برخی میگویند : رفتن دختر به منزل خانواده شوهر ، در عقد بستگی ، زمانی که شوهر درمسافرت است ، خلاف شأن دختر است . آیا این درست است؟
◦از نظر شرعی که مشکل ندارد و عقلاً هم مشکل ندارد . ممکن است عرفاً چنین چیزی را نپسندند . البته من در این زمینه اطلاعی ندارم . شما عرف را درحد توان عمل کنید . ما نمیخواهیم خیلی ضد عرف عمل کنیم . چون یکسری آدابی هست که در یک شهری جا افتاده و همه دارند به آن عمل میکنند واگر یک نفر بخواهد خط شکنی کند ، مشکل پیدا میکند . خوب است این آداب اشتباه را کم کم از بین ببریم البته شرعاً این کار زیارت است و در باب زیارت روایت داریم . رسول اکرم (ص) میفرماید : زیارت مودت را میرویاند ، مودت محبت را زیاد میکند یعنی عشق و محبت ایجاد میکند . عقل هم حکم میکند اعضای این خانواده با هم رفت و آمد کنند . ببینید این کار شما ، چقدرمحبت در دل خانواده ایجاد میکند . آن ها میگویند عروس ما بدون شوهرش هم میآید و ما را می بیند پس ما را دوست دارد . بله یک وقتی شوهرش هست و عروس را به خانه خودشان می آورد ، می گویند بخاطر شوهرش آمده ولی وقتی شوهر نباشد میگویند آمده ، ما راببیند . درضمن خود شوهر هم خیلی خوشحال میشود . چون آقایان هم تعصب نسبت به خانواده شان دارند و دوست دارند خانمشان به خانواده خودش احترام بگذارد . پس آقا هم خیلی خوشحال میشود که خانم بدون حضور وی به دیدارخانواده اش برود .
اگر شما از این رفتار غیر عرف مورد تهمت واقع میشوید یا ازآن آسیب می بینید این کار را نکنید و یا شاید خانواده طرف ، این را نپسندند و دوست دارند عروس با شوهرش بیاید . خانم ها برای اینکه روحیات خانواده همسرشان را بدست آورند ، بهترین فرد ، همان شوهرشان است . چون همسرشان کامل خانواده اش را می شناسد . از شوهرشان راجع به این موضوع سوال کنند . این خیلی لازم است چون خانم را زودتر به مقصود میرساند ومرد هم خوشحال میشود و میگوید خانواده من برایش مهم است و دارد از من میپرسد و میخواهد خودش را به آنها نزدیک کند . بعضی مواقع اگر خانم به خانه خانواده آقا برود و آنجا بنماند ، ممکن است خطراتی داشته باشد . یا آقا دوست دارد با خانمش به منزل خانواده اش برو د ولی اگر این مشکلات نیست می تواند رفت و آمد کند و این کار توصیه میشود بشرطی که مشکلاتی که گفتیم نباشد.
◦ خانواده شوهرم در دوران عقد به خانه ما نمی آیند . من از این مسئله خیلی رنج می برم و فکر میکنم خانواده شوهرم ، من را دوست ندارند ، لطفاً راهنمایی کنید.
