دقیقترین سیر مطالعاتی حوزه مهدویت
از دیر باز یکی از مهترین و پایدارترین آموزههایی که مورد توجه ادیان الهی بخصوص اسلام بوده بحث متوجه ساختن انسانها به موعود است. مهدویت در حقیقت تحقق هدف خلقت است که همانا تجلی تام و تمام توحید، یعنی توحید در ربوبیت و توحید در عبودیت است که برنامهٔ تمام انبیا و اوصیای الهی از هبوط آدم تا قیام قیامت است و در سایهٔ استقرار این توحید به معنای تام و تمام در هنگامۀ ظهور است که بشر به تمام ظرفیت بینظیر خود در عرصهٔ کمال دست خواهد یافت و به حیات طیبه نائل خواهد گشت و با توجه به شرایط کنونی جهان (بیداری اسلامی و جنبش تسخیر وال استریت، اوضاع خاور میانه وضعیت اسفبار اروپا و…) به فرمودۀ رهبر عظیم شأن انقلاب حضرت آیت الله العظمی خامنهای تاریخ بشریت بر سر یک پیچ بزرگ تاریخی و در آستانۀ تحول عظیم قرار دارد. لذا ضرورت بازگشت به آموزههای توحیدیِ دین اسلام و مکتب حقهٔ تشیع برای اهل تفکر کاملاً مشهود است و همانگونه که خداوند در قرآن فرموده است و در دعای عهد هم به این معنا تصریح و تأکید شده است و در شرایطی که بشر با فساد مادی و معنوی بیسابقهای دست به گریبان شده است که نتیجه انتخابهای خود محورانهٔ خود در عرصهٔ ربوبیت و قانونگذاری در عالم است اندک اندک به پوچی و بن بست بودن تمام گزینههایی که برای خود آن را راه سعادت میدانست نزدیک میشود.
با توجه به اینکه دستیابی به مختصات دکترین مهدویت از رهگذر تعمق و تدبر در آیات و روایات و تعالیم اولیای الهی و عملکرد بر طبق آن حاصل میشود، همواره یکی از دغدغههای اصلی برای رسیدن به قله معرفت و شناخت آموزه مهدویت، داشتن نقشه راه بوده تا با شناساندن مسیر، انسان منتظر را از فروغلتیدن در دام رهزنان حفظ نماید. در جهت پاسخگویی به این مطالبه سیر مطالعاتی حوزه مهدویت در 7 زیر موضوع از پایه تا سطوح عالی برای ساختن بنای معرفت مهدوی معرفی میگردد. امید است این وجیزه مقبول درگاه حضرت احدیت و پیشگاه حضرت حجت قرار گرفته و سیراب کننده عطش وجودی منتظران باشد.
نهاد کتابخانههای عمومی کشور در راستای منویات مقام معظم رهبری مبنی بر تلاش برای ارائۀ سیرهای مطالعاتی در موضوعات مورد نیاز اقشار مختلف جامعه به ویژه قشر جوان و دانشجو سیر شناخت مباحث مهدویت را در این 7 زیر موضوع ارائه مینماید:
1- معرفت مهدوی (مبانی اعتقادی مهدویت)
2- شناخت امام مهدی (مباحث مربوط به شخصیت و ویژگیهای حضرت حجت)
3- مهدی یاوران (مباحث مربوط به وظایف منتظران)
4- مهدی ستیزان (مباحث مربوط به دشمنشناسی)
5- نشانهشناسی ظهور (مباحث مربوط به علائم ظهور و شرایط و فتنههای آخرالزمان)
6- شاخصههای نظام مهدوی (مباحث مربوط به جامعه مهدوی)
7- انحرافات (آسیبشناسی جریان مهدویت)
توجه داشته باشید که این مجموعه در سه سطح جامع، متوسط و مجمل ارائه شده است و در هر بخش پس از ارائهٔ سیر جامع در انتهای همان بخش سیرهای متوسط و مجمل برای کسانی که به هر دلیل امکان مطالعهٔ تفصیلی را ندارند و میخواهند با کمترین زمان بیشترین بهره را از مطالعهٔ خود در موضوع مورد نظر خود داشته باشند ارائه شده است.
