سخنرانی مکتوب دکتر رفیعی -گام های شیطان

کانال ایتا شیعه کوئست: @shiaquest_net

قال الله تبارک و تعالی:یا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ كُونُوا مَعَ الصَّادِقِينَ»
ای کسانی که ایمان آورده اید از مخالفت فرمان خدا بپرهیزید و با صادقان باشید.

مقدمه
آیه 21 سوره نور می فرماید:يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تَتَّبِعُوا خُطُواتِ الشَّيْطانِ»
ای کسانی که ایمان آورده اید!از گام های شیطان پیروی نکنید!
در جلسه قبلی عرض کردیم که اولین گام شیطان وسوسه است؛اما دومین گام شیطان چیست؟

2-تحریک کردن
دومین گام شیطان،نزغ(تحریک کردن و برانگیختن)است.خداوند در آیه 200 سوره مبارکه اعراف و آیه 36 سورة فصلت به پیامبر صلی الله علیه و آله می فرماید: وَ إِمَّا ينزغنک مِنَ الشَّيْطانِ نَزْغُ فَاسْتَعِذْ بِاللَّهِ إِنَّهُ سَمِيعُ عَلِيمُ»؛( فصلت،36)

و هرگاه وسوسه ای از شیطان به تورسد،به خدا پناه بر؛که او شنونده و داناست.
پیامبر!وقتی از طرف شیطان نزغ برایت پیش آمد به خدا پناه ببر.

همین طور وقتی برادران یوسف علیه السلام آن بلا را سر او آوردند و بعد آمدند عذرخواهی و توبه کردند،حضرت یوسف به آنها فرمود:نَزَغَ اَلشَّيْطَانُ بَيْنِي وَ بَيْنَ إِخْوَتِي» (يوسف،100)
شیطان،میان من و برادرانم فساد کرد.

این شیطان بود که نزغ کرد و بین من و برادرانم اختلاف ایجاد شد.نزغ مرحله بعد از وسوسه و به معنای مداخله و تحریک است.یک وقت کسی به دیگری می گوید:برو فلان فیلم را ببین و فلان رابطه را برقرار کن.اما یک وقت نشانش می دهد و می گوید:ببین!این فیلم و شراب است.این نزغ نامیده می شود.

مفسرین و لغت شناسان،نزغ را برانگیختن و تحریک بیان کردند و به نوعی شناسایی نقاط ضعف آدم ها است.شیطان در این کار خیلی ماهر است و می داند که چه کسی از کجا لطمه می خورد.معلوم است که به یک زن متدين چادری اهل مسجد و نماز شب خوان نمی تواند بگوید:نماز نخوان،نمی تواند بگوید توبيا مرتکب فساد شو،بلکه باید بگردد ببیند آیا می تواند با غیبت و كبر گمراهش کند؟

کالاهای شیطان
حضرت عیسی علیه السلام شیطان را دید که چندین کالا را با خود می برد.از او پرسید:این ها چیست؟شیطان گفت:جنس است؛ دنبال مشتری می گردم.
حضرت عیسی علیه السلام فرمود:مشتری این ها چه کسانی هستند؟
گفت:هرکدام از این ها یک مشتری می خواهد.اولین کالای من ظلم است و مشتری اش پادشاهان هستند.دومین کالای من کبراست و برای رؤسا است.سومین کالای من حسادت است که برای دانشمندان است.چهارمین کالای من خیانت است که برای تاجران و کاسبان و بازاریان است.پنجمین کالای من حيله و مکراست. ( المواعظ العددیه،ص167) این را برای زنان می برم.زنانی که گاهی با یک پیامک یا یک سخن گفتن یک زندگی را از هم می پاشند.

شیطان هروقت در مرحله ای پاسخ بگیرد به مرحله بعدی می رود.اگردر وسوسه جلویش ایستادی،دیگر به نزغ نمی کشد؛اما اگر وسوسه کرد و شما گوش دادید،نزغ کرد و شما دنباله روی کردید،آن وقت مرحله سوم را پیش می کشد.

3-تزيين گناه
مرحله سوم تزيين است؛یعنی گناه را برایت زیبا جلوه می دهد.

4-الهام کردن
چهارمین گام شیطان الهام کردن است.قران می گوید:شیطان به دل ها الهام می کند.

