در مورد اعمال ماه رجب و اهمیت آن توضیحاتی بفرمایید.

پاسخ – گاهی خداوند در زندگی برای ما، فرصت های ویژه برای بازگشت می گذارد مثلا بعضی مغازه ها در زمان هایی جنس هایشان را تخفیف می دهند. خداوند در بعضی از مناسبت ها به بهشت چوب حراج می زند و بهشت را ارزان در اختیار انسان قرار می دهد. این زمینه سازی گاهی مکانی است مثلا زیر قُبه ی امام حسین (ع)دعا مستجاب است یا ثواب نماز در مسجدالحرام چند برابر است. گاهی این زمینه سازی زمانی است مثلا ثواب عبادت در شب قدر  بیشتر از هشتاد سال است یا روزه ی ماه رجب ثواب زیادی دارد.

خداوند سه ماه از سال ( به تعبیری سه تا سرازیری) را برای صلح و آشتی قرار داده است  :رجب ،شعبان و رمضان .در ماه رجب شب لیلةالرغائب، اولین شب جمعه ماه رجب،شب اول ماه ،سیزده رجب بیست و هفت رجب و اعتکاف را داریم .در ماه شعبان شب نیمه شعبان و مناسبت های مختلف را داریم . در ماه رمضان تمام نفس های ما عبادت و خواندن یک آیه قرآن ثواب تلاوت تمام قرآن را دارد.

کتاب چهل حدیث امام خمینی کتاب خوبی است. در این کتاب امام می فرماید: گاهی اوقات تور می اندازند که ماهی بگیرند یا برای پرنده دانه می پاشند تا در دام بیفتند، این ایام، ایام دانه پاشی است مثلا نماز شب اول رجب فلان قدر ثواب دارد یا روزه ماه رجب ... شما با این کار به تور خدا می افتید و با خدا رفیق می شوید. این ثواب ها وسیله ی آشتی شما با خدا می شود و انسان صید خدا می شود. حتی مشرکین قبل از اسلام هم انتظار ماه رجب را می کشیدند زیرا اولین ماه حرام ماه رجب بود.( ماه های حرام دیگر ذی القعده، ذی الحجه و محرم است) آنها در این ماه به آرامش می رسیدند. ماه رجب به معنای ریزش رحمت است.

کتاب المراقبات فی الاعمال السنه ( سلوک عارفان )نوشته ی میرزا جواد آقای ملکی است که ایشان در قبرستان شیخان قم دفن است .ایشان شخص عارف و عالمی بود. در این کتاب به ما می گوید که در هر ماه چطور از خودمان مراقبت کنیم. مراقبات ماه رجب و رمضان از همه پربارتر است.

در این کتاب روایتی از پیامبر داریم: خداوند یک فرشته ای بنام داعی( دعوت کننده ) دارد که در آسمان هفتم است ، وقتی ماه رجب می شود در همه ی شب های ماه رجب از اول شب تا بامداد ندا می دهد ای ذاکران ،ای مطیعان، ای مستغفران مژده مژده ،خدا می فرماید که من همنشین آنم که با من همنشین شود، من بخشنده ی آنم که از من بخشش بخواهد، ماه ماه من است ، بنده هم بنده ی من است و رحمت هم رحمت من است. هر کسی مرا در این ماه بخواند پاسخش را می دهم و هر کسی خواسته ای از من بخواهد خواسته اش را برآورده می سازم. کسی که در این ماه با خدا ارتباط برقرار کند رشته ی میان خدا و بنده برقرار می شود. این یک فراخوان است ولی ضوابط و شرایطی دارد.