◦نه معنایش گمان نمی کنم چنین چیزی باشد . این به همان تفاوت فرهنگ ها برمیگردد . گاهی آدمهایی را داریم که در دوران عقد ، ارتباط برقرار نمی کنند مگر به ضرورت . مثلاً محفل خاص و ویژای باشد. ارتباط بینشان مرسوم نیست . خوب این یک اختلاف فرهنگی است . پس خانم عزیز آن طور نیست که شما رنج ببرید که مثلاً شما را دوست ندارند یا اینکه یک تبپ شخصیت درون گرا هستند . شما اگر بپرسید شاید با دیگران هم همینطور هستند .اصلاً نمی جوشند . با عمه و خاله خودشان هم رفت و آمد ندارند . اگر بیایند عروس خانم خوشحال میشود . جلوی خانواده سرافراز میشود که خانواده شوهر به دیدنشان آمده است و مخصوصا ، اگر هدیه هم بیاورند ، عروس خانم روحیه میگیرند. این خیلی خوب است. ما میخواهیم تأکید کنیم ولی متاسفانه بعضی ها این کار را نمیکنند فرض کنید کسی عمداً نمی آید کار خوبی نیست ما نمیخواهیم صحه بگذاریم ولی حالا این طور شده است . شما که شوهرتان را دوست دارید ، این فکر شما باعث میشود کم کم برخوردهایتان با خانواده همسر عوض شود و شما به آنها اظهار علاقه نکنید و این روی ارتباط شما با همسرتان هم اثر می گذارد . این بد است . شما به آنها هم علاقه دارید پس شما بیایید و بی اعتنا شوید ودلتان را دریایی کنید و این ها را به دل نگیرید و برایتان مهم نباشد. مهم است ولی حالا که نیست شما زندگیتان را خراب نکنید .
◦
آیا میزان رابطه پسر و دختر در عقد می تواند روی محبتشان تاثیر گذار باشد ؟ مثل رفت و آمد.
◦بله اگر رفت و آمد کم باشد خانم دلسرد میشو د و ناامید میگردد . اگراین خانم ، در حد نیاز ارتباط برقرار نکند دلسرد میشود ولی اگر زیاد ارتباط باشد و بیش از حد متعارف ، ممکن است در آقا ایجاد دلزدگی بکند و گذشته از این ، در رفت و آمد بیش از حد ، خانواده دختر هم اذیت میشود . آقا معمولا خانم را در منزل پدری او می بینند . محدودیت فضا و محدودیت امکانات هست . من توصیه میکنم به خانم های محترم اصرار نکنید زیرا خانم ها بخاطر شدت عواطف ، بیشتر میگویند آقا بیا و رفت و آمد کن و از مشکلات منزل غافل هستند حتی به رغم میل باطنی خانواده شان هم عمل میکنند و اصرا می کنند . درست است شما عشق ورز هستید و شدت عواطف دارید و عشق در خانم ها یک پدیده غیر منقطع است و به قول فرانسوی ها عشق قلمروی سلطنت زن است . این درست است و شما خانم ها یک حس رضایتمندی و موفقیت را با عشق ورزی بدست میآورید و وقتی احساس محبت می کنید احساس موفقیت هم میکنید .اگر زیادی ایشان را به سمت منزل بکشانید ، همان حالت دل زدگی ایجاد میشود و یک احساس درماندگی و به دام افتادن که سعی می کند خودش را کناربکشد . اجاره بدهید در حد متعارف و کم باشد . بگذارید دلتنگ شما بشود ، احساس دلتنگی پیدا کند . جیران خلیل جیران نویسنده مسیحی جمله زیبایی دارند که می گویند ستون های معبد هم ازهم فاصله دارند . گاهی فاصله آشیانه عشق را تقویت کنید . بگذارید این فاصله ها در دوران عقد باشد.
◦ دخترخانمی می گفتند : من در دوران عقد هستم . پدرم اجازه نمیدهد با شوهرم بیرون بروم . حتی به خرید . چه کارکنم ؟
◦در حد عرف خوب است . بعضی ها بیشتراز حد عرف سخت گیری میکنند ، پسندیده نیست . این ها عقده ایجاد میکند . ممکن است یک حالت انتقام جویی را بوجودآورد که دودش به چشم خانم میرود . این ها به هم محرم هستند و اجازه دارد هر جورلذتی را از هم ببرند ولی ما نمی خواهیم خارج از عرف باشد که خدای نکرده آبروی خانواده در خطر بیفتد. حداقل در حد عرف سخت نگیرید .
-در دوران عقد هستیم شوهر در شهرستان زندگی میکند کمتر می توانیم همدیگر را ببینیم بنظر میرسد این دوری دارد به سردی روابط ما می انجامد راه کا رخواسته بودند.
