فرزندم تا چند هفته ديگر متولد مي شود. براي ارتقاء روح معنوي و پرورش ذات الهي او از هفته هاي باقيمانده تا تولد و دوره هاي شيرخوارگي او چه دستورات ديني و تربيتي و روانشناسي مي توانم انجام دهم؟
 
برادر گرامی، در پاسخ به سوالی که مطرح کرده‌اید، توجهتان را به نکات زیر جلب می‌کنیم:
الف: به منظور برخوردار بودن از فرزند صالح رعايت نكات زير توصيه مى‏ گردد:
1- اولين قدم و شرط صالح و مصلح ‏بودن والدين است. چرا كه به صورت خواسته يا ناخواسته فرزند از والدين خود تأثير مى‏پذيرد.
2- رعايت آداب اسلامى به هنگام آميزش.
3- رعايت احكام شرعى خوراك و غذاى مصرفى در خانواده از قبل از آميزش همانند رعايت حلال و حرام بودن غذاى مصرفى رعايت حقوق مالى ديگران در غذا و استفاده ازمواد مجاز و مشروع.
4- رعايت آداب اخلاقى و معاشرت با همسر و حفظ آرامش رواني و اجتناب از هر گونه عاملي كه باعث اضطراب و تشويش خاطر مي شود.
5- رعايت اصول بهداشتى در دوران باردارى‏شيرخوارگى و طفوليت و... .
6- رعايت آداب شيردادن و غذا خوراندن توسط والدين به خصوص مادر و اجتناب از خوردن حرام.
7- جلوگيرى از بروز آسيب‏ها و آفت‏ها و اختلال‏هاى‏ خانوادگى حتى مشاجرات ابتدايى و ساده.
8- توجه به انجام واجبات ديني مثل نماز و روزه، و اهتمام ورزيدن به برخي مستحبات مثل نماز اول وقت، قرائت و تلاوت قرآن، با وضو بودن در ساعات شبانه روز و... .
علاوه بر توصيه هاي فوق موارد زير نيز در اين زمينه مؤثر است :
الف) همواره دعا كردن و از خداوند طلب فرزند صالح نمودن به ويژه دعاهاى قرآنى مربوط به اين موارد؛ مانند:
1-رَبِّ هَبْ لِي مِنْ لَدُنْكَ ذُرِّيَّةً طَيِّبَةً إِنَّكَ سَمِيعُ اَلدُّعاءِ، آل عمران، آيه 38)
 2- رَبَّنا هَبْ لَنا مِنْ أَزْواجِنا وَ ذُرِّيَّاتِنا قُرَّةَ أَعْيُنٍ وَ اِجْعَلْنا لِلْمُتَّقِينَ إِماماً (فرقان، آيه 74)
 3- ربِّ اِجْعَلْنِي مُقِيمَ اَلصَّلاةِ وَ مِنْ ذُرِّيَّتِي رَبَّنا وَ تَقَبَّلْ دُعاءِ (ابراهيم، آيه 40) و...
ب ) استفاده از غذاهاى حلال و پرهيز از هر نوع حرام و حتى مشتبه.
ج ) تلاوت قرآن به هنگام باردارى به ويژه با صداى بلند.
د ) استفاده ازغذاهاى مناسب به ويژه خرما در ايام حمل.
ه ) پرهيز از مجامعت بسيار در ايام حمل.
ب: در مورد تربیت کودک بر اساس آیات و روایات اسلامى، سرپرست خانواده، اعم از پدر و مادر نسبت به تربیت دینى فرزندان خود مسؤولیت سنگینى دارند. خداى متعال خطاب به مؤمنان از پیامدهاى اخروى اين مسأله خبر داده و به آنان هشدار مى دهد:« اى کسانى که ایمان آورده اید، خود و خانواده خویش را از آتشى که هیزم آن انسان ها و سنگ ها است، نگهدارید».[1]
همانگونه که نگهدارى خویشتن از طریق ترک معاصى و تسلیم نشدن در برابر شهوات سرکش میسور است. نگهدارى خانواده و فرزندان نیز به وسیله تعلیم و تربیت درست و فراهم ساختن محیط پاک و به دور از هرگونه آلودگى فکرى و عملى حاصل مى شود[2]؛ به گونه اي كه آن ها را به آنچه خدا دستور داده امر و از آنچه نهى کرده باز دارید.
انجام این مهم با استفاده از شیوه هاى جدید تربیتى و توجه دقیق به تربیت دینى فرزندتان در محیط خانه و سرمایه گذارى لازم در این زمینه، آثار مهم تربیتى از لحاظ فردى و اجتماعى بر کودک، شما و اطرافيانتان به جاي خواهد گذاشت. كودكي كه با خدا آشناست تكيه گاه محكمي خواهد داشت و با همين تكيه‌گاه، در برابر مشكلات استقامت مي كند. بركت تربيت ديني كودك به والدين نيز مي رسد، به گونه اي كه كودك تربيت شده ديني، با والدين خود خوب رفتار كرده و با سخنان زيبا و پرمحتوايي كه بر زبان جاري مي سازد سبب افتخار والدين خود مي باشد. يك سري از مطالب كه به شما در اين امر ياري مي‌رساند عبارتند از:
1- اسلام داراي الگوي خاصي در تعلیم و تربیت است. از نظر اسلام، تعليم و تربيت كودك، گام به گام انجام مي‌گيرد و اگر چه معلم و مدرسه و امكانات ديگر به كمك خانواده‌ها مي‌شتابند، ليكن اولين گام را خانواده ها بر مي دارند و تا آخرين گام نيز به همراه كودكان و نوجوانان خواهند بود. لذا نكته مهمي كه شایسته است شما نسبت به آن متذكر باشید آن است که ممکن است روش هاي جديد تعليم و تربيت ، خانواده را از لحاظ تربيتي در حاشيه قرار دهد و وظيفه اصلي را به دست مهدهاي كودك و كودكستان ها و پانسيون ها بسپارد؛ لکن متوجه باشید که در روش تربيتي اسلام، خانواده در متن است و در حقيقت، مسؤول اصلي خانواده است و در عين حال، هيچ مانعي نيست كه اشخاص يا مؤسسات در اداي اين وظيفه بزرگ، پشتيبان و حامي خانواده ها باشند.
