حکمت های عسکری - فروتنی

امام حسن عسکری علیه السلام فرمود: التَّواضُعُ نِعْمةً لا یُحْسَدُ عَلَیهَا؛
فروتنی نعمتی است که بر آن حسد نمی ورزند. تحف العقول، ص ۴۸۹

شرح حدیث
اگر مال و ثروت یا مقام عالی و رتبه ی اجتماعی و شهرت داشته باشید، یا از زیبایی، رفاه، خانه خوب، ماشین گران قیمت و... برخوردار باشید، ممکن است کسانی چشم دیدن اینها را نداشته باشند. حسادت بورزند و با شما دشمن شوند.

اما تنها نعمتی که هرکس داشته باشد مورد حسادت قرار نمی گیرد، «تواضع» است.

افراد فروتن، مورد علاقه مردم هستند. محبوبیت دارند، کسی هم نمی کوشد که این نعمت را از چنگ آنان بیرون آورد، چون اصلاً نعمتی نیست که بشود دزدید و به یغما برد؛ حالتی ارزشمند و درونی در افراد است که برای خود امتیازی قایل نیستند و غرور و تکبر ندارند.

تواضع، موجب شرافت انسان است. تواضع، آدمی را رفعت می بخشد و تکبر موجب ذلّت می شود.

ماه آسمان، هرچند تواضع می کند و در برکه ی آب یا حوض حیاط جلوه می کند و خود را تا این حدّ پایین می آورد، ولی مکان اصلی او اوج آسمان است.

چه بهتر که افراد مشهور و ثروتمند و صاحب مقام در برابر دیگران تواضع کنند تا دچار غرور نگردند.

حضرت امیر علیه السلام فرمودند:

«چه نیکوست که اغنیا در برابر فقرا تواضع کنند، تا به پاداشی که نزد خداوند دارند برسند.» (غررالحکم، ج۶، ص ۱۰۰)

تواضع ز گردنفرازان نکوست گدا گر تواضع کند خوی اوست

هیچ کس از فروتنی و تواضع، پست و حقیر نمی شود.

عزّت را در خاکساری بجوییم.

پديدآورنده : جواد محدثی
منبع: حکمت های عسکری