به فکر آرامش باشیم نه فقط آسایش!
علل عقبماندگی مسلمین از غرب از حیث پیشرفتهای مادی، عمل نکردن صحیح و کامل به الگوی اسلامی سبک زندگی است. در زمان حاضر هم میتوان سبک زندگی دینی و اسلامی داشت و نمونه مشخص آن را سبک زندگی رزمندگان در دوران هشت سال دفاع مقدس می باشد.
زندگی
در مقوله سبک زندگی، اگر ما معتقدیم دارای سبک زندگیای هستیم، که بر سبک زندگی ملل دیگر، به خصوص سبک زندگی غربیان برتری دارد، چرا از نظر پیشرفتهای ظاهری از آنها عقبتر هستیم؟
حکایت ما حکایت آن آیه قرآن است که میفرماید: «نُۆْمِنُ بِبَعْض وَ نَكْفُرُ بِبَعْض» ، و به قول حکایتهای فارسی، از اینجا رانده و از آنجا مانده شدهایم. نه رومی روم بودیم و نه زنگی زنگ. علت پیدایش این مشکل این است که ترکیبی و مخلوطی شدیم از سبک زندگی غربی و سبک زندگی اسلامی. نمازهایمان اسلامی است، مسجد میرویم، خمس میدهیم و زکات میدهیم، اما عروسیهایمان اسلامی نیست، بازار و اقتصادمان اسلامی نیست. در نتیجه نه بهره سبک زندگی غربی را میبریم، چرا که مسلمانیم، و نه بهره سبک زندگی اسلامی.
هر کسی که میخواهد از دنیای خود به خوبی استفاده کند، و این دنیا را معبر خوبی برای آخرت خود قرار دهد، کاتالوگی، سبکی و مدلی بهتر از سبک زندگی دینی پیدا نمیکند، چرا که خالق دین و دنیا یکی است.
ما مقلدِ غرب هستیم. ما باید خودمان باشیم. حتی اعتقاد دارم با سبک زندگی اسلامی، انشاء الله میتوانیم در صورت عملکرد صحیح، بهترین الگوی سبک زندگی برای اروپا و امریکا و غرب باشیم. آنهایی که اهل دقت و فهم هستند میگویند این زندگی زیباتری هست، چرا که سبک زندگی اسلامی ضمن اینکه به آسایش فکر میکند، (تاکید میکنم که سبک زندگی اسلامی به آسایش هم نظر دارد) ولی آرامش از آسایش برایش مهمتر است. برای سبک زندگی غربی، آسایش از آرامش مهمتر است. لذا بحران اصلی آنها بحران آرامش است و بحران معنویت.
در مقوله سبک زندگی، اگر ما معتقدیم دارای سبک زندگیای هستیم، که بر سبک زندگی ملل دیگر، به خصوص سبک زندگی غربیان برتری دارد، چرا از نظر پیشرفتهای ظاهری از آنها عقبتر هستیم؟
در سبک زندگی اسلامی استفاده از تکنولوژیهای روز و فناوریهای پیشرفته چه جایگاهی دارد؟
وقتی صحبت از سبک زندگی میشود برخی، قالب زندگی را در نظر میگیرند و طبیعتاً زمانی که قالب زندگی را در نظر میگیرند، با خود میگویند محیط زندگی ما با محیط زندگی اهل بیت(علیهمالسلام) هم فاصله مکانی دارد، هم فاصله زمانی دارد و هم فاصله جغرافیایی دارد، لذا ما نمیتوانیم از سبک زندگی اهل بیت(علیهمالسلام) پیروی کنیم. و از این طرف ادامه اشتباه در نظر و نگاه این است که میان برخی از مردم این دیدگاه وجود دارد که سبک زندگی غربیان، سبک زندگیای است که میتواند الگو باشد، در صورتی که نگاه آنها به قالب زندگی است میگویند، غربیان از امکانات دنیوی بهترین استفاده را میبرند و بهترین لذتها و آسایشها را هم دارند، و از آنجایی که از لحاظ شرایط زمان و مکان به ما نزدیکتر هستند،(اینکه میگوییم از نظر مکان نزدیک هستند، با توجه به این است که با وجود پیشرفتها در عرصه ارتباطات فاصلهها نزدیکتر شده است) میتوانیم سبک زندگی آنها را ببینیم، پس میرویم سراغ سبک زندگی غربی و اروپایی.