در این مطلب به شرح دو سیر مطالعاتی مهدی یاوران و مهدی ستیزان میپردازیم:
مهدی یاوران (مباحث مربوط به وظایف منتظران)
اساساً در مورد مسئلهٔ انتظار، حضرات معصومین فرمودهاند که:
افضل الاعمال انتظار الفرج …… با فضیلتترین اعمال انتظار فرج است. (بحار الانوار ج 52 ص 122٫)
همانطور که مشاهده میکنید نگفتهاند که افضل الحالات انتظار الفرج، یعنی انتظار یک حالت صرف نیست، حالتی قلبی است که اگر حقیقتاً شکل بگیرد، آثار آن در اعمال شخص ظاهر میشود و شخص منتظر وظایفی دارد که اگر حقیقتاً منتظر است باید ابتدا به دنبال شناخت آنها برود و در گام بعدی به آنها عمل نماید.
توقیعاتی که حضرت حجت به شیعیان خالص خود ارسال کردهاند حاوی نکات بسیار مهمی است که به نظر میرسد هر منتظری باید به آنها توجه ویژه نماید به عنوان نمونه بر طبق کلام نورانی خود حضرت حجت مهمترین عامل تأخیر در امر ظهور حضرت، اعمال شیعیان است:
ظهور ما به تأخیر نیفتاده مگر به سبب اعمال ناپسندی که از ایشان سر میزند و خبر آنها به ما میرسد.
«علامه محمدباقر مجلسی؛ مهدی موعود؛ ترجمه حسن بن محمد ولی ارومیهای؛ قم: انتشارات مسجد مقدس جمکران، 1380؛ ج 2.»
همچنین وفای به عهد و انجام وظایفی که شیعیان در قبال حضرت دارند مهمترین عامل تحقق امر ظهور است:
اگر شیعیان ما در وفا نمودن به عهد و پیمانی که از ایشان گرفته شد، همسو و یکدل شوند، دیدار ما از ایشان به تأخیر نخواهد افتاد. برای تعجیل فرج بسیار دعا کنید؛ چرا که فرج خود شما هم در آن است.
منبع: «علامه محمدباقر مجلسی؛ مهدی موعود؛ ترجمه حسن بن محمد ولی ارومیهای؛ قم: انتشارات مسجد مقدس جمکران، 1380؛ ج 2.»
در این مجموعه با توجه به اهمیت بسیار بالای بحث وظایف منتظران در موضوع مهدویت، آثاری با همین محوریت برای سیر مطالعاتی در نظر گرفته شده است.
1- تمام بخش دوم از کتاب امام مهدی موجود موعود، تألیف آیت الله جوادی آملی با عنوان انتظار که شامل چهار فصلِ شعاع آفتاب، حقیقت انتظار، منتظر و انتظار ابعاد و تکالیف میشود. (100 صفحه)
2- بخشهای اول و دوم و چهارم از کتاب آماده باشِ یاران امام زمان علیه السلام، تألیف استاد حسین گنجی با عناوین: معنای انتظار، ویژگیهای منتظران و وظایف شیعه در زمان غیبت (170 صفحه)
3- 2 فصل از بخش سوم کتاب معرفت امام زمان و تکلیف منتظران، تألیف ابراهیم شفیعی سروستانی: (شامل دو بخش با عناوین مبانی قرآنی انتظار موعود و تولی و تبری دو رکن انتظار) (28 صفحه)
4- گفتار پنجم از کتاب آب حیات، تألیف آیت الله ناصری با عنوان انتظار (15 صفحه)
5- کل کتاب امام زمان در کلام آیت الله بهجت، تألیف محمد تقی امیدیان (92 صفحه)
6- آینهٔ هشتم و نهم از کتاب شمیم گل نرگس، تألیف عباس رحیمی شامل مباحثی با عنوان انتظار و وظیفهٔ شیعیان در عصر غیبت (18 صفحه)
7- کل جلد دوم کتاب مکیال المکارم، تألیف آیت الله سید محمد تقی موسوی اصفهانی (490 صفحه)
8- کل کتاب سودای روی دوست، تألیف مرتضی آقا تهرانی (189 ص)
9- کل کتاب وظایف شیعیان در زمان غیبت، تألیف سیدرضی سیدنژاد (318 صفحه)
10- کل کتاب کیست مرا یاری کند، تألیف محمد یوسفی (109 صفحه)
11- 3 فصل از بخش سوم کتاب معرفت امام زمان و تکلیف منتظران، تألیف ابرهیم شفیعی سروستانی: (شامل بخشهای انتظار در اندیشه شیعه، دیدگاههای گوناگون دربارهٔ انتظار، جایگاه انتظار در اندیشه سیاسی امام خمینی) (70 صفحه)
کتاب ویژۀ این مجموعه:
12- با توجه به اینکه یکی از مهمترین ارکان هر جامعه خانواده میباشد میتوان گفت ساختن یک خانواده با رویکرد و فرهنگ مهدوی جزو مهمترین وظایف هر منتظری میباشد، لذا بسیار مناسب است تا کل کتاب ارزشمند خانواده و تربیت مهدوی، تألیف استاد دکتر مرتضی آقا تهرانی به طور کامل مطالعه شود تا إن شاء الله مقدمهای باشد برای عملی کردن راهکارهای ارزشمندی که بر مبنای آیات و روایات برای ساختن جامعه مهدوی و منتظر در سطح خانواده در این کتاب ارائه شده است.
