با سلام؛ بنده كودكي دو و نیم ساله دارم كه از 3 ماهگي شروع به مكيدن انگست شست كرده و تاالان هم ادامه دارد. به گفته پزشك از لاك تلخ موجود در داروخانه استفاده كردم كه اين مشكل تا يك هفته حل شد ولي مجدد ادامه پيدا كرد. این موضوع مرا نگران کرده است؛ خواهش مي كنم كه در این مورد كمكم كنيد.
 
با سلام و عرض ارادت خدمت شما پرسشگر گرامي؛ از اينكه با ما سخن مي گوئيد خرسنديم و اميدواريم كه ارتباط شما با ما تداوم داشته باشد.
مكيدن شست يا انگشت، يكى از عادات رايج دوران كودكى است. اين رفتار براى كودكان خردسال كاملاً طبيعى و عادى است، ولى اگر بعد از 6 سالگى باز هم كودك مبادرت به مكيدن شست كند، نياز به درمان و رسيدگى دارد، زيرا موجب به هم ريختگى رديف دندان ها، فك و آرواره مى شود.
پژوهش ها نشان مى دهند حدود 75 درصد كودكان خردسال (تا يك سالگى) مُشت يا انگشتان خود را در دهان مى گذارند و مى مكند. انجام اين كار براى اين گروه سنى از كودكان آرامش بخش، سرگرم كننده و لذت بخش است. به طور معمول، كودكان زمانى مبادرت به مكيدن انگشت خود مى كنند كه يا خسته اند، يا ناراحت اند و يا حوصله شان سر رفته است.
 
علت مكيدن شست
 انگشت مكيدن طبيعى ترين پاسخ كودك هنگام رويارويى با فشار روانى، اضطراب و مشكلات هيجان-امنيتى است. روان شناسان معتقدند براى درمان اين رفتار در كودكان زير 6-5 سال نبايد عجله كرد، زيرا بسيارى از اين گونه عادت ها به تدريج و با افزايش سن كودك كاهش مى يابند و به كلى از بين مى روند. اما اگر كودك 7 ساله اى نتواند اين عادت خود را ترك كند، والدين و اطرافيان او بايد درصدد درمان او برآيند، زيرا ترك چنين عاداتى در سال هاى بعد (نوجوانى) بسيار دشوارتر مى شود. در صورتى اين عادت را در زمره اختلال بررسى مى كنند كه تا سنين 16-12 ادامه داشته باشد. مطالعات نشان مى دهند كه در حدود 15 درصد كودكانى كه از 5 سالگى به بعد انگشت خود را مى مكند، دچار مشكلات عاطفى-هيجانى ناشى از ورود به دوره پيش دبستانى و مدرسه هستند. بيشتر اين كودكان شديداً به پدر و مادر و اطرافيان شان وابسته و متكى هستند.
زمانى كه كودك سعى مى كند رفتار مكيدن انگشت خود را تغيير دهد، والدين و اطرافيان او بايد از اين تصميم او استقبال كنند و با حمايت ها و تشويق هاى خود، او را كمك و يارى نمايند. حمايت روانى براى كودك امنيت پديد مى آورد و باعث مى شود كه كودك در ناملايمات و سختى ها از خود مقاومت بيشترى نشان دهد.
اگر كودك به مكيدن شست خود عادت كرده باشد و والدين در زماني كه هنوز زود است يعني قبل از سه سالگي او را از مكيدن انگشت منع كنند و از آن جلوگيري كنند، عادت كودك شديدتر مي‌شود و ترك كردن آن مشكل‌تر مي‌شود ولي اگر والدين اجازه دهند كه مكيدن شست سير طبيعي خود را ادامه دهد كودك معمولاً در سن چهار يا پنج سالكي آن را ترك خواهد كرد.
پرسشگر گرامي؛ به نظر مي‌رسد قدري زود براي درمان كودك خود اقدام كرده‌ايد و همين امر باعث شده تا اين رفتار در درون كودكتان نهادينه شود . بهتر است از اين به بعد سعي كنيد درباره اين موضوع به صورت مستقيم با اوصحبت نكنيد و مدتي اين رفتار كودك خود را ناديده بگيريد و هيچ اقدامي در اين مورد انجام ندهيد.
پرسشگر گرامي؛ از شما مي‌خواهم مدتي نسبت به رفتار كودك خود بي توجهي كنيد و بعد از اينكه او سه سالگي را پشت سر گذاشت، چنانچه اين عادت را ترك نكرد، دوباره با ما مكاتبه كنيد تا پاسخ مناسب براي شما ارسال شود. در ضمن در اين مدت با تمام وجود تلاش كنيد تا محيط امني را از لحاظ عاطفي براي او فراهم كنيد. گفتنی است در اين سن، مكيدن انگشت ضرري براي فك و دندان‌هاي كودك ندارد.
 
منبع :
رفتار من با كودك من، دكتر محمد جواد فيض، انتشارات اساطير.