96-10-05-حجت الاسلام والمسلمين نظری منفرد– نامههای امام حسن عسگری(ع) و نکاتی پیرامون زیارت امام رضا(ع)
برنامه سمت خدا
موضوع برنامه: نامههای امام حسن عسگری(ع) و نکاتی پیرامون زیارت امام رضا(ع)
كارشناس: حجت الاسلام والمسلمين نظری منفرد
تاريخ پخش: 05- 10-96
بسم الله الرحمن الرحیم، اللهم صل عَلی علی بن موسی الرضا المرتضی.
مریض آمده اما شفا نمیخواهد *** قسم به جان شما جز شما نمیخواهد
برای پیش تو بودن بهانهای کافی است *** بهشت لطف کریمان بها نمیخواهد
دلیل نالهی ما یک نگاه محبوب است *** وگرنه درد غلامان دوا نمیخواهد
فقیر آمدم و دل شکسته پرسیدم *** مگر که شاه خراسان گدا نمیخواهد
ببین به گوشهی صحنت پناه آوردم *** مگر کبوتر آواره جا نمیخواهد
تو آشنای خدایی، کدام رهگذری *** در این جهان غریب آشنا نمیخواهد
نگفته است حیا کرده شاعرت آقا *** نگفته است، نه اینکه عبا نمیخواهد
شریعتی: سلام میکنم به همه دوستان عزیزم، بینندههای خوب و شنوندههای نازنینمان، اینجا مشهد الرضا است. کنار خورشید هشتم، امام رضا(ع) امام رئوف به شما سلام میکنم. نایب الزیاره همه شما هستیم. در شب میلاد با سعادت امام حسن عسگری، پدر جان امام زمان(عج). انشاءالله این ایام بر همه شما مبارک باشد. هم به مناسبت امشب و هم به مناسبت اینکه امروز به حول و قوه الهی آخرین گروه زائر اولیهای برنامه سمت خدا به مشهد اعزام شدند، در کنارشان بودیم و همراهشان بودیم، در معیت حاج آقای نظری منفرد و حاج آقای ماندگاری، عازم مشهد الرضا شدیم تا برنامه سمت خدا را تقدیم شما بکنیم. یک تشکر و خدا قوت مخصوص به همه دوستانی که در این طرح سهیم شدند، دوستان خوب سازمان اوقاف و امور خیریه و دوستان خوب آستان قدس رضوی و همه بچههای صدا و سیما مرکز استان خراسان دست به دست هم دادند تا این اتفاقات خوب در این ایام مبارک رقم بخورد. حاج آقای نظری منفرد سلام علیکم.
حاج آقای نظری منفرد: سلام علیکم و رحمة الله. سلام بر شما و همه بینندگان محترم. در جوار قبر حضرت علی بن موسی الرضا(ع) دعاگوی همه عزیزان هستیم. امشب شب ولادت با سعادت امام یازدهم، حضرت امام حسن عسکری(ع) است. امیدوارم این ولادت بر همه دوستان مبارک باشد.
شریعتی: با توجه به اینکه امشب شب میلاد با سعادت امام حسن عسکری است و بحث ما با حاج آقای نظری در مورد نامههای ائمه (ع) است، یکی دو نامه از امام عسکری برای ما خواهند خواند و نامهای از امام رضا(ع) و حتماً در ثواب و فضیلت زیارت امام هشتم نکاتی را خواهند فرمود. بحث امروز شما را میشنویم.
حاج آقای نظری منفرد: بسم الله الرحمن الرحیم، چون شب ولادت حضرت عسکری (ع) هست، خدمت بینندگان محترم خلاصهای از زندگی این بزرگوار را بگویم. آقا امام حسن عسکری فرزند امام دهم، حضرت هادی(ع) هست. والدهی ایشان که یک بانوی بسیار بزرگواری است، به نام سوسن و یک نام دیگری هم برای ایشان گفتند «حُدیث، سلیل» بسیار بانوی بزرگواری است. دوران زندگی حضرت عسکری دوران کوتاهی بوده است. 28 سال بیشتر از سن مبارک حضرت نگذشته بود که حضرت به شهادت رسیدند. دوران امامت ایشان کمتر از همه ائمه هست، شش سال است و دوران حضرت دوران بحرانی بوده است و حضرت اکثر این ایام را در زندان بوده است. گاهی زندان علی بن هزیم بودند. گاهی زندان صالح بن وصیف بودند. گاهی زندان نحریر خادم بودند. خلفایی که در عصر ایشان بوده، خلفایی بودند که به شدت معاند بودند و چند مرتبه تصمیم به قتل حضرت گرفتند. آن جاذبهای که امام حسن عسکری(ع) داشت، یک عده واقعاً نمیتوانستند ببینند این بزرگوار در این سن و سال اما اینقدر در دلها جای گرفته بود. کنار قبر حضرت رضا هستیم، عرض کنم از امام جواد به بعد را، یعنی امام جواد، امام هادی و امام عسکری، این بزرگواران را به عنوان ابن الرضا صدا میزدند. بخاطر شخصیت علی بن موسی الرضا(ع).