*** سیر مطالعاتی متوسط: 1 و 2 و 3 و 6 و 7 و 8 و 9 و 12 (موارد حذف شده4 و 5 و 10 و 11)
** سیر مطالعاتی مجمل: 1 و 2 و 3 و 6 و 7 و 12 (موارد حذف شده 4 و 5 و 8 و 10 و 11)
مهدی ستیزان (مباحث مربوط به دشمنشناسی)
همانگونه که از مباحث گذشته بر طبق آیات قرآن و روایات مشخص شد به همان میزان که شناخت دوست اهمیت دارد به همان میزان شناخت دشمن هم اهمیت دارد، چرا که بیتردید تبری در همان اهمیتی قرار دارد که تولی دارد و برای تبری ابتدا باید دشمن را به خوبی شناخت و ویژگیهایش را به درستی شناخت، بر همین اساس بخش عمدهای از آیات قرآن پیرامون دشمنان خدا و حزبِ الله است و اساساً برای رسیدن به الله ابتدا باید الهها نفی شوند و در عرصهٔ مهدویت دشمنشناسی از جایگاه بسیار ویژه برخوردار است.
به تصریح قرآن مجید مهمترین دشمنان مومنین، یهود هستند:
لَتَجِدَنَّ أَشَدَّ النَّاسِ عَدَاوَةً لِّلَّذِینَ آمَنُواْ الْیَهُودَ وَالَّذِینَ أَشْرَکُواْ ….. محققاً یهودیان و کسانى را که شرک ورزیدهاند دشمنترین مردم نسبت به مؤمنان خواهى یافت (مائده، آیه 82)
و بدون شک اولین مصداق مومن در بین تمام مومنان در عالم در حال حاضر حضرت حجت هستند.
از دیگر منظر بنابر صریح کلام ائمهٔ معصومین شدیدترین دشمنان در بین مسلمین به اصطلاح مسلمانانی هستند که گرایش ناصبی دارند و پُر واضح است که اول مصداق ناصبیها در عصر حاضر فرقهٔ انحرافی وهابیت است که علاوه بر مکتب حقهٔ شیعۀ 12 امامی با سایر فرق اسلامی مشکلات فراوان دارند و از مسلمات اعتقادی آنها دروغ شمردن اصل وجود مهدی موعود و منجی باوری در اعتقادات آنهاست و بر این اساس یکی دیگر از پایههای بحث دشمنشناسی را در بحث مهدویت به خود اختصاص دادهاند و میتوان به جرأت گفت ضد شیعیترین فرقهٔ انحرافی که در اسلام به وجود آمده است و تمام قد در برابر اعتقادات تشیع ایستاده است و از هیچ گونه دشمنی اعتقادی و عملی با تشیع روی گردان نیست فرقهٔ وهابیت است.
از طرف دیگر ما با پدیدهای مواجه هستیم که تقریباً میتوان گفت مهمترین حجاب و مانع برای درک چیستی و چگونگی جامعهٔ مهدویست و تا از این حجاب عبور نکنیم نمیتوانیم به درک درستی از جامعهٔ مهدوی دست پیدا کنیم. این پدیده همان نظم نوین جهانی است که با ابزار مدرنیسم به شکل مدل زندگی غربی یا همان American life style تمام ابعاد زندگی ما را از باورها تا دغدغهها تا اهداف تا چگونگی زندگی انسان مدرن در حال مدیریت کردن است و به همین خاطر شناخت این تمدنی که پس از رنسانس شروع به فعلیت پیدا کردن کرده است را یکی از ارکان بخش دشمنشناسی میدانیم.
