهد می گیرم من راست می گویم.و در مرتبه پنجم می گوید:لعنت خدا بر من اگر دروغ بگویم.

پیامبر صلی الله علیه و آله به عويمر فرمود: توجلوی منبر بایست و این ها را بگو.ایشان هم ایستاد و چهار مرتبه گفت:خدا را شاهد می گیرم که من راست می گویم.درمرتبه پنجم هم گفت:أَنَّ لَعْنَتَ اَللَّهِ عَلَيْهِ إِنْ كَانَ مِنَ اَلْكَاذِبِينَ»؛
لعنت خدا بر او اگر از دروغگویان باشد.

همسر عویمر هم با اقوامش آمده بود. حضرت فرمود: ادعای شوهرت را قبول داری؟گفت:دروغ می گوید؛قبول ندارم.پیامبرصلی الله علیه و آله فرمود:پس توهم چهار مرتبه این طور که من میگویم بگو:شهادت می دهم این شخص دروغ می گوید.خانم گفت.پیامبر صلی الله علیه و آله در پنجمین مرتبه هم فرمود:بگو

«أَنَّ غَضَبَ اَللَّهِ عَلَيْهَا إِنْ كَانَ مِنَ اَلصَّادِقِينَ»؛(نور 9)
که غضب خدا بر او باد اگر این مرد از راستگویان باشد.

غضب از لعنت شدیدتر است؛هر مغضوبی ملعون است.همسر عويمر مرتبه پنجم گفت:غضب خدا بر من اگر این مرد راست بگوید.پنج مرتبه آقا گفت و پنج مرتبه خانم.وقتی این اتفاق افتاد سه نتیجه دارد:

نتیجه لعان
1-حد برداشته می شود.نه به خانم حد زنا می زنند،نه به آقا حد تهمت می زنند.
2-از هم جدا می شوند و بر یکدیگر حرام هستند.
3- حرمت ابدی است.
اگر مرد پشیمان شد و چند روز بعد گفت می خواهم با این خانم ازدواج کنم،دیگر نمی شود.برخلاف طلاق،لعان رجوع ندارد.

من آیات را برای شما معنا می کنم که چرا اسلام این حکم را گذاشت.همه این احکام برای حفظ آبرو است؛برای این که یک مردی ممکن است اغراض شخصی داشته باشد و یک زن هم اگر مرتکب این خطا شده نخواهد در جامعه آبرویش برود.

وَ الَّذِينَ يَرْمُونَ أَزْواجَهُمْ وَ لَمْ يَكُنْ لَهُمْ شُهَداءُ إِلَّا أَنْفُسُهُمْ فَشَهادَةُ أَحَدِهِمْ ارْبِعْ شَهَادَاتٍ بِاللَّهِ إِنَّهُ لَمِنَ الصَّادِقِينَ * وَ الْخامِسَةُ أَنَّ لَعْنَةَ اللَّهِ عَلَيْهِ إِنْ كَانَ مِنَ الْكاذِبِينَ»؛(نور 6 و7)

و کسانی که همسران خود را(به عمل منافی عفّت)متهم می کنند،و گواهانی جز خودشان ندارند،هریک از آنها باید چهار مرتبه به نام خدا شهادت دهد که از راستگویان است؛و در پنجمین بار بگوید که لعنت خدا بر او باد اگر از دروغگویان باشد.
کسانی که به همسرانشان تهمت زنا می زنند چهار شاهد ندارند یعنی فقط خودشان دیده اند،این یک نفر جای چهار شاهد است.او مثل آن شاهد بیگانه نیست که حد قذف به او بزنیم؛به شرطی که چهار مرتبه بگوید من راست می گویم.مرتبه پنجم هم بگوید:لعنت خدا بر من،اگر دروغ بگویم.

آن زن نیز می تواند کیفر(زنا)را از خود دور کند: أَنْ تَشْهَدَ أَرْبَعَ شَهَادَاتٍ بِاللَّهِ إِنَّهُ لَمِنَ الكاذبین * وَ الْخامِسَةَ أَنَّ غَضَبَ اللَّهِ عَلَيْهَا إِنْ كَانَ مِنَ الصَّادِقِينَ»؛(نور 8و9)

به این طریق که چهار بار خدا را به شهادت طلبد که آن مرد(در این نسبتی که به او می دهد)از دروغگویان است.و بار پنجم بگوید که غضب خدا براو باد اگر آن مرد از راستگویان باشد.
اسم این کار لعان است.

