من يه پسر 9 ساله دارم كه مدتي است با دست خود يا با وسيله اي مثل توپ با خودش ور مي رود ديروز كه دوستش به خانه ما آمده بود متوجه شدم شوخي بدي باهاش كرد. به حالت شوخي به آلت تناسلي دوستش دست زد؛ من كه متوجه قضيه شدم علتش رو پرسيدم و گفت كه اولين بارش است. پرسیدم ازش كي اين شوخي بد رو با شما كرده كه ياد گرفتي؟ خلاصه برام تعريف كرد كه چند وقت پيش كه رفته فوتبال بازي كنه يه پسر كه سه سال از او بزرگتر بوده، با آلت تناسليش بازي كرده و دفعه بعد آن پسر با دوستش آمده و دو نفري يكي از پشت و يكي از جلو باهاش بازي كردند. لطفاً من را راهنمايي كنيد. در ضمن پسر من خيلي ساده لوح است و هر كاري هر كسي به او بگوبد انجام مي دهد، بدون فكر. ممنونم.
پرسشگر گرامي ؛ حساسيت و دغدغه خاطر شما نسبت به چنين موضوع حساسي را درك نموده و بسیار خوشحالیم كه راه مشاوره را در اين زمينه برگزيديد؛ ما سعي خواهيم كرد با در اختيار قرار دادن اطلاعات لازم، كمك های مناسبي به شما ارائه کنیم .
وقتي بچه ها دنياي بيروني خود را كشف مي كنند نسبت به اعضاي خصوصي بدن همجنس و يا غير همجنس خود نيز به طور طبيعي كنجكاو مي شوند. شكل اعضاي تناسلي پسرها براي دختر ها جالب است و بر عكس. اگربچه اي خواهر و برادر نداشته باشد يا در روند زندگي، فرصت ديدن اندام برهنه جنس مخالف را نداشته باشد اين كنجكاوي تشديد مي شود. اين كنجكاوي جنسي تا حدي طبيعي است و بيشتر والدين هنگام رويارويي با آن براي اولين بار مي فهمند كه واقعاً بايد براي رفتار فرزند خود حدودي را تنظيم كنند تا بداند از نظر اجتماعي كدام يك از رفتار هاي او در خصوص مسائل جنسي قابل قبول است.
*** با ذكر اين مقدمه مختصر شايسته است در اين زمينه دو نکته مهم بيان گردد تا فضاي روشن تري از بحث داشته باشيد :
- ارتباط برقرار كردن والدين با فرزندان خود در مورد مسايل جنسي از جمله وظايف تربيتي والدين است كه شايسته است در برقراري و حفظ آن جهت جلوگيري از زمينه بسياري از انحرافات و گناه ها كوشيد. نگاه ضد اخلاقي برخي والدين به اين مسأله و برخورد شديد و خشن آنها پيامدهاي نامطلوبي را به ارمغان خواهد آورد؛ زيرا چنين موضوع روان شناختي را تبديل به موضوعي اخلاقي كرده و كودك را حسّاس تر نموده و باعث تثبيت وي در عمل مورد نظر مي گردد.
- در بيان نكاتي كه در زمينه مسائل جنسي لازم است به كودك انتقال پيدا كند، بايد از روش هاي غير مستقيم استفاده كرد و كمتر به روش هاي مستقيم متوسل شد
*** چه بايد كرد؟
1. ممكن است مهمترين دليل چنين رفتاري از سوي كودكي در سنيني كه بدان اشاره نموديد، كنجكاوي وي براي آشنايي با اعضاي بدن خود باشد كه در قالب دستكاري و در سنين بالاتر در قالب دكتر بازي و ... خود را نشان مي دهد، بنابراين در چنين زماني هول نشويد، او را سرزنش نكنيد، از تنبيه كودك پرهيز كنيد، تنها كاري كه شما بايد در چنين موقعيتي بايد انجام دهيد اين است كه به گونه اي برنامه ريزي كنيد كه او ديگر در چنين موقعيتي قرار نگيرد.