چون مردم دسترسی آسان به حضرت عسکری نداشتند، لذا مکاتبات با حضرت خیلی زیاد بوده است. ایامی که حضرت در زندان بودند و یا اگر زندان هم نبودند، تحت نظر بودند و مردم به آسانی نمیتوانستند با حضرت ارتباط برقرار کنند. لذا سؤالهایشان را بیشتر از طریق نامه و مکاتبه سؤال میکردند که امروز ما در جوار قبر حضرت رضا(ع) که در پایان هم خواهیم پرداخت اگر فرصت دست داد به یک نامه از حضرت رضا(ع) و زیارت حضرت رضا(ع). چند نامه را از آن بزرگوار خدمت بینندگان عرض کنم.
نامه اول نامهای است که حسن بن ظریف خدمت حضرت عسکری نوشته است. حسن بن ظریف را نجاشی میگوید: ثقه بوده، کوفی است و ساکن بغداد بوده است. از شیعیان حضرت بوده است. دو نامه دارم که هردو نامه برای بینندگان جالب است. نامه اول میگوید: «کتبتُ الی ابی محمد» حضرت عسکری (ع) را به این کنیه صدا میزدند چون پدر حضرت ولیعصر است و نام حضرت ولیعصر همین نام است، نام رسول خداست. پیامبر فرمود: فرزند من همنام من است که در آخرالزمان قیام میکند. این اسم را خوب است بینندهها بدانند. آیا این اسم حضرت را میشود در زمان غیبت برد یا نه؟ معمولاً ما حضرت حجت را به نام مهدی، حضرت حجة، امام زمان، حضرت ولیعصر صدا میزنیم اما احتیاط است که انسان این نام را نبرد. منتهی اینجا کنیه حضرت است و اشکالی ندارد. «کتبتُ الی ابی محمد(ع) اسأله عن معنا قول رسول الله(ص) لامیرالمؤمنین علیه السلام» سؤال من از حضرت عسکری(ع) در این مورد بود که پیامبر در غدیرخم امیرالمؤمنین(ع) را به مردم معرفی کرد و فرمود: «من کنت مولاه فهذا علی مولاه» یعنی چه؟ هرکسی من مولای او هستم، علی مولای اوست. مقصود چیست و پیامبر خدا چه مقصودی از این عبارت داشتند؟ حضرت در جواب حسن بن ظریف مرقوم فرمودند: این جمله از رسول خدا دو پیام مهم دارد. «أَرادَ بَذلِکَ أَنْ یَجْعَلَهْ عَلَماً یْعْرَفْ بِهِ حِزْبْ اللَّهِ عِنْدَ الفْرْقَهِ» حضرت مرقوم فرمودند: پیامبر خدا با این عمل اراده کردند و تصمیم گرفتند امیرالمؤمنین(ع) را عَلَم قرار بدهند. عَلَم یعنی نشانه! یعنی مردم گرد ایشان جمع شوند و کسانی که گرد ایشان جمع میشوند به عنوان حزب الله شناخته شوند. اینکه قرآن مجید میفرماید: «أَلا إِنَّ حِزْبَ اللَّهِ هُمُ الْمُفْلِحُونَ» (مجادله/22) مشخص میشود حزب الله چه کسانی هستند. حزب الله کسانی هستند که «عند الفُرقه» یعنی مردم وقتی گرفتار اختلاف، پراکندگی و تشطط میشوند اگر بخواهد معلوم بشود حزب الله هستند یا نه، ببینیم کجا قرار گرفتند. در کدام کانال قرار گرفتند و از چه کسی پیروی میکنند؟
چرا پیامبر، امیرالمؤمنین را عَلَم قرار داد؟ چرا حزب الله را بایستی با پیروان امیرالمؤمنین شناخت؟ بخاطر حدیث صحیحی که عامه و خاصه از رسول خدا نقل کردند. پیامبر خدا فرمودند: «علي مع الحق و الحق مع علي يدور معه حيثما دار» (الفصول المختارة، ص 135) حق با امیرالمؤمنین است. امیرالمؤمنین هم با حق است و اینها از هم جدا نمیشوند. این یک نامه و بیان حضرت برای توضیح فرمایش متواتر و قطعی که پیامبر خدا در غدیر خم فرمودند.