زن و شوهر،امانت مشترک
نکته ای درباره آیات مطرح است:زن و شوهر امانت مشترک در دست یک دیگر هستند.لباس و پوشش یک دیگر هستند.
کانون خانواده باید گرم باشد.خدا نکند در خانواده ای خیانت شود.فرقی ندارد چه خیانت دیداری باشد-یعنی نگاه زن به مردهای نامحرم یا نگاه مرد به زنان نامحرم باشد-،چه خیانت گفتاری .فرمود :هر عضوی زنا دارد؛زنای چشم نگاه به نامحرم است و زنای زبان،گفت وگو با نامحرم.خیانت دست و اعضاء و خیانت قلبی هم وجود دارد.حتی در روایات آمده است مردی همسر دارد ولی در هنگام ارتباط با همسرش به زنی دیگر می اندیشد.این ها کانون خانواده را متزلزل می کند.طبق حدیث،چند چیزبرکت خانه را از بین می برد؛یکی از آنها خیانت است. پیشوایانمان فرموده اند که اگر در خانواده و جامعه ای خیانت بیاید جنایت نیز به دنبالش می آید.

قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی اللَّهِ علیه وَ آلِهِ أَرْبَعُ لَا تَدْخُلُ بَيْتاً وَاحِدَةُ مِنْهُنَّ إِلَّا خَرِبَ وَ لَمْ يُعْمَرْ بِالْبَرَكَةِ الْخِيَانَةُ وَ السَّرِقَةُ وَ شُرْبُ الْخَمْرِ وَ الزِّنَا»؛پیامبر خدا صلی الله علیه و آله فرمود:چهار چیزاست که اگر یکی از آنها به خانه ای در آید،آن را ویران می کند و با برکت آباد نمی شود: خیانت، دزدی، شرابخواری، زنا. (وسائل الشیعه،ج 28،ص242).

راه های پیشگیری از خیانت
چه کنیم تا در خانواده ها خیانت اتفاق نیفتد و زن و مرد با نامحرم ارتباط نداشته باشند،گفتارها و رابطه های مخفی به وجود نیاید؟ برای پیشگیری از این ناهنجاری ها چهار توصیه عرض می شود:

1-انتخاب همسر دلخواه
اولین راه پیشگیری از خیانت در خانواده ها انتخاب همسر دلخواه است.افرادی که ازدواج نکرده اند سعی کنند همسری انتخاب کنند که مطلوب باشد؛نه این که دو سال بعد پشیمان شوند.

مذمت کردن بٌلهوسی
شخصی خدمت رسول خدا صلی الله عیله و آله آمد.پیامبر صلی الله علیه و آله به ایشان فرمود:همسر داری؟گفت:نه،همسرم را طلاق دادم.
فرمود:به چه دلیلی؟گفت:تنوع طلبی.بعد از مدتی رسول خدا صلی الله علیه و آله دوباره او را دید و فرمود:با همسر جدیدت زندگی میکنی؟گفت:او را هم طلاق دادم و همسری بهتر پیدا کردم.پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود:لعنت خدا بر زنان و مردانی که تنوع طلب هستند. الکافی،ج6،ص54

2- پرهیز از رابطه با نامحرم
دومین راه پیشگیری از خیانت در خانواده ها،پرهیز از رابطه با نامحرم است.
درست است در این شرکت کار می کنید؛اما چه معنا دارد با زنان و دختران این شرکت و اداره ارتباط داشته باشید.زمانی علما فرمودند:بیایید دانشگاه ها را تفکیک کنید.اما دولتی ها مخالفت کردند.باید دقت شود.این قدر اسلام بر پرهیز از ارتباط با نامحرم تأکید دارد.

امیرالمؤمنين علیه السلام فریاد می زند:چرا اختلاط بین زن و مرد است؟چرا حریم ها رعایت نمی شود؟!
قَالَ أَمِيرُالْمُؤْمِنِينَ علیه السَّلَامُ يَا أَهْلَ الْعِرَاقِ نُبِّئْتُ أَنَّ نساءکم یدافعن الرِّجَالَ فِي الطَّرِيقِ أَمَّا تَستَحیُونَ»؛امیرمؤمنان على علیه السلام فرمود:ای اهل عراق خبردار شده ام که زنان شما در بین راه(کوچه و بازار)با مردان برخورد می کنند؛آیا حیا نمی کنید؟ (الكافي،ج5،ص537)

3-ارتباط صمیمی
سومین راه پیشگیری از خیانت در خانواده ها،ارتباط صمیمی زن و مرد با یکدیگر است.زن و مرد باید به هم توجه داشته باشند و هم دیگر را درک کنند.
«نَظَرَ الْمَرَّاتِ الَىَّ زَوْجُهَا عِبَادَةُ وَ تَكْفِيرُ الذُّنُوبِ»؛
نگاه زن به شوهرش عبادت و کفاره گناهانش است.

