حجت الاسلام رفیعی: وصیت نامه و خاطرات شهدا را وارد کتب درسی کنیم
1395-07-07
وقتی از شهدا برای جوانان صحبت می شود فکر می کنند که افسانه می گوییم. این جلسات باید در جامعه بیشتر باشد، به دوستان صدا و سیما چندین بار گفته ام مثل برنامه ی شهید آوینی که قبلا داشتیم، باید در معرفی شهدا داشته باشیم. بخش هایی از وصیت نامه های شهدا باید در کتاب های درسی بیاید دیگر دهقان فداکار، تصمیم کبری برای کتابها کهن شده است.

 
مباهله؛ از ویژگی ها و افتخارات امیرالمومنین علیه السلام

روز مباهله روز بسیار مهمی است و از افتخارات ائمه علیهم السلام و امیرالمومنین علیه السلام است. پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله در اواخر عمرشان برای اسقف اعظم مسیحیان نجران فرستاد و آنها را به اسلام دعوت کرد. اسقف به مدینه آمد و با پیغمبر صلی الله علیه و آله صحبت کرد و محکوم هم شد اما اسلام را نپذیرفت. در این هنگام آیه 61 سوره آل عمران نازل شد که فرمود: با هم مباهله کنید؛ مباهله یعنی دو گروه در مقابل یکدیگر می ایستند و دیگری را نفرین می کنند و می گویند: اگر ما حق هستیم و گروه مقابل ناحق است از بین برود.

در روز 24 ذی الحجه پیغمبر صلی الله علیه و آله، امام علی، حسن و حسین علیهم السلام و حضرت فاطمه سلام الله علیها را برای مباهله آوردند. اسقف اعظم وقتی حضرات معصوم علیهم السلام را دیدند گفت باید منصرف شویم اگر افرادی که ایشان آورده ما را نفرین کند یک نفر مسیحی روی زمین باقی نمی ماند و اگر پیغمبر صلی الله علیه و آله به کارش شک داشت عزیزان و جگرگوشه هایش را همراهش نمی آورد. مباهله صورت نگرفت و آنها مجبور شدند به کشور اسلامی مالیات دهند.

این روایت در منابع اهل سنت وجود دارد؛ یک وقتی معاویه به سعدبن ابی وقاص گفت: تو چرا علی علیه السلام را سب و لعن نمی کنی؟ سعد پاسخ داد: علی علیه السلام سه ویژگی و افتخار دارد که اگر فقط یکی از آنها را من داشتم حاضر بودم دنیا را بدهم.

یک حدیث منزل: در جنگ تبوک پیغمبر صلی الله علیه و آله به امیرالمومنین علیه السلام فرمود: أنت منّي بمنزلة هارون من موسی إلّا إنّه لا نبيّ بعدي

دوم حدیث رایت: پیغمبر صلی الله علیه و آله در روز خیبر پرچم را به دست امیرالمومنین علیه السلام داد و فرمود: او کسی است که خدا و پیغمبر صلی الله علیه و آله او را دوست دارند و او هم خدا و من را دوست دارد.

سوم مباهله که روز 24 ذی الحجه است.

 25 ذی الحجه است روز نزول سوره "هل اتی" است اینها همه مهم است و برای ما عید است. امشب حضرت زهرا سلام الله علیها و خانواده اش و دو شب قبل از آن نانشان را به یتیم، مسکین و اسیر دادند که 18 آیه از سوره "هل اتی" نازل شد. هر دو مناسبت مربوط به فضایل اهل بیت علیهم السلام است که آن را گرامی می داریم.

شهید در روز قیامت مستقیم با خدا سخن می گوید

من غالبا در یادوراه شهدا از سخن گفتن خجالت می کشم، چه بگویم از شهیدی که وقتی اولین قطره خونش ریخته می شود هفت جایزه به او می دهند که یکی از آنها این است که مستقیم با خدا صحبت می کند، حورالعین سرش را به دامن می گیرد، بهشت برایش آماده است و ... مقام شهادت به قدری بلند است که در قرآن دو آیه درباره شان آمده است. به اطرافیان و خانواده ی شهدا می گویم برای شهید غصه نخورید بلکه به شهید غبطه بخورید اگر بدانید جایگاه شهید کجاست و چه نعمتهایی در اختیارش است غصه نخواهید خورد.

