هر نوع بيماري نياز به درمان دارد و به حسب اهميت و درجه شدت و ضعف آن، بايد نوع درمان و کم وکيف آن نيز مشخص شود. بنابر اين اگر گفته شود «خود ارضايي» امري است که پس از مدتي خود به خود، درمان مي گردد و يا پس از ازدواج مشکل حل خواهد شد، تصور کاملاً باطلي است، زيرا علم و تجربه خلاف آن را ثابت کرده است.
نخستين گام براي درمان اين عادت شوم، «اعتقاد و ايمان به قابل درمان بودن» آن و دوري از يأس و نااميدي است، اما رسيدن به نتيجه و ايجاد هرگونه تغيير و دگرگوني نيازمند گذشت زمان، انتخاب راه صحيح و به کارگيري دقيق دستورهاي درمانگر و مربي است. از اين رو ترک عادت نامطلوب، در زمان کوتاه بدون راهنمايي کار آزموده و دلسوز، امکان ندارد.
از همة اين ها مهم تر، «اراده و خواست فرد»، نقش کليدي و محوري را ايفا مي کند. درمان و چاره جويي بايد منطبق بر خواست فرد باشد، زيرا تا وقتي که او نخواهد مي توان با قاطعيت گفت که درمان نخواهد شد، بنابر اين، بيمار اگر بخواهد مي تواند بر بيماري اش غلبه کند و جمله معروف «خواستن توانستن است» عين حقيقت است. اراده همچون نهالي است که بايد آن را پرورش داد تا به مرحله خودشکوفايي و ثمردهي برسد؛ به عبارت ديگر، اراده تقويت شدني و پرورش يافتني است و راه پرورش و تقويت آن اين است که بر خلاف ميل خود، اندک اندک به مقابله با اين عادت شوم برخيزد تا پس از مدتي لذت توانستن را بچشد.
نکتة حائز اهميت آنکه علاوه بر قدرت اراده و کمک مربي و درمانگر، نيروي دروني فطرت نيز کمک کار انسان است. انحراف با فطرت سازگار نيست؛ به ديگر سخن، فطرت همچون سدي جلوي انحراف و طغيان را مي گيرد. از اين روست که جوان مبتلا در عمق وجودش نادم است و راهي به سوي پاکي و رهايي مي جويد. اين همان نيروي دروني فطرت است.
ما در بخش اول (آسيب شناسي خود ارضايي) به اندازة لازم ارادة خفته را بيدار کرديم، زنگ بيدار باش را به صدا در آورديم، انگيزه را دو چندان کرديم. چون بيان آثار سوء و آسيب هاي اين عمل به طور قطع وجدانهاي خفته را بيدار و دل هاي مشتاق به رهايي از چنگال ديو زشتي ها و پليدي ها را به لرزه در مي آورد. پس اکنون اي نوجوان عزيز و اي جوان برومند، نوبت توست که گام اول را در راه نجات خود برداري و نگذاري که اين ارادة بيدار شده ات به مرحلة نهفتگي خويش باز گردد. اکنون زمان بيدار باش است، غفلت و سستي را از خود دور کن و بر شيطان نهيب بزن، و بدان که مي تواني، حتماً مي تواني!
توجه:
در دوران جواني، انسان در هيچ زمينه اي تا اين اندازه آسيب پذير نيست، از اين رو بايد به اصل «پيشگيري» بسيار بيشتر از «درمان» توجه داشت.
راه هاي درمان
1ـ سعي کنيد در مکان هاي خلوت و تنها نمانيد، چون تنهايي خود، عامل مهمي براي تحريک به عمل خود ارضايي و زمينه ساز ارتکاب اين عمل است. باز تکرار مي کنيم، تنها نمانيد.
