قال صادق (عليه السلام): قال لقمان (عليه السلام): لابنه يابنى ان الناس قد جمعوا قبلك لاولادهم فلم يبق ما جمعوا و لم يبق من جمعوا له و انما انت عبد مستاجر قد امرت بعمل وعدت عليه اجرا فاوف عملك و استوف اجرك و لا تكن فى هذه الدنيا بمنزله شاه وقعت فى زرع اخضر فاكلت حتى سمن فكان حتفها عند سمنها و لكن اجعل الدنيا بمنزله قنطره على نهر جزت عليها و تركتها و لم ترجع اليها آخر الدهر

امام صادق (عليه السلام) فرموده: لقمان (عليه السلام) به پسرش فرمود: فرزندم مردم مال دنيا را جمع كردند قبل شما براى اولادهايشان كه بخورد ولى باقى نماند آنچه را كه جمع كرده بودند و باقى نماند صاحبان سوروت براى آنها يعنى: نه خودشان ماندند در دنيا و نه اموالشان (كل شى هالك الا وجهه) و تو بنده اجير هستيد و مامور هستيد به عمل كردن و وعده داده شده‏ايد مزد بگيريد وفا كنيد به عمل خود استفاده كن مزدت را فرزندم نباشيد در دنيا مثل گوسفند كه در چراگاه سبز بخورد و چاق بشود مرگ اين حيوان در گرو چاقى او باشد يعنى: صاحب گوسفند منتظر باشد تا كى چاق مى‏شود او را بكشد.

اينطور نباش بلكه دنيا را مثل يك پل قرار بده كه مى‏خواهيد از آن پل عبور كنيد برويد ديگر هم بازگشت نداريد، ترك كنيد بطوريكه تا آخر دنيا ديگر عبور نخواهى كرد(1).

امير المومنين چه بيان زيبايى فرموده:

قال على (عليه السلام) و قد رجع من صفين فاشرف على القبور بظاهر الكوفه:

يا اهل الديار الموحشه و المحال المقفره، و القبور المظلمه يا اهل التربه يااهل المغربه يا اهل الوحده يا اهل الوحشه انتم لنا فرط سابق و نحن لكم تبع لاحق اما الدور فقد سكنت و اما الازواج فقد نكحت و اما الاموال فقد قسمت هذا خبر ما عندنا فما خبر ما عندكم ثم التفت الى اصحابه فقال (عليه السلام) لو اذن لهم فى الكلام لا خبروكم ان خير الزاد التقوى(2)

على (عليه السلام) هنگامى كه از جنگ صفين مراجعت فرموده بودند تشريف آوردند به قبرستان كوفه روى كردند به اين مرده‏ها فرمود: اى اهل خانه‏هاى ترسناك و جاهاى بى‏كس و بى آب و علف، اى اهل خانه تاريك و خانه خاك بدون فرش و از همه كس نور و بى كس و تنها و اهل وحشت شما گروهى بوديد رفتيد ما هم بعدا به شما لاحق خواهيم شد خبر از دنيا به شما گروه مرده‏ها خانه‏هاى شماها را ديگران مسكن كردند در جايگاه همه شما بازماندگان هم ازدواج كردند اموالتان بين وراث تقسيم گرديد (چيزى برايتان نماند مگر همان كه همراه خود برديد نماز و روزه صدقه اخلاق خدمت و دستگيرى از بيچارگان آنچه انجام داديد در زمان حيات خود او مال شما بود كه برديد).

اين بود خبر ما به شما آيا پيش شما خبر تازه‏اى براى ما است.

بعد حضرت به اصحاب فرمود: اگر اينها ماذون بودند و اجازه داشتند و حرف مى‏زدند مى‏گفتند بهترين هديه و توشه در پيش ما تقوى است (يعنى: در دنيا و در آخرت تقوى و پرهيزگارى والسلام).

?1- بيان لقمان به فرزند خود

2- نهج البلاغه ص 1137 خ 125