نامه دوم را حسن بن ظریف خدمت حضرت نوشت. «کتبتُ الی ابی محمد أسأله عن الحجه اذا قام بما یقضی و أین مجلس الذی یقضی فیه بین الناس» از امام زمان سؤال کردند که وقتی ایشان ظهور میکنند قضاوت را در کجا انجام میدهند و به چه چیز قضاوت میکنند؟ آیا به علم خودشان عمل میکنند؟ بحثی در فقه هست که آیا قاضی میتواند به علم خودش عمل کند یا نه؟ ایشان در پاسخ فرمودند: بله، میشود. منتهی حسن بن ظریف میگوید: من جدای از این سؤال «وكنت أردت أن أسأله عن شيء لحمى الربع، فأغفلت ذكر الحمى» خواستم سوال کنم از تب ربع. تب ربع تبی بوده که در سابق شخص یک روز میگرفته و تب و حرارت بدن بالا میرفته و دو روز ساکن میشده و تب قطع میشده و روز چهارم مجدداً این تب عارض میشده است. «حُمی» یعنی تب، ربع هم همان چهار روز است. میخواستم از حضرت این سؤال را بکنم که حضرت برای این تبی که دائماً شخص را ناراحت میکند و آزار میدهد، یک نسخهای از حضرت بگیرد. امام عسکری(ع) پاسخ دادند: «سألت عن القائم إذا قام، يقضي بين الناس بعلمه كقضاء داود و لا يسأل البينة» وقتی قاضی علم داشته باشد، دیگر نیازی به بیّنه ندارد. «و كنت أردت أن تسأل لحُمى الرِبع» شما میخواستی از علاج تب سؤال کنی.«فأنسيت» فراموشت شد. «فاكتب في ورقة و علّقه على المحموم يا نارُ كُونِي بَرْداً وَ سَلاماً عَلى إِبراهِيمَ، فكتبته وعلّقته على المحموم فبرأ» این را بنویس و به شخص تب دار آویزان کن انشاءالله خوب شود. بنویس «يا نارُ كُونِي بَرْداً وَ سَلاماً عَلى إِبراهِيمَ» ایشان میگوید: ما این آیه شریفه را نوشتیم و بر شخص محموم آویختیم،آن بیمار بهبودی پیدا کرد.
شریعتی: حضرت عسکری یک مأموریت ویژه و جدی داشتند که بخشی از این خفقانها بخاطر همین بود و ظهور حضرت ولیعصر و تولد ایشان و عصر ظهور و عصر غیبت بود.
خبر حضرت ولیعصر را مردم میدانستند، چون پیامبر خدا فرموده بود. ائمه یکی پس از دیگری فرموده بودند، میدانستند این حجت دوازدهم است. روایات ائمه اثنی عشر را عامه و خاصه نقل کرده بودند. به همین جهت وقتی امام عسکری از دنیا رفتند، این روایت است که یکی از زنهایی که داخل منزل حضرت بود، احتمال میدادند او باردار باشد. بنی العباس 24 ماه این زن را تحت نظر داشتند و قابلهها را برای ایشان گماشته بودند و رصد میکردند که آیا فرزندی متولد میشود از ایشان یا نه؟ بعد از 24 ماه دیگر مأیوس شدند و رها کردند.
شریعتی: مثل همیشه نکات خوبی را شنیدیم. انشاءالله روز پنجشنبه در برنامه سمت خدا میتوانید سخنرانی حاج آقای ماندگاری در جمع زائر اولیها را ببینید و بشنوید. از امام هشتم، امام رئوف بشنویم و نامهای از ایشان را بخوانید.
