بهترین رژیم غذایی پس از روزه داری ماه رمضان
 
 
رمضان فرصت مناسبی است تا در کنار پرورش صفات پسندیده، الگوی رژیم غذایی بازنگری و اصلاح شود. استفاده بیشتر ازغذاهای سنتی و خانگی مانند آش یا انواع سوپ‌ها در سفره افطار و دقت بیشتر به نوع غذا هنگام سحر، دستگاه گوارش را از خطر ابتلا به بیماری‌های مختلف حفظ می‌کند.

در ای میان عادت غذایی نادرست مانند مصرف فست فودها و غذاهای آماده پرچرب در وعده ناهار یا شام تا حدودی کنار گذاشته می‌شود و الگوی غذایی شکل مناسبی به خود می‌گیرد بطوری که بسیاری از عوارض جسمانی، ناراحتی‌های گوارشی، چاقی و اضافه وزن در افراد کاهش پیدا می‌کند.

غذاهای آماده و ناراحتی‌های گوارشی
فست‌فودها، موادغذایی آماده‌ای هستند که در صنعت غذایی، ادویه‌های متنوعی در تهیه آنها به کار برده می‌شود به همین دلیل طعم دلچسب آنها افراد زیادی را به سوی خود جذب کرده است. کالری زیاد و نوع طبخ این‌گونه موادغذایی باعث شده است تا متخصصان همواره نسبت به کاهش مصرف آنها هشدار دهند، زیرا کمتر مصرف کردن فست‌فودها در رژیم غذایی مانع از اضافه وزن و بیماری‌های متعاقب آن می‌شود.
این نکته بخصوص در ماه روزه‌داری اهمیت زیادی پیدا می‌کند، زیرا دستگاه گوارش برای مدت زمان زیادی در طول روز در حالت استراحت به سر می‌برد و مصرف فست‌فودها با معده خالی موجب آزردگی و ناراحتی‌های گوارشی می‌شود

رضا امانی، استاد دانشگاه اهواز در این باره می‌گوید:
ادویه و مواد افزودنی زیاد موجود در غذاهای آماده از جمله پودرسیر، از یک سو غذا را دلچسب و لذیذ می‌کند و از سوی دیگر با افزایش ترشحات اسیدی، زخم‌های گوارشی از جمله زخم معده را تشدید و یا به وجود می‌آورد. از طرفی به علت وجود مقادیر زیادی نمک که در تهیه فست‌فودها مورد استفاده قرار می‌گیرد. علاوه بر تشدید تشنگی، باعث نوشیدن آب زیاد و احساس سنگینی در ساعات روزه ‌داری می‌شود بنابراین با حذف موادغذایی آماده و پرچرب از وعده سحری و افطاری علاوه بر کاهش ناراحتی‌های معده، میزان تشنگی کاهش پیدا می‌کند.

کالری کمتر با حذف فست‌فودها
رعایت اصل تنوع غذایی از توصیه‌هایی است که متخصصان در ماه رمضان تأکید بیشتری بر آن دارند بطوری که بر مصرف پروتئین، ویتامین‌ها، قند، چربی و املاح در فاصله زمانی افطار و سحر تأکید می‌کنند. در این میان مصرف برخی موادغذایی مانند غذاهای پرچرب را مضر دانسته و هشدار می‌دهند نیاز بدن به چربی‌ها در این ماه بطور مختصر افزایش پیدا می‌کند.
محمدجواد حسین‌زاده، عضو هیأت علمی دانشگاه تهران معتقد است؛ باتوجه به آن‌که غذاهای آماده در مدت زمان کوتاهی تهیه می‌شوند حاوی کالری و اسیدهای چرب با ترانس بالای بیشتری هستند و با مصرف آنها کالری زیادی به بدن وارد شده و باعث چاقی می‌شود. 

براساس آخرین مطالعات انجام شده، در صورتی که دو درصد مازاد چربی‌های انباشته شده در بافت‌های بدن را اسیدهای چرب ترانس تشکیل دهد، احتمال بروز بیماری‌های قلبی و عروقی بیش از 20 درصد افزایش پیدا می‌کند و با افزایش چربی مضر خون (LDL) و کاهش چربی مفید خون (HDL) به عروق خونی صدمه وارد می‌شود.

