حکمت های عسکری - پرهیز از شتاب

امام حسن عسکری علیه السلام فرمود: اَلحُظوظُ مراتِبُ، فَلا تَعْجَلْ عَلی ثَمرَةٍ لَمْ تُدرَکْ، فإنَّها تُنَالُ فِی اَوانِهَا؛
برای بهره ها مراتب و درجاتی است، پس در چیدن میوه ای که نرسیده است شتاب مکن، چرا که در وقتش به دست خواهد آمد.

نزهة الناظر و تنبیه الخواطر، ص ۱۴۳

شرح حدیث
از نشانه های روشن خردمندی و تدبیر، انجام هر کاری در موقعیّت خودش است.

«هر سخن جایی و هر نکته مکانی دارد».

مثالی را که امام عسکری علیه السلام بیان کرده اند، برای همه ملموس و روشن است. میوه های روی درخت، در یک مرحله کال و نارس است و وقت چیدنش نرسیده است و اگر در آن فصل، آن را بچینند، حاصلی ندارد و باید آنها را دور ریخت.

کارها هم چنین است. هر کاری در زمان خودش خوب است. اقدام زودتر، آن را بی نتیجه می کند و اقدام دیرتر، فایده ای ندارد. پس «زمان شناسی» در امور، بسیار مهم است.

خوردن غذا قبل از گرسنه شدن، برای سلامتی مضرّ است.

خواندن نماز پیش از رسیدن وقت، آن را باطل می کند.

افشاندن بذر در مزرعه در زمان نامناسب، آن را تباه می سازد.

گفتن سخنی قبل از محاسبه ی جوانب و زمینه ی مناسب آن، چه بسا عوارض و زیانهای جبران ناپذیر داشته باشد و پشیمانی به بار آورد.

اینها همه مثال است، برای این که اگر بخواهیم «بهره ی کامل» از هر چیزی ببریم، باید زمان شناس و فرصت شناس باشیم.

عمر، عزیز است غنیمت شمارتا شوی از حاصل آن کامیابگوهر فرصت ز کف ارزان مدهعهد جوانی گذرد با شتاب (علی باقرزاده (بقا))

باید دید چه زمانی وقت چه کاری است.

و از شاخسار زمانه، کی و چگونه باید «میوه کامیابی» را چید؟

پديدآورنده : جواد محدثی
منبع: حکمت های عسکری