مقربان
۰.رسولُ اللهِ صلی الله علیه و آله ـ لمّا اُسرِيَ بهِ ـ:
يا رَبِّ، ما حالُ المؤمِنِ عِندَكَ؟ قالَ: يا محمّدُ... ما يَتَقَرَّبُ إلَيَّ عَبدٌ مِن عِبادِي بشيءٍ أحَبّ إلَيَّ ممّا افتَرَضتُ علَيهِ، و إنّهُ لَيَتقرَّبُ إلَيَّ بالنافِلَةِ حتّى اُحِبَّهُ، فإذا أحبَبتُهُ كنتُ إذا سَمعَهُ الذي يَسمَعُ بهِ، و بَصَرَهُ الذي يُبصِرُ بهِ، و لِسانَهُ الذي يَنطِقُ بهِ، و يَدَهُ التي يَبطِشُ بها، إن دَعاني أجَبتُهُ، و إن سَألَني أعطَيتُهُ؛ ۱

۰.پيامبر خدا صلی الله علیه و آله [در شبى كه به آسمان برده شد] گفت: پروردگارا! حال مؤمن نزد تو چون است؟ فرمود: اى محمّد!... هيچ بنده‌اى از بندگانم با چيزى كه نزد من محبوب‌تر باشد از آنچه بر او واجب كرده‌ام، به من نزديك نشد. همانا او با نماز نافله به من نزديك مى‌شود، تا جايى كه دوستدار او مى‌شوم. پس چون دوستش بدارم آن گاه گوش او شوم كه بدان بشنود و چشم او شوم كه بدان ببيند و زبان او شوم كه با آن سخن بگويد و دست او شوم كه با آن ضربه زند. اگر مرا بخواند پاسخش دهم و اگر از من خواهشى كند، خواهشش را برآورم.

۰.امام علی علیه السلام:
علَيكُم بِصِدقِ الإخلاصِ وحُسنِ اليَقينِ، فإنّهُما أفضَلُ عِبادَةِ المُقَرَّبينَ؛ ۲

۰.بر شما باد اخلاص راستين و يقين نيكو؛ زيرا كه اين دو برترين عبادت مقرّبان است.

۰.امام زین العابدین علیه السلام:
إنَّ أقرَبَكُم مِن اللهِ أوسَعَكُم خُلقا؛ ۳

۰.نزديك‌ترين شما به خداوند، گشاده‌خوترين شماست.

۰.امام صادق علیه السلام:
فيما أوحَى اللهُ عز و جل إلى داودَ علیه السلام: يا داودُ، كما أنَّ أقرَبَ الناسِ مِن اللهِ المُتَواضِعُونَ كذلكَ أبعَدُ الناسِ مِن اللهِ المُتَكبِّرُونَ؛ ۴

۰.از وحى‌هاى خداوند عز و جل به داود علیه السلام اين بود: اى داود! همچنان كه نزديك‌ترين مردم به خدا فروتنانند، دورترين مردم از خدا گردن فرازانند.

۰.امام صادق علیه السلام:
ثلاثةٌ هُم أقرَبُ الخَلقِ إلَى اللهِ يَومَ القِيامَةِ حتّى يَفرُغَ (الناسُ) مِن الحِسابِ: رجُلٌ لم تَدَعْهُ قُدرَتُهُ في حالِ غَضَبِهِ إلى أن يَحيفَ على مَن تَحتَ يَدَيهِ، و رجُلٌ مَشى بينَ اثنَينِ فلم يَمِلْ مَعَ أحَدِهِما علَى الآخَرِ بشَعيرَةٍ، و رجُلٌ قالَ الحَقَّ فيما لَهُ و علَيهِ؛۵

۰.سه نفرند كه در روز قيامت، نزديك‌ترين خلق به خدايند تا آن‌گاه كه كار حسابرسى مردم تمام شود: مردى كه در حال خشم، قدرتش او را به ستم كردن بر زير دستش وا ندارد، مردى كه ميان دو نفر حركت كند و به اندازه جوى به يكى از آن دو نزديك‌تر نشود و مردى كه به سود و زيان خود، حق را بگويد.