حاج آقای نظری منفرد: آقایی به نام عبدالله بن جُندب برای حضرت نامه نوشتند. عبدالله بن جندب سه امام را درک کرده است و از بزرگان اصحاب این سه امام است و وکیل حضرت رضا(ع) است. از ثقات است «و کان من المُخبتین» مخبتین چه کسانی هستند؟ خداوند متعال در سوره مبارکه حج میفرماید: «وَ بَشِّرِ الْمُخْبِتِينَ» (حج/34) مُخبتین یعنی کسانی که خودشان را در بست در اختیار خدا قرار دادند. خداوند متعال میفرماید: «وَ بَشِّرِ الْمُخْبِتِين الَّذِينَ إِذا ذُكِرَ اللَّهُ وَجِلَتْ قُلُوبُهُمْ» ایشان یکی از مصادیق مخبتین است. ایشان در زمان حضرت رضا از دنیا رفته است. وکیل حضرت بود و بعد از اینکه از دنیا رفت، منصب وکالت را حضرت رضا(ع) به عبدالعظیم حسنی دادند. در این ایام ولادت حضرت عبدالعظیم حسنی یادی هم از این بزرگوار کردیم. ایشان مرد عابدی بود و آنطور که شیخ طوسی نقل کرده آدم رفیع المنزلهای بوده است. ایشان میفرماید: پدر من یک نامهای خدمت امام رضا(ع) نوشت. عبدالله بن جندب میگوید: پدر من «کتب الی ابی الحسن(ع) جعلتُ فداک» اصحاب ائمه خیلی آدمهای مؤدبی بودند. آنهایی که امام شناس بودند. چون کنار قبر حضرت رضا هستیم عرض کنم آن ثوابهایی که برای زیارت حضرت رضا ذکر شده یک شرطی دارد و آن معرفت امام است. «عارفاً بحق» همینجا اصحاب ائمه را میبینید که وقتی سؤال میخواهند بکنند، با «جعلتُ فداک» با فدایت شوم سؤال میکنند. این همان معرفت است.
«جعلتُ فداک انی قد کبرت و ضعفت و عجزت عن کثیر مما کنت اقوی علیه» من پیر شدم و ناتوان شدم و از خیلی کارهایی که در گذشته میتوانستم انجام بدهم الآن توانایی ندارم. «فاحب جعلت فداک ان تعلمنی کلاماً یقربنی بِرَبّی و یزیدنی فهما و علما» یک فرمایشی را بفرمایید ویک چیزی به من بیاموزید که اولاً من به خدا نزدیک شوم و هم به دانش من افزوده شود. «فکتب الیه قد بعثت الیک بکتاب فاقراه و تَفَهَمه فان فیه شفاء لمن اراد الله شفاه و هدی لمن اراد الله هُداه» این کتاب را بخوان و در آن دقت کن، در این کتاب که معرفی میکنم هم شفاء هست برای کسی که خدا اراده کند او را شفا بدهد، هم هدایت است برای کسی که خدا اراده کند او را هدایت کند. «فاکثر من ذکر بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ لا حول و لا قوة الا بالله العلی العظیم» اینجا یک توضیحی عرض کنم.
در روایات وارد شده اگر کسی «بسم الله الرحمن الرحیم لا حول و لا قوة الا بالله العلی العظیم» را بعد از نماز صبح هفت مرتبه و بعد از نماز مغرب هم هفت مرتبه بگوید، از آفات و بلیات محفوظ میشود. در مفاتیح مراجعه کنید در تعقیبات نماز صبح و نماز مغرب، هفت مرتبه بگویند. این نسخه که حضرت رضا در اینجا مرقوم فرمودند، در احادیث ما مکرر آمده است. مثلاً در حدیثی از وجود پیغمبر اکرم رسیده که رسول خدا به ابوذر غفاری فرمودند: ذکر «لا حول و لا قوة الا بالله العلی العظیم» را فراموش نکن. «فانه من کُنوز الجنة» از گنجهای بهشت است. بنابراین این نامه حضرت در پاسخ به پدر عبدالله بن جُندب این پیام را دارد که اگر کسی مداومت کند بر این ذکر خصوصاً در ایامی که انسان گاهی حزن و اندوه وجودش را میگیرد. این ذکر خیلی به انسان کمک میکند و انسان را از اندوه و غم میرهاند. این ذکر را فراموش نکنیم. حضرت رضا فرمودند: این ذکر را بخوان و به اصحابت صفوان و آدم هم این ذکر را یاد بده.
