بر قراری ارتباط زن و مرد قبل از ازدواج از دیدگاه اسلام.
پرسش:
رابطه گرایش مذهبی و تمایل به برقراری ارتباط با جنس مخالف از نظر اسلام چگونه است؟
پاسخ:
اسلام به مسأله عشق و دوستی میان دختر و پسر از دو بعد نظر می کند
1. بعد انسانی و فطری
2. بعد جنسی و غریزی
1- اسلام از تمامی انسانها (مؤنث و مذکر) می خواهد که به چشم هم نوع به یکدیگر بنگرند چندان که کرامت انسانی را در میان هم پاس دارند و در رفع حوائج هم بکوشند و از هم حمایت کنند و در گرفتاریها به یاری هم بشتابند و خلاصه (انسان بودن) را ارج بگذارند و بایستی نسبت به انسانهای دیگر احساس نزدیکی و دوستی کنند.
احادیث بسیار زیادی در خصوص رعایت حقوق مؤمنین و مسلمین از حضرت رسول اکرم(ص) و ائمه معصومین(ع) وارد شده است که از مجموع آنها این گونه استفاده می شود که اسلام بر مسأله دوستی و محبت که باعث ربط آدمیان به همدیگر و ایجاد نوعی احساس متقابل در میان آنان می گردد پافشاری می کند و این درجه از دوستی و پیوند درونی را یکی از جلوه های ایمان می شمارد رسول اکرم(ص) می فرماید: (ایمان کسی کامل نیست مگر آن که هر چیزی را که برای خود می پسند برای دیگران نیز بپسندد و آن چه را برای خود زشت می شمارد برای آنان زشت بداند) بر این اساس نگاه بی روح و بی عاطفه به دیگران و مشکلاتی که در زندگی، با آنها دست و پنجه نرم می کنند نگاهی مؤمنانه نیست حدیث معروف دیگری نیز هست که به روشنی گویای این دیدگاه بلند اسلام است پیامبر اکرم(ص) فرمود:(من لم یهتم بامور المسلمین فلیس بمسلم، هر کس در اندیشه امور دیگر مسلمانان نباشد مسلمان واقعی نیست)[1]
2- بعد دیگر جنبه غریزی است که انسانی، انسان دیگری را تا سر حد طبیعی ترین نیازهایش از قبیل خوردن و آشامیدن دوست بدارد و به او تعلق خاطر بسپارد، در این جنبه محبت و دوستی خود به خود با جنبه جنسی گره می خورد و محبوب کسی است که دوست دار از این جنبه در او میل کرده است، این نوع دوستی را در فضای ذهن بسیاری از جوانان و نوجوانان و حتی برخی از بزرگسالان نیز می توان دید. در این فضاست که در حقیقت افراد مجذوب زیبایی ظاهر و دیگر مسائل برانگیزاننده جنسی قرار دارند و آن چه بیش از همه اهمیت می یابد همین طرق قضیه است.
در نگاه اسلام این گونه محبت ورزیدن و عشق تنها در صورتی که مقدمه ای برای ازدواج باشد پذیرفتنی و مقبول است.
از این رو مانعی ندارد که مرد به زن مورد علاقه اش که جمالش دستمایه جذبه او شده میل کند، از نظر اسلام مرد می تواند برای فراهم آوردن مقدمات ازدواج و ارزیابی همسر آینده خویش از جنبه های زیبا شناختی و مسائل دیگری از این نوع به او بنگرد اما ضابطه مند و در چارچوب تعریف شده و بدون هوی و هوسرانی و شهوترانی افسار گریخته اما آن چه از محبت ورزی، وسیله لهو و لعب و بر هم زننده نظام حاکم بر ارتباط زن و مرد در حوزه زناشوئی گردد، به کلی مردود و ناپسند است. فراتر از این، هر آن چه که سرانجام به انحرافات جنسی بیانجامد از هر نوع چه قلبی، چشمی یا زبانی یا عملی، و یا در نهایت زمینه وقوع انحراف و تحریک جنسی را فراهم کند، از آنجا که پدید آورنده مشکلاتی اخلاقی خواهد شد که آدمی را به باتلاق انحراف خواهد کشید از جنبه دینی و اسلامی مطرود است و خلاصه این که اسلام می خواهد به عاطفه و احساس جنبه عقلی بخشیده شود تا از این رهگذر، انسان افسار عاطفه خویش را به دست عقل بسپارد و از پوسته به ژرفا و مغز فرو رود. اسلام نمی خواهد دختر و پسر جوان به صرف یک نگاه ساده و یا مسائل سطحی دیگر خود را ببازند و آهنگ دلدادگی سر دهند زیرا که قطعاً این مسائل بسیار زودگذر و غیر واقعی است، نظر اسلام نه تنها در این مسئله که در همه روابط انسانی مانند دوستی ها و همکاریها و سایر معاشرتها نیز چنین است و از آن جا که انسان دارای دو بعد مادی و معنوی بوده و اسلام نیز برای همه ابعاد او برنامه ای دارد در این مورد که یکی از جنبه های مادی انسان است هم آن چه مایه سعادت و کمال وی و دوری و نجات او از شقاوت و بدبختی است بیان نموده و به همین جهت برای این نوع محبت قائل به ضوابط و شرایطی است و خلوت کردن با همدیگر یا دست زدن به کارهایی را که فراهم آورنده تحریکات جنسی است مجاز نمی شمارد، اما با این همه، آنان را از سخن گفتن های پاک و بی شائبه باز نمی دارد.
[1] -اصول کافی جلد 2 .صفحه 164