خانواده ام به من احترام نمی گذارند، چه کنم؟
من با رفتار خانواده ام مشكل دارم و اونا به همدیگر و به من احترام نمیگذارند و متقابلا من هم همین طور! و اونجور كه باید همدیگر رو دوست نداریم، برای جلب احترامشون چه كنم؟
نیکی به والدین
جلب احترام در محیط خانواده
اولین و مهمترین نکته در این مبحث ین است که خانواده یک نظام مقدس است و قرآن بر این امر تأکیید مکرر دارد:
قرآن کریم پس از فرمان به پرستش خداوند و نهی از شرک ورزیدن، به احسان و نیکی کردن به پدر و مادر فرمان میدهد: »وَاعْبدُوا اللَّهَ وَ لا تُشْرِکوُا بِهِ شَیْئاً وَ بِالْوالِدَیْنِ اِحْساناً؛ خدا را بپرستید و به او شرک نورزید و به پدر و مادر خود احسان کنید.»(نساء، 36) نظیر آن آیه »و لا تشرکوا به شیئا و بالوالدین احساناً؛ هیچ چیز را شریک خداوند قرار ندهید و به والدین خود احسان کنید« (انعام، 151) و آیه دیگر که میفرماید: «وَ قَضی رَبُّکَ اَلاّ تَعْبُدُوا اِلاَّ اِیَّاهُ وَ بِالْوالِدَیْنِ اِحْسانَا؛ پروردگارت حکم کرده است که جز او را نپرستید و به پدر و مادر خود احسان کنید.»(اسراء، 23)
در مورد مسأله شما به نظر میرسد قدم اوّل این است که سعی نمایید ارتباط مناسبی را با سایر اعضای خانواده خود برقرار سازید تا در سایه آن خود را در موقعیّتی قرار دهید که احترامی را که سزاوار آن هستید به دست آورید. در این زمینه توجه داشته باشید که:
1- فقط شما نیستید که با چنین مسألهای در فضای ارتباطی خود و خانوادهتان مواجهید.
2- همانطور که شما نیز واقفید، بدون از میان برداشتن علل تنیدگی و فقط با ابراز احساسات و ...، مشکل برطرف نمیگردد، بلکه باید از طریق شناخت منبع تنیدگی راه حل مدبّرانهای برای رفع آن بیابید.
3- یک اصل کلی در ارتباطات این است: انسانهایی كه ارتباطات سالم و درستی با دیگر اعضای خانواده دارند، استرس كمتری را تجربه میكنند و شادتر بوده و راحتتر می توانند به خواستههای خود برسند. در مواردی که فضای ارتباطی (مخصوصاً در محیط خانواده) با دیگران با مشکل مواجه می شود، هر یک از اعضاء باید فارغ از سعی و تلاش طرف مقابل برای برقراری ارتباط پیشقدم گردد والّا در فضایی که افراد نسبت به یکدیگر حس خوبی ندارند و یا حتی اینکه حس خوبی دارند ولی این حس خود را به طرف مقابل انتقال نمی دهند ، به صراحت می توان گفت که موقعیتی شبیه به وضعیت فعلی در خانواده شما اجتناب ناپذیر است.
4- در مورد جوی كه در خانواده تان حاكم است، چرا سعی نمی كنید خود، گام اول را بردارید كه این مسأله موجبات رضایت خداوند تبارك و تعالی است و مطمئناً توفیقاتی را برای شما در زمینههای مختلف عبادی، تحصیلی و ... زمینه ساز خواهد بود.
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله فرمود: هر فرزند نیكوكارى كه با مهربانى به پدر و مادرش نگاه كند در مقابل هر نگاه، ثواب یك حجّ كامل مقبول باو داده مى شود، سۆال كردند، حتى اگر روزى صد مرتبه به آنها نگاه كند؟ فرمود: آرى خداوند بزرگتر و پاكتر است
5- به نظر می رسد قدم اول در برون رفت از چنین وضعیتی که بدان دچار شده اید، فارغ از همه اختلافات و تنش ها با اعضای خانواده خود، این است که سعی کنید در ارتباط خود با آنها مثبت اندیش باشید. توضیح اینکه ارتباط میان فردی مۆثر زمانی برقرار میشود که از مثبتگرایی نسبی بهرهمند باشید. واقعیت این است که هر اندیشه مثبت یا منفی که در ذهن انسان جاری میشود بر سرنوشت او اثر می گذارد؛ لذا توصیه ما این است که روی نکات مثبت خانواده و هر یک از اعضای آن تکیه داشته و با برجسته سازی این نکات، به نوعی باعث تشویق افراد خانواده خود برای استمرار و تعمیق رفتارها و باورهای پسندیده در محیط خانواده گردید.
