خشنودی خدا
۰.
رُويَ أنّ موسى علیه السلام قالَ: يا رَبِّ، دُلَّني على عَمَلٍ إذا أنا عَمِلتُهُ نِلتُ بهِ رِضاكَ. فَأوحَى اللهُ إلَيهِ: يابنَ عِمرانَ، إنّ رِضايَ في كُرهِكَ ولَن تُطِيقَ ذلكَ... فَخَرَّ موسى علیه السلام ساجِدا باكِيا فقالَ: يا رَبِّ، خَصَصتَنِي بالكَلامِ، ولَم تُكَلِّمْ بَشَرا قَبلِي، ولَم تَدُلَّني على عَمَلٍ أنَالُ بهِ رِضاكَ! فَأوحَى اللهُ إلَيهِ: إنّ رِضاي في رِضاكَ بِقَضائي؛۱۲
۰.روايت شده است كه موسى علیه السلام گفت: پروردگارا! مرا به كارى راهنمايى كن كه هرگاه به آن عمل كنم خشنودى تو را به دست آورم. پس، خداوند به او وحى فرمود كه: اى پور عمران! همانا خشنودى من در ناخشنودى توست و تو طاقت اين را ندارى... موسى علیه السلام گريه كنان به سجده افتاد و عرض كرد: پروردگارا! تو مرا به افتخار سخن گفتن [با خودت] سرافراز كردى و پيش از من با هيچ بشرى سخن نگفتى و حالا مرا به كارى كه بدان سبب به خشنودى تو نايل آيم رهنمون نمیشوی؟ پس، خداوند به او وحى فرمود: همانا خشنودى من در خشنودى تو از قضاى من است.
۰.امام علی علیه السلام:
ثلاثٌ يُبلِغْنَ بالعَبدِ رِضوانَ اللهِ: كَثرَةُ الاستِغفارِ، وخَفْضُ الجانِبِ، وكَثرَةُ الصَّدَقَةِ؛ ۳
۰.سه چيز است كه بنده را به خشنودى خدا مىرساند: استغفار زياد، فروتنى، و صدقه دادن زياد.
۰.امام علی علیه السلام:
أوصاكُم بالتَّقوى، وجَعَلَها مُنتَهى رِضاهُ وحاجَتَهُ مِن خَلقِهِ؛ ۴
۰.خداوند شما را به پرهيزگارى سفارش كرد و آن را منتهاى خشنودى خود و خواستهاش از بندگان خويش قرار داد.
۰.امام زین العابدین علیه السلام:
إنَّ أرضاكُم عِندَ اللهِ أسبَغُكُم على عِيالِهِ؛ ۵
۰.همانا مرضىترين شما نزد خداوند كسى است كه خانواده خود را بيشتر در گشايش و رفاه قرار دهد.
۰.بحار الأنوار:
رُويَ أنّ موسى علیه السلام قالَ: يا رَبِّ أخبِرْني عن آيَةِ رِضاكَ عن عَبدِكَ، فَأوحَى اللهُ تعالى إلَيهِ: إذا رَأيتَني اُهَيِّئُ عبدِي لطاعَتِي وأصرِفُهُ عن مَعصِيَتي، فذلكَ آيَةُ رِضايَ؛ ۶
۰.روايت شده است كه موسى علیه السلام گفت: پروردگارا! مرا از نشانه خشنودى خود از بندهات خبر ده. خداوند متعال به او وحى كرد: هرگاه ديدى كه من بندهام را براى طاعت خود آماده و از معصيتم رويگردان مىكنم، اين نشانه خشنودى من است.
۰.امام علی علیه السلام:
علامَةُ رِضا اللهِ سبحانَهُ عن العَبدِ، رِضاهُ بما قَضَى بهِ سبحانَهُ لَهُ وعلَيهِ؛ ۷
۰.نشانه خشنودى خداى سبحان از بنده، خشنودى اوست به آنچه خداى سبحان به سود و زيان او مقدّر فرموده است.