۰.امام علي علیه السلام:
ـ في المناجاةِ الشَّعبانيّةِ ـ: إلهي هَبْ لي كمالَ الانقِطاعِ إلَيكَ، و أنِرْ أبصارَ قُلوبِنا بضِياءِ نَظَرِها إلَيكَ، حتّى تَخرِقَ أبصارُ القُلوبِ حُجُبَ النورِ، فَتَصِلَ إلى مَعدِنِ العَظَمَةِ؛ ۶

۰.ـ در مناجات شعبانيه ـ گفت: الهى! نعمتِ بريدنِ كامل از همه و رويكردن كامل به خودت را به من ارزانى دار و ديدگان دل‌هاى ما را به نور نگاهشان به تو، روشن گردان، تا ديدگان دل‌ها، پرده‌هاى نور را بدَرَند و به معدن عظمت و بزرگى بپيوندند.

۰.امام عسكري علیه السلام:
إنَّ الوُصولَ إلَى اللهِ عز و جل سَفَرٌ لا يُدرَكُ إلّا بامتِطاءِ اللَّيلِ؛ ۷

۰.رسيدن به خداوند عز و جل سفرى است كه جز با نشستن بر مركب شب، پيموده نشود.

۰.پیامبر خدا صلی الله علیه و آله:
يا عليُّ، إذا تَقَرَّبَ العِبادُ إلى خالِقِهِم بالبِرِّ فَتَقَرَّبْ إلَيهِ بالعَقلِ تَسبِقْهُم؛۸

۰.اى على! هر گاه بندگان با نيكى كردن، به آفريدگار خويش نزديك شوند، تو با خرد ورزى به او نزديك شو تا از آنان پيشى گيرى.

۰.امام علی علیه السلام:
تَقَرُّبُ العَبدِ إلَى اللهِ سبحانَهُ بِإخلاصِ نِيَّتِهِ؛ ۹

۰.مقرّب شدن بنده به خداوند سبحان، با خالص كردن نيّت او [شدنى] است.

۰.امام باقر علیه السلام:
كانَ فيما ناجى بهِ اللهُ موسى علیه السلام على الطُّورِ أن: يا موسى، أبلِغْ قَومَكَ أنّهُ ما يَتَقَرَّبُ إلَيَّ المُتَقرِّبونَ بمِثلِ البُكاءِ مِن خَشيَتي، و ما تَعَبَّدَ لي المُتَعبِّدونَ بمِثلِ الوَرَعِ مِن مَحارِمي، و لا تَزَيَّنَ لي المُتَزيِّنونَ بمِثلِ الزُّهدِ في الدنيا عمّا بِهِمُ الغِنى عَنهُ.
فقالَ موسى علیه السلام: يا أكرَمَ الأكرَمينَ، فماذا أثَبتَهُم على ذلكَ؟
فقالَ: يا موسى، أمّا المُتَقرِّبُونَ إليَّ بالبُكاءِ مِن خَشيَتي فَهُم في الرَّفيقِ الأعلى لا يَشرَكُهُم فيهِ أحَدٌ؛۱۰

۰.از نجواهاى خداوند متعال با موسى علیه السلام در كوه طور اين بود كه: اى موسى! به قوم خود برسان كه تقرّب جويان، با چيزى مانند گريستن از ترس من، به من نزديك نشدند و متعبدان به چيزى مانند پرهيز از حرام‌هاى من مرا عبادت نكردند و زينت گران، به چيزى مانند بى اعتنايى به چيزهايى از دنيا كه بدان نياز ندارند، خويشتن را نياراستند.
موسى عرض كرد: اى گرامي‌ترين گراميان! چه چيز آنان را در اين راه، استوار گرداند؟ فرمود: اى موسى! امّا آنان كه با گريستن از ترس من جوياى تقرّب به من هستند، در ملأ اعلايند و هيچ كس در اين [مرتبه] با آنان شريك نيست.

1.۱‌. الكافي: ۲ / ۳۵۲ /۸

2.۲‌. غرر الحكم: ۶۱۵۹

3.۳‌. الكافي: ۸ / ۶۹ /۲۴

4.۴‌. الكافي: ۲ / ۱۲۳ / ۱۱

5.۵‌. الخصال: ۸۱ / ۵

6.۶‌. الإقبال: ۳ / ۲۹۹

7.۷‌. بحار الأنوار: ۷۸ / ۳۸۰ /۴

8.۸‌. مشكاة الأنوار: ۲۵۱

9.۹‌. غرر الحكم: ۴۴۷۷

10.۱۰‌. ثواب الأعمال: ۲۰۵ / ۱