صحبت
6- یك رابطه سالم، گفتگوی سالم میطلبد؛ لذا سعی كنید با تکتک افراد خانواده خود بر سر مسائل گوناگون با ملایمت و نرمی سر گفتگو را باز نمایید. توجه داشته باشید كه هیچ كس دقیقاً همان چیزی نیست كه خواهان آن هستید. گاه ممكن است آنها با اعمالشان شما را ناامید كنند. یك رابطه سالم به این معناست كه دیگران را به همان صورتی كه هستند بپذیرید و قصد تغییر آنها را نداشته باشید.
7- شنونده خوبی برای نظرات افراد خانواده د رموضوعات مختلف باشید و با گوش جان صحبتهای آنها را بشنوید.
8- یك رابطه سالم با اعضای خانواده بر مبنای احترام متقابل پایهریزی شده است؛ لذا سعی کنید از سایر اعضای خانواده خود ایراد نگرفته و سرزنششان نكنید.
9- به احساسات منفی و غیرقابل كنترل خود در برابر اعضای خانواده اجازه بروز ندهید.
10- یادتان باشد كه هر چه بیشتر خوبیهای دیگران را ببینید، روابط بهتری با آنها برقرار خواهید نمود.
11- مناسبات خانوادگی خود را بر 3 اصل عدالت، احسان و محبّت استوار نمایید.
12- از 3 صفت کینه، نفرت و خشم به دور باشید.
13- در همه حال قدر خوبیهای دیگر اعضای خانواده را بدانید.
انسانهایی كه ارتباطات سالم و درستی با دیگر اعضای خانواده دارند، استرس كمتری را تجربه میكنند و شادتر بوده و راحتتر می توانند به خواستههای خود برسند. در مواردی که فضای ارتباطی (مخصوصاً در محیط خانواده) با دیگران با مشکل مواجه می شود، هریک از اعضاء باید فارغ از سعی و تلاش طرف مقابل برای برقراری ارتباط پیشقدم گردد و الّا در فضایی که افراد نسبت به یکدیگر حس خوبی ندارند و یا حتی اینکه حس خوبی دارند ولی این حس خود را به طرف مقابل انتقال نمی دهند ،به صراحت می توان گفت که موقعیتی شبیه به وضعیت فعلی در خانواده شما اجتناب ناپذیر است
سخن پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله با والدین
«رسولُ اللّه ِ صلى الله علیه و آله : أكرِمُوا أولادَكُم وأحْسِنواآدابَهُم یُغْفَرْ لَكُم»(بحارالأنوار: 104/95/44) ؛ پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: به فرزندان خود احترام گذارید و آنان را آداب نیكو بیاموزید تا آمرزیده شوید .
قال رسول الله - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه -: اَكْرِمُوا اَوْلادَكُمْ وَ اَحْسِنُوا آدابَكُمْ.(بحار الانوار، ج 23، ص 114)
رسول اكرم - صلی الله علیه و آله - فرمود: به فرزندان خود احترام كنید و با آداب و روش پسندیده با آنها معاشرت نمایید.
سخن پیامبر صلی الله علیه و آله با فرزندان
قالَ رَسُولُ اللّهِ صلی الله علیه و آله: ما وَلَدٌ بارٌّ نَظَرَ اِلى اَبَوَیْهِ بِرَحْمَةٍ اِلاَّ كانَ لَهُ بِكُلِّ نَظْرَةٍ حِجَّةٌ مَبْرُورَةٌ فَقالُوا: یا رَسُولَ اللّهِ وَاِنْ نَظَرَ فِى كُلّ یَوْمٍ مِائَةَ نَظْرَةٍ؟ قالَ: نَعَمْ اللّهُ اَكْبَرُ وَاَطْیَبُ. (بحارالأنوار، ج 74، ص 73)
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله فرمود: هر فرزند نیكوكارى كه با مهربانى به پدر و مادرش نگاه كند در مقابل هر نگاه، ثواب یك حجّ كامل مقبول باو داده مى شود، سۆال كردند، حتى اگر روزى صد مرتبه به آنها نگاه كند؟ فرمود: آرى خداوند بزرگتر و پاكتر است.