آیا زرتشتیان همان مجوسیان هستند ؟
از ادله ای که زرتشتیان عزیز درباره اثبات اولوالعزم بودن پیامبری اشوزرتشت می آورند، این است که نام و كتابش در قرآن کریم، سوره شریفه حج، آیه ۱۷ ذكر شده است.
خداوند سبحان می فرمایید: « إِنَّ الَّذینَ آمَنُوا وَ الَّذینَ هادُوا وَ الصَّابِئینَ وَ النَّصارى وَ الْمَجُوسَ وَ الَّذینَ أَشْرَکُوا إِنَّ اللَّهَ یَفْصِلُ بَیْنَهُمْ یَوْمَ الْقِیامَةِ إِنَّ اللَّهَ عَلى کُلِّ شَیْءٍ شَهید» ترجمه: « مسلّماً کسانی که ایمان آورده اند، و یهود و صابئان و نصاری و مجوس و مشرکان، خداوند در میان آنان روز قیامت داوری می کند، خداوند بر هر چیز گواه است.»
واژه ای که مورد استناد زرتشتیان عزیز در آیه شریفه برای اثبات مدعی خود قرار می گیرد، لفظ «مجوس» است؛ لذا در این باره سراغ تفسیر المیزان رفته و به فرمایش علامه طباطبائی (رض) استناد می کنند.
علامه طباطبائی (رض) در تفسیر این آیه فرموده است:
منظور از" مجوس" قوم معروفى هستند كه به زرتشت گرویده، كتاب مقدسشان" اوستا" نام دارد.[۱]
اشکالی که به این نحوه استدلال زرتشتیان عزیز وارد است این است که: اگر شما بخواهید از تفسیر المیزان برای اثبات مطلب خود استفاده كنید، قطعا به نتیجه نخواهید رسید! زیرا علامه طباطبائی (رض) علاوه بر این كه در تفسیر آیه ۱۷ سوره شریفه حج، مجوسیان را زرتشتیان می خواند، اما در جای دیگر احتیاط میكند و میفرماید:
«روایات هر چند مجوس را اهل كتاب خوانده كه لازمهاش آن است كه این ملت نیز برای خود كتابی داشته باشد... لكن قرآن هیچ متعرض وضع مجوس نشده و كتابی برای آنها نام نبرده و كتاب اوستا كه فعلاً در دست مجوسیان است، نامش در قرآن نیامده... و كلمه اهل كتاب هر جا در قرآن ذكر شده مراد از آن یهود و نصاری است كه خود قرآن برای آنان كتابی نام برده كه خدای تعالی برای ایشان نازل كرده است.»[۲]
در نتیجه علاوه بر اینکه مرحوم علامه (ره) زرتشتیان را مجوسی نمی داند، مجوسیان را نیز از گروه اهل کتاب خارج کرده و فقط یهودیان و مسیحیان را اهل کتاب معرفی می کند. با توجه به مطالب فوق اگر زرتشتیان عزیز مبنای اثبات مدعی خود را فرمایش علامه طباطبائی (رض) در تفسیر المیزان قرار دهند علاوه بر این که مجوسی بودنشان اثبات نمی شود، از زمره اهل کتاب هم خارج می شوند.
پی نوشت:
[۱]. ترجمه المیزان، ج۱۴، ص: ۵۰
[۲]. طباطبایی، المیزان (ترجمه)، ج ۳، ص ۴۸۱ و ۴۸۲.