2- سن مناسب در تربيت ديني: بهترين زمان براي اين امر، دوران نو نهالي است؛ كه در آن فطرت خدا جويي فرد دست نخورده است.
الف- نخستين آموزش ها پس از تولد (البته به صورت غير مستقيم )با گفتن اذان و اقامه در گوش راست و چپ نوزاد، با القاي آموزه هاي توحيد ،نبوت ،امامت و...شروع مي شود.
ب- آموزش مستقيم ارزش هاي ديني از دو سالگي آغاز مي شود ؛ زيرا حس مذهبي در كودك از اين سن آغاز مي شود. در ابتدا و به مرور صلوات برمحمّد وآل محمد ،لا اله الا الله ،حب نبي صلي ا...عليه و آله ،حب اهل بيت عليهم السلام ،تلاوت قرآن و خوبي و بدي ،وضو ،نماز،محرم و نامحرم و... را به فرزندتان بياموزيد.
3- نقش زمان و مكان در تربيت ديني: بهترين زمان القاي آموزه هاي ديني، زمان شادابي كو دك است . توجه داشته باشيد كه القاي ارزش ها در هنگام خواب آلودگي ،و اضطراب كودك ،نه تنها تثبيتي به دنبال نخواهد داشت بلكه ممكن است مقاومت رواني كودك را نيز در پي داشته باشد .
الف- از زمان شادابي كودك (زماني كه به او هديه اي مي دهيد ؛به مسافرت ،پارك ،دريا،جنگل،كوه ،سينماو...) براي آموزش وي استفاده نماييد؛زيرا موقعيت هاي زماني و مكاني خوب ،باعث مي شود كه كو دك بدون كمترين مقاومت رواني ،پذيراي ارزش هاي ديني باشد.
ب- سعي كنيد آموزش ارزش ها با مو قعيت هاي گوناگون تناسب داشته باشد؛براي مثال از زمان هديه دادن براي آموزش شكر و از زمان حضور در جنگل و دريا براي آموزش قدرت و عظمت خداوند استفاده نماييد.
4- راهكارهاي تثبيت آموزه هاي ديني در كودكان
 الف- تداوم والدين در عمل به آموزه هاي ديني
 ب- تهيه امكانات :امكانات جذابي چون سجاده زيبا ،تسبيح ،چادر ، مقنعه ،قبله نما و...عامل تشويقي مؤثري در تثبيت آموزه هاي ديني در كو دكان است .
ج- تمرين :امروزه تمرين در صنعت ،هنر ،ورزش و... نقش بسزايي ايفا مي كند كه عبادت و ارزش هاي ديني از اين مقوله مستثنا نيست .
بيدار كردن كودك در سحر ماه مبارك رمضان ،اعطاي صدقه از طريق و با دست كو دكان و ... نمونه هايي از اين تمرينات هستند.
د- حضور در محافل مذهبي: شركت در محافل مذهبي ايام رمضان ،محرم و صفر،دعاي كميل ،دعاي ندبه و... سبب تثبيت آموزه هاي ديني مي شود.
ه- ارتباط با افراد و خانواده هاي متدين و مذهبي
 و- الگو دهي مناسب كه خود بهترين آموزش است .
ز-تشويق و تحسين ، به شرط آنكه حالت مزد و پاداش به خود نگيرد. براي اين كار بهتر است تشويق های شما اعم از مادي و معنوي (بوسيدن ،نوازش،توجه ،نگاه محبت آميز و ...) باشد . سعي كنيد تشويق هاي مادي نیز به صورت نامنظم باشد تا سبب تاجرانه شدن عبادت آنان نشود.
ح- آموزش ارزش هاي ديني را با خاطره خوش براي كو دكان همراه سازيد و از داد و فرياد و... در اين زمينه بپرهيزيد.
ط- تا حدود 6 سالگي ، به دليل عدم مقاومت رواني زياد كو دكان القاي ارزش هاي ديني به طور مستقيم ممكن است ؛ اما بهتر است كه از اين سن به بعد از روش هاي غير مستقيم مثل(داستان ،شعر ،شرح حال بزرگان ،فيلم ،كارتون و نمايشنامه ) استفاده كنيد .
شایسته است به این نکته نیز آگاهی داشته باشید كه ارتباط كلامي و وضعيت ظاهري مناسب ،خوش خلقي و حوصله شما در تربيت و آموزش ارزش هاي ديني به فرزندتان بسيار ضرورت دارد.
 *تفاوت تربیت دختر و پسر: اهمیت تربیت صحیح دختران به حدی است که گاه برخی معتقدند :« اگر در جامعه دختران اصلاح شوند و به نقش و وظايف خود پى ببرند جامعه هم اصلاح خواهد شد. خوشبختى و سعادت جامعه آينده به نيك انديشى ، وظيفه دانى ، آزادى و وسعت فكر دختران بستگى دارد و سعادت از طريق آنها بايد به جامعه سرايت كند».[3]