سخنرانی مکتوب حجت الاسلام رفیعی ازدواج (جلسه یکم)

قال الله تبارک و تعالی: يَا أَيُّهَا اَلَّذِينَ آمَنُوا اِتَّقُوا اَللَّهَ وَكُونُوا مَعَ اَلصَّادِقِينَ»
ای کسانی که ایمان آورده اید از[مخالفت فرمان]خدا بپرهیزید و با صادقان باشید.
کانال ایتا شیعه کوئست: @shiaquest_net

مقدمه
آیه 32 سوره نور درباره ازدواج افراد بدون همسر و مجرد است.قرآن کریم می فرماید: وأنْكِحُوا الأَيَّامِي مِنْكُمْ والصَّالِحِينَ مِن عِبَادِكُمْ وإِمَائِكُمْ إن يَكُونُوا فُقَرَاءَ يُغْنِهِمُ اللَّهُ مِن فَضْلِهِ واللَّهُ وَاسِعٌ عَلِيم»(نور 32)
مردان و زنان بی همسر خود را همسر دهید،هم چنین غلامان و کنیزان صالح و درستکارتان را؛اگرفقیروتنگدست باشند،خداوند از فضل خود آنان را بی نیاز می سازد؛خداوند گشایش دهنده و آگاه است!

مردان و زنان مجرد و بندگان و کنیزان شایسته خود را به ازدواج یک دیگر درآورید.اولین شبهه ای که به ذهن می رسد این است که هزینه های ازدواج و زندگی شان چگونه تأمین می شود؟قرآن بلافاصله بعد از این دستور می فرماید:اگر فقیر بودند و وضع مالی شان خوب نبود خدا آنان را از فضل و رحمتش بی نیاز می کند.خداوند وسعت بخش وداناست.

روایاتی در تشویق به ازدواج
چند روایت برای تشویق پدر و مادر جوانان مجرد،بزرگان فامیل و کسانی که می توانند کمک زبانی یا مالی کنند و ازدواج را در جامعه گسترش دهند:

امام کاظم علیه السلام فرمود:روز قیامت،سه گروه در زیر سایه رحمت خدا هستند: ثَلاثَةٌ يَستَظِلُّونَ بِظِلِّ عَرْشِ اللَّهِ يَوْمَ لاَ ظِلَّ إِلاَّ ظِلُّهُ رَجُلٌ زَوَّجَ أَخَاهُ المُسلِمَ أَو أخدَمَهُ أَو كَتَمَ لَهُ سِرّاً» (بحارالانوار ،ج71 ،ص356)

آدمی که زمینه ازدواج برادر مسلمانش را فراهم کند یا به او خدمت کند و یا رازش را پنهان دارد.
طبق این روایت،رازداری و به ازدواج در آوردن مجردها و خدمت به دیگران موجب می شود سایه رحمت خدا روی سرشخص باشد.
روایت دوم درباره کسانی است که به ازدواج فرزندشان اهمیت نمی دهند.کسی که فرزنددار می شود از همان اول به یاد نیازهای بچه اش است؛بخشی از نفقه این بچه هم هزینه های ازدواجش است.این طور نیست که انسان خودش را از این ماجرا دور کند و مسئولیت را از دوش خود بردارد.
قَالَ رَسُولُ اَللَّهِ صلي اللَّهُ عليهِ وَ آلِهِمَن بَلَغَ وُلَدُهُ النِّكاحَ وعِنْدَهُ مَايَنْكَحُهُ فَلَم يُنكِحْهُ ثُمَّ أحْدَثَ حَدَثاً فَالإثْمُ عَلَيهِ»؛
پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود:اگر کسی فرزندی دارد و مالی هم دارد که برای ازدواج او مصرف کند اما به فکر ازدواج فرزندش نباشد و او به گناه بیافتد،کیفر گناه بین پدر و مادرش هم تقسیم می شود.( کنزالعمال، ح 45337)

روایت سوم:رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: بِكُلِّ خطوَةٍ خَطَاهَا أَوْ بِكُلِّ كَلِمَةٍ تَكَلَّمَ بِهَا فِي ذَلِكَ عَمَلُ سَنَةٍ قِيَامٍ لَيْلُهَا وَ صِيَامٍ نَهَارُهَا»( وسائل الشيعه،ج20،ص 46)

کسی یک کلمه حرف بزند یا یک قدم برای ایجاد پیوند ازدواج بین دخترو پسر بردارد،خدای تبارک و تعالی برایش عمل یک سال روزه و شب زنده داری ثبت می کند.
ازدواج،مسئله مهمی است.در قرآن یازده مرتبه به نکاح توصیه شده است.تا جایی که امکان دارد زمینه آن را فراهم کنیم،سهل گیری کنیم،سخت گیری و صعوبت را کنار بگذاریم،با دید بازتری به قضیه نگاه کنیم.واقعاً خطرناک است که ما بالای دوازده میلیون جوان مجرد در این کشور داریم.