شریعتی: خوشا به حال همه کسانی که قدر این صحن و سرا را میدانند. مشهدیهایی که مجاور حضرت هستند و هروقت دلشان خواست میتوانند خدمت امام هشتم بیایند و بار دلشان را سبک کنند. ما شما را یادمان نمیرود. هم برای تشرف شما، هم برای گرفتارها و مریضها دعا میکنیم. برای عاقبت بخیری جوانها و خوشبختی آنها دعا میکنیم. از ثواب زیارت حضرت برای ما بگویید.
حاج آقای نظری منفرد: در مورد ثواب زیارت حضرت رضا(ع) روایات فراوانی از معصومین(ع) رسیده است. امام صادق(ع) وقتی این روایات را فرمودند که حضرت رضا متولد نشده بود. میدانید حضرت صادق(ع) به آقا موسی بن جعفر میفرمودند: «عالم آل محمد لفی صُلبک لیتنی ادرکته» عالم ما خاندان در صُلب توست. ای کاش من او را میدیدم! این کلمه «لیتَ» یعنی من ایشان را نمیبینم. آقا حضرت صادق(ع) پانزده روز قبل از ولادت حضرت رضا از دنیا رفتند. یعنی 25 شوال سال 148 حضرت صادق(ع) از دنیا رفتند. یازدهم ذی القعده سال 148 حضرت رضا متولد شدند. خود این جمله از اخبار غیبیه است که حضرت فرمودند: من کاش او را میدیدم! از حضرت صادق در مورد زیارت حضرت علی بن موسی الرضا روایت داریم. قبل از خواندن روایت این نکته قابل توجه است که چرا حضرت ایشان را «عالم آل محمد» نامیدند؟ همه ائمه عالم بودند. در کافی روایاتی داریم که «ان الائمه علیهم السلام فی العلم سوی» در علم مساوی هستند. اینها حجتهای الهی هستند و علومشان هیچ فرقی با هم نمیکند.
کسی یک روایتی از امام حسن عسکری نقل میکند. میگوید: فرمایشی که شما میفرمایید اجداد شما هم فرمودند؟ میفرماید: هیچ فرقی نمیکند. آن چیزی که اجداد ما به شما گفتند، همان چیزی است که ما به شما میگوییم و تفاوتی در این زمینه نیست. اما چرا به ایشان عالم آل محمد گفتند، به جهت بروز و ظهور این علم هست. میدانید حضرت وقتی به مرو تشریف آوردند، مأمون عباسی علمای ادیان را جمع میکرد و جلساتی را تشکیل میداد. گاهی علمای ادیان که از غیر اسلام بودند را جمع میکرد. گاهی علمای ادیانی که دین اسلام را از غیر شیعه بودند را جمع میکرد و مذاکراتی که میشد و مطالبی که امام از قرآن پاسخ میدادند و همه کسانی که آنجا بودند واقعاً سر تعظیم در برابر حضرت فرود میآوردند. از این احاطهای که آقا علی بن موسی الرضا نسبت به قرآن و مسائل و نسبت به طب داشتند. رسالهی ذهبیهای که از حضرت رضا هست نشان میدهد حضرت اینطور اشراف به مسائل طب داشتند.
سلسله ذهبیه حضرت را بخوانید. مأمون عباسی از حضرت خواست که در مورد اسلام و مسائل اسلامی و طب و حضرت دستورات عجیبی را در آن رساله دادند. حتی مباحثات حضرت با علمای ادیان در کتابهای جمع آوری شده و مرحوم طبرسی در احتجاج اینها را نقل کرده و در کتب هست. این بروز و ظهور بیشتر در زمان حضرت رضا بوده و در زمان سایر ائمه این امکانات نبود که این بزرگوار این مطالب را بیان کند. حضرت صادق از پدرانش نقل میکند و پدران حضرت از رسول خدا نقل میکنند که فرمود: «سَتُدْفَنُ بَضْعَةٌ مِنِّي بِأَرْضِ خُرَاسَانَ» پیغمبر خدا از دو نفر تعبیر به بضعه کرده است. یکی حضرت صدیقه طاهره، حضرت زهرا(س) است. یکی هم حضرت رضا(ع) است. «لا يَزُورُهَا مُومِنٌ» زیارت نمیکند مؤمنی او را «إِلا أَوْجَبَ اللَّهُ لَهُ الْجَنَّةَ» (من لايحضره الفقيه، ج 2، ص 585) خدا بهشت را برای او واجب کرده باشد. خوشا به حال کسانی که این توفیق نصیبشان شده و به محضر آقا علی بن موسی الرضا مشرف شدند و خوشا به حال کسانی که در جوار حضرت رضا هستند. «وَ حَرَّمَ جَسَدَهُ عَلَي النَّار» خداوند بهشت را برای او واجب میکند و جسد او را بر آتش حرام میکند. زیارت حضرت رضا گویی یک محک است. هرکسی حضرت رضا را زیارت نمیکند. کسانی که ائمه اثنی عشر را قبول دارند حضرت رضا را زیارت میکنند.