میرزا جوادملکی قبل از اینکه این حدیث را توضیح بدهد می نویسد: آه، آه با این همه ناسپاسی و بد بندگی ،باز ما را دعوت کرده ؛کجایند سپاسگزارا؟ کجایند حق شناسان ؟کجایند تلاش گران ؟

اعمال این ماه در کتاب مفاتیح الجنان نوشته شده است. یکی از اعمال در شب اول ماه رجب است که احیاء این شب مستحب است و روزه ی اول ماه رجب هم مستحب است. در شب اول ماه دو رکعت نماز از پیامبر رسیده است که اگر کسی این دو رکعت نماز را بخواند مثل روزی است که از مادر متولد شده است. رکعت اول نماز بعد از حمد یک بار سوره الم نشرح و سه بار قل هو الله خوانده می شود و در رکعت دوم بعد از حمد، یکبار الم نشرح ، یک بار قل هوالله ،ناس و فلق خوانده می شود.

سی شب این ماه، دو رکعت نماز دارد: هر رکعت بعد از حمد ،سه بار قل یا ایهاالکافرون

 و یک بار قل هوالله خوانده می شود، این نماز در شب خوانده می شود. اگر کسی این 60 رکعت نماز را بخواند، ثواب 60 عمره را می برد.

در تمام ماه رجب امام سجاد(ع) در سجده های نماز این ذکر را می گفتند: عَظم ذنبُ من عبدک فالیَحسُن العفو مِن عندک( خدایا گناه بنده بزرگ است ولی عفو تو نیکوتر است) در ماه رجب ذکر لاالله الا لله خیلی ثواب دارد . خواندن ده هزار مرتبه سوره قل هوالله وارد شده است. همچنین ذکرهای استغفرالله ربی واتوب الیه و صلوات وارد شده است.

دعای ماه رجب یا من ارجوه لکل خیر .. است( ای خدایی که من درهمه ی خوبی ها به تو امید دارم) امید مهمترین سرمایه است .در روایت داریم که امید بزرگترین داشته ی یک انسان است. فردی نزد امام صادق(ع) آمد و گفت که گروهی در منطقه ی ما هستند که اهل گناه هستند و می گویند که امید ما به خداست . امام فرمود: به خدا قسم دروغ می گویند. هر کس دنبال چیزی است آنرا طلب می کند. ما امید صادق و امید کاذب داریم. امیرالمومنین می فرماید: بپرهیز از امید دروغین .در دعا داریم: خدایا پناه می برم از امیدی که دروغین است .خواندن سوره کهف در شب های جمعه مستحب است. امام حسن (ع) هر شب این سوره ی را می خوانده و گریه می کرده است. در آیه 110 سوره کهف داریم :هر کس امید ملاقات به خدا را دارد عمل صالح انجام بدهد.

حکمت 150 امیرالمومنین در نهج البلاغه می فرماید :سی تا کار را انجام ندهید .سید رضی در ذیل این حکمت می نویسد که اگر از نهج البلاغه هیچی نمانده بود جز این حکمت ، برای موعظه کافی بود. حضرت امیر می فرماید: از کسانی نباشید که به خد امید دارند ولی عمل نمی کنند.

پس ماه رجب، ماه امید است و به امید تاکید شده است :یا من ارجوه لکل خیر .... ولی ما باید زمینه ی خیر را فراهم کنیم. فردی نزد پیامبر آمد و گفت که من از مرگ می ترسم .پیامبر فرمود :آیا ثروت داری ؟ او گفت :بله. پیامبر فرمود :ثروت خودت را به عالم دیگر بفرست و وقتی به آنجا بروی به ثروت خودت می رسید و دیگر از مرگ نمی ترسی .وقتی انسان مالش را وقف کند یا به فقرا کمک کند و ... و بداند که مالش در آن دنیاست ،دیگر از مرگ ترسی ندارد زیرا می داند که در آن دنیا دستش پر است. پس کسی امید دارد که برای چیزی کار کرده باشد. ما امید به خیر مثل بهشت داریم ولی باید در این دنیا برای خیر کاری بکنیم.

سوال – صفحه 324 قرآن کریم را توضیح بفرمایید.