2. بهتر است به طور نامحسوس مراقب خلوت هاي چنين كودكاني بود. شايسته است مكان خلوت آنها (مثلاً اتاق مستقل شان) به گونه اي باشد كه از چشم والدين دور نمانند و والدين گاهگاهي به عناوين مختلف كه رنگ مداخله به خود نگيرد، سركشي هايي داشته باشند تا فرزندان از خلوت خود احساس امنيت براي انجام اين عمل نكنند.
3. موقعيت هايي كه كودك در آن دست به چنين رفتاري مي زند را شناسايي كنيد و كودك را براي مدتي از آن مكان ها دور كنيد.
5. روابط دو طرف ماجرا را با دقت زير نظر بگيريد و به گونه اي عمل كنید كه روابط بين آن دو بسيار محدود شود، گرچه اين كار در ابتدا ممكن است براي شما مشكل باشد اما فراموش نكنيد كودكان در سن فرزند شما از خود مهارگري كمي برخوردار هستند و زماني كه با محرك هاي جنسي روبرو مي شوند كمتر مي تواند از بروز رفتارهاي جنسي خودداري كنند؛ بنابراين بهترين راه، كنترل ارتباط كودكتان با افرادی که نام بردید، است. فراموش نكنيد، با توجه به تجربه اي كه دو كودك بزرگتر به دست آورده اند ممكن است دوباره اين رفتار را انجام دهند، پس بايد با دقت مراقب دوستان او باشيد.
6. براي مدتي به كودكتان شلواري بپوشانيد كه در آوردن آن براي او امكان پذير نباشد(به عنوان مثال شلواري كه داراي كمربند و يا دكمه محكم است براي اين كار مناسب است).
7. به فرزند خود آموزش دهيد كه بدن او خصوصي است و ديگران حق دست ورزي با برخي از اعضا او را ندارد (بهتر است براي بيان اين نكته از شيوه هاي غير مستقيم استفاده كنيد).
8.روابط اجتماعي كودك خود را افزايش دهيد و سعي كنيد او ارتباط بيشتري با دیگر همسالانش داشته باشد.
9. برخي از مسئوليت هاي خانه را بر عهده او قرار دهيد؛ البته اين مسئوليت ها بايد با توجه به توان كودك باشد.
10. سعي كنيد با همسر خود زماني را براي بازي با فرزندتان معين كنيد (حداقل روزي 45دقيقه)؛ اين برنامه بايد هر روز و به صورت مداوم انجام شود تا نتيجه دلخواه را به همراه داشته باشد. به ياد داشته بايد بازي موجب صرف انرژي رواني فرزندتان مي شود و در تعادل رواني او نقش مهمي را دارد (در اين ميان بازي كردن پدر با کودک، نقش اساسي دارد).
*** نكته پاياني :
خواهشمنديم از طريق نگراني هاي مختلفي كه زاييده ترس از چنين موضوعي مي باشد ناخواسته مسيري مخالف را در تربيت جنسي كودك نپيماييد؛ زيرا هر گونه كم حوصلگي و اقدام عجولانه در اين زمينه آسيب زا خواهد بود. در صورت لزوم و براي رفع نگراني خود به صورت حضوري به روان شناس مراجعه نماييد تا وي بر اساس ريشه يابي اين عمل فرزند، اقدامات مناسبي را به عمل آورد.
*** كتب پيشنهادي براي مطالعه در مورد مسايل جنسي :
- كليد هاي آموزش و مراقبت از سلامت جنسي در كودكان و نوجوانان، دكتر كريستال دفريتاس، ترجمه سارا رئيسي طوسي.
- تربيت جنسي در اسلام ،حافظ ثابت .
- خانواده و مسايل جنسي كودكان، دكتر علي قائمي.