با فرا رسيدن دوره نوجواني من، مصيبت هايم نيز شروع شد، مادرم به محض اطلاع از نشانه هاي بلوغم، بناي خشونت و بدرفتاري را با من گذاشت و من روز به روز از او دورتر و متنفرتر شدم و به تنهايي پناه بردم تا اين که در اثر تنهايي زياد مبتلا به خود ارضايي شدم و هم اکنون چند سال است که به اين بليه گرفتارم. چه کنم؟
«نامه اي از دختر 18 ساله تهراني»
2ـ همگام با تلاش براي رهايي از تنهايي به فکر برنامه ريزي براي گسترش ارتباطات سالم باشيد. ارتباط سالم خود دو بعد دارد. در قدم اول بايد از همراهي و رفت و آمد با کساني که به اين عمل زشت عادت کرده اند، اجتناب کنيد، چون اکثر افراد مبتلا به اين عادت زشت، از طريق رفاقت با افراد فاسد و مبتلا گرفتار شده اند. در قدم دوم افراد سالم و ناشايست را جايگزين افراد ناصالح نماييد.
براي کسب موفقيت در امر ارتباط سالم
- اگر کار يا مسئوليتي که توان انجام آن را داريد به شما پيشنهاد شد حتماً بپذيريد.
- در فعاليت هاي فوق برنامة انجمن هاي اسلامي و پايگاه هاي بسيج و امثال آن شرکت کنيد. اگر دعوت به اردو شديد حتماً قبول کنيد و يا خود رأساً اقدام نماييد.
- اگر پدر و مادر پيشنهاد مهماني رفتن را به شما دادند حتماً پذيرا باشيد؛ مگر اين که يقين به وقوع امر نامطلوبي در ميهماني داشته باشيد.
- استعدادهاي هنري و غيره را که قبلاً داشته ايد و اکنون رها نموده ايد، مجدداً به کار گيريد؛ به خصوص فعاليت هايي که شبکه ارتباطي شما را گسترش مي دهد، مثل آموزش يا تعليم خطاطي، نقاشي، طراحي، گل دوزي، خياطي و.... ورزش هاي دسته جمعي (ورزش هاي مورد علاقه تان)، کوه پيمايي و... را در برنامه روزانه يا هفتگي خود قرار دهيد.
- در مجالس مذهبي و اجتماعات شرکت نماييد.
3ـ تلاش براي تقويت اراده از گام هاي مهم در امر بهبود است. نگوييد اراده از ما سلب شده است. ممکن است اراده انسان ضعيف شود ولي هيچ گاه از بين نمي رود. نشانة اين که هنوز اراده داريد اين است که اين عمل را در حضور ديگران و در هر شرايطي انجام نمي دهيد.
براي تقويت اراده راه هاي زيادي پيشنهاد شده است که به برخي از آن ها اشاره مي کنيم:
الف) تلقين به خود: مرتب به خود بگوييد من مي توانم اين عمل را ترک کنم. هر چه اراده ضعيف تر باشد، نيازش به تلقين بيشتر است. دکتر «ويکتور پوشه» روان شناس فرانسوي مي گويد:
«افراد مبتلا به عادت شوم هر روز به دفعات مختلف با تمرکز فکر به خود بگويند: من به خوبي قادرم اين عادت بد را از خود دور کنم، من قادرم. تکرار اين عبارت ساده اثر عجيبي در تقويت اراده و روحيه دارد».
پل ژاگو پيشنهاد مي کند که:
«تلقين، قبل از خواب نيز مؤثر است».
ب) تلقين به ديگران يا شنيدن تلقين ديگران هم به همين اندازه در ترک اين عمل مفيد است.
ج) به پايان رساندن کارهاي نيمه تمام هم، در تقويت اراده مؤثر است. سعي کنيد هيچ کار نيمه تمامي را از خود به جاي نگذاريد.
د) تمرکز بخشيدن به فعاليت هاي گوناگون و پراکنده: تلاش کنيد از کارهاي متعدد و متنوع پرهيز نماييد چون موجب پراکندگي و به هم ريختگي انسجام فکر مي شوند. به علاوه توان و نيروي انسان نيز هرز و تحليل مي رود. اين ها خود عامل تضعيف اراده است.
