فرصت

۰.امام علی علیه السلام:
اِنتَهِزُوا فُرَصَ الخَيرِ؛ فإنّها تَمُرُّ مَرَّ السَّحابِ.۱

۰.فرصت‌هاى خوب را دريابيد؛ زيرا فرصت‌ها همچون ابر مى‌گذرند.

۰.پیامبر خدا صلی الله علیه و آله:
و اللهِ ما يُساوى ما مَضى مِن دُنياكُم هذهِ بأهدابِ بُردِي هذا، و لَما بَقِيَ مِنها أشبَهُ بما مَضى مِن الماءِ بالماءِ، و كُلٌّ إلى بَقاءٍ وَشِيكٍ و زَوالٍ قَريبٍ، فبادِرُوا العَمَلَ و أنتُم في مَهْلِ الأنفاسِ، و جِدَّةِ الأحلاسِ، قبلَ أن تُؤخَذوا بِالكَظَمِ فلا يَنفَعُ النَّدَمُ.۲

۰.به خدا سوگند كه آنچه از دنياى شما گذشته است با پرزهاى اين بُردِ من برابرى نمی‌كند و آنچه از آن مانده به آنچه از آن گذشته شباهتش بيشتر از شباهت آب به آب است. همه، اندكى می‌مانند و بزودى از بين می‌روند. پس، هنوز كه فرصت نفَس كشيدن داريد و پشم آگندها۳ نو است و پيش از آن كه خِرخِره شما فشرده شود و پشيمانى سودى نداشته باشد، به سوى كار و عمل بشتابيد.

۰.امام علی علیه السلام:
أيُّها الناسُ ألآنَ، ألآنَ! مِن قَبلِ النَّدَمِ، و مِن قَبلِ «أنْ تَقولَ نَفْسٌ يا حَسْرَتى عَلى ما فَرَّطْتُ في جَنْبِ اللهِ و إنْ كُنتُ لَمِنَ السّاخِرِينَ * أو تَقولَ لَو أنَّ اللهَ هَدانِي لَكُنْتُ مِن المُتَّقِينَ * أو تَقولَ حِينَ تَرَى العَذابَ لَو أنَّ لي كَرَّةً فَأكُونَ مِن المُحْسِنِينَ»۴.۵

۰.اى مردم! اينك، اينك! [فرصت را دريابيد]! پيش از آن كه پشيمان شويد و پيش از آن كه «هر كسى گويد: دريغا بر آنچه در حضور خدا كوتاهى ورزيدم و بى‌ترديد من از ريشخند كنندگان بودم. يا گويد: اگر خدا هدايتم می‌كرد، هر آينه از پرهيزگاران بودم. يا چون عذاب را ببيند، گويد: كاش مرا برگشتى بود تا از نيكوكاران باشم».

۰.امام حسن علیه السلام:
يا بنَ آدمَ، إنّكَ لم تَزَلْ في هَدمِ عُمرِكَ مُنذُ سَقَطتَ مِن بَطنِ اُمِّكَ، فَخُذْ مِمّا في يَدَيكَ لِما بَينَ يَدَيكَ؛ فإنّ المؤمنَ يَتَزوَّدُ، و الكافِرَ يَتَمتَّعُ.۶

۰.اى فرزند آدم! تو از همان زمان كه از شكم مادرت افتاده‌اى، پيوسته در راه ويران كردن [خانه] عمرت قدم بر مى‌دارى. پس، از آنچه در دست دارى براى آنچه در پيش دارى بهره برگير؛ زيرا كه مؤمن توشه بر مى‌دارد و كافر خوش مى‌گذراند.

۰.امام باقر علیه السلام:
بادِرْ بانتِهازِ البُغيَةِ عِندَ إمكانِ الفُرصَةِ، و لا إمكانَ كَالأيّامِ الخالِيَةِ مَع صِحَّةِ الأبدانِ.۷

۰.چون فرصت دست دهد به سوى هدف خود بشتاب، و هيچ فرصتى مانند روزهاى فراغتِ همراه با تندرستى نيست.

۰.پیامبر خدا صلی الله علیه و آله:
مَن فُتِحَ لَهُ بابٌ مِن الخَيرِ فَلْيَنتَهِزْهُ؛ فإنّهُ لا يَدرِي مَتى يُغلَقُ عَنهُ.۸

۰.هر كس كه درى از خير به رويش گشوده شود، بايد آن را غنيمت شمرد؛ زيرا كه نمى‌داند آن در چه وقت به رويش بسته می‌شود.

۰.امام علی علیه السلام:
مَن أخَّرَ الفُرصَةَ عَن وَقتِها فَلْيَكُنْ على ثِقَةٍ مِن فَوتِها.۹

۰.هر كس فرصت را از زمانش به تأخير اندازد، مطمئن باشد كه آن را از دست می‌دهد.

۰.امام علی علیه السلام:
أفضَلُ الرَّأيِ ما لم يُفِتِ الفُرَصَ، و لم يُورِثِ الغُصَصَ.۱۰

۰.برترين انديشه، آن است كه فرصت‌ها را از دست ندهد و اندوه‌ها در پى نياورد.

۰.امام علی علیه السلام:
مَن ناهَزَ الفُرصَةَ أمِنَ الغُصَّةَ.۱۱

۰.هر كه فرصت را غنيمت شمرد، از اندوه در امان باشد.

۰.امام صادق علیه السلام:
مَنِ انتَظَرَ بمُعاجَلَةِ الفُرصَةِ مُؤاجَلةَ الاستِقصاءِ سَلَبَتهُ الأيّامُ فُرصَتَهُ؛ لأنّ مِن شَأنِ الأيّامِ السَّلبَ، و سَبيلُ الزَّمَنِ الفَوتُ.۱۲

۰.به هر كس فرصتى دست دهد و او به انتظار دست دادن فرصت كامل آن را تأخير اندازد، روزگار همان فرصت را نيز از او بربايد؛ زيرا كار ايّام، ربودن است و شيوه زمان، از دست رفتن.

۱.۱‌. غرر الحكم: ۲۵۰۱

۲.۲‌. بحارالأنوار: ۷۷/۱۸۳و۱۸۴

۳.. نمد يا گليمى كه زير زين شتر می‌اندازند و كنايه از ابتداى راه بودن و فرصت داشتن است ـ م.

۴.. الزمر: ۵۶ ـ ۵۸.

۵.۳‌. الأمالي للطوسي: ۶۸۵/۱۴۵۶

۶.۴‌. بحار الأنوار: ۷۸ / ۱۱۲ /۶

۷.۵‌. تحف العقول: ۲۸۶

۸.۶‌. كنز العمّال: ۴۳۱۳۴

۹.۷‌. غرر الحكم: ۸۷۹۵

۱۰.۸‌. غرر الحكم: ۳۲۱۶

۱۱.۹‌. غرر الحكم: ۹۲۳۹

۱۲.۱۰‌. بحارالأنوار: ۷۸/۲۶۸/۱۸۱