۰.بحار الأنوار:
في حديثِ المعراجِ: فَمَن عَمِلَ بِرِضايَ اُلزِمُهُ ثلاثَ خِصالٍ: اُعَرِّفُهُ شُكرا لا يُخالِطُهُ الجَهلُ، و ذِكرا لا يُخالِطُهُ النِّسيانُ، و مَحَبَّةً لا يُؤثِرُ على مَحَبَّتِي مَحَبَّةَ المَخلوقينَ؛ ۸
۰.در حديث معراج آمده است: هر كه براى خشنودى من عمل كند، سه خصلت را با او همراه كنم: شكرى را به او بشناسانم كه با جهل آميخته نباشد، و ذكرى را كه با فراموشى نياميخته باشد، و محبّتى را كه محبّت مخلوقات را بر محبّت من ترجيح ندهد.
۰.پیامبر خدا صلی الله علیه و آله:
علامةُ رِضا اللهِ عن خَلقِهِ رُخصُ أسعارِهِم، و عَدلُ سُلطانِهِم، وعَلامَةُ غَضَبِ اللهِ على خَلقِهِ جَورُ سُلطانِهِم وغَلاءُ أسعارِهِم؛ ۹
۰.نشانه خشنودى خدا از خلقش، ارزانى نرخها و دادگرى فرمانروايشان است، و نشانه خشم خدا بر خلقش، ستمگرى فرمانروايشان و گرانى نرخهاست.
۰.پیامبر خدا صلی الله علیه و آله:
مَن طَلَبَ مَرضاةَ الناسِ بما يُسخِطُ اللهَ كانَ حامِدُهُ مِنَ الناسِ ذامّا، و مَن آثَرَ طاعَةَ اللهِ بِغَضَبِ الناسِ كَفاهُ اللهُ عَداوَةَ كُلِّ عَدُوٍّ، و حَسَدَ كُلِّ حاسِدٍ، و بَغيَ كُلِّ باغٍ، و كانَ اللهُ عز و جل لَهُ ناصِرا و ظَهيرا؛ ۱۰
۰.هركه خشنودى و ستايش مردم را با چيزى طلبد كه خدا را ناخشنود مىكند، همان ستايندگان او، نكوهشگر او خواهند شد و هركه طاعت خدا را بر خشم مردم ترجيح دهد، خداوند او را از دشمنىِ هر دشمنى و حسادتِ هر حسودى و تجاوزِ هر تجاوزگرى نگه دارد و خداوند عز و جل ياور و پشتيبان او باشد.
۰.پیامبر خدا صلی الله علیه و آله:
مَن طَلَبَ رِضا مخلوقٍ بِسَخَطِ الخالِقِ سَلَّطَ اللهُ عز و جل علَيهِ ذلكَ المَخلوقَ؛ ۱۱
۰.هركه براى جلب خشنودى مخلوقى، آفريدگار را ناخشنود كند، خداوند عز و جل آن مخلوق را بر او مسلّط گرداند.
1.۱. بحارالأنوار: ۸۲ / ۱۳۴ /۱۷
2.۲. بحار الأنوار: ۷۸ / ۸۱ /۷۴
3.۳. نهج البلاغة: الخطبة ۱۸۳
4.۴. بحارالأنوار: ۷۸ / ۱۳۶ /۱۳
5.۵. بحارالأنوار: ۷۰ / ۲۶ /۲۹
6.۶. غرر الحكم: ۶۳۴۴
7.۷. بحار الأنوار: ۷۷ / ۲۸ /۶
8.۸. تحف العقول: ۴۰
9.۹. الكافي: ۲ / ۳۷۲ /۲
10.۱۰. بحارالأنوار: ۷۷/۱۵۶/۱۳۲
11.۱۰. بحارالأنوار: ۷۷/۱۵۶/132