◦واقعا فاصله ملاقات ها خیلی طولانی نشود و دیدارها خیلی به تاخیر نیفتد و خانم در حد توان هزینه کنند، بروند و همسرشان را ببینند و اگر در عرف مشکل ندارد آقا برود . اگر مشکل کاری هم ندارد این مهم است . چون باید یک جوری همدیگر را ببینند ، اگر سفر هم هزینه ا ی برایشان دارد ، این قدر این هزینه دارای آثار و برکاتی هست که جلوی هزینه های دیگر را میگیرد . منظورم این است اگر توانش را هم ندارند بازاین کار را بکنند . چرا اصرار به دیدار حضوری داریم ؟ البته راههای تلفنی ، پیامک هم خوب است البته وقتی که از باب ضرورت امکان حضور کمتر است میتواند با چت کردن همدیگر را ببینند یا تلفن و ایمیل هم خوب است ولی در آموزه های دینی ما ، کنار هم بودن تاکید شد ه است و اظهار محبت است . یک روایت از حضرت رسول داریم : وقتی که زن و مرد کنا رهم می نشینند و با کلام شیرین بهم محبت می کنند برای آنها ثواب هفتاد حج مقبول نوشته میشود . اعتکاف خیلی صواب دارد اگر این اعتکاف در مسجدالنبی باشد خیلی ثوابش بیشتر است و حضرت فرمودند : جلوس الامرءعند عیالة احب الی اله من اعتکاف فی مسجدی هذا . اگر آقایی کنار خانمی بنشیند و محبت کند ، ثوابش از اعتکاف در مسجدالنبی بیشتر است . ارتباط حضوری بهتر است . امکانات دیگر مثل تلفن خوب است نامه هم خوب است مثل اوایل جوانی ما . در دوری مثلا آقا سرباز بودند و نامه های پر از عواطف برای خانم می نوشتند .
◦مدت عقد بستگی چقدر باید باشد ؟
ما نمی توانیم زمان بدهیم . ما نمی توانیم یک حداقل و یک حداکثر را بگوییم . چون فرهنگ ها و آداب ها متفاوت است . مبنای من اعتدال است . نه افراط و نه تفریط . اگر مدت زمان عقد طولانی بشود ، خسته می شوید ، در این رفت وآمدها ممکن است بین اعضای خانواده تنش هایی ایجاد شود ، در این مدت طولانی نقطه ضعف ها پررنگ بشود ، حساس بشوند و در آنها تردید ایجاد شود ، بار اقتصادی برای خانواده دختر خانم دارد . پس این مدت را طولانی نکنید مگر اینکه دلیل خاصی داشته باشید . مثلا آقا هنوز درسشان تمام نشده ، سربازی شان تمام نشده ، بواقع امکانات اولیه مادی را ندارند
یا اینکه مسائلی در دوران عقد بستگی پیش آمده که به تردید رسیده اند و می گویند : شش ماه دیگر به تاخیر بیندازیم تا ببینیم چه میشود تا نگراناز بین برود . در ضمن خیلی کم هم نکنید . اگر این دوران اصلا نباشد و یا خیلی کوتاه باشد ، فواید آن از بین می رود. یکی از فواید دوران عقد بستگی ، شناخت عمیق تر و فراهم آوردن زمینه تفاهم بیشتر است . فرصت تجدید نظر را به دو طرف می دهد . ممکن است شما همه نکات را رعایت بکنید و بعد ببینید مشکل جدی پیش آمده پس وقت تجدید نظر همین الان است زیرا وارد زندگی بشوید ، کار سخت تر میشود . وقتی همزمان عقد و عروسی بکنند خانم دیگر دوشیزه نیستند و جدا شدن سخت تر میشود ولی اگر عقد کرده باشند، مشکلات کمتر است هرچند که خانم فرصت ها را از دست می دهد ولی باز بهتر است . این دوران ، دوران کار ورزی ازدواج است . حالا اگر خانم در دوران زندگی خود را آماده نکرده اند ، این فرصت خوبی است و آقایان هم عقل معاش پیدا کنند یعنی مدیریت پول داشته باشند . در این دوران ، ارتباط عاطفی کم کم قطع میشود تا طرفین راحت تر این کار را انجام دهند . دیگر اینکه خانواده ها آمادگی برای ازدواج پیدا می کنند .