حدیث دوم را من از بضنتی نقل کنم. بضنتی میگوید: «قرأتُ کتاب ابی الحسن الرضا(ع)» باز این هم نامه حضرت رضا است. بضنتی از اصحاب حضرت رضاست. میگوید: در نامه حضرت رضا خواندم که فرمودند: «ابلغ شیعتی» به شیعیان من ابلاغ کنید «أبْلِغْ شيعَتي: إنَّ زِيارَتي تَعْدِلُ عِنْدَاللهِ عَزَّ وَ جَلَّ ألْفَ حَجَّة» زیارت من معادل با هزار حج است. بعد میگوید: «فَقُلْتُ لاِبي جَعْفَر» به حضرت جواد(ع) عرض کردم: همینطور است؟ «قالَ: إي وَاللهُ، وَ ألْفُ ألْفِ حَجَّة، لِمَنْ زارَهُ عارِفاً بِحَقِّهِ» فرمود: بله، هزار هزار حج، منتهی با معرفت باشد. معرفت است که انسان وقتی زائر برابر مَزور یعنی امام قرار میگیرد بداند ایشان حجت خداست. بداند این بزرگوار «یسمع کلامی و یَرُدَُّ سلامی و حیّ عند الله مرزوق» بداند حی است نزد خدا و بداند سلام انسان را میشنود و جواب سلام انسان را میدهد. با این اعتقاد. مقصود از معرفت چیست؟ در علم کلام و امام شناسی مطرح است، کمترین مقدار معرفت نسبت به امام این است که انسان این مقدار معتقد باشد. انسان عصمت این بزرگواران را معتقد باشد و اطاعت از اینها را لازم بداند. امروز هم که ما در زمان غیبت حضرت ولیعصر هستیم باید مطیع ایشان و مطیع کسانی که نایبان ایشان هستند باشیم. این اطاعت وظیفه ماست. این کمترین مقداری است که در مورد معرفت بایستی اجرایی کنیم و عمل کنیم.
شریعتی: علی رغم همه مشکلاتی که هست، بعضیها گرفتاری مالی و قرض دارند. انشاءالله به برکت امام رضا(ع) وسعت رزق پیدا کنند و رفع هم و غم و گرفتاری شود. انشاءالله به برکت امام رضا و امام حسن عسکری خداوند متعال به تمام کسانی که آرزوی فرزند دار شدن دارند، اولاد صالح و سالم عنایت کند. انشاءالله مشکلاتشان به زودی زود برطرف شود و آن سکینه و آرامش بر قلب تمام ملت ایران نازل شود. امروز صفحه 180 قرآن کریم آیات 26 تا 33 سوره مبارکه انفال در سمت خدا تلاوت خواهد شد. چقدر خوب است که ثواب تلاوت این آیات را به امام رضا(ع) و امام عسکری(ع) هدیه کنیم.