ازدواج آسان
پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله دخترعمویی به نام ضباعه داشت که پدرش زبیر یک شخصیت مطرحی بوده است؛زبیر بن عبدالمطلب که عموی پیامبر بوده،از یک خانواده مطرحی در حجاز است و دخترش هم در این خانواده بزرگ شده است.

مقداد نزد پیامبر صلی الله علیه و آله آمد و قصد ازدواج داشت.مقداد به قدری فقیر بود که روزی امیرالمؤمنین علیه السلام پولی فراهم کرد تا برای خانواده خودش غذایی تهیه کند.چند روزی می شد که خانواده امیرمؤمنان على علیه السلام غذا نداشت.اما حضرت دست خالی به منزل برگشت.حضرت زهرا علیها السلام پرسید:چه شد؟فرمود:کسی را دیدم که از خودم گرفتارتر بود؛پول را به مقداد دادم.این قدر وضع مالی مقداد خراب بود.
پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله ضباعه را به اذن پدرش به عقد مقداد درآورد و فرمود: إِنَّمَا زَوَّجْتُ اِبْنَةَ عَمًى اَلْمِقْدَادَ لِيَتَّضِعَ اَلنِّكَاحُ»
من دختر عمویم را به ازدواج مقداد درآوردم تا شرایط ازدواج آسان شود.( وسائل الشیعه،ج20،ص62)

ازدواج آسان در سیره امام سجاد علیه السلام
امام سجاد با خانمی ازدواج کرد که خانواده ساده ای داشت.امام سجاد علیه السلام فردی مطرح بود.عبدالملک مروان به امام علیه السلام نامه نوشت که ما بهترین دختران عرب را در اختیار شما قرار می دادیم.
امام علیه السلام در پاسخ فرمود:این حرف هایی که تو می زنی،مربوط به جاهلیت قبل از اسلام است.

سرزنش تجرّد
خانمی خدمت امام باقر علیه السلام آمد و گفت:من متبتّله هستم.آقا فرمود:یعنی چه؟گفت:یعنی ازدواج را تعطیل کرده ام.حضرت فرمود:اشتباه کردی.اگر این کار فضیلت داشت،دختر پیامبر صلی الله علیه و آله آن را انجام می داد.. ( بحارالانوار،ج100،ص219)
همه فضایل در زهرای مرضیه علیها السلام جمع است.اگر مجرد ماندن فضیلت بود حضرت زهرا عليها السلام مجرد می ماند و این قدر زود ازدواج نمی کرد.

آثار ازدواج

1-آرامش روح؛
وَمِنْ آيَاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَكُمْ مِنْ أَنْفُسِكُمْ أَزْوَاجًا لِتَسْكُنُوا إِلَيْهَا وَجَعَلَ بَيْنَكُمْ مَوَدَّةً وَرَحْمَةً ۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ (روم 21)

2-دوری از شیطان؛
قال رسول الله صلی الله علیه و آله شراركم عزابکم والعزاب إخوان الشياطين» (بحارالانوار،ج100،ص221)
پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود:بدترین شما عزب هایند و مجردها برادران شیاطین هستند؛(2)چون زمینه گناه در آنها زیاد است.

3-شخصیت اجتماعی،
آدم با ازدواج جایگاه بهتری درجامعه به دست می آورد.

4-مسئولیت پذیری؛

5-استقلال اقتصادی؛

6-پاداش معنوی و ثواب؛

7-نسل پاک و مصونیت از انحراف.
سرزنش رابطه خیابانی
کلمه ای در قرآن است که با کمی تفاوت در آیه 35 سوره نساء و آیه پنجم سورة مائده تکرار شده است.می فرماید:با زنانی ازدواج کنید که«مُتَّخِذِي أَخْدَانٍ»یعنی رفیق باز نباشد.اگر یک دختر خانمی با پسری دوست شد،مشمول این آیه می شود.رفیق بازی و رابطه های پنهانی و دوستی های خیابانی خطرناک است.مخصوصاً دختران جوان بترسند و نگران باشند.البته برای پسران هم خطرناک است اما دختران جوان،آینده ازدواجشان به خطر می افتد.

