در ابتدا، لازم است این موضوع را مطرح کنیم که خداوند، در قرآن مجید، محبت و دوستی همه اهل بیت و همینطور تنها ذخیره و یادگار آل عصمت و طهارت، امام مهدی علیهالسلام را بر همگان واجب کرده است و دوستی آنان را اجر و مزد رسالت پیامبر اسلام قرار داده است. خداوند به پیامبر در این باره میفرماید: «قل لا أسألکم علیه أجرا الاّ المودة فی القربی؛ بگو: من، از شما، جز مودت و محبت خویشاوندانم، اجر و مزدی برای رسالت نمیخواهم».[۱]
با توجه به اینکه مودت و دوستی آنان، منفعتی برای ایشان نیست، بلکه نفع آن برای دوستداران است و بهرههای بیپایانی را در دنیا و آخرت به همراه دارد، در این مورد نیز میفرماید: «قل ما سألتکم من اجر فهو لکم؛ بگو: هر اجر و پاداشی از شما خواستهام، برای خود شما است».[۲]
در حقیقت، این دوستیها، موجب ارتباط روحی و معنوی است که راه سیر به سوی خدا را فراهم میآورد و سلوک انسان را در جهت اراده حق، شکل میدهد، خداوند میفرماید: «قل ما أسألکم علیه من أجر إلا من شاء أن یتخذ إلی ربه سبیلاً؛ بگو: من، در برابر آن [رسالت]، هیچگونه پاداشی از شما نمیخواهم، مگر کسی که بخواهد راهی به سوی پروردگارش برگزیند».[۳]
با محبت امام زمان است که زمینههای اطلاعت از او فراهم میآید و با اطاعت از اوست که راه کمال انسان هموار میشود.
با توجه به این مطالب، معلوم میشود که دوستی و محبت، اساس و پایه دین، بلکه مساوی دین است. امام صادق علیهالسلام میفرماید: «هل الدین إلا الحب؛ آیا دین، چیزی جز دوستی است؟».[۴]
امام زمان فرموده است: «هر یک از شما، باید به آنچه که او را به مقام محبت و دوستی ما نزدیک میکند، عمل کند».[۵]
ازاینرو، اگر عبادتی یا عملی مستحبی یا دعا و زیارتی خاص، بتواند مقدمهای برای ایجاد محبت بیشتر به امام زمان باشد، انجامدادن آن، وظیفه خواهد بود و به فرمان صریح آن بزرگوار، بر عهده شیعیان قرار گرفته است.
بنابراین، اگر ما به تکالیف شرعی خود عمل کنیم و به وظایفی که از سوی ائمه برای شیعیان در دوره ظهور توصیه شده، عمل کنیم، از دوستداران واقعی آن حضرت خواهیم بود.
در این قسمت، برای شناخت هرچه بهتر راههای دوستی با امام زمان فهرستوار، به برخی از آن وظایف اشاره میشود:
1. کسب معرفت و شناخت نسبت به امام زمان؛
2. مأیوسنشدن در دوره غیبت؛
3. دعاکردن برای امام زمان، بهویژه دعا برای تعجیل فرج آن حضرت؛
4. تلاش برای فراهمساختن زمینه ظهور؛
5. تهذیب نفس و تقوا پیشگی و پرهیز از گناه؛
6. دعا برای سلامتی امام زمان؛
برخی علما، نزدیک به هشتاد وظیفه برای منتظران ذکر کردهاند.[۶]
معرفی منابع برای مطالعه بیشتر
• راه وصال، وظایف مؤمنین در زمان غیبت امام زمان، سید رضا حسینی مطلق؛
• با انتظار در خیمهاش درآییم، فصلنامه انتظار، شماره ۵؛
• در انتظار امام، عبدالهادی فضلی؛
• وظایف منتظران در عصر غیبت، حسین الهینژاد؛
پینوشتها
۱. شوری: ۲۳.
۲. سباء: ۴۷.
۳. فرقان: ۵۷.
۴. تفسیر عیاشی، ج۱، ص۱۶۸.
۵. احتجاج، طبرسی، ج۲، ص۵۹۹.
۶. برای اطلاع بیشتر ر.ک: مکیالالمکارم؛ میرزا محمدتقی موسوی اصفهانی.