هـ) نماز، سحر خيزي، کم خوري، دوري از هر نوع گناه و کلاً ترک خواسته هاي نفساني نيز از عوامل بسيار مهم در تقويت اراده است.
4ـ افکار جنسي را که به ذهنتان خطور مي کند بلافاصله با ذکر خدا و ياد آسيب هاي معنوي، جسمي، رواني و اجتماعي اين عمل، از ذهن خود دوري نماييد.
5ـ تنبيه بدني: يکي از راه هاي خنثي کردن اين تحريکات آن است که خود را تنبيه نماييد؛ مثلاً کش نازکي را به مچ دست خود ببنديد و هنگام تحريک آن را خوب بکشيد و سپس رها کنيد. اين کار براي از بين بردن تحريک و ترک عمل حتماً مؤثر است.
6ـ راه ديگر خنثي نمودن تحريکات، گرفتن دوش آب سرد ـ البته اگر از سلامت جسمي برخورداريد ـ يا شستن اعضا با آب سرد است. مي توانيد هر صبح و شامگاه نيز اعضاي تناسلي خود را با آب سرد بشوييد.
7ـ اوقاع فراغت خود را با مطالعه، ورزش، زيارت، عبادت و ساير فعاليت هاي مثبت مثل گُل کاري، کمک به اهل خانه و کارهاي دستي و پياده روي در هواي آزاد مخصوصاً صبح گاه و... پر کنيد. براي تخليه انرژي زايد به طور منظم و زياد ورزش کنيد.
8ـ هيچ گاه در حمام کاملاً عريان نشويد و به اندام جنسي خود در آينه نگاه نکنيد. براي نظافت موهاي زائد بدن هرگز از تيغ و صابون استفاده نکنيد بلکه از داروهاي نظافت بهداشتي استفاده کنيد. حتي الامکان با فاصله بيشتر موهاي زائد بدن را ازاله کنيد.
9ـ از نگاه کردن به مواضع جنسي و برجستگي هاي بدن ديگران (حتي از روي لباس) پرهيز نماييد.
10ـ به هنگام خواب سعي کنيد شکم شما بيش از حد معمول پر نباشد و مثانه خود را حتماً تخليه نماييد. از نوشيدن افراطي آب و ساير مايعات (به خصوص شب ها قبل از خواب) پرهيز کنيد.
11ـ هرگز به رو نخوابيد، سعي کنيد به پشت يا روي دست راست بخوابيد.
12ـ ايمان مذهبي خود را روز به روز تقويت نماييد و با توسل به ائمه اطهار ـ عليهم السلام ـ و خواندن دعاهاي اين بزرگواران از آن ها مدد طلبيد. قرآن بخوانيد؛ به خصوص سوره هاي معوذتين (قل اعوذ برب الناس و قل اعوذ برب الفلق) را فراموش نکنيد. در حد توان روزه هاي مستحبي بگيريد و روزه هاي قضا را جبران کنيد.
13ـ از پوشيدن لباس هاي تنگ و چسبيده به بدن، اجتناب کنيد.
14ـ از نگاه کردن به تصاوير و فيلم هاي تحريک کننده و لباس جنس مخالف، جداً پرهيز کنيد.
15ـ از فکر کردن و تصور و تخيل جنس مخالف و مسائل جنسي خودداري کنيد. همچنين از شنيدن و خواندن شوخي هاي جنسي پرهيز نماييد. از نشستن در جايي که زن نامحرم روي آن نشسته و هنوز گرم است، بر حذر باشيد.
16ـ اگر دوست متأهلي داريد شب در منزل ايشان نخوابيد.
17ـ از مشاهدة اعمال، رفتار و گفتار زوج ها به خصوص زوج هاي جوان جداً دوري کنيد.