5-امربه گناه
پنجمین گام شیطان امر به گناه است که راحت به تو می گوید ببین و بخور و انجام بده.شما مأمور می شوید و او آمر می شود؛شما فرمانبر می شوید و او فرمانده می شود.در این مرحله که شخص می بیند دیگر نه اختیار چشمش را دارد،نه اختیار زبانش را؛همین طور رهاست.چنین کسی نیروی شیطان است.و بالأخره قرآن در نهایت می فرماید:شیطان همکار و برادرت می شود: إِنَّ اَلْمُبَذِّرِينَ كَانُوا إِخْوَانَ اَلشَّيَاطِينِ» (زخرف،36)
چرا که تبذيرکنندگان،برادران شیاطینند.
کسانی که اموال را هدر می دهند برادر شیطان هستند.

«وَ مَنْ يَعْشُ عَنْ ذِكْرِ الرَّحْمنِ نُقَيِّضْ لَهُ شَيْطاناً فَهُوَ لَهُ قَرِينُ»؛ (اسراء،27)
و هر کس از یاد خدا روی گردان شود شیطان را به سراغ او می فرستیم پس همواره قرین اوست!
قرین یعنی رفيق و اخوان یعنی برادران.چگونه کسی برادر یا نیروی شیطان می شود؟

پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود: إِنَّ الشَّيْطانَ يجرِی مِنِ ابْنِ آدَمَ مَجْرَى الدَّمِ»؛( منية المريد،ص186) شیطان مثل خون در رنگ های انسان جاری می شود.
نمی گذارد دستت به خمس وانفاق برود.نمی گذارد نگاهت کنترل شود و بالأخره انسان را بی ایمان از دنیا می برد.مگر برصیصای عابد را کافراز دنیا نبرد؟قرآن می فرماید:كَمَثَلِ اَلشَّيْطَانِ إِذْ قَالَ لِلْإِنْسَانِ اُكْفُرْ فَلَمَّا كَفَرَ»؛( حشر،16)

کار آنها همچون شیطان است که به انسان گفت:«کافر شو(تا مشکلات تورا حل کنم)!»
بزرگان ما می ترسیدند و نگران بودند.چرا گفتند:در زمان مرگ دعای عدیله بخوانید؟چون خیلی ها از حق عدول می کنند و خیلی ها توفيق گفتن یک«لا اله الا الله»پیدا نمی کنند.

راه های نفوذ شیطان
عزیزان من!قرآن کریم می فرماید:ثُمَّ لَآتِيَنَّهُمْ مِنْ بَيْنِ أَيْدِيهِمْ ومِنْ خَلْفِهِمْ و عَنْ أَيْهانِهِم وَعَن شَمائِلِهِم وَلا تَجِدُ أَكْثَرَهُم شَاكِرِينَ» (اعراف،17)
سپس از پیش رو و از پشت سر،و از طرف راست و از طرف چپ آنها،به سراغشان می روم؛و بیشتر آنها را شکرگزار نخواهی یافت!»

شیطان به چهار شکل در زندگی شما ظهور می کند؛به چهار شکل سعی می کند شما را از خدا دور کند.می دانید یکی از هنرهای مؤمن آسیب شناسی است.مؤمن باید بداند دشمن اصلی اش از چه ناحیه ای وارد می شود.

1-سبک جلوه دادن آخرت
اولین راه نفوذ شیطان سبک جلوه دادن آخرت است.قرآن کریم می فرماید:مِنْ بَيْنِ أَيْدِيهِمْ»؛اول از صراط مستقیم می آید.

نخست به سراغ کسی می آید که در صراط مستقیم است.
از امام باقر علیه السلام سؤال کردند تفسیر این آیه چیست؟شیطان می گوید:از جلو سراغ شما می آیم.آقا فرمود:مَعْنَاهُ أُهَوِّنُ عَلَيْهِمْ أَمْرالآخِرَةِ»؛ (بحارالانوار،ج60،ص152)
معنایش این است که آخرت را برایشان سبک جلوه می دهم.