«وَ اذْكُرُوا إِذْ أَنْتُمْ قَلِيلٌ مُسْتَضْعَفُونَ فِي الْأَرْضِ تَخافُونَ أَنْ يَتَخَطَّفَكُمُ النَّاسُ فَآواكُمْ وَ أَيَّدَكُمْ بِنَصْرِهِ وَ رَزَقَكُمْ مِنَ الطَّيِّباتِ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ «26» يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تَخُونُوا اللَّهَ وَ الرَّسُولَ وَ تَخُونُوا أَماناتِكُمْ وَ أَنْتُمْ تَعْلَمُونَ «27» وَ اعْلَمُوا أَنَّما أَمْوالُكُمْ وَ أَوْلادُكُمْ فِتْنَةٌ وَ أَنَّ اللَّهَ عِنْدَهُ أَجْرٌ عَظِيمٌ «28» يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنْ تَتَّقُوا اللَّهَ يَجْعَلْ لَكُمْ فُرْقاناً وَ يُكَفِّرْ عَنْكُمْ سَيِّئاتِكُمْ وَ يَغْفِرْ لَكُمْ وَ اللَّهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِيمِ «29» وَ إِذْ يَمْكُرُ بِكَ الَّذِينَ كَفَرُوا لِيُثْبِتُوكَ أَوْ يَقْتُلُوكَ أَوْ يُخْرِجُوكَ وَ يَمْكُرُونَ وَ يَمْكُرُ اللَّهُ وَ اللَّهُ خَيْرُ الْماكِرِينَ «30» وَ إِذا تُتْلى عَلَيْهِمْ آياتُنا قالُوا قَدْ سَمِعْنا لَوْ نَشاءُ لَقُلْنا مِثْلَ هذا إِنْ هذا إِلَّا أَساطِيرُ الْأَوَّلِينَ «31» وَ إِذْ قالُوا اللَّهُمَّ إِنْ كانَ هذا هُوَ الْحَقَّ مِنْ عِنْدِكَ فَأَمْطِرْ عَلَيْنا حِجارَةً مِنَ السَّماءِ أَوِ ائْتِنا بِعَذابٍ أَلِيمٍ «32» وَ ما كانَ اللَّهُ لِيُعَذِّبَهُمْ وَ أَنْتَ فِيهِمْ وَ ما كانَ اللَّهُ مُعَذِّبَهُمْ وَ هُمْ يَسْتَغْفِرُونَ «33»
ترجمه: و به ياد آوريد زمانى را كه شما كم بوديد و در زمين (مكّه) مستضعف بوديد، مىترسيديد مردم (دشمنان) شما را بربايند، پس (خداوند در مدينه) پناهتان داد و با يارى خويش، شما را نيرومند كرد و از پاكيزهها به شما روزى داد، باشد كه شما شكرگزارى كنيد. اى كسانى كه ايمان آوردهايد! به خدا و پيامبر خيانت نكنيد كه در اين صورت آگاهانه به امانتهاى خود خيانت كردهايد. و بدانيد كه اموال و فرزندانتان آزمايشى (براى شما) هستند و البتّه نزد خداوند (براى كسانى كه از عهدهى آزمايش برآيند)، پاداشى بزرگ است. اى كسانى كه ايمان آوردهايد! اگر تقواى الهى پيشه كنيد، خداوند برايتان فرقانى (قوّهى شناخت حقّ از باطلى) قرار مىدهد و بدىهايتان را از شما مىپوشاند و شما را مىآمرزد و خداوند صاحب فضل وبخشش بزرگ است. و (به ياد آور) زمانى كه كافران دربارهى تو نقشه مىكشيدند تا تو را زندانى كنند، يا تو را بكشند يا (از مكّه) تبعيد كنند. و آنان نقشه مىكشيدند و خدا هم (با خنثى كردن توطئههاى آنان) تدبير مىكرد و خداوند، بهترين تدبيركنندگان است. و هرگاه آيات ما بر آنان تلاوت شود، گويند: به خوبى شنيديم (چيز مهمى نيست)، اگر بخواهيم قطعاً مانند اين قرآن را بيان مىكنيم، اين جز افسانههاى پيشينيان نيست. و (به ياد آور) زمانى كه مخالفان (دست به دعا برداشته) گفتند: خدايا! اگر اين (اسلام و قرآن) همان حقّ از جانب تو است، پس بر ما از آسمان سنگهايى بباران يا عذابى دردناك براى ما بياور. و (لى) تا تو در ميان مردمى، خداوند بر آن نيست كه آنان را عذاب كند، و تا آنان استغفار مىكنند، خداوند عذاب كنندهى آنان نيست.
شریعتی: از بهشت سرزمینمان ایران همراه شما هستیم. به بهانه شب میلاد امام حسن عسکری و هم برای همراهی و معیت زائر اولیها این دوره تمام شد. چهار سری از زائر اولیها به مشهد آمدند. این اتفاق بزرگ به همه ما ثابت کرد که اگر بخواهیم و دست به دست هم بدهیم و همت کنیم با کمک هم هرچقدر هم ناچیز میتوانیم اتفاقهای بزرگ و خاطره انگیزی را رقم بزنیم. از شخصیت حضرت عبدالعظیم حسنی برای ما بگویید.