18ـ از معاشرت و سخن گفتن و نگاه به جنس مخالف ـ حتي کودکان جذاب و خوش سيما ـ خود داري ورزيد. هيچ گاه با نامحرم در يک اتاق يا يک محيط خلوت و لو به عنوان تعليم و تعلم و خواندن دعا تنها نمانيد.
19ـ از دوستي و معاشرت زياد با افراد کم سن تر از خود پرهيز کنيد.
20ـ خوردن غذاهاي محرک و داراي کالري زياد، مانند خرما، پياز، فلفل و.... را به حداقل برسانيد.
21ـ به بدي گناه و عواقب آن توجه کنيد. به توصيه هاي دين اسلام براي ترک گناه عمل کنيد.
22ـ اگر در اعضاي جنسي خود، ناراحتي و بيماري اي مشاهده کرديد فوراً به پزشک مراجعه کنيد.
23ـ اگر صاحب شغل و حرفه اي نيستيد، حتماً براي يافتن آن، اقدام سريع صورت دهيد. چون کار سالم و مطابق ذوق، روح را پاکيزه و تصفيه مي کند. بيکاري ماية همه فسادها و تباهي هاست. علي ـ عليه السلام ـ مي فرمايد: شخص بيکار ملعون است.
24ـ از کردارهاي قبلي خود توبه کنيد و تصميم جدي بر اصلاح بگيريد، که خداوند گناهان را مي بخشد. توبه و اطمينان از قبول توبه بزرگ ترين عامل تقويت و دلگرمي براي آغاز حرکتي نو مي باشد. گناه هر چه که باشد نبايد احساس بي ارزشي و نوميدي به فرد دست دهد. بله! ناراحتي و عذاب وجدان دارد لکن به مفهوم پايان فرصت ها و انتهاي راه و نابودي نيست. کسي که از صميم دل رجوع کند، و تصميم قاطع بر جبران لغزش بگيرد، محبوب درگاه خداست: «ان الله يحب التوابين». چه عاملي از اين کارسازتر که شخص گنهکار احساس کند خداوند او را دوست مي دارد و در نظر خداوند مثل گذشته است، انگار گناهي را مرتکب نشده است:
شخص توبه کننده همانند شخصي است که اصلاً گناه نکرده است.
توبه يعني شروع زندگي پاک و سازنده و حرکت در نور و روشنايي. اگر شخص از گناه خويش مي ترسد بايد از بالاترين گناه که يأس و نوميدي است بترسد.
در خواب به جواناني که احساس يأس و نااميدي به سراغشان مي آيد ذکر دو روايت کافي به نظر مي رسد:
رسول گرامي اسلام ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ مي فرمايد:
«هيچ چيز نزد خداوند محبوب تر از جواني که از گناه توبه کرده و از او طلب آمرزش مي کند نيست. توبه از گناه هميشه پسنديده است ولي در جواني بهتر و پسنديده تر.»
امام علي ـ عليه السلام ـ هم فرموده است:
«به خداوند آن چنان اميدوار باش که اگر با گناهان تمام اهل زمين در پيشگاه او حاضر شوي، احساس کني تو را مي بخشد.»
ذکر اين نکتة مهم ضروري است که احساس گناه به طور مطلق مذموم نيست بلکه تا حدي که منجر به ترک عمل و جبران نارسايي شود لازم است. اما اگر اين احساس، انسان را زمين گير نمايد و حرکت و تلاش و نشاط را از او سلب کند و جرأت بازگشت به خدا و زندگي سالم و متعادل را از وي بگيرد، چنين احساسي مذموم است و دين و عقل آن را محکوم مي کند. جمع بين اين دو حالت همان دستوري است که اسلام داده است: توبه و بازگشت.
چند توصية ديگر
 در پايان چند توصيه مهم را متذکر مي شويم:
1ـ ارتباط با يک مربي و درمانگر کار آزموده را قطع نکنيد. جهت درمان، از پيش خود، عملي را مرتکب يا عملي را ترک ننماييد.