کاری می کنم که باور انسان ها به معاد ضعیف شود.اگر اعتقاد به معاد قوی شود دیگر کسی در جامعه دروغ نمی گوید و کلاه سر دیگری نمی گذارد.آدم اگر بداند نتیجه کارش چیست،مواظب رفتارش خواهد بود.ائمه ما از این روش خیلی استفاده می کردند.

امام هادی علیه السلام ویادآوری معاد
متوکل عباسی یکی از کافرترین خلفای عباسی بود.او پانزده سال براريكه قدرت نشست و ظلم کرد و شیعه کشت و ائمه علیهم السلام را به زندان انداخت.شبی در کاخ نشسته بود و باده های شراب چیده بودند و کنیزان شادی آفرینی می کردند.متوکل در همان حال مستی گفت:بروید امام هادی علیه السلام را بیاورید.

به در خانه امام آمدند و وجود مقدس امام هادی علیه السلام را شبانه از خانه بیرون کشیدند و وارد قصر متوکل کردند.

واقعا اشک آور است که چه طور افراد نالایق خلافت مسلمان ها را در طول تاریخ در دست گرفتند.امروز هم همین طور است.مهد نزول قرآن مکه ومدینه است؛آیات قرآن در این دو فضا نازل شده؛این سرزمین مطاف انبياست؛مضجع شش معصوم علیهم السلام در شهر مدینه است و...اما این پایگاه وحی باید در دست افراد جانی و آدم کش باشد.خودتان می بینید که چگونه با تحریک نیروهای گمراه شده شان در مساجد شیعیان بمب گذاری می کنند.کویت و قطر هم آرم عربستان سعودی را با کمال افتخار در این بمب ها می گذارند.این غصه ندارد که مکه و مدینه ای که امروز باید اسلام را به سراسر دنیا برساند،خشونت و آدم کشی و جنایت را ترویج می کند؟این قلب امام زمان علیه السلام را مدکر نمی کند که هر روز چندین مسلمان در یمن به شهادت برسد؟

متوکل عباسی خوش گذران باید حاکم بشود و آن وقت امام هادی علیه السلام را شبانه بردارند بیاورند.وقتی حضرت وارد شد متوکل به ایشان شراب تعارف کرد.

امام علیه السلام خیلی متأثر شد و فرمود:پوست و گوشت و خون ما با شراب ارتباطی ندارد.گفت:پس برای من شعر بخوان.امام شروع کرد و چند بیت شعر درباره قیامت خواند.شعر حضرت کاری کرد که باده های شراب را جمع کردند و اشک در چشم حاضران حلقه زد.این روش امام است.یکی از ابیات آن شعر تأثیرگذار این بیت است:

نَادَاهُم صَارخٌ مِن بَعدِ دَفنِهِم *** أَينَ الأَسَاوِرُوَ التِّيجَانُ وَالحُلَل (بحارالانوار،ج50،ص211)

وقتی شما را در قبرمی گذارند منادی ندا می دهد کجاست آن تاج ها و زیورها؟کجاست آن چهره هایی که می خوردند و می خندیدند و شادی می کردند؟
امام هادی علیه السلام از این شیوه یعنی شیوه یادآوری معاد استفاده کرد.

پیامبر صلی الله علیه و آله و یادآوری معاد
بدنی را در قبر گذاشته بودند.پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله بالای قبر ایستاد و فرمود:إِخْوَانِي لِمِثْلِ هَذَا فَأَعِدُّوا» (مستدرک الوسائل،ج2،ص465) برادران من!برای چنین روزی آماده باشید.

اگر مردم بدانند مال حرام چه طور در قیامت به آتش تبدیل می شود،بدانند غیبت و تهمت چه طور در قیامت تجسم پیدا می کند،قطعاً رفتارشان تغییر خواهد کرد.

خدا می فرماید:اگر به قیامت فکر کنند کم فروشی نخواهند کرد.
«وَيْلٌ لِلْمُطَفِّفِينَ»؛( مطففين،1) وای بر کم فروشان!