از سوی دیگر، روغن‌هایی با اسیدچرب ترانس بالا که در تهیه فست‌فودها از آنها استفاده می‌شود زمینه بسیاری از آلرژی‌ها بخصوص حساسیت‌های کودکان، تصلب شرائین، اختلال در جدار عروق و در نهایت مقاومت به انسولین و دیابت را به‌وجود می‌آورد.

سعید حسینی، متخصص تغذیه، مصرف موادغذایی آماده و پرچرب را هنگام سحر یا افطار مناسب نمی‌داند و می‌گوید: باتوجه به این‌که این قبیل موادغذایی در روغن‌هایی که چند مرتبه برای طبخ استفاده شده‌اند، تهیه می‌شوند ضرری که آنها به بدن می‌رسانند نسبت به غذاهای سنتی پرچرب بیشتر است.

به گفته دکتر امانی، متخصص تغذیه افزودنی‌های مختلف از قبیل رنگ، نگهدارنده و موادپرکننده مانند نشاسته و دیگر افزودنی‌های خوراکی که برای افزایش کیفیت، زمان نگهداری، رنگ و طعم آن اضافه می‌شود مسئله دیگری است که کودکان را به خود جذب کرده است درحالی که مصرف بیش از حد یا استفاده از محصولاتی که از نظر کنترل کیفیت مورد بررسی قرار نگرفته باشد مشکلات زیادی را برای کودکان و نوجوانان به وجود خواهد آورد.

به عنوان مثال ورود برخی مواد نگهدارنده و رنگ‌ها ممکن است زمینه‌های سرطان‌زایی یا بیش‌فعالی را در کودکان فراهم کرده و یا باعث تشدید آن شود.

وی علاوه بر آلودگی شیمیایی، آلودگی میکروبی را مسئله مهم دیگری می‌داند و می‌گوید: از آنجا که مواد تشکیل‌دهنده غذاهای آماده مانند سوسیس و کالباس مخلوطی از چند ماده است احتمال انتقال آلودگی‌های میکروبی بیشتر خواهد شد.

به این ترتیب ماه رمضان فرصت مناسبی است تا بدن از آثار زیانبار مصرف غذاهای آماده دور شود و با ترویج الگوی صحیح مصرف غذا، زمینه‌ای فراهم شود تا پس از اتمام ماه روزه‌داری مصرف اینگونه موادغذایی به حداقل برسد. این نکته حتی در افراد با وزن طبیعی صدق می‌کند و کاهش مصرف غذاهای پرچرب و آماده برای هر فرد در هر گروه سنی توصیه می‌شود. در این خصوص مادران در خانواده نقش مهمی در شکل‌گیری الگوی غذایی دارند آنها با ایجاد تنوع در طبح غذا برای خانواده، اشتیاق کودکان و فرزندان خود را به سوی مصرف غذاهای سنتی و سالم افزایش می‌دهند.

در این میان وعده سحری هرگز نباید نادیده گرفته شود زیرا جایگزین ناهار است و باید یک وعده غذایی کامل اما سبک باشد.

به گفته دکتر حسین‌زاده، مصرف میوه و سبزیجات آبدار هنگام افطار و سحر کمک زیادی به تنظیم وضعیت آب بدن و کاهش احساس تشنگی می‌کند. همچنین جایگزینی موادغذایی ساده و کربوهیدرات‌های مرکب مانند مواد نشاسته‌دار، ماکارونی به جایغذاهای پرچرب، آماده و قندهای ساده مانع از افت قندخون در ساعات روزه‌داری و چاقی می‌شود چرا که نداشتن یک برنامه غذایی سالم در نهایت باعث اضافه‌وزن و به دنبال آن عوارض جسمانی مانند سرطان، آرتروز و آلزایمر می‌شود.
اسلام و سلامت - روزنامه ایران