يکي از مشکلات پيش روي نوجوانان و جوانان که از موقع بلوغ آغاز مي شود، خروج مايعاتي از آن ها، زود انزالي و زود تحريکي و احتلام هاي شبانه است. برخي از آن ها نمي دانند که در برخي از موقعيت ها که قرار مي گيرند چرا اين حالت ها بر آن ها دست مي دهد و يا چرا وقتي که خوابيده اند، حالت خاصي به آن ها دست مي دهد و بي اختيار لباس خود را خيس مي کنند.
بيشتر اين مشکلات براي پسران رخ مي دهد، اما بايد دانست که در برخي مواقع، افزايش هيجانات جنسي حتي مي تواند، براي دختران نيز سبب رؤياهاي شهواني و احتلام گردد و از رحم و مهبل آن ها، در نتيجه انقباض دودي شکل دستگاه عضلاني ترشحات عضلاني خارج شود.[1]
احتلام (جنابت در خواب)
احتلام عبارت است از: دست دادن حالت خاصي به انسان و انزال (خروج مني) از او، در حالت خواب که غالباً با يک لذت جنسي همراه است؛ چه براي ديدن خواب هاي آشفته و جنسي باشد و چه به خودي خود آمده باشد، که معمولاً بدن بعد از اين اتفاقات حالت سستي پيدا مي کند.
نکات قابل توجه
اول: يکي از معيارهاي شروع دوره بلوغ از نظر شرعي احتلام شبانه است در توضيح المسائل، مراجع براي بلوغ چندين نشانه ذکر شده است از جمله: 1ـ بيرون آمدن مني 2ـ روئيدن موي خشن بالاي عورت و پايين شکم 3ـ کامل شدن 15 سال قمري در پسران. و براي اين که بلوغ تحقق پيدا کند، ظاهر شدن هر سه علامت ضرورت ندارد بلکه با پايدار شدن يکي از آن ها حاصل مي شود پس اگر جواني از خود مني ببيند، هر چند به سن بلوغ (15 سال قمري) نرسيده باشد، بالغ است و بايد به تکاليف شرعي عمل نمايد.[2]
دوم: کسي که مي داند مني از او خارج شده يا مي داند آنچه بيرون آمده مني مي باشد جنب است و بايد غسل کند چه در خواب باشد چه بيداري.
سوم: نشانه هاي مني سه قسم است. 1ـ با شهوت بيرون آيد. 2ـ با فشار جستن بيرون آيد. 3ـ بعد از بيرون آمدن بدن سست شود.[3]
چهارم: فرق مني و رطوبت هاي ديگر بدن: مني مانند سفيده تخم مرغ با رنگي مايل به زيتوني با حالتي چسبنده و خروج از نظر بو مانند خمير ترشيده و گنديده مي باشد. چنانکه اشاره شد، موقعي که مني خارج مي شود، بدون اختيار جستن مي کند، مگر اين که شخصي مريض باشد و بعد از آن بدن سست مي شود. ولي رطوبت هايي که گاه و بي گاه خيلي کم و بدون اختيار، در حال بيداري، حرف زدن، مشاهده مناظر و غيره خارج مي گردند، اگر شرايط و خصوصيات مني را نداشته باشند، پاک است، و غسل هم ندارد؛ که به نام هاي «وزي»، «مذي» و «ودي» در رساله ها و کتاب هاي فقهي، توضيح داده شده اند.[4]
پنجم: احتلام شبانه يک فرآيند فيزيولوژيکي است که نشانه سلامت و بلوغ است. با ورود به دنياي جديد رشد نوجوانان متوجه احتلام شبانه خود مي شوند و اين بخاطر اين است که غده هيپوفيز با ترشح هورمون هاي جنسي اين غده را از خواب بيدار مي کند و به کار وا مي دارد. فاصله احتلام ها در نوجوانان بالغ در حالت طبيعي هر يکي دو هفته يک بار (12ـ 10 روز) است.[5] ولي مزاج ها، مناطق، نوع غذاها، مجالست هاي مختلف، شنيدن ها، لمس کردن ها و .... در تسريع و يا تأخير اين امر مؤثر است. پس نوجوان و جوان در اثر بروز اين حالت طبيعي نبايد دچار اضطراب و احساس گناه شود، بلکه به وظيفه خود عمل نمايد.
ششم: احتلام هاي پيايي و مکرر اگر به مدت طولاني به فاصله هر روز يک بار باشد آژير خطر و ناراحتي جدي است.[6] گاهي علت آن جنبه پاتالوژيک (آسيب شناختي) و بيماري دارد که فرد بايد به پزشک مراجعه کند.
هفتم: هر چند احتلام يک حالت طبيعي است اما کيفيت آن فرق دارد. فردي که در احتلام او شهوتش به فرد يا افراد معيني انعکاس مي يابد، بايد در روابط روزانه خود تجديد نظر کند. نوع نگاه ها، صحبت کردن ها، لمس کردن هاي خود را کنترل کند. اسلام براي اين که ما را از انحرافات جنسي حفظ کند، درمورد نگاه ها و کارهايي که در آن لذت غير مشروع است، توصيه هايي فرموده است که رعايت اين دستورات، سلامت روحي، رواني و بدني را تضمين مي کند.