«أَلاَّ يَظُنَّ أُولَئِكَ أَنَّهُمْ مَبْعُوثُونَ»؛( مطففين،4)
این ها فکر نمی کنند قیامتی هست؟

دوری کردن از لقمه حرام
مرحوم حاج شیخ عبدالكريم حائری رحمة الله مؤسس حوزه علمیه قم،در طول پانزده سال و با وجود فقرو نداری و سختی های دوران رضاشاه سیصد طلبه فاضل در این حوزه تربیت کرد.امثال امام خمینی و آیت الله گلپایگانی و مرعشی از همین حوزه بیرون آمدند.این مرد بزرگ که پدرش کاسب بود و قصابی می کرد،در ده سالگی یتیم شد و با نداری و فقر رشد کرد و مراحل علمی را گذراند.

یکی از آقایان درباره دقت ایشان نقل می کرد:مرحوم شیخ عبدالکریم را به یکی از باغ های اطراف اراک دعوت کرده بودند.صاحب باغ به کارگرش گفت:برو مقداری میوه برای آقا بیاور.کارگر رفت و مقداری انگور آورد.اما صاحب باغ هرچه اصرار کرد میل کنید،شیخ عبدالکریم می فرمود :دستم به این انگور نمی رود .صاحب باغ گفت: آقا!من اهل زکات و خمس هستم و درآمدم حلال است؛ خیالتان راحت باشد.

فرمود: من به شما شک ندارم؛اما نمی دانم چرا این دانه های انگور در نزد من انگور جلوه نمی کند.گویا میل من به این نمی کشد.بالاخره آقا انگور را نخورد.بعد از لحظاتی کارگر آمد.صاحب باغ سؤال کرد:مگراین انگورها را شما نچیدید و نیاوردید؟
کارگر گفت:شما که گفتید برو انگور بیاور،من رفتم اما دیدم انگورهای باغ ما نرسیده است؛برای همین از باغ همسایه چیدم.آدم به کجا می رسد که گاهی حتی ذائقه اش غذای حرام و شبهه ناک را نمی پذیرد.حالا ما که در این قصه دستمان کوتاه است؛ولی بینی و بین الله آن چیزی را که می دانیم حرام است نخوریم.

2-سنگین جلوه دادن انفاق
دومین راه نفوذ شیطان سفارش به جمع اموال و بخل است.قرآن کریم می فرماید:«مَنْ خَلْفَهُمْ»؛امام باقر علیه السلام فرمود: وَ مَنْ خَلْفِهِمْ آمُرُهُمْ بِجَمْعِ الْأَمْوَالِ وَ الْبُخْلِ»؛
شیطان به انسان می گوید:مال جمع کن و خمسش را نده،مال جمع کن و انفاق نکن.
دومین راه نفوذ شیطان این است که انفاق به دیگران را سنگین جلوه می دهد.

3-جلوه دادن گمراهی و ضلالت
سومین راه نفوذ شیطان،جلوه دادن گمراهی است.قرآن می فرماید: «وَ عَنْ أَيْمانِهِمْ»؛فرمود: أَفْسَدَ عَلَيْهِمْ أَمْرَدِينَهُمْ بِتَزْيِينِ اَلضَّلاَلَةِ وَ تَحْسِينُ اَلشُّبْهَةِ»؛( بحارالانوار،ج60،ص152)
دین مردم را فاسد می کند.گاهی فرصت اجازه نمی دهد و انسان نمی تواند به اصلاح امور خود بپردازد.

4-جلوه دادن گناه
چهارمین راه نفوذ شیطان،جلوه دادن گناه است.قرآن می فرماید: «وَعَن شَمَائِلُهُمْ»؛معصیت را برای انسان زیبا جلوه می دهد.

شکست شیطان
پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله فرمود: لَيْسَ شَيْ ءُ أَشَدَّ عَلَى الشَّيْطَانِ مِنَ قِرَاءَةِ الْمُصْحَفِ نَظَراً»؛( وسائل الشیعه، ج6، ص204)
هیچ چیزی برای شیطان سخت از قرائت قران ازروی آن نیست.

وقتی کسی قرآن می خواند شيطان ذوب می شود.جوان ها!با قرآن ارتباط داشته باشید.نکند در خانه ای هرشب قرآن خوانده نشود؛هرچند یک آیه .