◦ میزان رفت و آمد در دوران عقد باید چگونه باشد ؟
میزان رفت و آمد ، تابع فرهنگ و آداب و رسوم هر شهری است این را هم نمی توانیم زمانی را تعیین کنیم . خوب است آقا پسر این سوال را از دختر خانم بپرسند تا فضای فکری او و همچنین فضای خانه ایشان را بفهمند . در ضمن فقط به حرفهای دختر خانم اکتفا نکننند و باز خورد خانواده را هم بعد از مدتی ببینند . نکته اش هم این است که خانم هستند و عاطفی هستند و دوست دارند و به شوهرشان محبت دارند و دوست دارند همیشه پیش شان باشد . به محدودیت های خانواده دختر خانم را هم توجه کنید . آنها می خواهند دامادشان را تحویل بگیرند و یا گاهی فضای خانه محدود است و یا نوجوان در خانه دارند . حتما برای رفت و آمد برنامه داشته باشید . بی خبر به آنجا نروید . شما دوست دارید همسرتان را در پوشش مناسب ببینید . این ها را دقت بفرمایید . در رفت و آمد تعادل داشته باشید . اگر برنامه تلفنی تان این است که هفته ای یکبار زنگ می زنید ، یکدفعه سه هفته دیگر زنگ نزنید . و با دختر خانم تماس نداشته باشید . این کار در دختر دغدغه ایجاد می کند . وقتی به خانه همسرتان می روید ، مدتی را با خانواده اش باشید . اگر می خواهید تفریح یا مسافرت بروید رضایت خانواده را کسب کنید و عرف خانواده را در نظر بگیرید . در جلوی دیگران به همسرتان محبت کنید و احترام بگذارید ولی عشق ورزی باید در خلوت شما باشد . حتما برای خانم هایتان هدیه بخرید . البته آقایان هم هدیه دوست دارند ولی خانمها بیشتر دوست دارند . روایات زیادی در مورد هدیه دادن داریم . به توصیه ام به آقایان این است که به عرف عمل کنید . به پدرهای عزیزهم می گوییم : سخت گیری نکنید و به آنها اعتماد کنید تا خاطرات خوشی برای آنها باقی بماند .
◦ در ارتباطات بعد ازعقد ، برای خانم و آقا محدودیتی وجود دارد ؟
از زمانی که محرم میشوند ، هر گونه ارتباطی برای آنها حلال است چون دیگر زن و شوهر شده اند . در عرف جامعه ما ، قسمتی از ارتباط را به بعد از عروسی موکول می کنند . بنظر من این را خیلی جدی بگیرید . دختر خانم ها مواظب باشند . با هم ارتباط دارند و رابطه عاطفی هم دارند ولی باید آن قسمت را هم رعایت کنند . اگر خدای نکرده به جدایی بکشد چون خانم دیگر دوشیزه نیستند ، پسر باید مهریه را کامل بدهد . و بعد دختر خانمی که جدا شده اند ، خیلی فرصت ها را از دست می دهند . الان دیگر یک بیوه هستند و دوشیزه نیستند . ممکن است در موضع تهمت هم قرار گیرند که نکند ایشان مشکلی داشته اند که به جدایی کشیده شده است .