بر این اساس بحث دشمنشناسی با توجه به اهمیت فراوان و گستردگی تحت سه محور 1- یهودشناسی و صهیونیسم جهانی 2- وهابیت 3- نظم نوین جهانی و سبک زندگی غربی بر مبنای مدرنیسم در این مجموعه ارائه خواهد شد.
بخش اول یهود شناخت و صهیونیسم جهانی:
1- کل کتاب تبار انحراف، تألیف مهدی تائب (320 صفحه)
2- کل کتاب پیامبر و یهود مدینه، تألیف محمد حسین خوانینزاده (208 صفحه)
3- کل کتاب سیری در مکتب یهود، تألیف محمد علی حسینزاده (255 صفحه)
4- کل کتاب پروتکلهای رهبران یهود برای تسخیر جهان، تألیف دکتر بهرام محسنپور (154 صفحه)
5- کل کتاب یهود در المیزان، تألیف حسین فعال عراقی (512 صفحه)
برای مطالعهٔ بیشتر در این زمینه میتوانید از این کتابها هم بهرهمند شوید
6- پروتکلهای دانشوارن صهیون، برنامه عمل صهیونیسم جهانی، تألیف عجاج نویهض، انتشارات به نشر (796 صفحه)
7- شوالیههای معبد، تألیف هارون یحیی، انتشارات هلال (186 صفحه)
8- نیمه پنهان آمریکا: مروری کوتاه بر بنیانهای نظری و ارکان تمدنی آمریکا، تألیف شهریار زرشناس، انتشارات کتاب صبح (130 صفحه)
9- یوسرائیل و صهیوناکراسی، تألیف سید هاشم میرلوحی، انتشارات دفتر نشر معارف (520)
*** سیر متوسط: موارد 1 و 2 و 3 و 4 و 5 و 7 (موارد حذف شده 6 و 8 و 9)
** سیر مجمل: موارد 1 و 2 و 3 و 4 و 5 (موارد حذف شده 6 و 7 و 8 و 9)
بخش دوم وهابیت:
1- کل کتاب دین زاو (این اثر مهمترین و جامعترین و بدیعترین کتاب از سیر مطالعاتی در بخش دشمنشناسی در زیر بخش وهابیت است)
2- کل کتاب کتاب ماضی استمراری، تألیف سعید زاهدی، انتشارات عابد (168 صفحه)
3- جلدهای 4 و 5 از کتاب حق با کیست، تألیف ابوالفضل بهرامپور (115 صفحه)
4- بخش تاریخ سلفیگری از کتاب سلفیگری (وهابیت و پاسخ به شبهات)، تألیف علی اصغر رضوائی (210 صفحه)
5- بخشهای 1 تا 3 از کتاب وهابیت مبانی فکری و کارنامهٔ عملی، تألیف آیت الله جعفر سبحانی (43 صفحه)
6- کل کتاب وهابیت سیاسی، تألیف موسسه مطالعات اندیشه سازان نور، انتشارات اندیشه سازان نور (595 صفحه)
*** سیر متوسط کتابهای 1 و 2 و 3 و 4 (موارد حذف شده 5 و 6)
** سیر مجمل کتابها 1 و 3 و 4 (موارد حذف شده 2 و5 و 6)
بخش سوم نظم نوین جهانی و سبک زندگی غربی بر مبنای مدرنیسم:
1- کل کتاب توسعه و مبانی تمدن غرب، تألیف سید مرتضی آوینی (258 صفحه)
2- کل کتاب گزینش تکنولوژی از دریچه بینش توحیدی، تألیف اصغر طاهرزاده (195 صفحه)
3- کل کتاب علل تزلزل تمدن غرب، تألیف اصغر طاهرزاده (379 صفحه)
4- کل کتاب فرهنگ مدرنیته و تمدن، تألیف اصغر طاهرزاده (160 صفحه)
5- کل کتاب در شناخت غرب، تألیف سید محمد مهدی میرباقری (201 صفحه)
6- کل کتاب مبانی نظری غرب مدرن، تألیف شهریار زرشناس (184 صفحه)
*** سیر متوسط 1 و 2 و 3 و 5 (موارد حذف شده 4 و 6)
** سیر مجمل 1 و 2 (موارد حذف شده 3 و 4 و 5 و 6)