چند سال قبل خانمی نزد من آمد.ایشان گریه می کرد و می گفت:من بی دقتی کردم و قبل از ازدواج با پسری ارتباط داشتم.حالا آن شخص در زندگی ام پیدا شده است.اگر همسر من متوجه این داستان بشود زندگی ام را از دست می دهم.غیرت مرد ذاتی است و روی این مسائل حساس است.

کمک به ازدواج دیگران
قرآن کریم،ازدواج را عامل آرامش و سکونت دانسته است(وَمِنْ آيَاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَكُمْ مِنْ أَنْفُسِكُمْ أَزْوَاجًا لِتَسْكُنُوا إِلَيْهَا وَجَعَلَ بَيْنَكُمْ مَوَدَّةً وَرَحْمَةً ۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ) (روم 21)
و می فرماید:وظیفه همه است که شرایط ازدواج را فراهم کنند. (وَأَنْكِحُوا الْأَيَامَىٰ مِنْكُمْ وَالصَّالِحِينَ مِنْ عِبَادِكُمْ وَإِمَائِكُمْ ۚ إِنْ يَكُونُوا فُقَرَاءَ يُغْنِهِمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ ۗ وَاللَّهُ وَاسِعٌ عَلِيمٌ) (نور 32) هر کسی به اندازه توانش زمینه را فراهم کند.

امام صادق علیه السلام بارها و بارها به فقرا کمک می کرد و کسی متوجه نمی شد.امیرالمؤمنین در زمان خلافتش ناشناس به در خانه ها می رفت و غذا می برد.شما هم کمک کنید بدون این که کسی متوجه شود.

سفارش کردن به مهریه کم
شخصی خدمت رسول خدا صلی الله علیه و آله آمد و خواست ازدواج کند.حضرت وقتی خواست خطبه را بخواند.فرمود:مهریه چقدر است؟گفت یا رسول الله!هرچه شما بفرمایید.حضرت نگاه کرد دید یک انگشتری در دست آقاست .فرمود: همین را مهر همسرت قرار بده.
بیشتر مهریه های سنگین،فرجامی جزبه زندان افتادن جوان ها و از هم پاشیدن خانواده ها ندارد.چه کسی گفته مهریه سنگین،خوش بختی را تضمین می کند؟

پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود:بهترین زنان امت من،خوبروترین و کم مهرترین آنها هستند. قَالَ رَسُولُ اَللَّهِ صَلَّي اَللَّهِ عَيلهُ و آلِه أَفْضَلُ نِسَاءِ أُمَّتِي أَصْبَحُهُنَّ وَجْهاً وأَقَلُّهُنَّ مَهْراً»(الكافي،ج5،ص 326 ) .
زنانی با حضرت زهرا علیها السلام محشور می شوند که مهریه هایشان را ببخشند. البته آقایان هم بی انصافی نکنند در اموالشان زن را شریک کنند.

قَالَ رَسُولُ اَللَّهِ صَلَّي اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ ثَلاَثٌ مِنَ النِّسَاءِ يُرَرفِعُ اللَّهُ عَنهُنَّ عَذابَ القَبرِ وَيَكونُ مَحْشَرُهُنَّ مَعَ فَاطِمَةَ بِنتِ مُحَمَّدٍ ص-َامْرَأَةٍ صَبَرَتْ عَلَى غَيْرَةِ زَوْجِهَا وَ امْرَأَةٌ صَبَرَتْ عَلَيَّ سُوءَ زَوْجِهَا وامْرَأةٌ وَهَبَتْ صَدَاقَهَا» (وسائل الشيعه، ج21، ص285).

راه کاری برای افراد مجرد
اما جوانی که نتوانسته است ازدواج کند،چه رفتاری باید داشته باشد؟قرآن می فرماید: وَلۡيَسۡتَعۡفِفِ ٱلَّذِينَ لَا يَجِدُونَ نِكَاحًا حَتَّىٰ يُغۡنِيَهُمُ ٱللَّهُ مِن فَضۡلِهِۦۗ » (نور 33)
و کسانی که امکانی برای ازدواج نمی یابند،باید پاکدامنی پیشه کنند تا خداوند از فضل خود آنان را بی نیاز گرداند!