هشتم: چنان که اشاره کرديم احتلام هاي مکرر و پياپي نشان از بيماري هاي جسمي و فيزيولوژيکي و روحي، رواني دارد. کسي که نگاه خود را کنترل نمي کند، در روابط محرم و نامحرمي که در چهار چوب شرع بيان شده است حرکت نمي کند، با جنس مخالف شوخي هاي رکيک مي کند، فيلم هاي مبتذل سکسي و نيمه سکسي تماشا مي کند، رمان هاي عشقي و جنسي مي خواند، پاي صحبت هاي دوستان ناباب مي نشيند، جک هاي سکسي و .... گفت و شنود مي کند و در يک کلام مهار تفکر، نگاه رفتار، شنيدن ها و لمس کردن هايش را از دست داده است. دچار احتلام هاي پياپي مي شود.
راه هاي جلوگيري از تحريك، گتاه و شهوت افراطي در خواب (احتلام مکرر):
1ـ از پوشيدن لباس هاي تنگ و چسبيده به بدن و نيز لباسهاي پلاستيكي اجتناب کنيد.
2ـ در انتخاب رختخواب دقت کنيد که نبايد بيش از حد نرم و لطيف باشد.
3ـ از فکر کردن و تصور و تخيل جنس مخالف و مسائل جنسي خودداري کنيد.
4ـ از نگاه کردن به تصاوير و فيلم هاي تحريک کننده و لباس جنس مخالف جداً پرهيز شود.
5ـ خوردن غذاهاي محرک و داراي کالري زياد مانند خرما، پياز، فلفل و .... را به حداقل برسانيد.[7]
6ـ براي تعديل نيروي جنسي و مصرف انرژي هاي اضافي خود حتماً ورزش و تحرک جسماني و کار فيزيکي و بدني را در زندگي روزمره خود لحاظ کنيد.
7ـ از سخن گفتن، نگاه و شوخي کردن با افرادي که متوجه مي شويد قصد لذت در آن است خودداري کنيد.
8ـ قبل از خواب وضو بگيريد و برخي از دعاها يا ذکرها را بگوييد.
9ـ اين دعا را بخوانيد: اللهّمً اِنّي اَعُوذُ بکَ منَ الأحتلام و مِن سُوءِ الأحلامِ و مِن اَن يتلاعَبَ بِي الشيطانُ في اليقَظَةِ و المنامِ؛[8] يعني خدايا از احتلام، از خواب هاي بد و شهوت انگيز و از اين که شيطان در خواب و بيداري مرا به بازي هاي گناه آلود بگيرد به تو پناه مي برم.
راه هاي پيشگيري و درمان زود تحريکي و انزال بي اختيار:
بدين منظور علاوه بر استفاده از راه کارهاي پيشنهادي مذکور، به نکات زير توجه کنيد:
1ـ وضع رژيم غذايي خود را منظم کنيد به اندازه اي غذا بخوريد که نياز داريد، چون پرخوري باعث زياد شدن قواي شهواني مي شود.
2ـ هر از چند گاهي با آب سرد استحمام کنيد و سعي کنيد هميشه هنگام شست و شوي آلت جنسي از آب سرد استفاده کنيد.
3ـ سعي کنيد با برنامه ريزي منظم از بيکاري به خصوص بيکاري ذهن جلوگيري کنيد، چون ذهن شخص بيکار، اسير هر فکري مي شود. در زمان هاي بيکاري حلّ جدول، مطالعه و کارهاي فکري بسيار مفيد است.
4ـ سعي کنيد با جدّيت در نماز و ساير عبادات و شرکت در مراسم مذهبي، نيروي ايمان و تقوا را در خود تقويت کنيد.
5ـ از نگاه هاي آلوده و چشم چراني و خلوت کردن با جنس مخالف جداً پرهيز کنيد.
6ـ از شوخي هاي جنسي و بدني خودداري کنيد.
7ـ روزه مستحبي بگيريد.
8ـ در انتخاب دوست صالح جديت به خرج دهيد.
9ـ اينکه اضطراب و نگراني و يا تشويش نسبت به ترس از زود انزالي خودش عامل به وجود آمدن انزال زودرس است پس توجه کنيم که خيلي خودمان را به خاطر اين مشکل مضطرب و نگران نکنيم.
10ـ داشتن تفريحات سالم و استفاده از هواي آزاد، تأثير بسيار خوبي بر عملکرد بدن در همه زمينه ها و حتي در زمينه امور جنسي دارد. [9]
نکته پاياني: در صورت شدت اين حالت بهتر است به يک متخصص اعصاب و روان و مشاور باليني مراجعه کنيد.
[1] . ر.ک: کوچتکف ولاپيک، روان شناس و تربيت جنسي کودکان و نوجوانان، ترجمه محمد تقي زاده، تهران: بنياد، 1369، ص 213.
[2] . فلاح زاده، محمد حسين، آموزش فقه، دفتر نشر الهادي، 1379، درس 10.
[3] . همان درس، 10.
[4] . ر.ک: مصطفي زماني، جوانان چرا؟! قم، نشر پيام اسلام، 1379، صص 130 ـ 124.
[5] . قائمي، علي، دنياي بلوغ، تهران، نشر اسپير، ص 227 با کمي تغيير.
[6] . همان، ص 227.
[7] . موسسه پژوهشي فرهنگي اشراق،خود ارضايي يا ارضاي انحرافي جنسي، بابل؟ بعثت 1379، بحث درمان.
[8] . قمي، شيخ عباس، مفاتيح الجنان.
[9] .مير احمد هاشمي فرد، مسائل و اختلالات جنسي در زن و مرد، انتشارات چهره، ص 202.
محمد حسين قديري