در خطبه 156 نهج البلاغه آمده است که: امیرالمومنین علیه السلام گریه کنان نزد پیغمبر صلی الله علیه و آله آمد و فرمود: یا رسول الله، مصعب، حمزه، حنظله و 70 نفر دیگر شهید شدند چرا من شهید نشده ام؟ چون حضرت 70 زخم برداشته بود اما شهید نشده بود.

پیغمبر صلی الله علیه و آله به ایشان فرمود: خیالت راحت باشد تو در نهایت شهید خواهی شد اما پرسش مرا جواب بده، چقدر بر شهادت صبور هستی؟ چون بالاخره شهید شدن تیرخوردن و زخم و درد دارد.

امیرالمومنین علیه السلام فرمود: اینجا جای صبر نیست صبر برای گرفتاری و مصیبت است اما شهادت که گرفتاری نیست. از من بپرسید چقدر شاد و خوشحال خواهی شد؟ امیرالمومنین علیه السلام افتخارات زیادی در دنیا دارد عمروبن عبدود را به زمین زده، درب خیبر را گشوده، در جنگ اُحد مقابل دشمن ایستاده اما هیچ کجا "فزت و رب الکعبه" نگفته بلکه هنگام شهادتش این جمله را فرمود.

شهادت خیلی مفهوم بلندی است، مقام شهید خیلی عالی است که حتی تصور هم نمی شود کرد به همین دلیل یک درب بهشت برای شهداست، بهشت هشت درب دارد اما "باب المجاهدین" یکی از دربهای بهشت است که مخصوص ورود شهداست. شهید حق شفاعت ویژه دارد نه فقط از اقوام و خانواده اش بلکه برای غریبه ها هم حق شفاعت دارد.

پدر جابربن عبدالله انصاری در جنگ اُحد شهید شد و در کنار حمزه او را دفن کردند. جابر در آن جنگ 14 ساله بود، گریه کنان نزد پیغمبر صلی الله علیه و آله آمد و حضرت به او فرمود: جابر! پدر تو در روز قیامت مثل انبیاء با خدا مستقیم صحبت می کند برای پدرت غصه نخور. مقام شهادت به قدری بالاست که اولیای خدا از خدا تقاضای شهادت می کردند یکی از دعاهای امام صادق علیه السلام این بود: خدایا مرا در راه خودت شهید کن.

لزوم وارد کردن وصیت نامه و خاطرات شهدا به کتب درسی

وقتی از شهدا برای جوانان صحبت می شود فکر می کنند که افسانه می گوییم. این جلسات باید در جامعه بیشتر باشد، به دوستان صدا و سیما چندین بار گفته ام مثل برنامه ی شهید آوینی که قبلا داشتیم، باید در معرفی شهدا داشته باشیم. بخش هایی از وصیت نامه های شهدا باید در کتاب های درسی بیاید دیگر دهقان فداکار، تصمیم کبری برای کتابها کهن شده است. ما مطالب و شهدایی داریم که بسیار آموزنده هستند، خاطراتی که از آنها نقل شده.

پیشگویی کار معصوم و اولیای خداست. من برای یک شهیدی به شیراز رفتم که در نوجوانی جزو مداحان بوده و در مسجدی خادم بوده و کمک می کرده شاعر هم بوده است. در یکی از اشعارش درباره خودش گفته که دوست دارم شهید بشوم و مثل اربابم اباعبدالله علیه السلام سرم را در راه دین بدهم، در مسجد هم برای خودش قبری می سازد که فقط به اندازه بدن است و محل سر ندارد و کوچک بوده، ایشان در جبهه شهید شدند در حالی که بدون سر هستند. چطور می شود یک نوجوانی به جایی می رسد که هم شهادت بدون سرش را پیشگویی می کند و هم قبر بدون سر را برای خودش حاضر می کند؟

لذا از برنامه سازان، کتاب نویس ها، صدا و سیما و ... تقاضا دارم اخلاق شهدا را در جامعه گسترش دهند. یکی از اخلاق آنها تقید به نماز بود. شهید صیاد شیرازی در هلی کوپتری در کردستان می چرخیدند اما مدام به ساعتش نگاه می کرد، خلبان علت را از او جویا شد و ایشان فرمود وقت نماز است در جایی فرود بیا تا من نماز بخوانم با خدا عهد کرده ام که نماز را اول وقت بخوانم. تقید به نماز شهدا را به چنین مقامی رساند. جوانان باید از نماز شهدا درس بگیرند.

