ابن تیمیه و نسبی گرایی در نظریه عدالت صحابه

یکی از تناقضات فکری و اعتقادی ابن تیمیه این است که او به شدت از نظریه عدالت صحابه دفاع می کند لکن در عمل ،خود وی اولین کسی است که این نظریه را نقض کرده به گونه ای که نسبت به اصحاب رسول خدا (ص) کاملا نسبی گرا می شود وی در مورد معاندین و مخالفین امیر المومنین ع به شدت از این قاعده سخن می گوید لکن به برترین اصحاب رسول خدا ص که می رسد از توهین و تهمت و نقل اکاذیب در مورد ایشان کم نمی گذارد .
تناقضات
یکی از تناقضات فکری و اعتقادی ابن تیمیه این است که او به شدت از نظریه عدالت صحابه دفاع کرده و همه صحابه رسول گرامی اسلام را پاک و اهل بهشت می داند و معتقد است نباید لغزشهای ایشان را نقل و بیان نمود و از این عقیده تا آن جا دفاع می نماید که وقتی به معاویه و پسرش یزید معلوم الحال می رسد به شدت از ایشان تعریف و تمجید می نماید در حالی که معاویه اولین کسی بود که لعن و سب و دشمنی با بزرگترین صحابه رسول خدا ص یعنی امیر المومنین ع را در همه جا باب کرد و دست یزید نیز به خون مقدس سبط رسول خدا یعنی حسین بن علی ع آلوده بود .

تناقض در گفتار و رفتار وی آن جا آشکار می گردد که وی به برترین اصحاب رسول خدا ص که می رسد نه تنها به این اعتقاد خود پایبند نیست بلکه از توهین و تهمت و نقل اکاذیب در مورد ایشان نیز هرگز اجتناب نمی کند و اولین کسی که این اعتقاد را به سخره گرفته و نقض می نماید خود اوست . گویا اصلا این نظریه عدالت صحابه در نظر او نسبی است چرا که عملا مشاهده می کنیم که وی از معاندین و مبغضین امیر المومنین ع تمجید کرده و آن قاعده را در مورد ایشان جاری می داند ولی شیعیان و پیروان امیر المومنین ع را تخصصا و موضوعا از تحت این قاعده خارج کرده و علی رغم اینکه آن ها نیز از اصحاب پیامبرند ولی هیچ حرمت و احترامی نزد او ندارند .

به عنوان مثال قضاوت وی در مورد جنگهای امیر المومنین علیه السلام چنین است :

جنگهای علی ع به خاطر این بود که در مال و جان مردم تصرف کند و انها را به اطاعت خویش در اورد . پس چگونه می توان این نبردها را نبرد دین به شمار اورد ؟ بی گمان هر کس اراده فساد و بزرگی در روی زمین را داشته باشد در اخرت از اهل سعادت نخواهد بود (1)

ابن تیمیه معلوم الحال به کسی نسبت فساد و تصرف در اموال مردم و.... می دهد که به قول خود اهل سنت بیش از 300 ایه از قران کریم در شان او نازل شده و از فضائل و مناقب او به شمار می اید. ایا کسی که رسول خدا ص او را به منزله جان خویش می شمرد یا در حقش می فرماید (علی مع الحق و الحق مع علی یدور معها حیث ما دار) (2)،( علی با حق و حق با علی است و ... ) و (علی مع القران و القران مع علی)(3) و (انا مدینة العلم و علی بابها )(4) و ( لا فتی الا علی لا سیف الا ذوالفقار ) (5) و.... هرگز به باطل یا فساد فکر می کند تا چه رسد به ان مبتلا شود ؟
ایا کسی که به عدالت در میان مردم شهرت دارد و در حکومت خویش یا تصرف در بیت المال حتی نسبت به نزدیکترین خویشان خود بسیار دقیق و سخت گیر است ، این اتهامات را می توان در موردش تصور نمود ؟
مگر نه اینکه رسول خدا در جنگ خندق خطاب به ایشان فرمود ( برز الایمان کله، الی الشرک کله ؟ علی ع تمام ایمان است ...)؟ (6)
مگر نه اینکه او قسیم النار و الجنة است ؟
مگر نه اینکه او تربیت شده خود رسول الله بود ؟
مگر نه اینکه بنابه دلایل عقلی و نقلی فراوان وی معصوم از هر گونه خطا ، سهو ، گناه و یا اشتباه است ؟ ( از جمله بنا به نص ایات تطهیر ، اولی الامر ، صادقین و... )
مگر نه اینکه رسول خدا فرمود : علی خیر البشر من ابی فقد کفر : علی بهترین بشر است و کسی که از او روی گرداند ، کافر است ؟ (7)
مگر نه اینکه احادیث فراوانی از رسول اکرم ص در فضیلت و منقبت او صادر شده که هر گونه شک و شبهه ای را در مورد ان حضرت بر طرف می کند ؟ احادیثی چون حدیث انذار ، رایت ، منزلت ، اخوت ، سد الابواب ، طیر مشوی ، غدیر ، ولایت و صدها حدیث دیگر ...

آیا علی ع از صحابه و بلکه اولین مسلمان و بالاتر از آن اعلم و اعدل صحابه و نزدیکترین فرد به رسول الله ص و داماد و برادر وی نبود ؟

و اگر چنین است چرا ابن تیمیه ایشان را از تحت قاعده عدالت صحابه خارج می نمایید ؟

و این تنها نمونه ای بود از قضاوتهای مبغضانه وی در مورد اصحاب رسول خدا ، موضع گیریهای وی در مورد پاره تن رسول خدا یعنی حضرت زهرا سلام الله علیها و حسنین ع نیز بسیار تحقیر و توهین آمیز است که به دلیل رعایت ادب و احترام به ساحت اهل بیت رسالت از نقل آن ها خودداری می نماییم
با این حال کذب گفتار ابن تیمیه و عداوت او نسبت به اهل بیت ع و دوگانگی در رفتار و گفتار وی کاملا واضح است .

1-منهاج السنه 8/329

2- صحیح ترمذی 3/166 و المستدرک 3/124 و جامع الاصول 9/420

3-دار قطنی ، سمط النجوم العوالی 2/502

4-ابن حجر مکی ، الصواعق المحرقه 73 و ابن مغازلی ، المناقب 81

5-تذکرة الابرار ، نسخه خطی

6- ینابیع المودة ص 94و 95

7-ترجمة امام علی من تاریخ مدینة دمشق 2/446 شماره 960