آیات مهدوی – آیه ۵۴ سوره مائده
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا مَنْ یَرْتَدَّ مِنْکُمْ عَنْ دِینِهِ فَسَوْفَ یَأْتِی اللَّهُ بِقَوْمٍ یُحِبُّهُمْ وَیُحِبُّونَهُ أَذِلَّهٍ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ أَعِزَّهٍ عَلَى الْکَافِرِینَ یُجَاهِدُونَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ وَلَا یَخَافُونَ لَوْمَهَ لَائِمٍ ۚ ذَٰلِکَ فَضْلُ اللَّهِ یُؤْتِیهِ مَنْ یَشَاءُ ۚ وَاللَّهُ وَاسِعٌ عَلِیمٌ
موضوع: یارانی بی نظیر
امام صادق علیه السلام در این‌باره فرمود:
همانا صاحب این امر، یارانش برایش حفظ شده‌اند اگر همه مردم (از دین خدا) بروند، خداوند یارانش را برایش خواهد آورد و آن‌ها همان کسانی هستند که خداوند در وصفشان می‌فرماید: «و اگر اینان نسبت به آن کفر ورزند، (آیین حقّ زمین نمیماند زیرا) کسان دیگری را نگاهبان آن میسازیم که نسبت به آن، کافر نیستند.»(یعنی تعبیر«قَوْماً لَیْسُوا بِها بِکافِرین» در وصف یاران صاحب این امر است) و آن‌ها همان کسانی هستند که خداوند می‌فرماید: «خداوند جمعیّتی را می‌آورد که آن‌ها را دوست دارد و آنان (نیز) او را دوست دارند، در برابر مؤمنان متواضع و در برابر کافران سرسخت و نیرومندند. در تفسیر علی بن ابراهیم آمده است که این آیه درباره حضرت قائم و اصحابش نازل شده است.
نکات
مهم‌ترین دغدغه مؤمن، ثبات قدم بر راه حق و حسن عاقبت است: «مَنْ یَرْتَدَّ مِنْکُمْ».
در روایت‌های بسیاری از جمله در باب ۱۷ و باب ۲۱ کتاب الغیبه مرحوم نعمانی هشدارهای لازم در این‌باره آمده است، برای نمونه در حدیث اول باب ۲۱ این کتاب امام صادق علیه السلام می‌فرماید: «هنگامی که حضرت قائم قیام می‌کند،کسی که به نظر خویش از اهل این کار بود، از امر حضرت قائم بیرون می‌رود». پس بسیار شایسته و بایسته است که منتظران حضرتش پیوسته بر این دعای قرآنی مداومت داشته باشند: رَبَّنا لا تُزِغْ قُلُوبَنا بَعْدَ إِذْ هَدَیْتَنا وَ هَبْ لَنا مِنْ لَدُنْکَ رَحْمَهً إِنَّکَ أَنْتَ الْوَهَّابُ
در راه زندگی انواع آسیب‌ها، دین و ایمان انسان را تهدید می‌کند؛ از جمله:
1-مدعیان دورغین
2-جابه‌جایی حبّ و بغض‌ها و دشمنی با دوستان و دوستی با دشمنان حق
3-تعلقات دنیا و بازماندن از یاری حق با جان و مال
4-سعی در جلب رضایت دیگران به جای جلب رضایت خدواند و…
ویژگی یاران امام زمان(عج):
1-عشق به خدا(یُحِبُّونَهُ)
2-تواضع در برابر مؤمنان و سرسختی و خشونت در برابر دشمنان خدا(أَذِلَّهٍ عَلَی الْمُؤْمِنینَ أَعِزَّهٍ عَلَی الْکافِرینَ)
3-اهل جهاد در راه خدا(یُجاهِدُونَ فی سَبیلِ اللَّهِ)