یک کتابی اخیرا چاپ شده که خیلی آن را معرفی کرده ام به نام "فانوس زائر" که مطالب عجیبی از شهدا نقل کرده، خاطراتی از نوجوانان رزمنده نقل کرده که سه نوجوان زیر بیست سال یک کاغذی نوشتند و با هم امضا کردند به این مضمون: ما سه نفر قول می دهیم اگر هر کدام شهید شدیم دیگری را شفاعت کنیم. نامه را امضا کردند و در کوله پشتی شان گذاشتند و هر سه نفرشان شهید شدند.

تقید عجیب شهدا به نماز

متاسفانه ادبیات جوانان ما عوض شده است. حتی متاسفانه مسئولین و افراد تحمل شنیدن بحث حجاب را در کشور ندارند به جای اینکه درمان کنند در مقابل آن جبهه می گیرند. یکی از رزمنده ها تعریف می کرد در دزفول دخترم که حدودا 8 ساله بود شب با مانتو و مقنعه خوابید، به او گفتم: دخترم حجاب خوب است اما در خانه لازم نیست. دخترم پاسخ داد: دزفول را بمباران می کنند ممکن است یک بمب به خانه ی ما بخورد و مردم بیایند جنازه های ما را بیرون بیاورند نمی خواهم مو و بدن مرا ببینند. به خاطر یک احتمال اینچنین به حجابش اهمیت می دهد.

شهدایتان را نزد خدا وسیله قرار دهید و با آنها صحبت کنید پیغمبر صلی الله علیه و آله کنار قبر شهدای اُحد با آنها سخن می گفت، حضرت زهرا سلام الله علیها اولین تسبیح را از قبر شهید ساخت؛ حمزه سیدالشهدا و فقط خوردن تربت حضرت سیدالشهدا علیه السلام از بین خاکها مجاز است چون خون شهید و خون حضرت در آن ریخته شده است.

چگونه مثل یک شهید از دنیا برویم؟

یک روایت از نهج البلاغه امیرالمومنین علیه السلام برایتان بخوانم که فرموده اند: اگر کسی سه ویژگی داشته باشد و در رختخواب بمیرد به عنوان شهید از دنیا رفته است. گاهی می شود انسان به مرگ طبیعی بمیرد اما ثواب شهید را ببرد مثلا در روایت داریم کسی که شهوت و خشمش را کنترل کند با شهدا محشور می شود، یا کسی که زیاد سوره قدر بخواند.

حضرت امیرالمومنین علیه السلام فرمودند: هر کس در رختخواب بمیرد ولی سه ویژگی داشته باشد، شهید مرده است؛ حق خدا، حق پیغمبر صلی الله علیه و آله و حق اهل بیت علیهم السلام را رعایت کند. حق خدا بندگی است، حق پیغمبر صلی الله علیه و آله رعایت سنتش است و حق اهل بیت علیهم السلام محبت و اطاعت آنهاست.

در حدیث داریم که اگر کسی مرتب از خدا شهادت را صادقانه بخواهد اگر در رختخواب یا تصادف یا طریق دیگری از دنیا برود خدا او را شهید حساب می کند که به آنان شهید حکمی گفته می شود ثواب شهادت را دارد اما جایگاهش متفاوت با شهید است.
حجت الاسلام رفیعی

پی نوشت:


1- مسند، احمد ابن حنبل، ۱/۱۷۹ و ۳/۳۳۸؛ مناقب، ابن حنبل، حلیة الاولیاء، حافظ ابو نعیم اصفهانی، ۷/۱۹۵؛