این نقطه اساسی اشتباهی است که در تعریف و توضیح سبک زندگی وجود دارد. لذا مردم ما به یک بحران مبتلا میشوند که به اعتقاد بنده بزرگترین بحران زندگی ما این است.
در این بحران مردم ضمن اینکه دین، معصومین(علیهمالسلام) قرآن و اهل بیت(علیهمالسلام) را دوست دارند، حس میکنند نمیتوانند و نمیشود به سبک زندگی آنها زندگی کرد. از آن طرف این احتمال را میدهند که به سبک زندگی غربی زندگی کردند آنها را از اهل بیت دور میکند. این اصل اول است.
سبک زندگی فقط قالب زندگی نیست
میبایست معنای سبک زندگی را درست تبیین کرد. سبک زندگی فقط قالب زندگی نیست. سبک زندگی قالب و محتواست. روح و جسم زندگی است. ظاهر و باطن زندگی است.
سبک زندگی عبارت است از:
اولاً نگاه به زندگی و عالم هستی(یعنی افکار و عقاید)
ثانیاً احساس نسبت به زندگی که همان حب و بغض ماست نسبت به افراد، نسبت به افعال و نسبت به اشیاء.
در این بحران مردم ضمن اینکه دین، معصومین(علیهمالسلام) قرآن و اهل بیت (علیهمالسلام) را دوست دارند، حس میکنند نمیتوانند و نمیشود به سبک زندگی آنها زندگی کرد. از آن طرف این احتمال را میدهند که به سبک زندگی غربی زندگی کردند آنها را از اهل بیت دور میکند. این اصل اول است
ثالثاً سبک زندگی یعنی برنامهها و روشها و رفتارهای ما. مجموعه اینها را میگوییم سبک زندگی. نگاه، ناشی از افکار و باورهاست، و حب و بغضها، ناشی از احساسات و علاقهها ست، و برنامهها و روشها و رفتارهای زندگی.
اگر این را به عنوان تعریف سبک زندگی در نظر بگیریم، در این صورت امام زمان(عج) به روز ترین بشر میباشند. عمر مبارکشان حدود 1200 سال است، یعنی از زمان معصومین بودهاند تا به امروز، همه تحولات را دیدهاند، همه پیشرفتها را دیدهاند، ولی همین شخصیت والا مقام که به روز ترین و عالمترین افراد بشر است، حرف روزشان این است که «وَ لِی فی رسول الله اسوه حسن» الگوی من مهدی که هم به روزترین انسان هستم، و هم منجی عالم بشریت هستم که قرار است دنیا را به اذن الهی نجات بدهم، رسول الله است، الگوی من مادرم فاطمه زهراست. از آن طرف در آیات قرآن است که لکم فی رسول الله اسوه حسنه.
خدایی که خالق دیروز و امروز و فرداست، و یعنی هنوز پیشرفتهایی که نیامده است را خبر دارد، با این حال میفرماید الگوی سبک زندگی شما باید پیغمبران و به ویژه پیغمبر خاتم باشد. خدا میفرماید باید الگوی زندگی شما قرآن و عترت باشد. معلوم میشود خدای تبارک تعالی، نیز معنایی که از سبک زندگی در نظر گرفته است، معنای پروردگار عالمیان از تعریف سبک زندگی، معنای قالبی سبک زندگی نیست، چرا که اهل بیت در بحث قالب زندگی ما را مأمور کردهاند که فرزند زمان خود باشیم، نگرانی در میان مردم است با این تذکر اهل بیت که فرزند زمان خود باشید بر طرف میشود.