امام باقر علیه السلام فرمود:اگر کسی هرشب سوره ملک را بخواند هم عذاب قبر از او برداشته می شود و هم روز قیامت امنیت دارد.( الکافی،ج2،ص633)

امام رضا علیه السلام فرمود:وقتی به قبرستان می روید هفت مرتبه سوره قدر بخوانید عذاب از صاحب قبر برداشته می شود. قَالَ اَلرِّضَا عَلَيْهِ السَّلاَمُ مَا مِنْ عَبْدٍ مُؤْمنٍ زَارَ قَبْرَ مُؤْمِنٍ فَقَرَأَ عِندَهُ إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةِ الْقَدْرِ سبع مرّاتٍ إِلاَّ غَفراللهُ لَهُ وَ لِصاحِبِ الْقَبر» (من لایحضره الفقیه،ج1،ص181)
به عیادت بیمار می روید سوره حمد و آیه وَ نُنَزِّلُ مِنَ القُرآنِ ما هُوَ شِفَاءٌ وَرَحمَةٌ لِلمُؤمِنينَ وَلا يَزِيدُ الظَّالِمينَ إِلاَّ خَساراً»( اسراء،82)را بخوانید.

یکی از جاهایی که شیطان شکست می خورد روزه گرفتن در ماه رمضان است؛چون روزه شیطان را کور و کر و لال می کند.متأسفانه تا حدودی حرمت ماه رمضان نگه داشته نمی شود و عده ای از روزه غفلت دارند.بدانید اگر کسی عمداً و بدون عذر يا با عذرِ بی دلیل روزه نگیرد،هم کفاره و هم کیفر دارد.

پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله فرمود:پنج تا کار است که شیطان را فراری می دهد.اگر آدم سالم باشد ویروس به سراغش نمی آید.اگر آدم عامل تقویت کننده ای داشته باشد،در جاهای خطرناک زود به زمین نمی خورد.این پنج عامل،ما را تقویت می کند.
1-«الصَّوْمُ»؛وقتی روزه دارید خیلی کمتر گناه می کنید
2-«وَ اَلصِّدْقُهُ»؛صدقه دادن
3-«اَلْحُبُّ فِي اَللَّهِ»؛به خاطر محبتی که به خدا دارید،به یکدیگر کمک کنید
4-«وَ اَلْمُوَازَرَةُ عَلَى اَلْعَمَلِ اَلصَّالِحِ»؛همکاری در کار خیر
5-«وَ اَلْإِسْتِغْفَارُ»؛ ( الکافی، ج4، ص62) استغفار کردن.
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله فرمود:شیطان سراغ من هم می آید؛با این تفاوت که حریف من نمی شود.

. ............................................
عَنْ أَبِي عَبْدِ اَللَّهِ عَنْ آبَائِهِ عَلَيْهِ السَّلاَمُ أَنَّ اَلنَّبِيَّ صَلَّي الله عليه وَ آلهِ قَالَ لِأَصْحَابِهِ أَلاَ أُخْبِرُكُمْ بِشَيْءٍ إِنْ أَنْتُمْ فَعَلْتُمُوهُ تَبَاعَدَ الشَّيْطَانُ مِنْكُمْ كَمَا تَبَاعَدَ اَلْمَشْرِقُ مِنَ اَلْمَغْرِبِ قَالُوا بَلَى قالَ الصَّوْمُ يُسَوِّدُ وَجهَهُ وَالصَّدَقَةُ تَكسِرُ ظَهْرَهُ وَ الْحُبُّ فِي اللَّهِ وَالمُوازَرَةُ عَلَى العَمَلِ الصَّالِحِ يَقْطَعُ دَابِرَهُ والاسْتِغْفارُ يَقطَعُ وَتِينَهُ وَلِكُلِّ شَي ءٍ زَكاةٌ وَ زَكاةُ الأبدانِ الصِّيامُ»؛امام صادق علیه السلام به نقل از پدرانش: پیامبر خدا صلی الله علیه و آله فرمود:آیا شما را از چیزی خبر ندهم که اگر به آن عمل کنید شیطان از شما دور می شود،چندان که مشرق از مغرب دور است؟عرض کردند:چرا.فرمود:روزه روی شیطان را سیاه می کند و صدقه پشت او را می شکند و دوست داشتن برای خدا و همیاری در کار نیک ریشه او را می کند و استغفار شاهرگش را می زند و برای هر چیزی زکات است و زکات بدن ها روزه است.( ؛من لایحضره الفقیه،ج2،ص75؛الأمالی للصدوق،ص61).