بسياري از نوجوانان با وجود انحرافات گوناگون، هنگامي که به مربي و درمانگر شايسته اي دست يافته اند به راحتي نجات پيدا کرده، زندگي پاک و سالمي را آغاز کرده اند.
2ـ به پيشرفت درمان خود توجه جدي داشته باشيد و هر تعداد که از دفعاتِ خودارضايي شما کم مي شود آن را در دفتر به صورت رمزي (که کسي متوجه نشود) يادداشت نماييد و مرتباً به اين پيشرفت ها و يادداشت ها مراجعه و آن ها را مرور و بازخواني کنيد. در صورتي که از اين بيماري به شدت رنج مي بريد و ترکش براي شما سخت است، نسبت به درمانِ کُند و تدريجي آن نگراني نداشته باشيد و باعث رها کردن برنامة درمان نگردد.
3ـ اگر وقت ازدواج شما رسيده است و امکانات آن فراهم است اقدام کنيد.
4ـ بار ديگر متذکر مي شويم که هر از چندي، آسيب ها را مطالعه و مرور کنيد؛ به خصوص آسيب هاي معنوي.
اينک به پايان سخن رسيديم. اما آغازي است براي تو اي خوانندة اين سطور، اي جوان اي پسر اي دختر! تو که در نگاه معصومانه ات برق اميد مي درخشد و قلب مالامال از نشاط و اميدت نويد فردايي روشن مي دهد. به هوش باش که رندان و کينه توزان در کمين تو نشسته اند! به خود آي و با دلي چون دريا و قامتي همچون قله هاي سر به فلک کشيده از پيچ و خم حوادث و فراز و نشيب هاي روزگار بگذر. به خداي خود تکيه کن، به توانايي هايت بينديش، تو همتا و همانندي نداري، تو يگانه اي.
سخن آخر.....
سخن توست اي جوان.....
حرف آخر را از تو بايد شنيد....
وه! چه شنيدني است!
پروردگارا! تنها ياد توست که در اوج گرفتاري ها و سختي ها، مونس و تکيه گاه من است. تنها ياد توست که روح آشفته و پريشان مرا به ساحل اميدواري مي رساند و آنگاه که با تو درد دل مي کنم، آرام مي شوم و احساس سبکي، بندبند وجودم را پر مي کند.
اي خداي مهربان! من اکنون در کنج خلوت احساس نشسته ام و پنجره هاي اميدم را به سوي آفتاب رحمتت گشوده ام و دستانم را تا ارتفاع چيدن انوار مهر و لطفت بالا برده ام. مي خواهم بار ديگر مرا به درگاهت بپذيري. روي نياز بر خاک بندگي مي نهم و تو را مي خوانم.
چه زيباست بازگشت از بيراهه و گام نهادن در راه خوبي ها و روشنايي ها.
خداي من! اکنون با کوله باري از خطاها به درگاهت پناه آورده ام. آمده ام تا نماز عشق بخوانم و بار سنگين خطاهايم را بر زمين نهم و سبک بال به سويت پرواز کنم. بپذير مرا! بپذير! يا رب العالمين.
منابع كمكي:
1- خود ارضايي يا ارضاي انحراف جنسي، مؤسسه فرهنگي اشراق، بابل: مبعث 1379.
 2- بلوغ، دکتر احمد صبور اردوبادي.
3- تفسير الميزان، مرحوم علامه سيد محمد حسين طباطبائي ـ قدس سره ـ.
4- تفسير نمونه، حضرت آيت الله مکارم شيرازي.
5- جلوه هاي حکمت، سيد اصغر ناظم زاده قمي.
6- خانواده و مسائل جنسي کودکان، دکتر علي قائمي.
7- دختران، دوستي ها و عبرتها، محمد علي کريمي نيا.
8- دنياي نوجوان، دکتر شرفي، انتشارات تربيت.
9- راهنماي پدران و مادران، محمد علي سادات.
10- مشکلات جنسي نسل جوان، آيت الله مکارم شيرازي