سوال: آیا حرکت اعضای بدن در سجده جایز است؟

پاسخ:
✍?وقتی نمازگزار ذکر سجده را می گوید باید اعضای هفت گانه اش روی زمین باشد؛ ولی هنگامی که مشغول ذکر نیست، می تواند بعضی از این اعضا را جز پیشانی از زمین بردارد یا جابجا کند، به شرطی که با آرام بودن بدنش منافات نداشته باشد. [1]

✍?آیت الله سیستانی: اگر موقعی که ذکر سجده را می گوید، یکی از هفت عضو را به عمد از زمین بردارد، و با استقرار لازم در سجده منافات داشته باشد، نماز باطل می شود و موقعی که مشغول ذکر نیست هم بنابر احتیاط واجب، چنین است. [2]
توجه:
1. یک سجده رکن نیست.
2. ملاک رکن بودن سجده، قرار گرفتن پیشانی بر مهر است؛ پس کم شدن و زیادی سجده به قرار گرفتن پیشانی روی محل سجده بستگی دارد و اگر پیشانی بر مهر قرار گرفت، ولی سایر اعضا بر روی زمین نبود، سجده زیادی صورت گرفته است. همچنین اگر سایر اعضا روی زمین باشد، ولی پیشانی بر زمین نباشد، زیادی سجده واقع نشده است. [3]

?پی نوشت:
[1]. توضیح المسائل ده مرجع، م 1054؛ امام،‌ تحریر الوسیله، ج 1، القول فی السجود، م 2، ص 314؛ امام و مکارم، العروه الوثقی مع تعلیقات، ج 1، السجود، السادس؛ بهجت، استفتائات، ج 2، س 2111؛ خامنه ای: استفتا؛ سبحانی، توضیح المسائل، م 1019؛ صافی، هدایه العباد، ج 1، م 801 و جامع الاحکام، ج 1، س 232 و 238.
[2]. سیستانی، توضیح المسائل، م 1041 و منهاج الصالحین، ج 1، السجود، الرابع، م 219.
[3]. امام و مکارم، العروه الوثقی مع تعلیقات، ج 1، السجود، احدها؛ خامنه ای، سبحانی و صافی: استفتا.
»> برگرفته از کتاب «رساله مصور»، ج2، ص 103.