اگر نتوانستید ازدواج کنید،عفت بورزید.کسانی که نمی توانند ازدواج کنند عفت بورزند تا آن که خدا آنان را از فضل خودش بی نیاز سازد.

عفت ورزی
یکی از مهم ترین عبادات عفت ورزی است.امیرالمؤمنین علیه السلام در نامه 45 نهج البلاغه می فرماید:مردم!علی را با چهار چیز یاری کنید.1-تقوا،2- کوشش و تلاش،3- عفت ورزی و کنترل شهوت،4- استوار بودن
أَعِينُونِي بِوَرَعٍ وَ اِجْتِهَادٍ وَعِفَّةٍ وَسْدَادٍ» (نهج البلاغه،نامه 45)

حضرت در کلمات قصار می فرماید:اگر کسی عفت بورزد شهید است و با ملائکه محشور می شود. ما المجاهدُ اَلشَّهِيدُ فِي سَبِيلِ اللَّهِ بِأَعْظَمَ أَجْراً مِمَّنْ قَدَرَ فَعَفَّ لَكادَ العَفيفُ أن يَكونَ مَلِكاً مِنَ المَلائِكَةِ»پاداش مجاهد شهید در راه خدا،بزرگ تر از پاداش عفيف پاکدامنی نیست که قدرت بر گناه دارد و آلوده نمی گردد،همانا عفيف پاکدامن،فرشته ای از فرشته هاست.» (نهج البلاغه،حکمت474)
عفت یعنی شهوت را کنترل کنیم و ولنگاری نداشته باشیم.خواهران گرامی!عامل تحریک نباشید.عفت چشم به این است که به نامحرم نگاه نکنیم.
خواهر من!عفت رفتاری به این است که محرک راه نروی و بیرون از خانه آرایش نکنی.عفت در گفتار؛قرآن می فرماید:طوری حرف نزنید که نامحرم تحریک شود.

امروز باید بگوییم در فضای مجازی عفت داشته باشید و دیگران را تحریک نکنید. متأسفانه بعضی از مردان همسردار و زن های شوهر دار ،با همین فضاهای مجازی دچار انحراف شده اند. عفت ،رمز کنترل است.

عفت ورزی بالاترین عبادت
شخصی خدمت امام باقر علیه السلام آمد و گفت:یابن رسول الله!من فردی هستم که عملم اندک است ولی دو ویژگی دارم:1-حلال می خورم ،2- قوای جنسی ام را از راه حلال ارضاء می کنم.
تا به حال لقمه حرام نخوردم.رابطه جنسی حرام هم نداشته ام.آقا فرمود:بالاترین عبادت را توداری.
عَنْ أَبِي بَصِيرٍ قَالَقَالَ رَجُلٌ لِأَبِي جَعْفَرٍ عَلَيهِ السَّلامُ إِنِّي ضَعِيفُ الْعَمَلِ قَلِيلُ الصِّيَامِ ولَكِنِّي أَرْجُو أَنْ لا آكُلَ إِلَّا حَلَالًا قالَ فَقالَ لَهُ أَيُّ الاجْتِهادِ أَفضَلُ مِن عِفَّةِ بَطنٍ وَ فَرج» (الکافی،ج2،ص79 ).

رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود:من بعد از خودم در مورد چند چیزنگران امتم هستم.یکی شهوت شکم و قوای جنسی.
قَالَ رَسُولُ اَللَّهِ صَلَّي اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ مَا أَخَافُ عَلَيْكُمْ بَعْدِي إِلاَّ ثَلاثاً فِرَقُ الجَهلِ بَعدَ الْعَرَفَةِ وَ مَضَلاَّتُ الفِتَنِ وشَهَوَاتُ الْعَنَتِ مِنَ البَطْنِ وَالْفَرْجِ» (المحاسن،ج1،ص295)

کسی که ما بین دو فک یعنی زبان و ما بین دو پا یعنی قوای جنسی اش را کنترل کند نجات می یابد.مواظب باشیم گفتار ما،خوراک ما،ارضای غرایز ما از راه حرام نباشد.