4-ثابت قدمی در راه حق و توجه نکردن به سرزنشِ سرزنش‌کنندگان(وَ لا یَخافُونَ لَوْمَهَ لائِمٍ)
5-دینِ خدا به یاری ما نیازی ندارد، بلکه توفیق یاری دین خدا از بزرگترین توفیقات و نعمت‌های الهی است که باید مراقب باشیم
6-شایستگی آن را از دست ندهیم: «ذلِکَ فَضْلُ اللَّهِ یُؤْتیهِ مَنْ یَشاءُ»
----------------------------------------
الصّادق (علیه السلام)- إِنَّ صَاحِبَ هَذَا الْأَمْرِ مَحْفُوظٌ لَهُ فَلَا تَذْهَبَنَّ یَمِیناً وَ لَا شِمَالًا فَإِنَّ الْأَمْرَ وَ اللَّهِ وَاضِحٌ وَ اللَّهِ لَوْ أَنَّ أَهْلَ السَّمَاءِ وَ الْأَرْضِ اجْتَمَعُوا عَلَی أَنْ یُحَوِّلُوا هَذَا الْأَمْرَ مِنْ مَوْضِعِهِ الَّذِی وَضَعَهُ اللَّهُ فِیهِ مَا اسْتَطَاعُوا وَ لَوْ أَنَّ النَّاسَ کَفَرُوا جَمِیعاً حَتَّی لَا یَبْقَی أَحَدٌ لَجَاءَ اللَّهُ لِهَذَا الْأَمْرِ بِأَهْلٍ یَکُونُونَ مِنْ أَهْلِهِ ثُمَّ قَالَ أَ مَا تَسْمَعُ اللَّهَ یَقُولُ: یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا مَنْ یَرْتَدَّ مِنْکُمْ عَنْ دِینِهِ فَسَوْفَ یَأْتِی اللهُ بِقَوْمٍ یُحِبُّهُمْ وَ یُحِبُّونَهُ أَذِلَّةٍ عَلَی الْمُؤْمِنِینَ أَعِزَّةٍ عَلَی الْکافِرِینَ حَتَّی فَرَغَ مِنَ الْآیَهًِْ وَ قَالَ فِی آیَهًٍْ أُخْرَی فَإِنْ یَکْفُرْ بِها هؤُلاءِ فَقَدْ وَکَّلْنا بِها قَوْماً لَیْسُوا بِها بِکافِرِینَ ثُمَّ قَالَ إِنَّ أَهْلَ هَذِهِ الْآیَهًِْ هُمْ أَهْلُ تِلْکَ الْآیَهًِْ.
امام صادق (علیه السلام)- این امر برای صاحبش محفوظ است، پس هرگز به چپ و راست منحرف نشوید، این امر، به خدا قسم، واضح است. به خدا قسم، اگر اهل آسمان و زمین جمع شوند تا این امر را که خداوند جایگاهش را تعیین‌کرده از جایگاهش تغییردهند، نمی‌توانند این کار را بکنند، هر چند همه‌ی مردم به این امر کافر شوند به‌طوری‌که یک نفر هم باقی نماند، خداوند برای این امر، گروهی را می‌آورد که از او باشند. سپس فرمود: «آیا کلام خداوند را شنیده‌اید که فرمود: یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ مَن یَرْتَدَّ مِنکُمْ عن دِینِهِ فَسَوْفَ یَأْتِی الله بِقَوْمٍ یُحِبُّهُمْ وَیُحِبُّونَهُ أَذِلَّةٍ علَی الْمُؤْمِنِینَ أَعزَّةٍ علَی الْکَافِرِینَ تا اینکه آیه را به پایان برد و در آیه‌ای دیگر فرمود: اگر این قوم بدان ایمان نیاورند قوم دیگری را بر آن گمارده‌ایم که انکارش نمی‌کنند. (انعام/۸۹)». سپس فرمود: «اهل این آیه، همان اهل آن آیه هستند».
تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۴، ص۹۴ بحارالأنوار، ج۲۷، ص۴۹/ العیاشی، ج۱، ص۳۲۶/ البرهان/ نورالثقلین
