گروه عقائد شيعه
توضيح سؤال :
در اعمال روز جمعه در قسمت چهارم گفته شده بعد از نماز صبح سوره الرحمن بخواند وبعد از " فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ" بگوييد "لا بشيء من آلائك رب أكذب" ايا در اينجا از ما خواسته شده كه چيز جديدي به قران اضافه كنيم؟؟
و در حاشيه مفاتيح در قسمت در فضيلت تعقيب نوشته شده علامه مجلسي فرموده كه بر روايت علي ابراهيم و كليني ايه الكرسي علي تنزيل چنين است و چيزهايي به ايه الكرسي اضافه كرده اند كه اگر مراجعه كنيد ميبينيد...
مگر نه اينكه ما ميگييم ما فقط از رواياتي استفاده ميكنييم كه سند صحيح داشته باشد
سوال من اين است اگر منظور اين است كه ايه الكرسي تحت تحريف قرار گرفته شده پس چرا ما بايد اين روايت را در كتب امروزي خود بنويسيم ؟؟؟؟؟
پاسخ:
در مورد عبارتي که بعد از اين آيه در سوره الرحمن خوانده مي شود بايد گفت که :
1- اين عبارت مانند اجابت در خواست خداوند است که خداوند مي گويد : پس کداميک از نعمت هاي پروردگارتان را منکريد ؟ شما جواب مي دهيد هيچ يک را منکر نيستيم . اين قسمت به عنوان قرآن نيست . بلکه به عنوان اجابت سوال پروردگار متعال است .
2- اگر بخواهيد به اين مطلب در هنگام خواندن قرآن اشکال بگيريد به صدق الله العظيم نيز بايد اشکال بگيريد .
3- نيز بايد به آميني که بعد از قرائت سوره حمد در نماز مي گويند اشکال بگيريد که اين اضافه کردن چيزي به قرآن است ( جدا از اشکال دعا نبودن سوره حمد ؛ زيرا آمين در نماز آن را از سوره بودن خارج کرده و دعا به حساب مي آيد ؛ پس اگر کسي آمين بگويد گويا اصلا سوره حمد را نخوانده است . بلکه دعايي کرده است . ما ما موريم به اينکه در نمازهاي يوميه دو سوره از قرآن بخوانيم ؛ سوره حمد و سوره اي بعد از آن ، اما اهل سنت در ابتدا دعا مي خوانند و سپس هم قسمتي از سوره اي ديگر )
4- همين عبارت "لا بشيء من آلائک رب أکذب " واستحباب خواندن آن بعد از آيات سوره الرحمن در روايات صحيحه اهل سنت هم آمده است :
وأخرج البزار وابن جرير وابن المنذر والدارقطني في الأفراد وابن مردويه والخطيب في تاريخه بسند صحيح عن ابن عمر أن رسول الله صلى الله عليه وسلم قرأ سورة الرحمن على أصحابه فسكتوا فقال ما لي أسمع الجن أحسن جوابا لربها منكم ما أتيت على قوله الله فبأي آلاء ربكما تكذبان إلا قالوا لا شيء من آلائك ربنا نكذب فلك الحمد
الدر المنثور ج7/ص690
بزار و ابن جرير و ابن منذر و دارقطني در کتاب الافراد و ابن مردويه و خطيب در تاريخش با سندي صحيح از ابن عمر نقل کرده اند که رسول گرامي اسلام سوره الرحمن را بر اصحابشان خواندند . پس اصحاب ساکت ماندند ؛ پس حضرت فرمودند چه شده است که جن جوابش را براي پرودگارش از شما بهتر داد ، هنگامي که به قول خداوند رسيدم که فبأي آلاء ربكما تكذبان گفتند :لا شيء من آلائك ربنا نكذب فلك الحمد
لذا اگر مي خواهند ما را متهم به تحريف کنيد ( البته اين اتهام اساسا با اين مدعا نمي خواند ) خود ايشان نيز متهم مي گردند .
در مورد عبارت مفاتيح الجنان نيز بايد گفت که ظاهرا اشتباهي ديگر داشته اند
زيرا در آنجا آمده است :
آية الکرسي علي التنزيل چنين است :
الله لا إله إلا هو الحي القيوم لا تأخذه سنة ولا نوم له ما في السماوات وما في الأرض وما بينهما وما تحت الثري عالم الغيب والشهادة الرحمن الرحيم من ذا الذي ... تا هم فيها خالدون
اين مطلب در بين علما مسلم است که قرآني که ما داريم در طريقه چينش آيات با آنچه بر رسول گرامي اسلام نازل مي شد متفاوت است . زيرا ايشان در بسياري مواقع آنچه را بر ايشان نازل مي شد قسمت ، قسمت کرده مي فرمودند اين قسمت را در فلان نقطه از قرآن بگذاريد و اين قسمت را در نقطه اي ديگر . لذا مي بينم که در بعضي سور ، بعضي آيات مدني و بعضي مکي هستند .
در اين روايت هم آمده است آية الکرسي آن هنگام که بر رسول خدا نازل شد به اين صورت بود . اما الان قسمت : وما بينهما و ما تحت الثري در سوره طاها آيه 6 و قسمت عالم الغيب والشهادة الرحمن الرحيم نيز در آيه 22 سوره حشر آمده است .
شايد مقصود اين روايت اين باشد که هنگامي که اين مطالب بر رسول خدا نازل شد و قبل از تعيين محل هر عبارت ( علي التنزيل) چنين بوده است .
البته بايد گفت که اگر روايتي دلالت بر تحريف قرآن بکند حتي اگر سندش صحيح باشد ما آن روايت را مخالف نص صريح قرآن دانسته باطل مي دانيم . ما مانند اهل سنت نيستيم که به خاطر حفظ مقام بخاري و مسلم هر روايتي را که ايشان آورده اند صحيح بدانيم حتي اگر دلالت بر تحريف قرآن داشته باشد ( مانند روايت آيه رجم و...)
موفق باشيد
گروه پاسخ به شبهات
مؤسسه تحقيقاتي حضرت ولي عصر (عج)