بعضی از آقایان می گویند:همسرم اصلا به من توجه نمی کند.این مشکل به ویژه در همسرانی که فاصله سنّی شان بالاست بیشتر می شود.پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود: أَيُّمَا امْرَأَةٍ كَتَمْتَ سرّزوجها فَلَمْ تَطْلُعَ عَلَيْهِ أَحَداً فَهِيَ فِي دَرَجَاتِ الْحُورِ الْعِينِ»؛ (ارشاد القلوب،ج1،ص174)

زنی که اسرار شوهرش را حفظ کند،در جایگاه حورالعین خواهد بود.
مذمت کردن مراجعه به رمال ها
زنی نزد رسول خدا صلى الله عليه و آله آمد و گفت:یا رسول الله!من احساس می کردم شوهرم من را دوست ندارد؛جادوگری پیدا کردم و او کاری کرد که قلبش به من جذب شود.
باید توجه داشته باشیم که این کارها حرام است.متأسفانه عده ای از این راه مردم را سرکیسه می کنند و عده ای هم ساده لوح هستند و فریب می خورند.

چند ماه پیش خانمی می گفت:یکی از این رمال ها تکه ای از بدن حیوان به دخترم داده و گفته است:این را زیر متکای شوهرت بگذار؛مهرش به توزیاد می شود.مرد هم این را دیده و دعوا شده و کار به دادگاه کشیده شده است.
آن زن گفت:یا رسول الله!آیا من اشتباه کردم یا کارم درست است؟فرمود:أفّ لک كدّرت البحارو کدّرت الطّين»؛
اف بر تو!دریاها و خاک را تیره کردی.
فرمود:لعنتک الملائكة الأخيارو ملائكة السّماء وملائكة الأرض» (من لایحضره الفقيه،ج3،ص445)
خانم!فرشته های آسمان و زمین تو را لعنت کردند.

این سخن پیامبر صلی الله علیه و آله یعنی در عالم هستی تصرف کردی و مسیر طبیعی سبب و مسبّب را تغيير دادی و راه غیردینی پیمودی.

شخصی زیاد به مسجد می رفت.روزی خدمت رسول خدا صلی الله علیه و آله آمد و گفت:همسرم به من می گوید:نزد من در خانه بنشین.پیامبر خدا صلی الله علیه و آله فرمود: جلوس المرء عند عياله أحب إلى الله تعالى من اعتکاف في مسجدی»( مجموعه ورام،ج2،ص122)

مردی که نزد همسرش بنشیند و با او گفت وگو کند،این کارش از اعتکاف در مسجد من بالاتر است.
بالاتر از اعتکاف،آن هم در مسجدالنبی که هرنمازش ده هزار برابر است؟پیامبر صلی الله علیه و آله مردهایی مثل عثمان بن مظعون که ترک همسر کرده بودند و به خانواده محل نمی گذاشتند،به سختی با آنها برخورد می کرد.

4-پرهیز از مشاجره و درگیری
چهارمین راه پیشگیری از خیانت در خانواده ها،پرهیز از مشاجره و درگیری در خانواده هاست.

رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود:«شِرَارُ رِجَالِكُمْ»؛بدترین مردها کسانی هستند که این چند ویژگی را دارند:
1-«الْبَهَّاتَ»؛مردی که به همسرش تهمت می زند،

2-«اَلْجِرِّيُّ ءَ»؛بی مبالات است،

3-«اَلْفَحَّاشَ»؛در خانه فحش می دهد؛فحش برکت را از خانه می برد و بهشت را از انسان دور می کند.شیرینی و حلاوت ذکرو عبادت را نیز از انسان می گیرد.

وقتی عصبانی می شوید شیطان را لعن کنید و الحمدلله بگویید. زبانتان را عادت بدهید که در هنگام عصبانیت کلماتی را به کار ببرید که اگر بار منفی هم دارد فحش نباشد.

4-«اَلْأَكْلُ وَحْدَهُ»؛کسی که تنها غذا می خورد،

5-«اَلْمُلْجِئُ عِيَالَهُ إِلَى غَيْرِهِ»؛( الکافی،ج2،ص292)کسی که خانواده اش را محتاج دیگران می کند؛یعنی آن قدر به اینها پول نمی دهد که مجبور شوند به سراغ دیگری بروند.

یکی از خطرناک ترین موارد این است که مردی به همسر و خانواده اش محبت نداشته باشد.چنین کسی حتی اگر همسرش با ایمان و خداشناس باشد،باز هم در دلش به مردهای دیگر تمایل پیدا می کند و این زمینه خیانت را پدید می آورد.

خداوند در پایان احکام زنا،قذف ولعان می فرماید:وَ لَولَا فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَ رَحْمَتُهُ وَأَنْ اللَّهَ تَوَّابُ حَكِيمُ»؛ (نور 10)
و اگر فضل و رحمت خدا شامل حال شما نبود و این که او توبه پذیر و حکیم است(بسیاری از شما گرفتار مجازات سخت الهی می شديد)!

بدانید خدا شما را دوست دارد.اگر برای زنا حد گذاشته،می خواهد جامعه حفظ شود و خانواده و ازدواج رشد کند.اگر برای تهمت و قذف حد گذاشته،می خواهد افراد در جامعه بی آبرو نشوند.