حاج آقای نظری منفرد: حضرت عبدالعظیم حسنی امامزاده است. یعنی با چهار واسطه به امام حسن مجتبی(ع) میرسد. در یک خانواده مذهبی و بزرگی تربیت شد. پدرش عالم بزرگواری بود. ولیکن نکتهای که در مورد ایشان باید عرض کنیم، حضرت عبدالعظیم یک ویژگیهایی دارد که باید اشاره کنیم. یکی اینکه یک محدث بزرگواری است. مثلاً در مورد زیارت حضرت رضا، حضرت عبدالعظیم چند روایت نقل کرده است. ایشان نقل میکند از حضرت جواد(ع)، میگوید: به حضرت عرض کردم: اگر کسی پدر شما را زیارت کند، ثواب زیارتش چقدر است؟ حضرت فرمود: «مَا زَارَ أَبِي عليهالسلام أَحَدُ فَأَصَابَهُ أَذي مِنْ مَطَرٍ أَوْ بَرْدٍ أَوْ حَرِّ الَّا حَرَّمَ اللَّهُ جَسَدَهُ عَلَيَّ النَّارِ» کسانی که به زیارت پدر من میآیند، صدماتی که میبینند و آسیبها و خستگی که در راه میبینند، این باعث میشود خدای متعال بدن اینها را بر آتش حرام کند.
روایت دیگری از امام هادی است، میفرماید: «اهل قم و اهل آوه المغفور لهم» خداوند متعال اهل قم و اهل آوه را، آوه نزدیک ساوه است. خدای متعال اینها را بخشیده است. چرا؟ «لزیارة جدی علی بن موسی الرضا» چون اینها علاقهمند به زیارت جدم علی بن موسی الرضا هستند به طوس، بعد حضرت یک مسأله کلی را فرمود. «علی و من زاره فاصابه فی طریقه قطرة من السماء حرم الله جسده علی النار» باز هم همین نکته را حضرت هادی فرمودند. این روایت در عیون اخبار الرضا جلد 2 صفحه 260 آمده است.
نکته دیگر که در مورد حضرت عبدالعظیم حسنی باید عرض کنم و خیلی مهم است این است که ایشان خدمت امام هادی(ع) آمد و عرض کرد: میخواهم دینم را که به آن معتقد هستم بر شما عرضه کنم. ببینید باورهایی که به آن معتقد هستم درست است یا نه؟ باور به توحید، نبوت، معاد، امامت، ائمه را یکی یکی شمرد تا به حضرت هادی(ع) رسید. گفت: معراج را قبول دارم. قیامت را قبول دارم. صراط را قبول دارم. بعد امام هادی به ایشان فرمودند: این دین من و دین اجداد من است، بر این دین ثابت باش. یعنی امام هادی(ع) معتقدات حضرت عبدالعظیم حسنی را امضا کرد و تأیید کرد و این بسیار مسأله مهمی است.
شریعتی: از همه کسانی که دست به دست هم دادند تا از مشهد مقدس خدمت شما باشیم، تشکر میکنم. دعا بفرمایید و همه آمین بگوییم.
حاج آقای نظری منفرد: خدایا تمام کسانی که آرزو دارند به زیارت آقا علی بن موسی الرضا مشرف شوند و این بزرگوار را زیارت کنند، زیارت آن حضرت را نصیب همه آرزومندان بگردان. خدایا باران رحمتت را بر ما نازل بفرما. ملت خوب ایران و ملت ولایتمدار ایران که سربلند هستند را سربلندتر بفرما. برای جوانهای ما وسیله کار و ازدواج را فراهم بگردان. خدایا تمام دوستداران اهلبیت را از خطرات، حوادث ناگوار و امراض صعب العلاج حفظ کن. فرج وجود مقدس حضرت ولیعصر آقا امام زمان را نزدیک بگردان. لحظات پایانی عمر این بزرگواران را خصوصاً حضرت رضا را که فرمود: من به داد زائرم میرسم، «من زارنی زُرته فی ثلاثة المواضع عند صراط و عند المیزان» خدایا این آقا را به فریاد همه ما برسان.