پاسخ – در سوره آخر این صفحه داریم :هر نفسی مرگ را می چشد( ما منکر خدا داریم ولی منکر مرگ نداریم)،ما شما را با خیر و شر آزمایش می کنیم(در وجود خدا شر وجود ندارد این تصور ماست که فلان چیز شر است. در سوره مدثر داریم که ولید دوازده اولاد سالم داشت ولی از امکانات استفاده نکرد و خدا او را نفرین کرد و عامر بن عبدالله در یک روز هفت اولادش مردند .این ها امتحان الهی است. حضرت ایوب با فقر و حضرت سلیمان با ثروت امتحان شدند.ما باید بدانیم که این ها آزمون است. مثلا در جایی زلزله یا سیل می آید نباید بگوییم که حتما بخاطر گناهان  است زیرا ممکن است که آزمون الهی باشد) و  همه پیش خدا برمی گردیم.

اموال بهلول را دزدیده بودند. بهلول به قبرستان رفت و در آنجا نشست . به او گفتند که مال تو را دزدیده اند و تو به قبرستان آمده ای ؟او گفت: این دزد هر کجا باشد آخر به قبرستان می آید.

سوال – در مورد اسرار اعمال ماه رجب توضیحاتی بفرمایید.

پاسخ – چرا وقتی ما می خواهیم گوسفندی را سر ببریم باید بسم الله الرحمن الرحیم بگوییم؟ روایت داریم :هر کاری که بدون بسم الله شروع بشود ناقص است. در سوره آل عمران داریم :کسانی که خدا را چه ایستاده، چه نشسته و چه خوابیده ذکر می کنند. سوره انفال آیه 55 می فرماید: ای مومنان اگر به جبهه رفتید ثابت قدم باشید و خدا را زیاد ذکر کنید. .

سوره نساء آیه 133 می فرماید: وقتی نمازتان تمام شد ذکر خدا کنید. سوره نساء آیه 142 می فرماید: وقتی منافق نماز می خواند با کسالت می خواند و یاد خدا را کم می کند. در آیه بعدی می فرماید: چرا شیطان به شما می گوید گناه کنید. آیه 91 سوره مائده می فرماید :شیطان می گوید که گناه کنید تا ذکر خدا از زندگی شما دور بشود.

پس خدا می فرماید که در همه جا ذکر کنید ،شیطان و منافق می خواهند انسان را از ذکر باز دارند. چرا این همه تاکید می کنند که ذکر خدا را بگویید؟ زیرا ذکر در برابر غفلت و نسیان است.  ذاکر کسی است که غافل نیست. پس وقتی ذاکر باشید غافل نیستید ؛ گناه نمی کنید و به سقوط نمی افتید. تاکید ذکر در قرآن بخاطر این است که یادمان کنید تا یادتان کنیم و کسی که از یاد من اعراض می کند یک زندگی سختی دارد.

خواندن ذکر قل هوالله و لااله الاالله برای خدا تاثیری ندارد و خواندن بسم الله در سر سفره تاثیری برای خدا ندارد ولی وقتی شما کاری را با بسم الله شروع می کنید یعنی می گویید که من به قانون خدا احترام می گذارم و سعی می کنید که غذایم تان حلال باشد. ذکر، حالت توجه برای انسان ایجاد می کند. پس در مسیر بندگی باید ذاکر باشیم .

امام سجاد(ع) پانزده مناجات دارد بنام مناجات خمسه عشر، مرحومه مجلسی برای سیر و سلوک تاکید می کردند که این مناجات خوانده شود. بعضی از علماء در نماز شب در قنوت این دعا را می خواندند. امام در مناجات ذاکرین می فرماید : خدایا خودت ذکرت را به دل ما الهام کن در تنها و در حضور مردم، در شب و روز ،در پنهان و آشکار، در سختی و خوشی و به ما انس بده ذکر قلبی (باور)را .

در دعای جوشن داریم: ای خدایی که تو بهترین ذاکر هستی و بهترین یاد کننده هستی. ای کسی که یادت شیرین است ،ای کسی که  ذکر تو برای ذاکر افتخار است.

روز اول ماه رجب روز میلاد امام باقر(ع) است. انشاءالله در این ماه های  ازدواج ها زیاد بشود.

خداوندا در ظهور آقا امام زمان(عج) تعجیل بفرما و همه ی ما را از پیروان و منتظران واقعی ایشان قرار بده.