◦یک ماه است که عقد کرده ام و همسرم برای برقرار کردن ارتباط عاطفی دچار اضطراب میشود . مشکل کجاست ؟
در گروهی از خانم ها این مشکل برای مدت زمان محدود پیش می آید . به جهت شرم و حیا و این بزرگترین اتفاق زندگی شان بوده و دچار اضطراب میشوند . اگر در حد شرم و حیا باشد و چند روزی باشد ما را نگران نمی کند و به آقایان توصیه می کنم در ایجاد ارتباط عجله نکنید و شتاب زده عمل نکنید . گفتگو کنید . امید بدهید . حرفهای عاطفی بزنید و حتی پیشانی همسرتان را ببوسید . با یکسری عشق ورزی های عاطفی که در او دغدغه ایجاد نشود ، شروع کنید . خانم آرامش می گیرد و اضطرابش از بین می رود . ولی یک ماه استمرا ر ما را نگران می کند . شما به مشاور مراجعه کنید . ممکن است حالت این دختر خانم عللی داشته باشد . مثلا مسائل ارتباطی را یاد نگرفتند و مشاور به او یاد می دهد . یا ریشه در مشکلات روحی و روانی در زمان کودکی ایشان دارد که اینجا به روانشناس بالینی ارجاع می دهند . ممکن است تصویر خشنی از یک مرد را دیده یا شنیده اند . ممکن است مشکل جسمانی باشد و هورمون هایی ترشح نمی شود . اگر در این یک ماه ، روند رو به رشدی داشتند ، باز خوب است و نگران کننده نیست . در همه نهادهای دولتی مرکز مشاوره وجود دارند . مهم این است که جایگاه مشاوره در کشور ما جا بیفتد . در غرب این جایگاه خیلی بالایی دارد . پس می توانند به مراکز مشاوره ازدواج مراجعه کنند .
◦ یک دختر و پسر در دوران عقد ، از چه راهی می توانند از هم شناخت کامل پیدا کنند ؟
این سوال خوبی است . چون دوران عقد ، دوران شناخت عمیق تر و بیشتر از همدیگر برای تفاهم بیشتر در زندگی زناشویی است . در دوران نامزدی هم دنبال شناخت هستیم ولی برای انتخاب ولی دراینجا برای تفاهم و تکامل است که وقتی وارد زندگی رسمی میشوید بهتر زندگی کنید . در این دوران دیگر اضطراب های قبل از عقد وجود ندارد . رودربایستی هم نیست . ارتباطات بیشتر است . الان محرم هم هستند و گفتگوها محدودیت ندارد و شما در موقعیت های مختلف قرار می گیرید . در جمع خانواده های هم قرار می گیرید . در تعامل با خانواده طرفین ، روحیات آنها را می شناسید . میهمانی زیاد می روید و شما را پاگشا می کنند . در این موقعیت ها ، افراد جوهره خودشان را نشان می دهند و حضرت علی (ع) می فرماید : در دگرگونی های احوال است که جوهره اش اشخاص معلوم میشود . خانه دوستان همسرتان می روید و رفتار او را با دوستانش می بینید . به این موقعیتها دقت کنید تا نسبت بهمدیگر شناخت پیدا کنید . البته شناخت در خانوا ده هایی که تک جنسی هستند سخت تر است . مثلا سه تا خواهر هستند یا سه تا برادر هستند .
◦ چگونه می توانیم جلوی مشکلات دوران عقد بستگی را بگیریم ؟
البته ما آسیب هایی در این دوران داریم . اول کاری که می توانید بکنید که مشکلی در دوران عقد پیش نیاید ، این است که ذهنیت ها را پاک کنید . ذهنیت بد خود را نسبت به مادرشوهر و خواهرشوهر و مادرزن پاک کنید . این در کشور ما یک بحث فرهنگی شده است . عزیزان ما این قدر سوژه برای لبخند داریم که احتیاج به این سوژه ها نیست. بله شما لبخندی هم می زنید ولی نمی دانید با این کار آنرا تثبیت می کنید . اگر درخانواده طرف ، دیدید حساست هایی نسبت به شما دارند ، شما به آنها حق بدهید و کاری نکنید که فکر کنند شما فرزند او را گرفته اید . پس ذهنیت ها را اصلاح کنیم . نکته دوم این است که از یادآوری گذشته پرهیز کنید . حالا فرایندی خواستگاری انجام شده و روی مهریه چانه زده شده ، ای کاش این اتفاق نمی افتاد ، ولی حالا افتاده شما فراموش کنید . در جاهایی که شیطان می خواهد وارد شود همین جا است که می گوید یادت هست چه بلاهایی سرت آوردند ، این وسوسه ها را با گفتن لااله الا الله از خود دور کنید . به گذشته فکر نکنید . خانم ها و آقایان از خواستگاران گذشته و کاندیداهای گذشته خود صحبت نکنید . این ها بدبینی ایجاد می کند . دل ها را چرکین می کند . گاهی با افتخار ، تعداد دوست دختر های خود را به خانمشان می گویند . شما با این کار زندگی تان را نابود می کنید . سوم اینکه سعی کنید وسوسه نشوید . مثلا یک نقص کوچکی در خانم می بینید . مثلا خراش کوچکی در بدن است . در اصل انتخاب شک می کند . در اینجا هم وسوسه می شوید . شما نباید آرمان گرا باشید . شما با کسی ازدواج می کنید که هفتاد درصد نقطه مثبت دارد . با این وسوسه این طو رمقابله کنید که بگویید من باهر کس ازدواج می کردم سی درصد نقطه منفی داشت . جلوی وسوسه های دیگران را بگیرید . مثلا می گویند : از الان به شوهرت رو نده یا گربه را دم حجله بکش . این ها نسخه های شیطانی است . نسخه های الهی نیست . پرهیز از مقایسه خیلی مهم است . شما که شوهرتان را با شوهر دوستتان مقایسه می کنید ، فقط نقاط مثبت او را می بینید و نقاط منفی او را خانمش می داند و شما نمی دانید . پس مقایسه نکنید . توقعات بی جا نداشته باشید . مثلا آقا دیگر به مادرش توجه نکند و آقا هم انتظار دارد خانم دربست مال ایشان باشد و بدون اجازه آب نخورد . این ها توقعات بی جا است . قهر هم آفت بزرگی است . راه ساختن قهر کردن نیست . قهر نکنید . به این آسیب های دوران عقد توجه کنید .
◦ چرا عشق های دوران عقد ، بعد از عروسی کم میشود ؟
این عشق مجازی نفسانی است و از نوع عشق خوب است . این دو بهم محرم هستند و عشق ورزی می کنند و ثواب هم دارد . اقتضای دوران عقد هم این است که عشق ورزیها طولانی باشد و بعد از عروسی این عشق فروکش می کند و کاملا محسوس است . البته این طبیعی است . علت آن هم ، محدودیت دوران عقد است . دوری و دوستی . مخصوصا اگر پدرخانم سخت گیر باشد و اجازه ندهد که داماد به منزلشان رفت و آمد بکند . در زمان عقد حریص هستند اما بعد از آن که محدودیت برداشته شد ، شکل محبت عوض میشود . محبت از بین نمی رود ، عشق از بین نمی رود ، فقط شکل آن عوض میشود . مثل شکوفه و میوه است . در دوران عقد ، عشق مثل شکوفه است و بوی خوبی دارد ، خوشگلتر و لطیف تر است . ولی وقتی وارد زندگی میشوند ، این عشق مثل میوه است . به قشنگی شکوفه نیست و عطر آن را ندارد ولی میوه خیلی خوب است . داستان این است . نگران نباشید . البته به شرط اینکه این شکوفه به میوه تبدیل بشود . ما باید توجه کنیم و درخت عشق را آبیاری کنیم . چون ممکن است شکوفه بریزد . یکی دیگر این است در دوران عقد همه چیز از دور است و همه چیز منظم و مرتب است . نقاط منفی شما در دوران عقد به چشم نمی آید . وقتی کنار هم باشید ، آن سی درصد نقاط منفی به چشم می آید . شما باید در زندگی مشترک ، نقاط منفی همدیگر را تحمل کنید . برنامه ما را دنبال کنید . خانم و آقای پیری را می بینید که تحمل دوری همدیگر را ندارند . حالا اگر درگیری و بی حرمتی ایجاد کنیم، این عشق از بین می رود . من در محافل میگویم : آقایانی که در دوران عقد آرزو می کردید یک ساعت بیشتر پیش خانم بمانید ، چرا حالا آرزو می کنید به یک ماموریت بروید و از خانم تان دور باشید ؟ یک اتفاقی افتاده است . شما همان آدمها هستید .
